kabardey sizce ne demek, kabardey size neyi çağrıştırıyor?
kabardey terimi Duney Neuh tarafından tarihinde eklendi
kabardey terimi Duney Neuh tarafından tarihinde eklendi
© Copyright Antoloji.Com 2016. Bu sayfada yer alan bilgilerin her hakkı, aksi ayrıca belirtilmediği sürece Antoloji.Com'a aittir. Sitemizde yer alan şiirlerin telif hakları şairlerin kendilerine veya yetki verdikleri kişilere aittir. Sitemiz hiç bir şekilde kâr amacı gütmemektedir ve sitemizde yer alan tüm materyaller yalnızca bilgilendirme ve eğitim amacıyla sunulmaktadır.
Kabartayların bilinen toplumsal yapısı, genel fiziksel özellikleri yaşadıkları bilge ve billinen geçmişleri itibariyle diğer adiğe halklarına benzememektedir, Kabartaylar sonradan bçlgeye gelerek asimile olmuş Kuman-Kazak karışımı bir topluluktur. Diğer adiğelerle bir güçlü bir bağlarıda bu yüzden hiç olmamıştır. Mesela ne Şamilin mücadelesinde ne Adiğelerin savaşında Kabartaylar yoktur, hatta hiç savaşmadan 19.yy başında bölgelerinin Ruslara teslim etmişlerdir. Tarihte Moskova ile kız alış verişi yapıp iyi ilişki kuran başka adiğe grubu yoktur bu sebebsiz değildir.
Ama malum Diaspora Adiğeleri bölünmeme sayıca azalmama adına onlarada hatta türklüğünü koruyan kumuk karaçay nogaylara bile adiğe muamelesi yapmıştır.Bencede yapılan doğrudur öyle veya böyle hepimiz Kafkasyalıyız ayrım yapmadan birbirimizin kuyusunu kazmaya devam etmeliyiz çünkü biz böyleyiz
Kabartayların bilinen toplumsal yapısı, genel fiziksel özellikleri yaşadıkları bilge ve billinen geçmişleri itibariyle diğer adiğe halklarına benzememektedir, Kabartaylar sonradan bçlgeye gelerek asimile olmuş Kuman-Kazak karışımı bir topluluktur. Diğer adiğelerle bir güçlü bir bağlarıda bu yüzden hiç olmamıştır. Mesela ne Şamilin mücadelesinde ne Adiğelerin savaşında Kabartaylar yoktur, hatta hiç savaşmadan 19.yy başında bölgelerinin Ruslara teslim etmişlerdir. Tarihte Moskova ile kız alış verişi yapıp iyi ilişki kuran başka adiğe grubu yoktur bu sebebsiz değildir.
Ama malum Diaspora Adiğeleri bölünmeme sayıca azalmama adına onlarada hatta türklüğünü koruyan kumuk karaçay nogaylara bile adiğe muamelesi yapmıştır.Bencede yapılan doğrudur öyle veya böyle hepimiz Kafkasyalıyız ayrım yapmadan birbirimizin kuyusunu kazmaya devam etmeliyiz çünkü biz böyleyiz
Khaberdey asillik tanımıdır, ve Xabzenin nasıl olması gerektiğini söyleyen millettir,Kendimiz beğeniriz, etrafa bakınca daha da beğenrriz
bir çok açıklama yanlış girilmiş, vork için köle yazılmış vb.
kabardey 12 adige kolundan-prensliğinden biridir. güç, teşkilat ve yapılanma anlamında adigelerin en önemli boyudur. 13-14.yy'da batı(asıl topraklar, kuban nehri ile karadeniz arası) çerkesyadan kuban nehrinin doğusundaki topraklara yerleşmişlerdir. kabardey, büyük kabardey(baksan ve kaşkatu grubları) ve küçük kabardey(glaksteney grubu) olarak ikiye ayrılırdı. Sürgünde, geçişler olmakla birlikte büyük kabardey uzunyaylaya, küçük kabardey ise göksun köylerine yerleşmiştir.
özet olarak sınıflar: 1. pşılar(prensler), 2. lekoleşler, 3.vorklar, 4.özgür sınıf, 5.köleler(vuneut, pşıl)
pşı sınıfı sadece pşı yinal'in soyunu kapsar, torunları zamanla farklı ailelere bölünerek 10-11 farklı altsoy olarak çoğalmışlardır. Bu prens altsoyları başlıca: hatokşokolar, hamırzalar, janbotlar, jankotlar, kaziler, kaseyler, misostlar, talostanlar, mudarlar, alhokolar, navruzlardır.(1-2 eksik olabilir). Bu ailelerin tümüne yakını sürgünde anadoluda kayserinin uzunyayla bölgesine yerleşmişlerdir. alhokolar glaksteney grubundan oldukları için göksuna yerleştiler. mudarlar da glaksteney prens grubundan olmalarına rağmen baksan-büyük kabardey prensleri gibi uzunyaylaya yerleşmiştir.
günümüzde bu ailelerin yarısının soyları sona ermiş, kalanlarının ise birkaçı hariç uzunyayladaki köyleri ile bağlantıları minimum düzeye inmiştir. sebeplerine girmeye gerek yok. sürgünde osmanlı topraklarına göç etmeyip kafkasyada kalan üyeleri ise ekim devrimi sonrası kurtulan birkaç kişi dışında öldürülmüştür. pşıların yanında öldürülen çok sayıda vork ve lekoleş de mevcuttur.
ikinci sınıf olan lekoleşlerin adige dilindeki anlamı güçlü-dirayetli kandan gelendir.batı aristokrasisine göre bu sınıf dük seviyesine denk gelir. kabardeydeki lekoleş ailelerin kökeni adige değildir. adige olmayan ancak kendi uluslarında kral-prens-han vb birinci seviyede yönetime sahip olup adigelere sonradan dahil olan aileler bu sınıfta kabul edilir sadece. protokolde sıraları kabardey pşılarından geride ancak diğer soylu grubu olan vorklardan üsttedir. bu aileler tambi, anzor, kundet ve ubıh kökenli olan babug ailesidir. İlk üç aile türk, mogol, hazar kökenli olabilir. Bu 4 ailenin yanında kırımdan kaçarak adigelere(genelde kabardeye) sıgınan ve kırım han soyu olan giraylardan olan ailelere de han oglu anlamına gelen hanuko, girayoko, jengizoko(cengizoglu, cengizhan sorundandır giraylar) soyismi verilir ve bu sınıfa dahil edilirlerdi. kırım kökenli olan bu aileler uzunyaylada mevcut değil.
üçüncü sınıf olan vorklar adige aristokrasisinin en kalabalık ve etkili sınıfıdır. kendi içinde protokoldeki sırasına göre dıjınıko vork, beslen vork, şıhakepkh vork ve lığave vork olarak sıralanır. günümüzde lekoleş ve vork sınıfı birbirine girmiş ve vork sınıfı olarak devam etmektedir. uzunyayladaki soyluluk ogesi bu sınıf kaynaklıdır. vorkluk içindeki alt üç seviye de önemini kaybetmiş durumda. Dıjınıko olan vorklar batı aristokrasisinde kont seviyesine denk gelebilir. her bir vork ailesi lekoleşler gibi bir pşı ailesine bağlıdır.
Uzunyaylada bir söz vardır: jantemre vunafemre pşım yeys, zawemre xabzemre vorkem yeys. anlamı baş köşe ve hüküm-karar pşınındır, savaş ve xabze vorkındır. bu söz aradaki ilişkiyi açıklıyor gibi. vorklar kabardeyin süvari gücünü olusturan soylu sınıftır.
günümüzde aile büyükleri ile birlikte büyümüş her kabardey kimin pşı kimin vork kimin standart bir aileden kimin köle kökenli bir aileden geldiğini bilir. değişen dünya ile bu farklar günümüzde sadece eş seçimi vb konularda gündeme gelmektedir.
adige kelimesi için de saçma ve yanlış açıklamalar yapılabilmekte. adige kelimesi iki kelimenin birleşmesi ile oluşmuştur ada + dığa yani yüksek(uzak) + güneş adige demek yüksek-yükselen güneş demektir. çerkes kelimesinin adigeler arasında bir karşılı yoktur. adigeler kendilerine adige derler.
Sürgünde olan tüm Kafkas halkları. Ruslar kimin ne olduğu kimin kimden üstün olduğuna bakarak mı sürdü acaba öyle olsaydı köle dediğiniz worklarla .pışı dediginiz zevatlar aynı teknede,aynı kaderi paylaşmazlardı. Bizler sürgüne gönderilmeseydik acaba aynı yerde yani kölelikte buluşmayacak mıydık. Demek ki köle doğulmaz köle yapılır. Birde bu pencereden bakıp üstünlüğün güçle kazanılan ve kaybedilen bir olgudan başka bir şey olmadığı görülür .Ben sadece kabardeyim ve polemik yapacak hakkım ve haddim olmadığı inancındayım. Saygılarımla.
Kabardey kelimesi'nin kökeni,Bizans İmparatoru Konstantin Porpirogenittus'a göre : Hazarlarla yaşayan Çerkes (Adige) kabilelerin,Yahudi Din'ni kabul etmeyerek isyan etmesi (Kabarması)nden kaynaklanmıştır.Kıpçak Türkleri onlara KABARLAR demiş.
Mahmut TOK, kibirli, zavallı ve cahil birisin. Unutma kibir şeytana has en önemli özelliklerden birisidir. Hepimiz insanız bu kadar basit.
KABARDEY,Asil bir Irktır! ..
Adiğey sıt şşıghuıy Adiğeş yani kardeşlerim adige her zaman adigedir kabardey atasözüdür.Kabardeyiz.kabardey kalacağız ve insallah hakkimiz olani geri alacağız
bende kabardeyim meluhoyum meluho kardeslerle haberlesmek istiyorum
Kabardey benim de mensup olduğum bir Çerkes boyudur.Adını Kafkasya'daki bir bölgeden alır.Diğer Kafkas boyları gibi Kabardey'lerin de bir dili yani 'bıze'si vardır.Halk oyunları Kafe ve Şeşendir.
thamada arkadaşımın yazdıklarına karşılık olarak yazıyorum.. önce insan olduğunu göz önünde bulundurmanı tavsiye ediyorum arkadaşım sana. asillik hiç bir ırk için geçerli değildir benden farklı doğmadın benden daha yüce olamazsın ben neysem sende osun..
kabardey olmak bir ayrıcalıktır..
Kabardey i anlamı yani kabardeydir ve kabardeylik gelmiş geçmiş tüm halklardan en asili dir ve yaşamlarından bunu bilirsiniz saten dikkatli bakarsanız iyi tanırsanız yani kabardey hani derler ya anlatamassın yaşarsın kabardey doğmadınsa kabardey olamassın ve kabardey olmak sadece seçilmiş kişilere verilir ve bunuda sadece tanrı bilir ve o seçer
Yiğitlik ve cesaret demektir. En son örneği de 1992 Abhazya kurtuluş savaşını yöneten eski genel kurmay başkanı Sultan Sosnaliyev'dır. Şamil Basayev, İbrahim Yağan ve Hamzat Gelayev gibi komutanlar ilk savaş tecrübelerini Sultan Sosnaliyev’in yanında kazanmışlardır.
İŞTE BU AŞAĞIDAKİ VE BİR ÇOK KONUDA YAZAN -YAZIYOR HAKKATEN HELAL OLSUN :) - CANIMIZ İŞKEMBECİMİZİN BİLE, CEHALETİNDEN YİNE UTANMADAN, YİNE SAÇMALADIĞI, YENİ NEDİR KONUSU :))))
ÇERKEZ
Çerkesler Zamıko Seferbiy ile Şeyh Şamil arasındaki Kuzey Kafkasyadaki liderlik mücadelesi yüzünden ulusal direnişte bir bütün kuvvet olamamışlardır. Sahip oldukları kast sisteminde ise Prens (Pşihl) , köylü (Xable) ve Vork (köle) sınıfları vardır. Küçümseme söz konusu sadece Vorklar için geçerlidir ve Vorklar Çerkez milletinden insanlar değildir ve kölelerine tek kötü davranmak gibi lükse sahip olan millette Çerkesler değildir. Bu köleler küçükken devşirilmiş yada savaş esiri olarak alınmış kişiler gibi insanlardı.
Çerkezler Kazak ve Gürcü milleti ile Kuzey Kafkasya mücadelisinde savaşmadı. Sadece Rus orduları ve Rus ordularında bulunan Kazaklara karşın 300 yıla aşkın bir mücadele verdiler. Ve Osmanlı - Rus antlaşmaları ile sürgüne anadolu ve arap yarım adası topraklarına bir kısmıda balkanlara dağıtıldı. Balkanlardaki toprak kayıpları yüzünden Çerkesler yeniden göçe zorlanıp anadolunun işgal güçleri tarafından çevrelenmiş sınır boylarına yerleştirildiler. Türkiyede yaşayan Çerkeslerin şu anki konumlarına bakarsanız bu hatların belirginliği hala mevcuttur.
Osmanlıya bağlı kalanlar olduğu gibi (örnek Anzavur) T.C. bağlı kalan Çerkeslerde vardır. (örnek Çerkes Ethem, Rauf Orbay ve Sami Bekir gibi) bu topraklar için kendi inançlar ve doğruları uğruna görevlerini yerlerine getirmişlerdir.
Gürcülerle olan tek savaş ise 1992 yılında olan Gürcistan - Abhazya savaşıdır ve galibi Abhazlardır.
Türkiyede dışlandıkları içinde ayrıca önemli yerlerde mevki ve makamlarda dünlerinden bugüne kadar hep yer edinmişlerdir.
Lakin en önemlisi 'amma çok hakkımızda atıp tutan var bree cahiller' dedirten nedir konusudur. (11.10.2006 14:39)
Çerkeslerin aralarında bir türlü uzlaşma sağlayamadıkları düşünmüşümdür. Belki de bu yüzden kafkasyada büyük bir devlet kurulamamış, sürekli yabancılarıın işgallerine mağruz kalınmıştır.
Her şeye rağmen kabardeyler bütün kafkas milletlerini ve bazı gürcü beylerini vergiye bağlayarak kafkasyada birliği sağlayan tek çerkes boyudur.
bir çerkes olarak kabardey boyuyla gurur duyuyorum :)
Dahil olduğum Adıge boyu. Ama anlamadığım şu ki -ve çok da kınadığım- şurda bile atışıyorsunuz. Pes valla. Derneklerdeki gruplaşmalar yetmiyor anlaşılan.
Efendim bu Kabardeyler her yerde kendilerini belli eden insanlarıdır. Gereksiz yere kendilerini över dururlar ki övülecek diğer Çerkeslerden bir farklarıda yoktur. Abhazlarla hiç anlaşamazlar.
Gerçekten yaşanmış bir fıkra gibi olayla Kabaydeyler çok güzel anlatılır.
Bir gün Kafkas derneğinde oturan Kabardey genci her zaman olduğu gibi Kabardeyler hakkında atıp tutmakda, onları bir tek peygamber soyu olduklarını ima etmemekdedir.
Dernekde ki diğer gençler Kabardeyi kızdırmak için şöyle derler. Yahu amma sallıyorsun, hem biz senin gerçekten Kabardey olduğunu nerden bileceğiz derler.
Buna Kabardey çok bozulur. Yarın hepiniz göreceksiniz, tüm dünya benim Kabardey olduğumu bilecek der ve bir hışımla dernek binasından çıkar.
Ertesi gün derneğe gelen Kabardey göysünü gere gere gençlerin odasına girer ve gülümser.
Diğer Çerkes gençleri gülmeye başlar.
Kabardey gine bir hışımla konuşur. Ne gülüyorsunuz işte bakın tüm dünya artık benim Kabardey olduğumu bilecek. T-shirtümün üzerinde yazdığı gibi der.
Diğer Çerkes gençleri daha bir kahkaya boğulur ve biz senin cidden Kabardey olduğuna inandık artık ama t-shirtünün önünde Kabardey değil Kadir bey yazıyor derler.
T-shirt'e baskıyı yapan eleman nerden bilsin Kabardey'i. Buna bir anlam verememiş ve olsa olsa bu Kadir bey olur diyip yazıyı basmış. Bizim Kabardeyde hiç kontrol etmeden giyip millete caka satacam derken Kabardey olduğunu farklı ama kesin bir yolla ispatlamış.
İyi insanlardır ama konuştuklarının %60'ı boş olur. Bunu tüm Çerkes boyları böyle kabul eder ama tek bir kötü tarafı olabilir bu işin asla tek başınıza bir Kabardeyle aynı odada muhabbete girmeyin başınız şişer, insanlarla sosyal dialoglara girmemeye bir daha yemin edersiniz.
Kusura bakmayın Kabardey kardeşlerim ben gerçekleri söylüyorum. İtirazı olan olursa Tarihde ve günümüz Çerkes toplumunda daha yaptığınız çok şeyi anlatır sizi maf ederim :))) Saygılarımla canlarım.