© Copyright Antoloji.Com 2016. Bu sayfada yer alan bilgilerin her hakkı, aksi ayrıca belirtilmediği sürece Antoloji.Com'a aittir. Sitemizde yer alan şiirlerin telif hakları şairlerin kendilerine veya yetki verdikleri kişilere aittir. Sitemiz hiç bir şekilde kâr amacı gütmemektedir ve sitemizde yer alan tüm materyaller yalnızca bilgilendirme ve eğitim amacıyla sunulmaktadır.
TARİĞA KURMACİ'DA SPAS KELİME ANLAMİ VE KÜRT KELİME ANLAM
rusya lideri leyli ile bir iş adamin öyküsü
kısa olarak şöyledır bu zengin iş adami
devlete vergi vermemek için kendini akılsızlığe
atiyor defalarca bir türlü yola gelmiyen bu iş adami
o dönemin yetkili kişiler o iş adama şöyle dediler iş prospas
dediler o iş adama halk çok güldü iş adami ne gülüyorsunuz
halk şöyle dedi yahu yetkililer sana uyanik eşek dedi
o iş adami hayır bana teşekkür dedi bu konu defalarca tartışma
oldu en iyisi biz yetkili kişilerde soralim. h.polat
teşekkür mu yoksa uyanık eşek mı yetkililer UYANIK EŞEK
DEDİLER yani spas kelimesi bu kelime iran dil
ailesine girdi fazla itibar edilmedi. spas kelime
türkçe sözlüktede vardır fakat türk dil kurumu
spas uyanik eşek olduğunu biliyor ve o yüzde
halkın kulanmasina izin vermiyor.
özet olarak netice SPAS UYANIK EŞEK ANLAMİNDADIR.
türkçe söz olarak spas dediği zaman (uyanik eşek demektır.
kurmanci söz olarakta spas dediğin zaman (keri kohne demektır.
spas ana kayinaği rus kökenidır.
KÜRT KELİME ANLAMİ
kürt kelime anlami. KURMANCİ dilinde mevcuttur yani şöyle
diyebilirim büyük sozgirt sözlüğünde kürtün anlami belirtmiştır
sözlüğe göre kürt çukur demek yine ayni sözlükte kort demek
kürt demek ses demek çeşit çeşit sesler iyi ses kötü ses anlaminda
ayni sözlükte yine ağaç oyuklari yada yerdeki oyuklari kırt demek
yine ayni sozgirt sözlüğünde kürt pislik çukuru demek anlamindadır
tabiki sozgirt sözlüğe göre beş alti kelime şık olarak göstermektır.
bazi araştırma yapan arkadaşlar ve tarihçiler tam kurmanci
kelimeleri bilmediği için başka başka yorumlar yapmaktalar
onlara herhangi bir eleştiri yapmiyorum
çünkü kurmanci dilleri çok zengin bir dildır
yaptığımız araştırmalara çok kurmanc kelimeleri kayıptır
yaşli insanlarimiz da aldiğimiz bu alintilari bayak yol aldık yani
söyle o kayıp kelimeleri çoğunu aldik o yüzde pek kurmancim diyenler
yada ben araştırmaciyim diyenler fazla bu kurmanci kelimeleri
hepsini bilmezler çünkü sozgirt sözlüğünde bugün nerde baksan
250 000 yada 300 000 bin kelimeye yakindır hepsin aynide bilmek çok zordur
yeni kayıp olmuş kelimeler yeni nesiller fazla bilmemektedır
o yüzde kürt başka kurmanc başkadır hiç bir zaman kurmanc kürt değildır
eskide serhad bölgesinde şöyle diyorlardi.(kurmanc- tırk) gerçekler acidır
ama doğru olduğu içindır. kurmanc /tırk. hakiki isimleri budur.........
BAŞKÖY EDEBİYAT VE KÜLTÜRÜ
DENGBEJ KÖMSOR HAYATİ
dengbej kömsor 1870 tarihinde kars sarikamiş karakurt BAŞKÖY'ünden
doğdu 1955 yılında vefat etti allah gani gani rahmet etsin çok büyük bir şaiir'iydi
tabiki o dönemde bu başköy osmanli imparatorun elinde değildi
ruslarin elinde'iydi o dönemde kurmanclar fıllelerle barabar yaşiyorlardi.
kömsor müslüman'iydi kurmanc kökenli'di eğitimini okullar olmadiği için
medreslerde yapti 6 tane lisan biliyordu kurmanci arabça rusça ecemce hintçe ve tırkı
biliyordu kömsor 60- 70 yıl durmadan serhad asia bölgesinde dawat klamlari söyledi o dönemin kurmanclari kömsor gelmeden düğün yapmazlardi kömsor.
tüm serhadi bölgesini didik didik geziyordu karstan sivasa kadar vandan diyarbekira süryede irana kadar ezerbecan rewana kadar söyleyen dengbej'iydi yaninda yetiştirdiği
çok dengbejler vardi kömsor oda bengbeji değildi. düğünlari bengbejleridi yani düğün
klamlari hep söylerdi ve ayni zaman çok önemli bir şaiirdi arabça alfabasi ile
yazarliğida vardi başka bir dile ile dewat klamlari söylemezdi sadece kurmanci dili ile gowend halay klamlari söylerdi.
tüm serhad bölgesinde tüm düğünlere gidiyordu ve o kadar klamlari vardi ki hadi hesabi yok o kadar çokmuş klamlar bu klamlarin bazi isimleri şudur.
lurke lurke xanimi lurke
min qurbana gölliyi hurke.
ha berde misto desti min berde.
bejni li bejni li bejna kih.
xan ereze leylo can.
li li kını lili huri muri vay vay.
ez vi gundi mır nakim ho ho leylo
kofiya zıra xera nakim..
qaz qaz vaz qazim likvale.
gulli hoynar hoynar.
hoho lilyi lilyi lilyi şohu liliyi lilya noki
te bendi berva voki
te şirini berva noki
radmisim dani roki.
yar qemeri qemeri.
yar yar xizimi mi xizimi.
memyane memyane memo.
ninim ninim ninayi hoy limin.
ninim ninayi zamano dinyayi
çarix gore qetyayi ninayi ninayi
nava mala geryayi zamano ho dinyayi
min gora bavi gayi ninayi ninayi.
xan xanime xanime loy limini loy limin.
şemami şemami.
laçin mene laçin mene laçqa ser te tentene
çil çil mircan çil mircan.
daha bunun gibi binlerce klamlar vardir saymakla bitmezler
bu klam şahirimiz daha doğrusu diyebilirim bir klamlar hazinesidir.
dengbej kömsor yaşama hayatinda hiç bir zaman haksızlğı kabullenmeyen birimiş
hatasa çok asabimiş 10 tane çocuğu var 6 oğlan 4 kız çocuğu torunlarida sayısızdır.
tüm bu kaynak alıntılari çok yaşli insanlarimizda ve çok kişilerde sormuşuğ
araştirmamizin neticesi hep kişler ayni fikirlerde söylemişler hem fikirli olmuşlar.
TARİĞA
SARİKAMİŞ/BAŞKÖY
Başköy tarihi değil Tariğa geçmiş bir köydür yani
tarihi aynen sarikamiş'ın tarihi kadar uzaktır.
aldiğimiz alintilara göre osmanli imparatör döneminde
de geçiyor tabiki o dönemde başköy sarikamiş da
ruslar elinde iydi tariğa olarak osmanlinin tüm savaşlari
olan sarikamişa başköyde vardı o dönemde çünkü
başköy ruslarin ana merkez köyüdü hala ruslarin köprüleri ve ana merkez yollari mevcuttur
çünkü (20- 25) köye ulaşim sağliyan bir merkezi köydür.
1960 li yillarin adnan menderes'ın döneminde yol
yapimi başköy tüm köylere yol sağliyan bir ana dort
yoludu hem adnan menderes hemde ruslarin anayol
merkezidır. Başköy araştırma yaptığımız tarihi osmanli
tarihinde aşaği değil o kadar çok eski bir yerleşim birimidir başköy bu tariğa özet olarak anlatılmıştır.
yazari hayrettin polat.
başköy tarihi ve merkezi bir köydür yaklaşık 450 haneye yakın bir köy olup bir çok köyün ulaşımını sağlamaktadır.aynı zamanda çevre köylerdekı çocuklar BAŞ KÖY de eğitim görmektedirler.köyün tamamı kürt kökenlidir dilleri kurmancıdir yasin kara