Kültür Sanat Edebiyat Şiir

Tuna Kafkas 22.03.2023 - 00:31

Seyyid Mahmut Bırifkani 16.04.2012 - 23:55

Ahlat Şehrin isminin kökeni hakkında çeşitli rivayet ve söylentiler vardır. Ancak bunlar içinde halk arasında en yaygın olanı şehir isminin bir urartu kralı olan Lat 'ın yaptığı bir savaş sonucunda ağır bir yara alması sonucu kızı Derminia'nın babası adına yaktığı ahh! Lat ağıtından geldiğidir.bu ve buna benzer bir çok hikâye yöre halkı tarafından söylenegelmiştir. 'Bırifkan Seyyidleri' adlı kitapta Ahlatın etimolojik kökeni hakkında klasik olarak ileri sürülen dört nedenleri anlattıktan sonra şu bilgilere yer vermektedir: 'Sanırım yukarıda Ahlat hakkında ileri sürülen dört görüşte yanlıştır.Kanaatime göre M.ö 4000 yıllarda bu şehri ilk kuran ve yerleşen Huriler aynı zamanda ilk adını da koydular.Bu adı koyarken çok sevdikleri toprak ve dağın adını birleştirerek coğrafi durumu göz önünde tutarak imza attılar. Huriler Kürtlerin atası olarak kabul edilmektedir. Kürtçede “Ax”: toprak, “Lat”: Kaya, sarp ve dik demektir. Zaten Ahlat’ta, bir yandan “Lat” olan Süphan dağı ile hemen üzerinde ve aşağısında “Ax”olan yaylalar mevcuttur. O zaman 6000 yıldır ki bu şehrin adı Ahlat’tır. Ahlat, adını kendi özünden almıştır.'

Adı geçen kitapta Ahlat'ta yaşamış çok sayıda bilgin ve alimlere yer vermiştir.Bunlardan bazıları şunlardır:
'1-Seyyid Ahmet Ahlati:

Bu zat H.682/M.1283’te Sühreverdi tarikatının irşadı için babası Seyyid Ali Hemedani'nin vasiyeti üzerine Ahlat'a gelmiştir.Bu zat H.715/M.1283'te Ahlat'ta vefat etmiştir.Eskiden Dere mahallesi olarak bilinen El Vadi camisinin avlusunda defnedilmiştir.Tabiki şu an ne böyle bir cami nede böyle bir mahalle Ahlat'ta bulunmamaktadır.Muhtemelen bu yer harabe şehrin içerisinde kalmıştır.
2-Seyyid Haci Nizamüddin Ahlati:

Babası Seyyid Ahmet Ahlati'dir.H.751'de vefat etmiştir.Türbesi babası'nın türbesinin yanında metfundur.
3-Seyyid Ali Ahlati:

Babası Seyyid Haci Nizamüddin Ahlati'dir H.781/M.1379'da vefat etmiştir.Türbesi babasının türbesinin yanında metfundur.
4-Seyyid Hüseyin Ahlati:

H.808/M.1405 yılında Mısır'ın Kahire kentinde vefat etmiştir.Bu zat Ahlat'tan Mısır'a göç ederken tam on iki bin aile (takriben 60.000 nüfus) onunla beraber Mısır'a göç etmiştir.Şu an bile Ahlat Mahallesi ve Ahlat Mezarlığı,Kahire'de mevcuttur. Seyyid Hüseyin Ahlati'nin vasiyeti üzerine oğlu Seyyid Baba Mansur Ahlati tekrar Ahlata gelmiştir. H.1085/M.1674'te Duhok'un Bırifkan köyünde vefat eden Seyyid Şemseddin'e Kutbiyye Ahlati,Seyyid Hüseyin Ahlati'nin soyundandır.Silsilesi şöyledir: Seyyid Şemseddin Ahlati,Seyyid Abdülkerim Ahlati'nin oğlu,Seyyid Musa Ahlati'nin oğlu,Seyyid Süleyman Ahlati oğlu,Seyyid Abdülgani Ahlati oğlu,Seyyid İshak Ahlati oğlu,Seyyid Baba Mansur Ahlati oğlu ve Seyyid Hüseyin Ahlati'nin oğludur.'

Atilla İlhan 09.04.2012 - 19:00

yaban armudu