alp er tunga sizce ne demek, alp er tunga size neyi çağrıştırıyor?
alp er tunga terimi Hikmet Turan tarafından tarihinde eklendi
alp er tunga terimi Hikmet Turan tarafından tarihinde eklendi
© Copyright Antoloji.Com 2016. Bu sayfada yer alan bilgilerin her hakkı, aksi ayrıca belirtilmediği sürece Antoloji.Com'a aittir. Sitemizde yer alan şiirlerin telif hakları şairlerin kendilerine veya yetki verdikleri kişilere aittir. Sitemiz hiç bir şekilde kâr amacı gütmemektedir ve sitemizde yer alan tüm materyaller yalnızca bilgilendirme ve eğitim amacıyla sunulmaktadır.
Çok büyük bir kahraman iranlılar efrasyab derler...
bir sagu ornegi
Cümlelerin sonu -mı, mi, mu, mü- ile biten destan =)
nE mUTLU tÜRK'ÜM dİYENE
Ey Mehmet’im…
Ey şehidim…
Ey sırtından vurulan yiğit.
Namert kurşunlarının bile,
Yakmadığı canına;
Bu zulmü,acıyı veren kim? ...
Önce vatan deyip,
Düştüğün toprağına,
Yatma kalk,
Haram diyen kim? …
Göz kırpmadan,
Gittiğin ölümü,
Bir hiç bilip kanan kim? ...
Vatanı kutsal bilen,
Bayrak bayrak göğe eren,
Ölüme hak yol diyen,
Toprağına yüz süren kim? ...
Ey şehit’im…
Sana kurşun sıkan eller,
Ağalar,paşalar,beyler,
Bozulacakmış artık ezber,
Bu vatanın sahibi kim? ...
Bak adını unuttular,
Şehit’im kelle oldu,
Şehit’ime kelle diyen,
Hainlere kucak açan,
Dağdan inen çapulcuyla,
Halaylarda duran kim? ...
Sözde barış elçileri,
Vurup vurup indiler,
Şehitlerimin üzerlerine,
Basa basa girdiler.
Kahrolası bu oyuna,
Düşen gafil,erkan kim? ...
Vatan millet adına,
Vatanını satan kim? ...
Kelle ile ölçmeye Kalktınız,
Bu vatanın değerini,
Şunu asla unutmayın.
Bozamıyacaksınız,
Yüce Türk Milletinin ezberini.
‘’NE MUTLU TÜRK’ÜM DİYENE’’
Erdinç Sert
Alp Er Tunga bir Türk hakanıdır, varlığı efsaneye dayanan bir kahramandır.
Türklerin tarihinde kahramanlık sembolü kabul edilmiş bir kahramandır.
evet öldü.
alp er tunga öldü mü
ödlek öçün aldi mü...
söylemek için yırtınıyoduk ama hepimize ezberlettiler bunu...
lise dönemlerinin ağıtı,yuğ ların türküsü..
alp er tunga bence yiğit,kahraman birisidir.Çünkü alper tunganın ölümü kötülüğü getiriyor.alp er tunga ölünce felek öcünü almaya başlıyor.Bu yüzden o çağdaki insanlar felekten korkularından; alper tunganın ölümünün üzüntüsüne feryad edip çığlık atıyorlar.
Büyük İskender batıdan büyük bir hızla gelir balkanlar anadolu kafkasya derken orta asyaya gelir...amacı çok merak ettiği hatta tutkusu olduğu uzakdoğuyu görmek ve ötesine gitmekti...ama önce orta asyayı geçmek zorundaydı....orta asyada ise bir birlik yoktu küçük küçük ülkeler arasında en güçlüsü saka türk devletid idi...Büyük iskender yenilmez ordusu ile saka sınırlarına girdiğinde danışmanlarına sorar bu türkler nasıldır diye....danışmanları der:savaşçı milletdirler efendim savaşı son ihtimal olarak düşünelim...gururlu olan ama danışmanlarını dinleyen İskender Alp-Er Tunga ya topraklarından geçmelerine izin vermeleri halinde kimseye dokunmayacaklarını barış içinde gideceklerini söyler...
Mesajı alan Alp-Er Tunga kurultayını toplar ve beyleri ile görüşür...İskenderden korkan beylerin çoğu teklifi kabul etmelerini aksi takdirde başlarına felaket geleceğini söylerler...Biraz düşünen Alp-Er Tunga şimdi ülkücülerinde ağzından hiç düşmeyen o büyük konuşmasını yapar...
'Ey Türk beyleri..Ey halkım...işitin...üstte koca gök çökmedikçe,altta yağız yer yarılmadıkça,senin dinini ve töreni kim bozabilir,kim vatanından bir karış toprak alabilir,Titre ve kendine dön....
Mesaj reddetilir ve İskenderin ordusu ile Türk ordusu savaşa tutuşur...yapılan savaşta İskender ilk ve tek yenilgisini alır ve güzergahını değiştirerek İran üzerinden geçer ve Hindistan a varır....
......ÖVÜNMEMİZ İÇİN ÇOK SEBEBİMİZ VAR YA :) .....
Sakalar dönemine âit Alp Er Tunga ve şu olmak üzere iki destan tesbit edilmiştir. Alp Er Tunga, M.Ö. VII. yüzyılda yaşamış kahraman ve çok sevilen bir Saka hükümdarıdır. Alp Er Tunga Orta Asya'daki bütün Türk boylarını birleştirerek hâkimiyeti altına almış daha sonra Kafkasları aşarak Anadolu Suriye ve Mısır'ı fethetmiş ve Saka devletini kurmuştur. Alp Er Tunga'nın hayatı savaşlarla geçmiştir. Uzun süre mücadele ettiği iranlı Medlerin hükümdarı Keyhusrev 'in davetinde hile ile öldürülmüştür. Alp Er Tunga ile iranlı Med hükümdarları arasındaki bu mücadelelerin hatıraları uzun asırlar hem Türkler hem iranlılar arasında yaşatılmıştır. Alp Er Tunga, Asur kaynaklarında Maduva, Heredot'ta Madyes, iran ve islâm kaynaklarında Efrasyab adlarıyla anılmaktadır.
Orhun Yazıtlarında 'Dokuz Oğuzlar' arasında 'Er Tunga' adına yapılan 'yuğ' merasiminden söz edilmektedir. Turfan şehrinin batısında bulunan 'Bezegelik' mabedinin duvarında da Alp Er Tunga'nın kanlı resmi bulunmaktadır. 'Divan ü Lügat-it Türk' ün yazarı Kaşgarlı Mahmud'a ve ' Kutadgu Bilig' yazarı Yusuf Has Hacip'e göre 'Alp Er Tunga' iran destanı 'şehname' deki büyük ve efsanevî Turan hükümdarı 'Efrasiyab'dır. Divan ü Lûgat-it Türk'de Turan hükümdarlığının merkezi olarak 'Kaşgar' şehri gösterilmektedir. islâmiyeti kabul etmiş olan Karahanlı devleti hükümdarları da kendilerinin 'Efrasyap' sülalesinden geldiklerine inanmışlar ve bunu ifade etmişlerdir. Moğol tarihçisi Cüveyni de Uygur devletinin hükümdarlarının da Efrasyap soyundan olduğunu yazmaktadır. şecere-i Terakime'ye göre Selçuklu Sultanları kendilerini Efrasyab soyundan kabul ederlerdi. Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliğıinin dağılmasından sonra iletişim kurmak imkânı bulduğumuz ve Rusların Yakut adını verdiği Türk gurup aslında kendilerine Saka dediklerini söylemişlerdir. Tarih içinde kaybolduğunu düşündüğümüz Saka Türklerinin az da olsa bir bölümünün bugün hayatiyetlerini sürdürmeleri pek çok meselenin yeniden araştırılarak doğruların ortaya çıkmasına yardımcı olabilecektir.Tarihçi Mesudî de M.S. 7. yüzyılın başındaki Köktürk hakanının 'Efrasyab' soyundan olduğunu yazmaktadır. Bütün bu bilgilerden hareketle 'Tunga Alp' le ilgili efsanelerin Kök Türklerden önce doğu ve orta Tiyanşan alanında yaşayan Türkler arasında meydana geldiğini ve bu destanın daha sonraları Kök Türk ve Uygurlar arasında yaşayarak devam ettiğini göstermektedir.Alp Er Tunga destanının metni bu güne ulaşamamıştır. Bir kısmından yukarıda bahsettiğimiz kaynaklarda bu değerli Saka hükümdarı ve kahramanı hakkında bilgiler ve bir de sagu (ağıt) tesbit edilmiştir:
Alp Er Tunga Öldü mü
Dünya sahipsiz kaldı mı
Korkak öcünü aldı mı
şimdi yürek yırtılır
Felek yarar gözetti
Gizli tuzak uzattı
Beğlerbeyini kaptı
Kaçsa nasıl kurtulur
Erler kurt gibi uludular
Hıçkırıp yaka yırttılar
Acı seslerle bağırdılar
Ağlamaktan gözleri kapandı
Beğler atlarını yordular
Kaygı onları durdurdu
Benizleri yüzleri sarardı
Safran sürülmüş gibi oldular
Kutadgu Bilig'de 'Alp Er Tunga' hakkında şu bilgi verilmektedir: ' Eğer dikkat edersen görürsün ki dünya beyleri arasında en iyileri Türk beyleridir. Bu Türk beyleri arasında adı meşhur ikbali açık olanı Tonga Alp Er idi. O yüksek bilgiye ve çok faziletlere sahip idi. Ne seçkin, ne yüksek, ne yiğit adam idi; zaten âlemde ferasetli insan bu dünyaya hâkim olur. iranlılar ona Efrasiyap derler; bu Efrasiyap akınlar hazırlayıp ülkeler zaptetmiştir. Dünyaya hâkim olmak ve onu idare etmek için pek çok fazilet, akıl ve bilgi lâzımdır. iranlılar bunu kitaba geçirmişlerdir.Kitapta olmasa onu kim tanırdı.' Bugünkü bilgilerimize göre Alp Er Tunga ile ilgili en geniş bilgi iran destanı şehname'de tesbit edilmiştir. şehname'nin başlıca konularından biri iran -Turan savaşlarıdır. Bu destana göre en büyük Turan kahramanı önce şehzade sonra hükümdar olan Efrasyap'tır.şehname'deki Alp Er Tunga ile ilgili bilgiler şöyle özetlenebilir:
'Turan şehzadesi Efrasyap babasının isteği üzerine iran'a harp açtı. iki ordu Dihistan'da karşılaştılar.Boyu servi, göğsü ve kolları arslan gibi ve fil kadar kuvvetli olan Efrasyap, iranlı'ları yendi. iran padişahı Efrasyap'a esir düştü. iran'ın ilk intikamını o zaman iran'a bağlı olan Kabil Padişahı Zal aldı. Zal başarılı olmasına rağmen iran şahının öldürülmesini engelleyemedi. Efrasyab iran'ı ele geçirmek için yeni bir savaş açtı. iran'ın yetiştirdiği en büyük kahramanlardan Zal oğlu Rüstem Efrasyab'ın üzerine yürüdü.. Efrasyab ile Zal oğlu Rüstem arasında bitmez tükenmez savaşlar yapıldı. iran tahtında bulunan Keykâvus, hem oğlu Siyavuş'u hem de Zal oğlu Rüstem'i darılttı. Siyavuş Efrasyap'a sığındı. Siyavuş'un Turan'da bulunduğu sırada evlendiği Türk beyi Piran'ın kızından bir oğlu oldu. Siyavuş oğluna babası Keyhusrev'in adını verdi. Efrasyab uzun yıllar Turan'da hükümdarlık etti. iran'lılar Siyavuş'un oğlu Keyhusrev'i kaçırarark iran tahtına oturttular. Keyhusrev Zaloğlu Rüstem'le işbirliği yaptı ve Turan ordularını yendi. Keyhusrev ile Efrasyap defalarca savaştılar. Sonunda ordusuz kalan Efrasyap Keyhusrev'in adamları tarafından öldürüldü. şehname'de Efrasyap adıyla anılan Turan hükümdarı Alp Er Tunga'nın iran hükümdarlarına sık sık yenildiği anlatılmaktadır. Ancak iran Turan savaşlarında iran hükümdarları sürekli değişmiş ı4o yıl yaşadığı rivayet edilen Alp Er Tunga ise mücadeleye devam etmiştir. Bu durum Efrasyap'ın başarısız olmadığını gösterir. Gerçek destan metni bulunduğu takdirde bu destanla ilgili daha sağlıklı değerlendirmeler yapılabilir görüşündeyim.
Tarihimizdeki ilk büyük kahramanlık destanı diyebiliriz.MALESEF ARTIK BÖYLE KAHRAMANLAR YOK.
ortaokul kabusu komedisi gibi, dillere pelesenk anlamsız ezber
OYSA ne güzeldir, anlamlıi duyguludur, müfredat zoruyla değil de anlama şevkiyle bakabilsek...
Arianların Efrasyap deyip çekindiği İskit hükümdarı... çok eski turan devletidir..romanyaya da yerleşmişler. Altın işleme teknikleri çok ileridir.. mesela denizden çanakkalede greklerle savaşmışlar.. Komutanları Rünler (tamga) le bu tarihi kaydetmiş.. iskitler Anadoluya da gelmiş... bir Kadın hükümdarları vardı: Tomris.. ve dişi ordusu Amazonlar... böyle derinlikler vardır.. iskit torunları Malatya.... vb de yaşıyor olabilir....
'Alp Er Tunga öldü mü
Issız ajun kaldı mı'
diye sürüp giden çok eski bir sagu vardır,kendisi için yazılmış.
benim eski elemanım
Alp Er Tunga Öldü mü
Dünya sahipsiz kaldı mı
Korkak öcünü aldı mı
Şimdi yürek yırtılır
Felek yarar gözetti
Gizli tuzak uzattı
Beylerbeyini kaptı
Kaçsa nasıl kurtulur
Erler kurt gibi uludular
Hıçkırıp yaka yırttılar
Acı seslerle bağırdılar
Ağlamaktan gözleri kapandı
Beğler atlarını yordular
Kaygı onları durdurdu
Benizleri yüzleri sarardı
Safran sürülmüş gibi oldular
Bu Türk Beğlerinde atı belgülük
Tunga Alp Er idi katı belgülük
Bedük bilgi birle öküş erdemi
Biliglig ukuşlug budun ködremi
Tacikler ayur ânı Afrasyab
Bu Afrasyap tutdı iller talab
Bugünkü Türkçemizle: 'Alp Er Tunga, Türk Beyleri içinde adı ve kutsallığı bilinen ve tanınan bir yiğit idi; geniş bilgisinin yanında sayılamayacak kadar çok erdemi vardı: bilgiliydi, anlayışlıydı, meziyetleri çoktu. İranlılar ona, Afrasyab adını vermişlerdi. Afrasyab dünyaya hükmetti' anlamına gelir.
Türk'ün Oğuzkaan ile beraber ilk ve en önemli Kaanlarındandır. Uygurlar, Osmanlılar onun soyundan geldiklerini belirtmektedirler. Turan denilen büyük Türk topraklarının hükümdarıdır. Hakkında çok kısıtlı kaynak olmasına rağmen onu yine en iyi düşmanları yani O zamanın büyük topraklarına sahip İran devleti anlatmaktadır. Bu durum onun gücünü yansıtmaktadır. Türk'ün sadece bilek gücü ile değil, liderlik, akıl, erdem ve fedakarlık gibi özelliklerinide kendinde barındıran bir kaandır. Türk'ün ilk atalarından olduğu için büyük oğlumun adını Alper Tunga koydum. Adı ve soyadını kısalttığım zaman Türk'ün son atasının adı çıkar Alper Tunga Aldemir 'ATA' Geçmişle avunmanın bir anlamı yok gözümüz gelecekte olmalı. Yüzünü medeniyet maskesiyle örtenlerin bugün Irak'ta neler yaptığını gördüğümüzde oğluma Alper Tunga ve Atatürk'ün ismini ortalayan bir isim vermemin isabetli olduğunu gördüm. Türkiye üzerinde oynanan oyunların artarak devam etmesi bize bir Kurtuluş Savaşı daha yapma zorunluluğu daha verecektir. Türk çoğu zaman tek cephede savaşmamıştır. Çünkü yönünü düşmanına döndüğü yerin tersinden otomatik cephe açılır. Yani sırtından. Gelecekte de böyle olacaktır. Alper Tunga bir Türk çocuğu için çok şey ifade eden güç kaynağıdır. Atatürk'e uzanan güç çizgisinin başlangıç noktasıdır. Bu çizgiyi kırdırmamalı ve çocuklarımıza İon ve Dor başlıklı sütunlardan daha çok kendi tarihini öğretmeliyiz. Çünkü bizi iyi tanıyan birileri yakında tarihi bize yeniden yazdırtmak zorunda bırakacak. Yurtta sulh cihanda sulh diyen bir milleti enayi yerine koyma hatasına düşecekler utansın doğacak sonuçlardan. ALPER TUNGA'nın anlamı Zeki Velidi TOGAN kayıtlarına göre 'Yiğit kişi ve Erkek Kaplan'dır
sagu
bu türk beğlerinde atı belgülük
tunga alp er idi katı belgülük
bedük bilgi birle öküş erdemi
biliglig ukuşlug budun ködremi
tacikler ayur anı Afrasyab
bu Afrasyab tutdı iller talab...
.
bu şu demek oluyo; 'alp er tunga, türk beyleri içinde adı ve kutsallığı bilien ve tanınan bir yiğit idi; geniş bilgisinin yanında sayılamayacak kadar çok erdemi vardı:bilgiliydi, anlayışlıydı, meziyetleri çoktu.iranlılar ona, afrasyab adını vermişlerdi.afrasyab dünyaya hükmetti...'
bana lise yıllarımı hatırlatıyo...bi hocamız vardı utanmasa adamın ayakkabı numarasını bile ezberletecekti...aşağıdaki alp er tunga hakkında divan-ı lügat-it türk'teki bi sagu:
alp er tunga öldü mü?
ısız acun kaldı mı
ödlek öcün aldı mı
imdi yürek yırtılır
ödlek yarağ közetti
oğrun tuzağı uzattı
begler begin azıttı
kaçsa kah kurtulur
begler atın urgurup
kadgu anı turgurup
mengzi yüzi sargarup
korkum angar türtülür
ulaşıp eren börleyü
yırtıp yaka urlayu
sıkrıp üni yırlayu
sığtap közi örtülür
könglüm için ötedi
yitmiş yaşıg kartadı
kiçmiş ödig irtedi
tün kün kiçip irtelür.
yiğitlik kahramanlık önderlik, anlayacağınız bir devlet adamanda olması gereken tüm iyi vasıfları taşıyan bir
alp er tunga öldü mü?
ıssız acun kaldu mu?
felek öcün aldı mı?
imdi yürek yırtılır...
diye giderdi; bi de bunu lisedeyken azberlettilerdi bana.
Alper Tunga öldimi
eşsiz acun kaldimi
benimde bu kalmış aklımda.
Saka Türklerinin Hakanıdır kendisi.
ödlek öcün aldimi
imdi yürek irtilir
diye devam eder bide şöyle versiyonu vardır ben yaptım bunuda :)
sonra kasim geldimi
aşık aç kaldimi
maşuk öcün aldimi
imdi yürek irtilir :))