'Kleopatra'nin burnu biraz daha kisa olsaydi dunyanin tum cehresi de degisik olurdu'' demis Blaise Pascal ama Pascal eserini yasadigi donemde bitirmis ve yayinlanmis olsaydi tum dusunce tarihi ayni kalir miydi acep? Cok olasiliklar var mesela ''Janseniusculuk dusmanlari karsinda zafer kasanmis olsaydi...''
Cogumuz batidan tanidik ejderhalari, eh bir kacimiz uzak dogudan geldigini az cok biliyorduk fakat yuzyillarca Turklerin gunluk hayatinda olduklarini kacimiz biliyorduk...
Buradaki sokaklarda dolasirken etrafima bakiyorum da amma cok ejderha motifi var olduguna sasiriyorum. Belideye sarayindan pub'lara kadar, duvarlardan perdelere kadar, kitaplardan oyuncaklara kadar cogu yerde ejderha motifi var. Tarihleri, efsaneleri, filmleri, edebiyatlari vs. vs. Lakin bunlar ejderhalara karsi kilic sallama efsanelerinden cok cok once Turkler gunluk yasamlarin her yerinde ejderha motifleriyle yasiyorlardi...
Iste batiya bakayim derken gecmisimize sirt cevirdigimiz baska bir ornek daha ejderhalar. Halilarimizdan kiliclarimiza kadar, kapi tokmaklarindan yazitlarimiza kadar, kimligimizin her yerine cizilmis ejderhalar.
Bizler unutulmus bir tarihin cocuklariyiz ama tarihimiz ejderhalarin varligi kadar sacma geliyor.
Mutasavviflara, giydikleri yun (süf) kumastan oturu sufi denildigi sanilir. Ama onlarin ayirt edici ozelligi, sufunin gunde bes vakit namazin otesinde de ibadet etmek istemesidir. Ozellikle gece yapilan ibadet, sufinin, Allah'a cok daha yakinlasmasini sagladigini dusunmesine yol acar.
Ama sufinin Allah'a yakinligi kimi dinlerde oldugu gibi onun dunyadan el etek cekmesine yol acmaz.
Simsicak evlerinizde Huzur icinde yasayan sizler camurlar icinde aci cekenin, Bir dilim ekmek icin dovusenin, Bir evet veya bir hayirda olenin Bir erkek oldugunu dusunun. Dusunun ki bir kadindir, Adini ve saclarini kaybetmis biri. Gozleri bos, bagri soguk Bir kurbaga gibi kisin. Unutmayin bunlar oldu, Sakin unutmayin.''
Auschwitz toplama kampinda gorduklerini ve yasadiklarini dile getiren Primo Levi'nin siiridir.
Bir cift soz de benden: Evet unutmayin, simdi Filisten'e yaptiklariniza baka baka esas siz hatirlayin yasadiklarinizi! Evet ''Unutmayin bunlar oldu, Sakin unutmayin.''
'Fasizme gore, her sey devletin icindedir ve devletin disinda insani veya ruhsal hicbir sey yoktur, dahasi onun disinda hicbir seyin degeri yoktur. Bu anlamda fasizm, totaliterdir ve butun degerlerin sentezi ve birligi olan fasist devlet, bir halkin yasaminin tum yonleriyle ifade eder, gelistirir ve guclendirir'
Mussoloni
Yani devletin hedef olarak sectigi seye ulasmak icin 'butun yollar'in kullanilmasi (mubahtir) anlamina geldigi aciktir.
eee ne demisler 'Şeytanla yatarsan... Şeytanla kalkarsin...'
cunku 'Şeytan onlara yaptıkları işleri güzel gösterir...'
Tarihci Ganshof feodal sistemi '' 'vasal' denen ozgur bir insanin 'senyor' denen ozgur bir insana karsi baglilik ve hizmet - ozellikle askeri hizmet - yukumluluklerini, buna karsilik senyorun de genelllikle 'fief' denen mulk vererek vasalin ihtiyaclarini karsilama ve onu koruma yukumluluklerini duzenleyen kurumlar butunu'' olarak tanimlar. Aha Zugurt Aga ile Saban iliskisinin tanimi iste boyle yapilir agam...
Atina hegemonyasi sayesinde Eski Yunan dunyasinda demokratik kurumlarin yayilmasina ragmen, cok sayida sitede Yunanlilarin oligarsi olarak adlandirdigi bir rejim kurulmus. Bu rejimde iktidar yani arkhe, az sayida yurttasin yani oligoi'nin elindeymis ki iste kelime buradan doguyor. Oligarsi terimi aslinda cok farkli siyasal sistemleri belirler amma hemen hemen her yede ayni temel ozellikler gorurmus efendim. Gerisine Fransiz kaldigimdan anlatmayim :)
'Kleopatra'nin burnu biraz daha kisa olsaydi dunyanin tum cehresi de degisik olurdu'' demis Blaise Pascal ama Pascal eserini yasadigi donemde bitirmis ve yayinlanmis olsaydi tum dusunce tarihi ayni kalir miydi acep? Cok olasiliklar var mesela ''Janseniusculuk dusmanlari karsinda zafer kasanmis olsaydi...''
- daha iyi yasamak ya da daha iyi oldurmek -
secim insanin...
Cogumuz batidan tanidik ejderhalari, eh bir kacimiz uzak dogudan geldigini az cok biliyorduk fakat yuzyillarca Turklerin gunluk hayatinda olduklarini kacimiz biliyorduk...
Buradaki sokaklarda dolasirken etrafima bakiyorum da amma cok ejderha motifi var olduguna sasiriyorum. Belideye sarayindan pub'lara kadar, duvarlardan perdelere kadar, kitaplardan oyuncaklara kadar cogu yerde ejderha motifi var. Tarihleri, efsaneleri, filmleri, edebiyatlari vs. vs. Lakin bunlar ejderhalara karsi kilic sallama efsanelerinden cok cok once Turkler gunluk yasamlarin her yerinde ejderha motifleriyle yasiyorlardi...
Iste batiya bakayim derken gecmisimize sirt cevirdigimiz baska bir ornek daha ejderhalar. Halilarimizdan kiliclarimiza kadar, kapi tokmaklarindan yazitlarimiza kadar, kimligimizin her yerine cizilmis ejderhalar.
Bizler unutulmus bir tarihin cocuklariyiz ama tarihimiz ejderhalarin varligi kadar sacma geliyor.
Mutasavviflara, giydikleri yun (süf) kumastan oturu sufi denildigi sanilir. Ama onlarin ayirt edici ozelligi, sufunin gunde bes vakit namazin otesinde de ibadet etmek istemesidir. Ozellikle gece yapilan ibadet, sufinin, Allah'a cok daha yakinlasmasini sagladigini dusunmesine yol acar.
Ama sufinin Allah'a yakinligi kimi dinlerde oldugu gibi onun dunyadan el etek cekmesine yol acmaz.
Eger bir Insansa
Simsicak evlerinizde
Huzur icinde yasayan sizler camurlar icinde aci cekenin,
Bir dilim ekmek icin dovusenin,
Bir evet veya bir hayirda olenin
Bir erkek oldugunu dusunun.
Dusunun ki bir kadindir,
Adini ve saclarini kaybetmis biri.
Gozleri bos, bagri soguk
Bir kurbaga gibi kisin.
Unutmayin bunlar oldu,
Sakin unutmayin.''
Auschwitz toplama kampinda gorduklerini ve yasadiklarini dile getiren Primo Levi'nin siiridir.
Bir cift soz de benden: Evet unutmayin, simdi Filisten'e yaptiklariniza baka baka esas siz hatirlayin yasadiklarinizi! Evet ''Unutmayin bunlar oldu, Sakin unutmayin.''
'Fasizme gore, her sey devletin icindedir ve devletin disinda insani veya ruhsal hicbir sey yoktur, dahasi onun disinda hicbir seyin degeri yoktur. Bu anlamda fasizm, totaliterdir ve butun degerlerin sentezi ve birligi olan fasist devlet, bir halkin yasaminin tum yonleriyle ifade eder, gelistirir ve guclendirir'
Mussoloni
Yani devletin hedef olarak sectigi seye ulasmak icin 'butun yollar'in kullanilmasi (mubahtir) anlamina geldigi aciktir.
eee ne demisler 'Şeytanla yatarsan... Şeytanla kalkarsin...'
cunku 'Şeytan onlara yaptıkları işleri güzel gösterir...'
''...Şeytan bir kimseye arkadaş olursa, ne kötü bir arkadaştır o! '' 4/38
- ''daha cok yazin buraya''
:)
Tarihci Ganshof feodal sistemi '' 'vasal' denen ozgur bir insanin 'senyor' denen ozgur bir insana karsi baglilik ve hizmet - ozellikle askeri hizmet - yukumluluklerini, buna karsilik senyorun de genelllikle 'fief' denen mulk vererek vasalin ihtiyaclarini karsilama ve onu koruma yukumluluklerini duzenleyen kurumlar butunu'' olarak tanimlar. Aha Zugurt Aga ile Saban iliskisinin tanimi iste boyle yapilir agam...
Atina hegemonyasi sayesinde Eski Yunan dunyasinda demokratik kurumlarin yayilmasina ragmen, cok sayida sitede Yunanlilarin oligarsi olarak adlandirdigi bir rejim kurulmus. Bu rejimde iktidar yani arkhe, az sayida yurttasin yani oligoi'nin elindeymis ki iste kelime buradan doguyor. Oligarsi terimi aslinda cok farkli siyasal sistemleri belirler amma hemen hemen her yede ayni temel ozellikler gorurmus efendim. Gerisine Fransiz kaldigimdan anlatmayim :)