Aykar Veli Şiirleri - Şair Aykar Veli

Bıçak gibi yüzleri kesmede ayaz
Mor dağların benzi kar bembeyaz
Tam ortasındayız kara kışın
Boğuk boğuk inler gecede rüzgâr
Der, “Bahara daha çok var!”

MADEN MEHMET MERAKI
(1. Bölüm)
*
Öğretmen okulunda okuduğum yıllarda, yaz tatilinde evde mandolin çalıyordum. Bu sırada komşu köyden babamın bir arkadaşı konuk olarak bize geldi. Beni mandolin çalarken görünce hışımla ve sitemle babama dönerek:
—Bu nedir hoca efendi? Senin gibi dini bütün imamın evinde böyle çalgı, çengi! dedi.
Babam işi şakaya getirerek:

MADEN MEHMET VE ARZUHALCİLİK
SON BÖLÜM

Önceden Acıpayam’a bağlı Karaman nahiyesi olan Çameli 1950 yılında ilçe olmuştur. Mehmet Maden bu ilçeye göçmüş ve arzuhalcilik yapmaya başlamıştır. Gençliğinde eğitmenlik yaptığı Çameli yöresini iyi tanımaktadır. Mahkemesini kaybedenlerin davalarını yeniden ele alarak mahkemeyi kazanması ününe ün katmıştır.

“Maden Mehmet’in yazdığı dilekçe hem yere gider, hem göğe gider” sözü dillerde bir deyim olmuştur. Denizli’nin en uzak, yoksul ve dağlık bölgesi olan Çameli’de Mehmet Maden sevgisi ve saygısından birçok aile “Maden” soyadını almıştır.

MEHMET MADEN ve BİR YOL ÖYKÜSÜ
5. Bölüm

Bizim köyün ovası çok geniştir. Bu geniş ovanın ortasından cetvelle çizilmiş gibi bir yol Bedirbey Köyü’ünde başlayıp 10 km kadar dümdüz Halkevi’ne kadar uzanır. Bu yolun köyün içindeki kalan bölümü günümüzde “Mehmet Maden Bulvarı” olarak bilinir. Yol üzerinde şimdi yok olmuş bir köprüye de “Maden Köprüsü” denilirdi.

İlçeye ulaşımı kolaylaştıracak bu yolun önemini ve zorunluluğunu bilen; yolu açmayı kafasına koyan Mehmet Maden düşüncesini bir gün önce sofrasında bulunan ihtiyar heyetinden bile saklamıştır. İhtiyar heyeti dağılınca kapıda bekleyen, İzmir’e 9 Eylül 1922 günü ilk giren süvari birliğinde sancaktar olan köy bekçisi Ramazan Çavuş’u (Doydaş) çağırmış.

MEHMET FAİK ASAL ACIPAYAM’DA
4. Bölüm
*
Büyük Balkan göçüyle, Mehmet Faik ve Ümmügül Sabiha İstanbul’a ayak basar basmaz kafakağıdı (kimliği) olmayan Ümmügül’ü İstanbul nüfusuna kaydettirip sade bir düğünle evlenmişlerdi.
*
Onların dünya evine girdikleri günlerde İstanbul, Balkan bozgunu ve ardından Bâb-ı Âli Baskını ile çalkalanmaktaydı. Toplumsal ve siyasi karışıklık doruk noktasındaydı. Devletin çatırdadığı ve Dünya’nın büyük bir belanın eşiğine geldiğini hisseden Mehmet Faik İstanbul’da daha fazla kalmak istemedi. Baharı pembe pembe badem çiçekleriyle süslenen, ekinler göverince yeşil bir denizi andıran memleketi Acıpayam burnunda tütüyordu. Ümmügül’ün ailesini İstanbul’da bırakarak Acıpayam’a döndüler. Faik Bey’in sekiz yıl süren sıla hasreti sona ermişti.

MADEN MEHMET, AK KÂĞIT ÜSTÜNDE
(2. Bölüm)
*
“Efsane Ormancı” diye adlandırdığım dayım Faik Argüz ölünce yengem dayımın sandığından çıkan bir kaç yaprak yazıyı tutuşturdu elime. “Bunlar nedir bilmem, dayının sandığındaymış. Belki işine yarar,” diye rengi solmuş evrakları bana verdi.
*
Başlığında “Nam-ı Değer Maden Mehmet, 1911-1966” yazıyordu. Altta dolgun yüzlü, koyu siyah saçlı, kaytan bıyıklı bir adamın resmi vardı. Mehmet Maden buymuş demek ki deyip hızla okumaya başladım...

MADEN MEHMET VE DUDU KIZ
6. Bölüm

Önder kişilik yapısı ile toplumsal alanda gösterdiği çalışkanlığı ve hizmetleri yanı sıra sanatsal yönü güçlü olan Mehmet Maden cura, bağlama ve ut çalabilen ve Türk Halk Müziğinin kaynak kişilerindendir.

Onun “Ayşem” türküsü Acıpayam’ın destansı müzik ustası Talip Özkan tarafından TRT İzmir Radyosunda çalınmış ve 1967 Denizli Yıllığı’nda bu türkünün Mehmet Maden’den alındığı, yıllığı hazırlayanlardan İlköğretim Müfettişi İsmet Kural tarafından belirtilmiştir.

MEHMET MADEN ve EFSANE KAYMAKAM
3. bölüm
...
Mehmet Maden 1940’lı yıllarda Aşar Ölçüm memuru olarak Acıpayam ve köylerinde görevlendirilmiş. 1944-1947 yılları arasında Dedesil Köyü muhtarlığı yapmış. Atatürk ilke ve devrimlerinin sarsılmaz savunucusu ve uygulayıcısı kişiliğiyle tanınmış.
...
“Sarısu, Ilhazlar, Kesik ve Meşe Kıyısı” mevkilerindeki köy merasını topraksız köylülere dağıtarak köyde ilk tarım reformunu gerçekleştirmiş. Bu reformu uygularken kendi ailesini ve üçüncü dereceye kadar yakınlarını bu uygulamanın dışında tutmuş. Köyde ilk kez karasaban yerine pulluk kullanılmasını sağlayarak tarımda modern yönteme geçişin öncüsü olmuş.

MEHMET MADEN VE HALKEVİ (Halk Odası)
4. Bölüm
Girişimci, atılgan ve önsezisi güçlü olan Mehmet Maden Kaymakam Salih Tanyeli ile kurduğu dostluk sonucunda, devletin de yardımıyla, imece ile köye o zamana göre muhteşem bir yapı olan “Halkevi’ni” yaptırmış. İkinci Dünya Savaşı’nın verdiği yokluk ve yoksulluk yıllarında çevre köylerde eşine az rastlanan bir eseri yaptırabilmek her muhtarın becerebileceği bir iş değildir.
...
Atatürkçü düşünceyi yaymak, köy kalkınmasını öncü olmak amacıyla Halkevi’nde kültürel etkinliklerin yanında gençler için demircilik, tenekecilik, marangozluk gibi el sanatları kursları açtırmış, tipik bir köy enstitüsü eğitimi uygulamıştır. O dönemde bir ilkokul öğrencisi olan Himmet Kayan aşağıdaki şiiri Halkevi önünde toplu halde, yüksek sesle okuduklarını anlatmıştır.
...

KAZIM KURAL
(ÖYLE ÖĞRETMENLER VARDI Kİ...)

Güzel yurdumuzun her köyünde, her kasabasında ve her kentinde öyle öğretmenler vardı ki, yoksulluğa, yokluğa ve cehalete göğüs gererek kişilikleri, düşünceleri ve hizmetleriyle çevrelerine ışık tutmuş, unutulmaz izler bırakmışlardır.
Bunlardan biri de Acıpayam’ın unutulmaz öğretmenlerinden Kazım Kural‘dır. Birinci Dünya Savaşı’nın patlak verdiği yılda (1914) Acıpayam’ın Cambazlar ailesinin bir çocuğu olarak dünyaya gelen Kazım Kural, Cumhuriyetimizin onuncu yılının coşkuyla kutlandığı yıllarda çiçeği burnunda genç bir öğretmen olmuştur.