peki biz ne diyoruz? sunu: gordugumuz su varligi ne adem kuyusuna atmali nede nisyanin perdesine sarmalidir.bu varlik vardir.cunku Hazret-i Resulullah'in beyanlari aynen bizim anladigimiz tarzdadir.cunku O 'ey insanlar', 'ey muslumanlar'der.anlatabiliyor muyum...simdi bir ayet-i kerime'nin bir tefsirini verip bu mevzuyu insallah noktalamak istiyorum.Ayetin meali su: her sey helaktadir yalniz Allah'a bakan yuzu mustesna.iste bu ayeti ehl-i tasavvuf kendi anlayislarina gore tefsir etmislerdir ama Allahu alem bunun tefsiri sudur: esyanin yuzu uc tanedir. 1-bu dunyaya bakar ve insani ozelliklerdir ki olumle muhakkak bu yuz helak olup gidecektir... 2-ahirete bakar ki bu Allah icin yapildigi icin bakidir ahirette semeresi alinacaktir... 3-Allah'in esmasina bakar ki bu esmalar baki oldugu icin esyanin bu yuzu de bakidir... Vallahu 'alem bissavab...
oysa Allah'tan baska Allah'in yarattigi diger varliklar da vardir! iste Islam tarihinin essiz kahramanlarindan biri Imam-i Rabbani burada ise el atar ve der ki ey dostlar dinleyiniz: Allah'tan baska varliklar vardir fakat onlarin varliklari bir nevi golge varliktir.Imam-i Rabbani'nin bu yorumu da yani diger varliklari bir golge varlik ittihaz etmesinde etken olan faktor ise mesela insanin insani olarak cok gucsuz olmasidir.yani bu oyle bir insan ki sanki her an yok olabilirmis gibi sanki ne var ne yok.tabi kendi kendine Kaim yalniz Allah'tir, geri kalan ise kaim bi emrillah'tir...iste mesele bu.
tum mesele esma ve sifat meselesi...her varligin uzerinde Allah'in guzel isimleri ve sifatlari tecelli eder.bu bakimdan insan bir mir'at-i mucelladir tum diger yaratiklara nazaran.simdi bu tecelli eder ne demektir? su demek, derya dibinde mahilerden, sahralarda ahulardan tutun emzikli bebege kadar her beslenme Allah'in Rezzak ve Rahim isminin bir cilvesidir.kainatta cari olan muthis temizlik mi? tabi ki Allah'in Kuddus isminin bir cilvesi...ve iste boyle de boyle... iste ehl-i vahdet-i vucud o muthis duyus ve anlayis istidadi ile varliklarda sadece bu isimlerin ve sifatlarin tecellilerini gorur hale gelirler.sonunda bu is oyle bir hadde varir ki sanki herseyi Allah'mis zannederler.oysa bu vehim varliklarda artik sadece Allah'in isimlerinin ve sifatlarinin tecelli ve cilvelerinin gorulmesindendir.bu yuzden boyle zatlar Allah'tan baska varlik yokmus zannederler...
ibn-i arabi'yi elestirenlerin yeren kisimlari ona seyh-i ekfer demislerdir, hatta yoldan gecerken bu buyuk zata edilen hakaretler meshurdur.diger taraftan onu seven ve gercekten anlayanlar da bu zata seyh-i ekber demislerdir.su nokta da onemli: ibn-i arabi neden bizden olmayanlar bizim kitaplarimizi okumasinlar zarar gorurler demistir? benim uzerinde durdugum bu yollarin istigrak ve bir nevi sarhosluk halleri oldugudur.yalniz bu meslegin panteizm'le taban tabana zit oldugunu ifade etmeliyim.simdi neden bunlarin Allah'tan baska bir varlik tanimadiklari uzerine bir mutalaada bulunayim...
turkce hakkindaki soylemlerini cok asiri buluyorum.turkce'yi savunmak bu mudur ya? yok efendim kasgarli mahmud turkce'nin arapca'dan ustun oldugunu aciklamak icin malum kitabi yazmis.yok efendim bilim dili icin en uygun dil turkce'ymis oktay sinanogu'na gore.bunlar isin donkisotkuga kacan taraflari...
bu noktada su meseleyi de tetkik etmek yararli olur herhalde.asagida bahsettigim yollarda giden insanlar(salikler) bazen zahiren de olsa bir denge ve itidal yolu olan Islam'a aykiri hallerde bulunmuslardir.hallac-i mansur ve imam nesefi gibi.aslinda bu insanlarin dis gorunus olarak takindiklari tavir hatalidir.bunlari yapmamalari lazimdi ama yapmislardir.her ne kadar zahiren onlari tekfir etmek gerekse bile hakikatte onlara saygi duymak lazimdir(yani tekfir etmekten kacinmak lazimdir cunku isin ic yuzu boyle degildir) .unutmayalim ehl-i sunnet bu insanlara saygi gostermis ve buyuk saymislardir.
yalniz sunu belirtmek isterim bu meslekler yani vahdet-i vucud ve vahdet-i suhud gidebilen icin cok kiymetli yollardir.yalniz bu yollarin vartalari coktur.Yunus'un dedigi gibi bu yol uzundur menzili coktur gecidi yoktur derin sular var
ilkin sunu soylemek lazim tarihi bir kavram olarak vahdet-i suhud vahdet-i vucuddan sonra cikmistir(hepimizin malumu Imam-i Rabbani'nin sistemlestirdigi bir gorus) .ve cikis sebebi de vahdet-i vucudun bazi asiriliklarini duzeltmektir. ikinci olarak vahdet-i vucud varligi adem kuyusuna atmaktadir.yani Allah'in disinda bir varlik tanimamaktadir.oysa bu anlayis zahiren Islam adabina ve Islam hukukunun yuksek hakikatlerine ters dusuyor.iste bu sirada vahdet-i suhud cikiyor ve varligi adem kuyusuna atmiyor.Allah'in disindaki varliklara golge de olsa bir varlik veriyor.ki bunun bedihiyata da yani zihnimizin sahip oldugu apacikliklara da daha uygun oldugu muhakkaktir.
nazim'in kisiligi hakkinda susmayi tercih ederim.zannediyorum ki davasinin sarhosluguyla goremedi milletinin hakikatlerini.. siirine gelince gercekten cok hoslandigim siirleri var.nazim edebiyatimizda serbestciligin oncusu olmasi hasebiyle oldukca onemli.nazim bir usta.siirimizin nadir ustalarindan.ama buyuk usta degil.solcu arkadaslarimin nazim'i sisirmesi kanimca fikir birliginin bir hatasi.(yillar yili necip fazil'la nazim hikmet dovusturulmustur bu fikir savasinda.)
derin cok derin...ama vahdet-i vucud gibi bazi anlayislar hakikati tam anlamiyla kucaklayamiyorlar.ama bu muhakkak vahdet-i vucud(ki daha dogru haliyle vahdet-i suhud) yuksek hakikatler ve cetin meslekler...
peki biz ne diyoruz? sunu: gordugumuz su varligi ne adem kuyusuna atmali nede nisyanin perdesine sarmalidir.bu varlik vardir.cunku Hazret-i Resulullah'in beyanlari aynen bizim anladigimiz tarzdadir.cunku O 'ey insanlar', 'ey muslumanlar'der.anlatabiliyor muyum...simdi bir ayet-i kerime'nin bir tefsirini verip bu mevzuyu insallah noktalamak istiyorum.Ayetin meali su: her sey helaktadir yalniz Allah'a bakan yuzu mustesna.iste bu ayeti ehl-i tasavvuf kendi anlayislarina gore tefsir etmislerdir ama Allahu alem bunun tefsiri sudur:
esyanin yuzu uc tanedir.
1-bu dunyaya bakar ve insani ozelliklerdir ki olumle muhakkak bu yuz helak olup gidecektir...
2-ahirete bakar ki bu Allah icin yapildigi icin bakidir ahirette semeresi alinacaktir...
3-Allah'in esmasina bakar ki bu esmalar baki oldugu icin esyanin bu yuzu de bakidir...
Vallahu 'alem bissavab...
oysa Allah'tan baska Allah'in yarattigi diger varliklar da vardir! iste Islam tarihinin essiz kahramanlarindan biri Imam-i Rabbani burada ise el atar ve der ki ey dostlar dinleyiniz: Allah'tan baska varliklar vardir fakat onlarin varliklari bir nevi golge varliktir.Imam-i Rabbani'nin bu yorumu da yani diger varliklari bir golge varlik ittihaz etmesinde etken olan faktor ise mesela insanin insani olarak cok gucsuz olmasidir.yani bu oyle bir insan ki sanki her an yok olabilirmis gibi sanki ne var ne yok.tabi kendi kendine Kaim yalniz Allah'tir, geri kalan ise kaim bi emrillah'tir...iste mesele bu.
tum mesele esma ve sifat meselesi...her varligin uzerinde Allah'in guzel isimleri ve sifatlari tecelli eder.bu bakimdan insan bir mir'at-i mucelladir tum diger yaratiklara nazaran.simdi bu tecelli eder ne demektir? su demek, derya dibinde mahilerden, sahralarda ahulardan tutun emzikli bebege kadar her beslenme Allah'in Rezzak ve Rahim isminin bir cilvesidir.kainatta cari olan muthis temizlik mi? tabi ki Allah'in Kuddus isminin bir cilvesi...ve iste boyle de boyle...
iste ehl-i vahdet-i vucud o muthis duyus ve anlayis istidadi ile varliklarda sadece bu isimlerin ve sifatlarin tecellilerini gorur hale gelirler.sonunda bu is oyle bir hadde varir ki sanki herseyi Allah'mis zannederler.oysa bu vehim varliklarda artik sadece Allah'in isimlerinin ve sifatlarinin tecelli ve cilvelerinin gorulmesindendir.bu yuzden boyle zatlar Allah'tan baska varlik yokmus zannederler...
ibn-i arabi'yi elestirenlerin yeren kisimlari ona seyh-i ekfer demislerdir, hatta yoldan gecerken bu buyuk zata edilen hakaretler meshurdur.diger taraftan onu seven ve gercekten anlayanlar da bu zata seyh-i ekber demislerdir.su nokta da onemli: ibn-i arabi neden bizden olmayanlar bizim kitaplarimizi okumasinlar zarar gorurler demistir? benim uzerinde durdugum bu yollarin istigrak ve bir nevi sarhosluk halleri oldugudur.yalniz bu meslegin panteizm'le taban tabana zit oldugunu ifade etmeliyim.simdi neden bunlarin Allah'tan baska bir varlik tanimadiklari uzerine bir mutalaada bulunayim...
turkce hakkindaki soylemlerini cok asiri buluyorum.turkce'yi savunmak bu mudur ya? yok efendim kasgarli mahmud turkce'nin arapca'dan ustun oldugunu aciklamak icin malum kitabi yazmis.yok efendim bilim dili icin en uygun dil turkce'ymis oktay sinanogu'na gore.bunlar isin donkisotkuga kacan taraflari...
bu noktada su meseleyi de tetkik etmek yararli olur herhalde.asagida bahsettigim yollarda giden insanlar(salikler) bazen zahiren de olsa bir denge ve itidal yolu olan Islam'a aykiri hallerde bulunmuslardir.hallac-i mansur ve imam nesefi gibi.aslinda bu insanlarin dis gorunus olarak takindiklari tavir hatalidir.bunlari yapmamalari lazimdi ama yapmislardir.her ne kadar zahiren onlari tekfir etmek gerekse bile hakikatte onlara saygi duymak lazimdir(yani tekfir etmekten kacinmak lazimdir cunku isin ic yuzu boyle degildir) .unutmayalim ehl-i sunnet bu insanlara saygi gostermis ve buyuk saymislardir.
yalniz sunu belirtmek isterim bu meslekler yani vahdet-i vucud ve vahdet-i suhud gidebilen icin cok kiymetli yollardir.yalniz bu yollarin vartalari coktur.Yunus'un dedigi gibi
bu yol uzundur menzili coktur
gecidi yoktur derin sular var
ilkin sunu soylemek lazim tarihi bir kavram olarak vahdet-i suhud vahdet-i vucuddan sonra cikmistir(hepimizin malumu Imam-i Rabbani'nin sistemlestirdigi bir gorus) .ve cikis sebebi de vahdet-i vucudun bazi asiriliklarini duzeltmektir.
ikinci olarak vahdet-i vucud varligi adem kuyusuna atmaktadir.yani Allah'in disinda bir varlik tanimamaktadir.oysa bu anlayis zahiren Islam adabina ve Islam hukukunun yuksek hakikatlerine ters dusuyor.iste bu sirada vahdet-i suhud cikiyor ve varligi adem kuyusuna atmiyor.Allah'in disindaki varliklara golge de olsa bir varlik veriyor.ki bunun bedihiyata da yani zihnimizin sahip oldugu apacikliklara da daha uygun oldugu muhakkaktir.
nazim'in kisiligi hakkinda susmayi tercih ederim.zannediyorum ki davasinin sarhosluguyla goremedi milletinin hakikatlerini..
siirine gelince gercekten cok hoslandigim siirleri var.nazim edebiyatimizda serbestciligin oncusu olmasi hasebiyle oldukca onemli.nazim bir usta.siirimizin nadir ustalarindan.ama buyuk usta degil.solcu arkadaslarimin nazim'i sisirmesi kanimca fikir birliginin bir hatasi.(yillar yili necip fazil'la nazim hikmet dovusturulmustur bu fikir savasinda.)
derin cok derin...ama vahdet-i vucud gibi bazi anlayislar hakikati tam anlamiyla kucaklayamiyorlar.ama bu muhakkak vahdet-i vucud(ki daha dogru haliyle vahdet-i suhud) yuksek hakikatler ve cetin meslekler...