Batılı olmak diye birşey saçmalık artık, doğusu, batısı, kuzeyi, güneyi kalmadı, hele iletişim, uzay çağında, küçük bir top parçası, batılı diye bir şey varsa o da modern anlayıştır, ki tehlikeli olan o ötekileştiren, bencil, benmerkezci, altta kalanın canı çıksın diyen, anlayış, yani eskilerin dediği hep ban rab bana tipi, burdan barış çıkmaz,zaten son yüzelli yılda çıkmadı da, halbuki Kuran bir paylaşım rotası çizer, ve adil uygularsan, hayat mis gibi olur, kavga bitmese bile düşük seviyeye çekilir, yoksa tanıdığım insanlar içinde son derece iyi niyetli olanlarda vardı, toptancılık yoktur bende, zaten çoktan seçme bu orda da aynı, oranın sorunu, yönetim anlayışı ağırlıklı bu, yoksa halkınd aynı fikri paylaşmayanlar mutlaka vardır, etki yaratamazlar sadece, tarih böyle zaten, onların haklarını da, aynı samimi tavırlarını sürdürüp ortak olmazlarsa kötülüğe Kuran zaten korur, dünyada herkes Allahın varlıklarıdır, kelimeyi şehadet getirmesi falan gerekmez, doğru ve samimi davranış zaten doğrudan pay sahibi yapar, beklentisi de bu zaten, esfeli safiline attıklarından, insan olarak tamalayın, bu başarı geri gönderdiğim yere gene geri alırım demektir. Batılı Doğulu diye bir derdim, yok insan mı değil mi diye var.
ben üniversite ögrencisiyim batılı olmak nedir? cözemedim yani biz onları taklit mi ediyoruz yoksa onlara yaranmak için mi anlamadım bence bizim özgüvenimiz olmadıgı için onlara her zaman muhtacız en basit sekilde örnegin; neden her bilgisayar programı dısarıda cıkıyor yada ne biliyim her kolay olan icat neden bizim ülkemiz dısında cıkıyo anlamıyorum yani onlara ömür boyu muhtac mı kalacagız birisi bana acıklar mı? teşekkür ederim...
Batılı olmak ne yazıkkı biz Türklere medeniyetin olmazsa olmazı olarak dayatılmış içi çamur dışı krema olan sahte bir pasta. Nitekim bu sahteliğin medeniyetin beşiği, demokrasinin havarisi Fransa'da meydana gelen olaylarda nasıl gün yüzüne çıktığını gördük. Hayır arkadaşlar hayır batılı olmak bir meziyet bir erdem değildir. Biz eğer medenileşmek istiyorsak o medeniyeti batıda değil kendi tarihimizde kendi değerlerimizde arayalım. Çünkü hiç bir millet bizim kadar medeni bizim kadar hoş görülü olmadı. Aşırma bir medeniyet üzerimizde ancak çıplak kralın elbiseleri kadar şık durur.
Hala 'güneş'ten rahatsız olup doğan güneşe 'perde'lerimizi kapıtıyoruz. 'Dışarsı' günlük güneşlikken bir mum ışığına bile muhtaç kalıyoruz. Karanlığa o kadar alışmışız ki gözlerimiz 'feneri' bile güneş sanıyoruz.
Kapılar, pencereler kilitli değil. Zindanda neden otururuz hala?
Gözleriniz acıyacak ama açın perdelerinizi, yüzünüzde güneşin sıcaklığını tadın.
Acıyacak göğsünüz ama açın pencerelerinizi, içinizde temiz havanın ferahlığını hissedin.
Doğ-r-uya giden dolu yol vardır. Batı-l-dan gidilse bile bir noktadan çıkıp yine aynı noktaya gelinceye kadar dünyayı dolaşmak gibi. Fakat yol uzun ve zorlu olduğundan neden yola çıktığını unutanlar da çoktur...
Köyde fışkıran şifalı su bedeva olsa biz gider arıtılmış pis suyu pet şişelerde alırız. Daha ne kadar batılı olmak istiyoruz... Belki palyaçolar bizi ağlatana kadar...
İşte durumumuz: En kaliteli tütünü üretiriz ve satarız ama sonra bu ürünü paketlenmiş olarak, kat kat daha pahalıya alırız.
Batıdan aldığımız ilim de böyledir. Yıllardır batıdan almaya çalıştığımız ilimler, üstünde dolaştığımız gömülü hazinedir esasında. Onlarsa bu hazineden kopardıkları parçalarla batılı süslüyeyip ambalajlı halde bize geri satıyorlar.
Mark (Apter) uyarmıştı:'... gözlerine uzun bakma sakın, adamı efsunluyor! . Oysa Çıtra Roy'un -asıl adı başka- asıl bakılacak yeri, zaman zaman, kadife yeşiline çalan,bal sarısı, iri gözleri; : derinliğine daldın mı, sanki esrarengiz bir yıldızlı maytabın, pırıltılarını seçiyorsun!
Çıtra Roy, Hindu, besbelli yüksek bir kastın mensubu: Ailesi, Hindistan alt/kıt'ası majestelerinin imparatorluğu sayılırken; ya yüksek yönetim katında görevliydi ya da komprador bir iş adamı. Fransızca'yı sökmeye uğraştığımız, Alliance Française'e İngiltere'den geldi; orada sanat tarihi okuyormuş, ille Fransızca'yı da sökecek: olmazsa olmaz! O, hayatım boyunca, sohbet edebildiğim iki Hintliden birisi. Öteki İzmir gazeteciliğinde, demokrat İzmir'i ziyarete gelmiş, bir Hindistan Büyükelçisi idi ki, Çıtra Roy'dan zevahirde farklı, esasta aynı kumaşlar!
Demek istediğim şu: Çıtra Roy'un herhangi bir İngiliz kızından hiç bir farkı yok; kılığı kıyafeti, süsü püsü, alışkanlıkları ve tercihleri aynı: Şiir yazdığını Mark'tan öğrenmiş, sözü oraya getirip İngiliz şiirinin büyük isimlerini ardı ardına sıralıyor, bilmediği yok! Buna mukabil soydaşı Tavore'u önemsemedi; zaten Gandhi ve Nehru'ya da burun kıvırıyordu, Londra Hindistan da uyguladığı eğitim ve öğretimi, adab-ı muhaşereti, zevk yelpazesi ve itiyatlarıyla, ne yapmış yapmış; Çıtra Roy'da adından ve gözlerinden başka, Hindu hiç bir şey bırakmamıştı; halkını Handiyse maymun sürüsü gibi görüyor.
Yıllarca sonra İzmir'de karşıma çıkan büyükelçinin İngilizcesi, tam tersine zayıf; Fransızcayı sular seller gibi konuşuyor; sohbetimiz de o yüzdten uzamadımı? O da Hindu ama, giyim kuşam tarzından eğitim ve öğretimine, edebiyat merakından içki ve sofra zevklerine kadar herşeyiyle sanki bir Fransız! Nasıl mı olur, o halde siz sömürgelik döneminde Hindistan'ın galiba doğu kıyısında Pondiçherry adında bir yörenin, Fransız yönetiminde kaldığını bilmiyorsunuz: Oradaki Hindular, Senegal'daki ya da Tunus'daki yerliler gibi tam bir Fransiz eğitimi alıyor, öyle yetişiyorlardı. Bu bakımdan ahbaplık ettiğim büyükelçi, OETF'in Hindistan'da yaptığı Pondiçherry belgeselinde seyrettiğim o mutsuz savcının hık demiş, adeta burnundan düşmüştü.
Fransa'ya Az, Türkiye'ye Fazla mı?
Meraklısı onu Hangi Batı'dan hatırlayacaktır; daha sonra TRT/2'deki zaman yolculuklarında sözünü etmiştim: Derli toplu hatta kerli ferli bir zat; işi gücü yerinde, nasiyesi temiz! Çıtra Roy ne kadar, ilk bakışta bir İngiliz kızını andırıyorsa; o da Paris'teki herhangi bir Dupont Kahvesi'nde yanınızdaki masada oturup şarabını yudumlarken Figaro Gazetesini gözden geçirecek, Fransız bir savcıdan ayrılamaz ama; tragedyası bu benzerliğin altında yatıyor. Mikrofona diyor ki:
'... sömürge düzeni sürseydi, belki olmazdı bu; çünkü Fransız kültürü ve yaşama tarzı başattı; ben onun ürünüyüm, öyle yaşayıp gidecektik ama, sürmedi: Bağımsızlık biz Pontiçherry aydınlarına çifte bir yabancılaşma getiriyor: Hitli olmamız lazım, Fransız gibiyiz; zaten onlar da o kadar İngiliz ki, bizi nasıl Hindulaştıracaklar?
Önce pek çarpmıyor belki, oysa adamın tragedyası hem ağır, hem çok boyutlu, beşeri yanı var, toplumsal yanı var, ekonomik yanı var; galiba 'kültürsüzleşme' olayındaki vahşetin ve hınzırlığın olanca dehşetiyle ilk olarak o belgeseli izlerken karşılaşmıştım; ne diyordu Pondiçherry Savcısı:
'... Halkımla benim aramdaki aidiyet bağı koptu; elimde olmaksızın onları hor gördüğümü saptıyor bundan utanıyorum; üzerindeki baskı o mertebeye vardı ki bir ara asıl ait olduğumu sandığım yere gidip, orada yaşamaya karar verdim; uyguladım da bu kararı, ne yazık ki Fransa'da ulaştığım sonuç, yalnızlığımı ve yabancılaşmamı yoğunlaştırmaktan başka işe yaramadı; çünkü ben kendimi Fransız sayıyor, halkıma yabancılaşıyordum ama; Fransız beni kendinden saymıyordu ki, onun gözünde ben Fransızlığa özenen kötü bir Hindu idim; bunu kibarca da olsa, bütün davranışlarıyla yüzüme vuruyorlardı...'
Türkiye hiç bir zaman tam sömürge olmadı ama, Tanzimat sonrasının Osmanlı aydınlarını; milli şef kültür çağının Cumhuriyet aydınlarını; 1950 sonrasının demokrasi aydınlarını; Pondiçherry savcısının o kadar yakındığı yabancılaşma'ya -daha doğru bir deyişle - kültürsüzleşmeye sevk ettiği söylenemez mi? Zira içlerinden birisi, Fransa'da yaşamakla Türkiye'de yaşamak arasında tercih yapamadığını anlatırken bana, durumun ne kadar aynı olduğunu şu söyledikleri açıkça kanıtlamıştı:
'... olmuyor yahu! Ne yapacağımı şaşırdım. Türkiye'ye fazla geliyorum, Fransaya az! En ağır dıramı biz yaşamaktayız! '
Farkında görünmüyordu ya 'komprador alafrangalığı'nın bunun getirdiği sözde seçkinliğin', gerçekte 'Emperyalizm'in korkunç operasyonu 'kültürsüzleştirme' demek olduğunu söylüyordu.
İki Temel Irkçı Düşünce..
Sıra geldi, bu operasyonun nasıl yapıldığını, incelemeye! Meraklısı bilir, yıllardır bahis açıldıkça J.M. Albertini'nin, o son derece aydınlatıcı kitabından hlep aynı alıntıyı yaparım; daha önce görmediyseniz, Batı'lı bir aydın, Batılılaşma'nın aslında ne anlama geldiğini nasıl itiraf ediyor göreceksiniz, belki şaşacaksınız da!
'...(Batı'lı) sömürücü yerli halkın metropoliten sömürgeci halka benzemesi amacıyla, eski anlayış ve kuruluşlara yeni bir biçim vermeye çalışır; ama, yerlileri aşağı düzeyde tutarak tam bir benzerlikten kesinlikle kaçınır...'
'... bu politika iki temel 'ırkçı' düşünce üzerine kurulmuştur; bu düşüncelere göre, hiç bir insan için bir Avrupalıya benzemekten daha güzel bir şey olamayacağından ötürü Afrika Asya ve Latin Amerika halkına, 'Batı Uygarlığı' aktarılmalıdır; ve hiç bir uygarlık, Avrupa uygarlığından üstün değildir. Bu arada, 'yerli'nin aşağılık bir varlık olduğuna ve hiç bir zaman düzelemeyeceğine inanılmaktadır...'
'...ekonomik ve politik egemenliğin ötesinde 'sömürgecilik' üçüncü dünya halkının kişiliğini, derinliğini hedef alan genmiş bir beyin yıkama kalkışımı olmaktadır. Sömürgeleşmiş ülke sömürgeciyi taklit etmesi gerektiğine inandırılmak istenmektedir.(...) sömürge halkının sanatı, felsefesi ve dini yok sayılmakta, giderek bu halkın kişiliği yok edilmektedir....'
(buraya dikkat!) '... Bağımsızlık, elde edildiği zaman bile özellikle kültür alanında, sömürgecinin taklit edilmesi süregelir...' ('Az gelişmişliğin mekanizması', s:141/142, May Yayınları, 1974) .
Batılı Olmak, kendini üstün gören batılılar ile kompleksli doğuluların önemsedikleri bir kavramdır. Batı emperyalizminin etkisi altına girip kendi benliğini unutmak ve böylece dünya vatandaşı olduğuna inanmaktır. Yani onlardan pasaport alınmadan dünya mensubu olunmuyor, onlar karar veriyor :) . Doğuluyu Batılılaştırmak nasıl bir ucube anlayıştır? Vahşi batı gücüne öyle güvenmektedir ki, tüm dünyayı batılılaştırma adı altında asimile etme çılgınlığına düşmüştür. Bilimsellik, Batılı olmak demek değildir, batı dünyası sadece batılı olma modası yaratmaya çalışarak bilimsellikten yeterince uzaklaşmıştır.
Batılı olmak, batılılıaşmak, dejenere olmak, gelenek göreneklerimizden vaz geçmektir..
Batılıaşma ile medeniyeti karıştırmayalım. Kendi milletini, kendi topraklarını sevmeyen gençler yetişiyor bu batılılaşma uğruna, ondan sonra 18 oldular mı, kaçıyorlar BATI'ya..
Batılılaşmayı medeniyet manasında söyleyenlere lafım yok..
Batılı olmanın tam olarak ne anlama geldiğini bilmiyorum... :)) Garba doğru... Güneşin 22 mart ve 23 eylülde battığı nokta... Avrupa ve Kuzey Amerika... Bi de Batı Blok u vardı... Nasıl anlatılır ki...Batılılar (onlar kimse! !) gibi giyinmek,onlar gibi konuşmak,onları gibi yaşamak gibi birşey zannedersem... Hoş zannın çoğu yanılgıdır ama...
Müslüman kalabilirsin ya da başka bir dinde, ama beni yakalamak için değişmelisin dostum. Dilini değiştirmelisin önce. Yüksek ortamlarda benim dilimi kullanmalısın. Benim dilimi ikinci dil ya da yabancı dil olarak öğrenmen yetmez. Kendi dilin yabancı kalmalı, hatta neredeyse etnik bir dil, benim dilim ise yüksek ortamlarda anadil olmalı. Nedir bu yüksek ortamlar? En başta yüksekokullar. Sonra liseler, ortaokullar, ilkokullar, hatta anaokulları. Kendi dilinle konuşmak sende aşağılık duygusu yaratmalı.
Örneğin marketing (pazarlamanın yüksek olanı) alanında benim sözcüklerimle cümleler kurmalısın. Kendi dilinle ifade etmeye çalış bak, ne kadar bayağı kalıyor. Global dünyanın bir parçası olarak kendini hissetmek istiyorsan, benim yaptığımı iyi yapmalısın. Gazetelerinin, televizyonlarının isimleri bile benim dilimde olacak(Eskiden beri olanlar kalsın) . Edirne'den Sibirya'ya kadar bütün Türkler, gökteki yıldıza yıldız der, ya da 'cıldız'. Biliyorum binlerce yıldır bu böyleydi. Ama artık star demelisin. Unut artık yıldızı. Senin yıldızın geçmişte değil, Doğu'da hiç değil, bizim tarafta. Zaten bu konuları da sana ben öğretmiyor muyum? Hangi ülkede Orta Asya ile ilgili daha çok araştırma yapılıyor sanıyorsun, sen de mi ben de mi? Bırak sözcükleri, harfleri bile istediğim gibi okuyacaksın.
Kendi harfini benim okuduğum gibi söyle. Entivi de, mesela. Diğer türlü söylemeyi dene, bak, sen de gördün, ne kadar bayağı, köylü, doğulu bir 'sound' değil mi? Hem sen değil misin modern olmak isteyen? Kendini ve kültürünü, dilini, geleneklerini, geçmişini aşağıda hissetmezsen (açıkça değil tabii, içinde, sadece içinde) bu metamorfozu gerçekleştiremezsin dostum. Paşa'ya Pasha, Leyla'ya Laila diyeceksin ve yazacaksın. Biraz oryantalist ama daha 'Batılı gözüyle bir Doğulu şıklık! ' Sen bakma köşk sözcüğüne, biz artık ona kiosk diyoruz, sen de öyle söyle. Hah şöyle!
Ne diyoruz, concept yaratmalıyız. Yaratıcı ol, kendine creative de. Fabrikayı Ümraniye'de kur, markanı İtalyancadan al. Yoksa malını satamazsın. Türk olduğu anlaşılırsa ya da Türk gibi gözükürse kimse evine sokmaz. Sen ona Türk olmayan bir isim bul en iyisi. Kimse sana kızmaz. 'Trend' böyle.
Tavuk bile satamazsın. Neden, Mudurnu Chicken oldu sanıyorsun? İnsanlar tavuk değil 'chicken' yemek istiyor. Ne zamandır radyolar 'Goooooood morning Türkiye' diye sesleniyor. Bizi uyandırmak için olsa gerek...
Batılı olmak diye birşey saçmalık artık, doğusu, batısı, kuzeyi, güneyi kalmadı, hele iletişim, uzay çağında, küçük bir top parçası, batılı diye bir şey varsa o da modern anlayıştır, ki tehlikeli olan o ötekileştiren, bencil, benmerkezci, altta kalanın canı çıksın diyen, anlayış, yani eskilerin dediği hep ban rab bana tipi, burdan barış çıkmaz,zaten son yüzelli yılda çıkmadı da, halbuki Kuran bir paylaşım rotası çizer, ve adil uygularsan, hayat mis gibi olur, kavga bitmese bile düşük seviyeye çekilir, yoksa tanıdığım insanlar içinde son derece iyi niyetli olanlarda vardı, toptancılık yoktur bende, zaten çoktan seçme bu orda da aynı, oranın sorunu, yönetim anlayışı ağırlıklı bu, yoksa halkınd aynı fikri paylaşmayanlar mutlaka vardır, etki yaratamazlar sadece, tarih böyle zaten, onların haklarını da, aynı samimi tavırlarını sürdürüp ortak olmazlarsa kötülüğe Kuran zaten korur, dünyada herkes Allahın varlıklarıdır, kelimeyi şehadet getirmesi falan gerekmez, doğru ve samimi davranış zaten doğrudan pay sahibi yapar, beklentisi de bu zaten, esfeli safiline attıklarından, insan olarak tamalayın, bu başarı geri gönderdiğim yere gene geri alırım demektir. Batılı Doğulu diye bir derdim, yok insan mı değil mi diye var.
sadece bir avuntu..vede giden bir sonbahar....düşen binbir misalli içerlenmiş duygular...ben benliğimi seviyorum yolcu durmadan yola devam de l
ben üniversite ögrencisiyim batılı olmak nedir? cözemedim yani biz onları taklit mi ediyoruz yoksa onlara yaranmak için mi anlamadım bence bizim özgüvenimiz olmadıgı için onlara her zaman muhtacız en basit sekilde örnegin; neden her bilgisayar programı dısarıda cıkıyor yada ne biliyim her kolay olan icat neden bizim ülkemiz dısında cıkıyo anlamıyorum yani onlara ömür boyu muhtac mı kalacagız birisi bana acıklar mı?
teşekkür ederim...
Batılı olmak ne yazıkkı biz Türklere medeniyetin olmazsa olmazı olarak dayatılmış içi çamur dışı krema olan sahte bir pasta. Nitekim bu sahteliğin medeniyetin beşiği, demokrasinin havarisi Fransa'da meydana gelen olaylarda nasıl gün yüzüne çıktığını gördük. Hayır arkadaşlar hayır batılı olmak bir meziyet bir erdem değildir. Biz eğer medenileşmek istiyorsak o medeniyeti batıda değil kendi tarihimizde kendi değerlerimizde arayalım. Çünkü hiç bir millet bizim kadar medeni bizim kadar hoş görülü olmadı. Aşırma bir medeniyet üzerimizde ancak çıplak kralın elbiseleri kadar şık durur.
güneş doğudan doğar, batıdan batar. Günü yaşarken şimdileri geceyi yaşıyoruz ama her gecenin bir sabahı vardır...
Kartal iken güvercin olmak... Önüne atılan 'ekmeğin' kırıntılarıyla yaşamak!
Güneş Doğudan Doğar
Hala 'güneş'ten rahatsız olup doğan güneşe 'perde'lerimizi kapıtıyoruz. 'Dışarsı' günlük güneşlikken bir mum ışığına bile muhtaç kalıyoruz. Karanlığa o kadar alışmışız ki gözlerimiz 'feneri' bile güneş sanıyoruz.
Kapılar, pencereler kilitli değil. Zindanda neden otururuz hala?
Gözleriniz acıyacak ama açın perdelerinizi, yüzünüzde güneşin sıcaklığını tadın.
Acıyacak göğsünüz ama açın pencerelerinizi, içinizde temiz havanın ferahlığını hissedin.
Sonra dışarıya ilk adımı atın, gün sizin olsun.
Doğ-r-uya giden dolu yol vardır. Batı-l-dan gidilse bile bir noktadan çıkıp yine aynı noktaya gelinceye kadar dünyayı dolaşmak gibi. Fakat yol uzun ve zorlu olduğundan neden yola çıktığını unutanlar da çoktur...
Köyde fışkıran şifalı su bedeva olsa biz gider arıtılmış pis suyu pet şişelerde alırız. Daha ne kadar batılı olmak istiyoruz... Belki palyaçolar bizi ağlatana kadar...
İşte durumumuz: En kaliteli tütünü üretiriz ve satarız ama sonra bu ürünü paketlenmiş olarak, kat kat daha pahalıya alırız.
Batıdan aldığımız ilim de böyledir. Yıllardır batıdan almaya çalıştığımız ilimler, üstünde dolaştığımız gömülü hazinedir esasında. Onlarsa bu hazineden kopardıkları parçalarla batılı süslüyeyip ambalajlı halde bize geri satıyorlar.
'Batılılaşma'nın, 'Gerçek' Anlamı! ..
Mark (Apter) uyarmıştı:'... gözlerine uzun bakma sakın, adamı efsunluyor! . Oysa Çıtra Roy'un -asıl adı başka- asıl bakılacak yeri, zaman zaman, kadife yeşiline çalan,bal sarısı, iri gözleri; : derinliğine daldın mı, sanki esrarengiz bir yıldızlı maytabın, pırıltılarını seçiyorsun!
Çıtra Roy, Hindu, besbelli yüksek bir kastın mensubu: Ailesi, Hindistan alt/kıt'ası majestelerinin imparatorluğu sayılırken; ya yüksek yönetim katında görevliydi ya da komprador bir iş adamı. Fransızca'yı sökmeye uğraştığımız, Alliance Française'e İngiltere'den geldi; orada sanat tarihi okuyormuş, ille Fransızca'yı da sökecek: olmazsa olmaz! O, hayatım boyunca, sohbet edebildiğim iki Hintliden birisi. Öteki İzmir gazeteciliğinde, demokrat İzmir'i ziyarete gelmiş, bir Hindistan Büyükelçisi idi ki, Çıtra Roy'dan zevahirde farklı, esasta aynı kumaşlar!
Demek istediğim şu: Çıtra Roy'un herhangi bir İngiliz kızından hiç bir farkı yok; kılığı kıyafeti, süsü püsü, alışkanlıkları ve tercihleri aynı: Şiir yazdığını Mark'tan öğrenmiş, sözü oraya getirip İngiliz şiirinin büyük isimlerini ardı ardına sıralıyor, bilmediği yok! Buna mukabil soydaşı Tavore'u önemsemedi; zaten Gandhi ve Nehru'ya da burun kıvırıyordu, Londra Hindistan da uyguladığı eğitim ve öğretimi, adab-ı muhaşereti, zevk yelpazesi ve itiyatlarıyla, ne yapmış yapmış; Çıtra Roy'da adından ve gözlerinden başka, Hindu hiç bir şey bırakmamıştı; halkını Handiyse maymun sürüsü gibi görüyor.
Yıllarca sonra İzmir'de karşıma çıkan büyükelçinin İngilizcesi, tam tersine zayıf; Fransızcayı sular seller gibi konuşuyor; sohbetimiz de o yüzdten uzamadımı? O da Hindu ama, giyim kuşam tarzından eğitim ve öğretimine, edebiyat merakından içki ve sofra zevklerine kadar herşeyiyle sanki bir Fransız! Nasıl mı olur, o halde siz sömürgelik döneminde Hindistan'ın galiba doğu kıyısında Pondiçherry adında bir yörenin, Fransız yönetiminde kaldığını bilmiyorsunuz: Oradaki Hindular, Senegal'daki ya da Tunus'daki yerliler gibi tam bir Fransiz eğitimi alıyor, öyle yetişiyorlardı. Bu bakımdan ahbaplık ettiğim büyükelçi, OETF'in Hindistan'da yaptığı Pondiçherry belgeselinde seyrettiğim o mutsuz savcının hık demiş, adeta burnundan düşmüştü.
Fransa'ya Az, Türkiye'ye Fazla mı?
Meraklısı onu Hangi Batı'dan hatırlayacaktır; daha sonra TRT/2'deki zaman yolculuklarında sözünü etmiştim: Derli toplu hatta kerli ferli bir zat; işi gücü yerinde, nasiyesi temiz! Çıtra Roy ne kadar, ilk bakışta bir İngiliz kızını andırıyorsa; o da Paris'teki herhangi bir Dupont Kahvesi'nde yanınızdaki masada oturup şarabını yudumlarken Figaro Gazetesini gözden geçirecek, Fransız bir savcıdan ayrılamaz ama; tragedyası bu benzerliğin altında yatıyor. Mikrofona diyor ki:
'... sömürge düzeni sürseydi, belki olmazdı bu; çünkü Fransız kültürü ve yaşama tarzı başattı; ben onun ürünüyüm, öyle yaşayıp gidecektik ama, sürmedi: Bağımsızlık biz Pontiçherry aydınlarına çifte bir yabancılaşma getiriyor: Hitli olmamız lazım, Fransız gibiyiz; zaten onlar da o kadar İngiliz ki, bizi nasıl Hindulaştıracaklar?
Önce pek çarpmıyor belki, oysa adamın tragedyası hem ağır, hem çok boyutlu, beşeri yanı var, toplumsal yanı var, ekonomik yanı var; galiba 'kültürsüzleşme' olayındaki vahşetin ve hınzırlığın olanca dehşetiyle ilk olarak o belgeseli izlerken karşılaşmıştım; ne diyordu Pondiçherry Savcısı:
'... Halkımla benim aramdaki aidiyet bağı koptu; elimde olmaksızın onları hor gördüğümü saptıyor bundan utanıyorum; üzerindeki baskı o mertebeye vardı ki bir ara asıl ait olduğumu sandığım yere gidip, orada yaşamaya karar verdim; uyguladım da bu kararı, ne yazık ki Fransa'da ulaştığım sonuç, yalnızlığımı ve yabancılaşmamı yoğunlaştırmaktan başka işe yaramadı; çünkü ben kendimi Fransız sayıyor, halkıma yabancılaşıyordum ama; Fransız beni kendinden saymıyordu ki, onun gözünde ben Fransızlığa özenen kötü bir Hindu idim; bunu kibarca da olsa, bütün davranışlarıyla yüzüme vuruyorlardı...'
Türkiye hiç bir zaman tam sömürge olmadı ama, Tanzimat sonrasının Osmanlı aydınlarını; milli şef kültür çağının Cumhuriyet aydınlarını; 1950 sonrasının demokrasi aydınlarını; Pondiçherry savcısının o kadar yakındığı yabancılaşma'ya -daha doğru bir deyişle - kültürsüzleşmeye sevk ettiği söylenemez mi? Zira içlerinden birisi, Fransa'da yaşamakla Türkiye'de yaşamak arasında tercih yapamadığını anlatırken bana, durumun ne kadar aynı olduğunu şu söyledikleri açıkça kanıtlamıştı:
'... olmuyor yahu! Ne yapacağımı şaşırdım. Türkiye'ye fazla geliyorum, Fransaya az! En ağır dıramı biz yaşamaktayız! '
Farkında görünmüyordu ya 'komprador alafrangalığı'nın bunun getirdiği sözde seçkinliğin', gerçekte 'Emperyalizm'in korkunç operasyonu 'kültürsüzleştirme' demek olduğunu söylüyordu.
İki Temel Irkçı Düşünce..
Sıra geldi, bu operasyonun nasıl yapıldığını, incelemeye! Meraklısı bilir, yıllardır bahis açıldıkça J.M. Albertini'nin, o son derece aydınlatıcı kitabından hlep aynı alıntıyı yaparım; daha önce görmediyseniz, Batı'lı bir aydın, Batılılaşma'nın aslında ne anlama geldiğini nasıl itiraf ediyor göreceksiniz, belki şaşacaksınız da!
'...(Batı'lı) sömürücü yerli halkın metropoliten sömürgeci halka benzemesi amacıyla, eski anlayış ve kuruluşlara yeni bir biçim vermeye çalışır; ama, yerlileri aşağı düzeyde tutarak tam bir benzerlikten kesinlikle kaçınır...'
'... bu politika iki temel 'ırkçı' düşünce üzerine kurulmuştur; bu düşüncelere göre, hiç bir insan için bir Avrupalıya benzemekten daha güzel bir şey olamayacağından ötürü Afrika Asya ve Latin Amerika halkına, 'Batı Uygarlığı' aktarılmalıdır; ve hiç bir uygarlık, Avrupa uygarlığından üstün değildir. Bu arada, 'yerli'nin aşağılık bir varlık olduğuna ve hiç bir zaman düzelemeyeceğine inanılmaktadır...'
'...ekonomik ve politik egemenliğin ötesinde 'sömürgecilik' üçüncü dünya halkının kişiliğini, derinliğini hedef alan genmiş bir beyin yıkama kalkışımı olmaktadır. Sömürgeleşmiş ülke sömürgeciyi taklit etmesi gerektiğine inandırılmak istenmektedir.(...) sömürge halkının sanatı, felsefesi ve dini yok sayılmakta, giderek bu halkın kişiliği yok edilmektedir....'
(buraya dikkat!) '... Bağımsızlık, elde edildiği zaman bile özellikle kültür alanında, sömürgecinin taklit edilmesi süregelir...' ('Az gelişmişliğin mekanizması', s:141/142, May Yayınları, 1974) .
Bence, bir kere daha, düşünmelisiniz!
Attila İlhan (Cumhuriyet Gazetesi - 24 Ekim 2001)
Batılı Olmak, kendini üstün gören batılılar ile kompleksli doğuluların önemsedikleri bir kavramdır. Batı emperyalizminin etkisi altına girip kendi benliğini unutmak ve böylece dünya vatandaşı olduğuna inanmaktır. Yani onlardan pasaport alınmadan dünya mensubu olunmuyor, onlar karar veriyor :) . Doğuluyu Batılılaştırmak nasıl bir ucube anlayıştır? Vahşi batı gücüne öyle güvenmektedir ki, tüm dünyayı batılılaştırma adı altında asimile etme çılgınlığına düşmüştür. Bilimsellik, Batılı olmak demek değildir, batı dünyası sadece batılı olma modası yaratmaya çalışarak bilimsellikten yeterince uzaklaşmıştır.
Batılı olmak, batılılıaşmak, dejenere olmak, gelenek göreneklerimizden vaz geçmektir..
Batılıaşma ile medeniyeti karıştırmayalım. Kendi milletini, kendi topraklarını sevmeyen gençler yetişiyor bu batılılaşma uğruna, ondan sonra 18 oldular mı, kaçıyorlar BATI'ya..
Batılılaşmayı medeniyet manasında söyleyenlere lafım yok..
Yani onlar gibi dünyayi sömürmek.
Batılı olmanın tam olarak ne anlama geldiğini bilmiyorum... :))
Garba doğru...
Güneşin 22 mart ve 23 eylülde battığı nokta...
Avrupa ve Kuzey Amerika...
Bi de Batı Blok u vardı...
Nasıl anlatılır ki...Batılılar (onlar kimse! !) gibi giyinmek,onlar gibi konuşmak,onları gibi yaşamak gibi birşey zannedersem...
Hoş zannın çoğu yanılgıdır ama...
Şöyle konuşuyor, Batılı benliğimiz (?)
Müslüman kalabilirsin ya da başka bir dinde, ama beni yakalamak için değişmelisin dostum. Dilini değiştirmelisin önce. Yüksek ortamlarda benim dilimi kullanmalısın. Benim dilimi ikinci dil ya da yabancı dil olarak öğrenmen yetmez. Kendi dilin yabancı kalmalı, hatta neredeyse etnik bir dil, benim dilim ise yüksek ortamlarda anadil olmalı.
Nedir bu yüksek ortamlar? En başta yüksekokullar. Sonra liseler, ortaokullar, ilkokullar, hatta anaokulları. Kendi dilinle konuşmak sende aşağılık duygusu yaratmalı.
Örneğin marketing (pazarlamanın yüksek olanı) alanında benim sözcüklerimle cümleler kurmalısın. Kendi dilinle ifade etmeye çalış bak, ne kadar bayağı kalıyor. Global dünyanın bir parçası olarak kendini hissetmek istiyorsan, benim yaptığımı iyi yapmalısın. Gazetelerinin, televizyonlarının isimleri bile benim dilimde olacak(Eskiden beri olanlar kalsın) . Edirne'den Sibirya'ya kadar bütün Türkler, gökteki yıldıza yıldız der, ya da 'cıldız'. Biliyorum binlerce yıldır bu böyleydi. Ama artık star demelisin. Unut artık yıldızı. Senin yıldızın geçmişte değil, Doğu'da hiç değil, bizim tarafta. Zaten bu konuları da sana ben öğretmiyor muyum? Hangi ülkede Orta Asya ile ilgili daha
çok araştırma yapılıyor sanıyorsun, sen de mi ben de mi? Bırak sözcükleri, harfleri bile istediğim gibi okuyacaksın.
Kendi harfini benim okuduğum gibi söyle. Entivi de, mesela. Diğer türlü söylemeyi dene, bak, sen de gördün, ne kadar bayağı, köylü, doğulu bir 'sound' değil mi? Hem sen değil misin modern olmak isteyen? Kendini ve kültürünü, dilini, geleneklerini, geçmişini aşağıda hissetmezsen (açıkça değil tabii, içinde, sadece içinde) bu metamorfozu gerçekleştiremezsin dostum. Paşa'ya Pasha, Leyla'ya Laila diyeceksin ve yazacaksın. Biraz oryantalist ama daha 'Batılı gözüyle bir Doğulu şıklık! ' Sen bakma köşk sözcüğüne, biz artık ona kiosk diyoruz, sen de öyle söyle. Hah şöyle!
Ne diyoruz, concept yaratmalıyız. Yaratıcı ol, kendine creative de. Fabrikayı Ümraniye'de kur, markanı İtalyancadan al. Yoksa malını satamazsın. Türk olduğu anlaşılırsa ya da Türk gibi gözükürse kimse evine sokmaz. Sen ona Türk olmayan bir isim bul en iyisi. Kimse sana kızmaz. 'Trend' böyle.
Tavuk bile satamazsın. Neden, Mudurnu Chicken oldu sanıyorsun? İnsanlar tavuk değil 'chicken' yemek istiyor. Ne zamandır radyolar 'Goooooood morning Türkiye' diye sesleniyor. Bizi uyandırmak için olsa gerek...
Atlas dergisi - Şubat 2002