celali isyanları sizce ne demek, celali isyanları size neyi çağrıştırıyor?
celali isyanları terimi Erhan Aydemir tarafından tarihinde eklendi
celali isyanları terimi Erhan Aydemir tarafından tarihinde eklendi
© Copyright Antoloji.Com 2016. Bu sayfada yer alan bilgilerin her hakkı, aksi ayrıca belirtilmediği sürece Antoloji.Com'a aittir. Sitemizde yer alan şiirlerin telif hakları şairlerin kendilerine veya yetki verdikleri kişilere aittir. Sitemiz hiç bir şekilde kâr amacı gütmemektedir ve sitemizde yer alan tüm materyaller yalnızca bilgilendirme ve eğitim amacıyla sunulmaktadır.
teşekkürler Mehmet GÜNEŞ
Biraz tarih okumanı öneririm..
kısaca izah edeyim de anla öz olarak Yozgattan başlar celali isyanları...Celali isyanları, 16. ve 17. yüzyıllarda, Osmanlı yönetimindeki Anadolu'da Yavuz Sultan Selim döneminde başlayan ve IV. Mehmed dönemine kadar devam eden zaman zarfında devlete karşı, ekonomik, sosyal, askeri ve siyasi nedenlerle ayaklananlara verilen addır.
“Celâl’e mensup” anlamına gelen Celâlî tabiri, 16. yüzyıl başlarında (1519) isyan eden Bozoklu Şeyh Celâl’le ilgilidir. Celâlî isyanları başlangıçta, Osmanlı idaresinden memnun olmayan zümrelerin ve Şii eğilimli Türkmen gruplarının Safeviler’in de tahrikiyle devlete baş kaldırmaları şeklinde ortaya çıkmış, 16. yüzyılın sonlarından itibaren büyük bir mesele halini alarak değişik bir mahiyet kazanmıştır. Osmanlı devlet anlayışı, bu isyanları “hurûc ale’s-sultân” olarak değerlendirmiş ve kaynaklarda bu ifade sık sık kullanılmıştır.
Bu ayaklanmaların adı, bu kapsamdaki ayaklanmaların ilkinin önderi olan Şeyh Celâl’den gelir. Bozoklu (Yozgat) olan Şeyh Celâl önderliğinde; topraksız köylüler, ağır vergilerden ezilenler, toprakları elinden alınmış eski sipahiler, sekbanlar, yerel idarecilerin baskı ve adaletsiz yönetiminden şikayetçi olan kitleler 1519 yılında Osmanlı yönetimine başkaldırdı. Tokat yöresinde başlayan ayaklanma aynı yıl içerisinde kanlı bir biçimde bastırıldı....Boş boş kart kürt gibi bir hayali celali isyanını kürtlere mal etmek bilgisizliktir ve gerçekten kürtler kendilerine tarih yaratmak için başkalarının tarihini çalmakta çok ustadırlar, kürklerin tarihte ne yazılı ne anıtsal, ne kalıtsal bir tarihine şimdiye kadar rastlanmamıştır.....
Celali isyanları diye birşey yoktur.bunlar uydurmadır.sadece Atatürk ve adamları Kürtleri yok etme politikasıdır.o zamanlar dogudakilere Celali deniliyordu.
CELALİ İSYANLARI KÜRT İSYANLARIDIR CELALİLER KÜRTTÜR ŞUAN BİLE KONYADA CELALİLER VAR OSMANLI SÜRGÜN ETMİŞTİR VE ŞUAN CELALİ AŞİRETİ OLRAK BİLİNİYOR VE Tarihi koları şunlardır
KÜRT AŞIRETLERI 3 ANA BÖLÜMDEN OLUŞUR
zilan [zili] milan[mili] ve kurdo roş
celalı aşireti zilan kolundan gelmedir celalı aşireti güney zagroslardan geluların bir parçasıdır çoğunluğu ıran ve türkiye türkiye sınırının iki yanında dağınık olarak yaşamaktadırlar celalı lerin en çok yasadagı şehir ağrı başkent ve iğdır kars van ardahan tabi bunlar en çok yaşadıkları şehirlerdir türkiyenin en büyük aşireti ve dünyanın ikinci büyük aşiretiyiz
celalı aşireti 3 kola ayrılır
helikan [xelki]
birxikan[birxki]
sakan [saki]
xelki aşiretine bağlı kollar
gelo i
kesko i
gelturan
elyan
mısırkan
hindisa
banuka
plekan
cumki
soran
elerihoi
Qkatan
bukan
meyaka
koruxcıya
heso xelefa
sule etima
cindiyan
birxikan aşiretine bağlı kollar
mala eme
kecelan
mala hosi koçol
hesesori
sakan aşiretine bağlı kollar
mala bozo
mala hese neke
mala ela bozxore
Qatka
mametkan
kaleskan
mala hoze seme
mala yaguoi eledini
mala bado
mala reşa çele
payala
Qmkan
giskan
Qciruya
deloya
mala xicirağa
CELALİ AŞIRETINE YAKİN OLAN BÜYÜK AŞIRETLER SUNLARDIR
REDKAN
SIPKAN
CEMALLEDIRI
HAYDARAN
ADERRAN
ZIRKAN
CİBRAN
BURUKAN AŞIRETLERIdir
ve şu yanlışta yapılmaktadır celali ayaklanmaları tokat bölgesine kadar yayılmıştır fakat bozoklu celalle felan alakası yoktur.osmanlı devleti doğululara celali diyordu.sırf celali aşiretine mal olmasın diye konuyu başka yerlere çekmenin alakası yoktur. celali aşireti ile alakası olmadığınıda herkes biliyor.Safevi yanlısı Şii türkmenler yapmıştır en büyük darbeyide çaldıran savaşında almıştırlar.dini motifli ayaklanmadır.
bu ayaklanmaları celali aşireti yapmıştır diyen arkadaş işi gücü kervanların ve yolcuların yolunu dağlık bölgelerde kesmek olan ve mal gaspı ve hırzıslık olan bir aşiretten dini veya milli bir ayaklanma yapmak beklenilemez.
ve nitekim bu ayaklanmalar o zamanlarda anadolunun doğusunda bulunan iran yanlısı şii türklerin işidir.bir kısmı savaş meydanlarında ölmüştür kalanlar ise azerbeycana kaçmıştır.yani şuanki azerilerdir
haymana kürtlerine gelince bu insanlar sürgün sonucu gelmemiştir.bu insanlar moğol istilası sırasında abbasi bölgesinden, memlük ve eyyubi bölgesine geçmiş daha sonra moğolların ayncalutta yenilmesinden sonra bir kaç yüzyıl bu bölgede yaşamış daha sonra osmanlı döneminde özgürce istedikleri yerlere yerleşmiştirler
muş malazgirt,ağrı patnos,haymana,urfa,diyarbakırda bulunmaktadırlar.
yani şu pkklıların her söylediğine gözü kapalı inanmayın çoğusu yalandır.okuyun araştırın gerçeği öğrenin
Önemli Not: Celali isyanları Kürt ayaklanması değildir, bazı arkadaşlar okuyucuları yanlış yönlendiriyorlar bu konuda dikkati çekmek isterim.
Celali İsyanları, 16. ve 17. yüzyıllarda, Osmanlı yönetimindeki Anadolu'da toplumsal ve ekonomik yapının bozulmasından kaynaklanan ayaklanmaların tümüne verilen addır. Bu ayaklanmaların adı, bu kapsamdaki ayaklanmaların ilkinin önderi olan Şeyh Celal’den gelir. Bozoklu (Yozgat) olan Şeyh Celal, Mehdi olduğu iddiasıyla 1519'da Osmanlı yönetimine başkaldırdı. Tokat yöresinde başlayan Şeyh Celal ayaklanması, Alevi Türkmenler ve göçebe yaşayan diğer boylar arasında destek buldu ve devletin ağır vergi yükü altında ezilen binlerce çiftçinin de katılmasıyla hızla yayıldı. Ayaklanma aynı yıl kanlı bir biçimde bastırıldı.
Celali isyanlarının nedenleri [değiştir]16. yüzyıl ortalarında Osmanlı Devleti'nde ekonomik ve toplumsal bunalım baş gösterdi. Anadolu ve Akdeniz üzerinden geçen uluslararası ticaret yollarının keşifler sonucunda yön değiştirmesi de bunda etkili oldu. Osmanlı Devleti, bu ticaret yollarının kendi topraklarından geçtiği dönemlerde sağladığı kazancı yitirdi. Öte yandan Avrupa devletlerinin güçlenmesi karşısında fetihlerin durmasıyla ganimet gelirleri de ortadan kalktı. Devlet, gereksinim duyduğu geliri sağlayabilmek için vergileri artırdı. Osmanlı Yönetiminin Babadan-Oğula geçmemesinde titizlikle durduğu tımar sistemi saltanat haline geldi. Oluşan bu yarı-feodal durum, vergileri ödeyemeyen köylülerin topraklarını terk etmesine, kasaba ve kentlere iş için göç etmesine yol açtı. Geçim yolu bulamayanlar ise eşkıyalığa başladılar ya da eşkıyaya katıldılar. Bütün bunların sonucunda Osmanlı toplumsal ve ekonomik düzenin alt üst oldu. İşsizlik ve geçim sıkıntısı, medrese öğrencisinden askerine kadar toplumun bütün kesimlerine yansıdı.
Anadolu'da ilk büyük Celali hareketleri, medrese öğrencilerinin (suhte ya da softa) hareketi olarak ortaya çıktı. Medrese öğrenciler ve medrese bitirip iş bulamayanlar yozgat, amasya, adıyaman ve Sivas Malatya yörelerinde büyük ayaklanmalar başlattılar. Bu ayaklanmalar tarihe Suhte ayaklanmaları olarak geçti. Daha sonra, asker sınıfından levent ve sekbanlar ayaklandılar. Bu arada Osmanlı Devleti'nin yerel yöneticileri, güç kullanarak halktan vergi toplamaya başladılar. Yerel yöneticilerin zulmü merkezi hükümet tarafından önü alınamaz duruma gelince, III. Murat (1574-1595) , III. Mehmet (1595-1603) ve I. Ahmet (1603-1617) soygunlara, yöneticilere ve memurlara karşı köylülerin silahla mücadele etmesini isteyen fermanlar çıkardılar. Bu dönemin önemli ismi şeyhülislam Mustafa Sunullah Efendi olmuş ve devşirme sadrazamlara karşı verdiği fetvalar ile Anadolu'da ki Türk varlığının yaşamasını sağlamıştır
celali isyanlari aslinda kürt isyanlaridir ancak devlet tarafindan iç anadoluda yaşanmiş bir isyan olarak gösteriliyor ancak ağri ve civarindaki kürt ve ermeni isyanidir daha sonrasinda ki haymana ve kuluya kadar devam eden göçler dir sonuç olarak kürt isyanidir ancak tarih çarpitiliyor artik kürtler araaştirmaci ve bilgili olduğundan bence bu yanliş aydinlatma politikalardan vazgeçilmeli
şelaleye düşmüştür zeytinin dalı
celalisin
celaliyim
celali
cemal süreya
Kuyucu Murat Paşa ve Osmanlı Zulmünü Çağrıştırıyor!
Osmanlı zulmüne başkaldıran Anadolu Türklerinin isyanıdır. Yavuz Sultan Selim döneminde Bozok'ta Şeyh Celal ile başlayan isyana ve daha sonraki tüm isyanlara Celali İsyanları denilmiştir. (16. ve 17.yy)
Bu isyanlar, Hırvat devşirmesi Kuyucu Murat Paşa tarafından emsali görülmedik bir şekilde kanla bastırılmıştır. Anadolu isnaı öyle zulüm, öyle kıyım görmüşürki, Osmanlı'yı savunan tarihciler bile bu olayları lanetle anmaktadır.
kısa türkiye tarihi/ cemal süreya
halkına kulak vermeyen devletine karşı halkın sesini duyurma isteğinin aşırıya kaçmasıdır ve yolu açan kişinin adı ile anılagelmektedir.belki iyi niyet ile çıkılan yol araya katılan kötü niyetlilerce kana bulanmıştır...
17. yüzyılda anadoluda sosyal ve ekonomik nedenlerden dolayı çıkan isyanlardır..
Duraklama döneminde uğraşılan sorun.
Yavuz Sultan Selim döneminde binlerce taraftarı ile ayaklanan Yozgatlı Celal, Osmanlı Devleti için büyük problem olmuştu. Bu isyanlar bastırıldı ise de Anadolu'da meydana gelen iç isyanlar ve karışıklıklara yine Celali İsyanları denildi. Sultan Birinci Ahmed döneminde Celali İsyanları tekrar patlak verdi.
Bunların en önemlileri;
- Tavil Ahmed
- Canbolatoğlu
- Kalenderoğlu
- Deli Hasan ayaklanmalarıdır.
Bu sırada Sadrazam olan Kuyucu Murad Paşa son derece sert bir askerdi. Acıma nedir bilmezdi. Bunları bastırmak için çok şiddet gösteriyor, hatta şuçlu ile suçsuz ayırımı yapmadan 'ibret osun' diye masumları da öldürtüyordu.
Öldürttüklerini açtığı kuyulara attırmak gibi bir alışkanlığı olduğundan kendisine 'Kuyucu' lakabı takıldığı söylenir. Kuyucu Murad Paşa'nın ısrarlı ve sert politikaları sonunda Celali İsyanları zor da olsa bastırıldı.