Kültür Sanat Edebiyat Şiir

Cem Sultan

1459 yılında doğdu. Osmanlı şehzadesi. II. Mehmet’in (Fatih Sultan) oğlu olan Cem Sultan, on yaşına kadar sarayda sıkı bir disiplin altında eğitildi. 1469’da Kastamonu Sancak Beyliği’ne gönderildi. 1473’te, Doğu seferine çıkan babasına vekillik etmek üzere İstanbul’a geldi. II. Mehmed’in Anadolu’da Uzun Hasan’a yenik düştüğü dedikodusuna kanarak padişahlığını ilan etme düşüncesine kapıldı. Otlukbeli zaferini kazanarak İstanbul’a dönen II. Mehmed, oğlunun aklını çelenleri cezanlandırdı. Cem’i de, 1474’te ölen büyük oğlu Musafa’nın yerine Karaman-Konya valiliğine atadı. II. Mehmed’in ölümünü gizleyerek Bayezid’e ve Cem’e haberler uçuran Cem yanlısı Sadrazam Karamani Mehmed Paşa, onun hiç değilse bir hafta önce İstanbul’a gelebileceğini hesaplamıştı. Ancak, Bayezid, hızlı bir yürüyüşle İstanbul’a gelerek tahta oturdu.

Bunun üzerine Cem, Konya’da topladığı kuvvetle 28 Mayıs 1481’de Bursa’da sultanlığını ilan etti. Ağabeyine elçi göndererek ülkenin paylaşılmasını önerdi. Ama Bayezid, harekete geçerek 20 Haziran günü Cem’in ordusunu yendi. Yenik, yaralı ve bitkin Cem, Memluklar’a sığındı. 25 Ağustos’ta Kahire’de törenle karşılandı. Buradan ağabeyiyle uzlaşma yolları aradı. Bayezid, hükümdarlık emelinden vazgeçerse, bir milyon akçe göndereceğini bildirdiyse de buna yanaşmadı ve hacca gitti. Dönüşünde şansını bir daha denedi. Ankara’ya kadar ilerledi ama Bayezid’in harekete geçtiğini öğrenince geri çekildi. Sultan Bayezid’in Kudüs’e oturması önerisini de kabul etmeyerek kendisine bağımsız bir bölge verilmesinde diretti. Karamanoğulları Beyi Kasım’a kanarak Rumeli’ne geçmek düşüncesini benimsedi. Bunun için, 18 Temmuz 1482’de Anamur açıklarında şövalyelerin bir gemisine binerek Rodos’a hareket etti. Şövalyelerin başı Pierre d’Aubusson kendisini bir hükümdar gibi karşıladı ama, artık o, Hıristiyan dünyasının çok değerli tutsağıydı. d’Aubusson, bu değerli tutsağı sürekli Rodos’ta tutamayacağından 2 Eylül 1482’de Fransa’ya gönderdi. Keşifler, Rönesans ve Reform çalkantılarıyla yeni bir çağa girmekte olan Avrupa’nın kucağına düşen Fatih’in oğlu, müslüman ve muzaffer Osmanlı’ya karşı gerçekten değerli bir kozdu. Cem bu pahalı varlığının yanı sıra, romantik kişiliği, kültürü ve serüvenleriyle de Batı’nın ilgisini çekmeye başladı.Avrupa’daki veba salgını ve her an kaçırılma korkusu yüzünden, şövalyeler onu kent kent gezdirmek zorunda kaldı. Batı edebiyatında Zizimi adıyla çeşitli eserlere konu olan Cem’in Osmanlı divan edebiyatında da önemli yeri vardır.1495’de öldü.


HAKKINDA YAZILANLAR

1.Cem Sultan
15. Yüzyıl Bir Saray İspiyoncusunun Anıları
Roderic Conway Morris
Milliyet Yayınları / Tarih Dizisi

Cemal Süreya

Asıl adı Cemalettin Seber.1931 yılında Erzincan’da doğdu.Siyasal Bilgiler Fakültesi’ni bitirdi (1954) , Maliye Bakanlığında müfettiş muavini ve müfettiş olarak çalıştı. 1965’te istifa ettiyse de 1972’de Ankara’da gene aynı işe döndü, bir ara İstanbul’da Darphane Müdürlüğü yaptı (1975-1976) , emekli oldu.İlk şiiri Mülkiye dergisinde (Ankara, 8 Ocak 1953) çıkan Cemal Süreya buluşları ve söyleyiş biçimiyle İkinci Yeni şiirinin karanlığını giderdi; gelenekten yenilik yarattı; zarif, parıltılı şiirler yazdı. Kendi adıyla, ya da Osman Mazlum imzasıyla, şiir üzerine yazıları, eleştirileri de aranan yazılar oldu.Aylık Papirüs dergisini üç kez çıkardı: 1- Dört sayı (1960-1961) , 2- Gene 1. sayıdan başlayarak 47 sayı (1966-1970) ve 3- Tekrar 1. sayıdan başlayarak (1980 Bahar) 2 sayı. Nisan 1977’de Ankara’da çıkmaya başlamış aylık edebiyat dergisi Türkiye Yazıları’nın yönetmeniydi, ama 3. sayıda dergiyle ilişkisini kesti. - 9.Ocak.1990

ESERLERİ

İlk kitabını (Üvercinka) 1958’de, ikinci kitabını (Göçebe) 1965’te, üçüncü kitabını (Beni Öp Sonra Doğur Beni) 1979’da yayımlandı. Bunları Güz Bittiği (1988) ve Sıcak Nal (1988) adlı şiir kitapları izledi. İlk üç kitabındaki şiirleri yeni ilâvelerle 1984’te yeniden yayımladı: Sevda Sözleri (Toplu Şiirler, Uçurumla Açan adlı yeni bölümle) . Şapkam Dolu Çiçekle (1976) ,
Günübirlik (1982) bir takım denemeleri toplayan eserleridir. Üvercinka ile Yeditepe Şiir Armağanı’nı, Göçebe ile Türk Dil Kurumu Şiir Ödülü’nü, son iki
kitabıyla da Behçet Necatigil Şiir Ödülü’nü kazandı.

Ölümünden sonra eşine yazdığı mektuplar On Üç Günün Mektupları (1990) , denemeleri 99 Yüz (İzdüşümler-Söz Senaryoları, 1990) , Folklor Şiire Düşman (1992) , Uzat Saçlarını Frigya (1992) , dergi ve gazete yazıları Paçal (1992) , ‘Oluşum’ da Cemal Süreya (1992) , Papirüs’ten Başyazılar (1992) , çocuklar için yazdığı yazıları ise Aritmetik İyi Kuşlar Pekiyi (1993) adlarıyla yayımlandı ve adına bir şiir ödülü konuldu.

Cahar Dudayev

Çeçenistan'ı özgürlüğü kavuşturan Cahar Dudayev, 1944 yılının Şubat ayında Çeçenistan'ın Yalho köyünde doğdu. Hayata gözlerini açar açmaz Rus baskısı ile tanıştı. 23 Şubat 1944'te Sibirya'ya sürgün edilenlerin arasına katıldığında daha annesinin kucağında 15 günlük bir bebekti. Çocukluk yılları Sibirya bozkırlarında çok güç şartlar altında geçti. Orta öğrenimini burada tamamladı. 1962 yılında Tambov Askeri Pilot Yüksek Okulu'ndan, 1966 yılında da Uzak Mesafe Uçakları Pilot ve Mühendis Yetiştirme Yüksek Okulu'ndan mezun oldu. 1974 yılında Gagarin Hava Harp Akademisi'ni de bitiren Dudayev, 1. Sınıf pilot ve mühendis ünvanını kazandı. S.S.C.B. hükümeti tarafından kendisine 12 madalya verildi. Tümgeneralliğe yükseldi. Sovyet tarihinde Stratejik Hava Kuvvetleri'nde Tümen Komutanı olmayı başaran ilk Müslüman olarak adından bahsettirdi.

Çeçenistan Devlet Başkanı olmadan önce Baltık Cumhuriyetlerinde yaşanan bağımsızlık hareketlerini bastırmadığı için adı isyancı generale çıktı. 1989'da Estonya'da Stratejik Hava Kuvvetleri Filoları Komutanlığı'nda görev yaparken Baltık ülkelerinde başlayan bağımsızlık hareketlerinin kuvvet kullanılarak bastırılması için Moskova'dan emir aldı. Ancak bu emri 'yurdunun bağımsızlığı için mücadele eden bir halkın üstüne bomba atmam' diyerek yerine getirmedi. Moskova bu itaatsizliği hazmedemedi ve Dudayev'e ceza olarak askeri birliği ile birlikte Grozni'ye sürgüne gönderildi. 1990 yılının Mayıs ayında görevinden istifa etti. Rusya bu 'isyancı' komutanın önderlik edeceği birçok olaya gebeydi.

Kasım 1990'da toplanan Çeçen Halkının Kurultayı'na davet edildi ve sonradan 'Çeçen Ulusal Kongresi' adını alan bu halk meclisinin icra kurulu başkanlığına seçildi.
19-21 Ağustos 1991'de Gorbaçov'a karşı girişilen başarısız darbe teşebbüsü sırasında darbecilerin karşısında yer aldı. Akabinde, darbecilerle işbirliği yapan Çeçen-İnguş Cumhuriyeti Hükümeti'ni düşürmek için başlatılan halk hareketinin başına geçti. Demokratik güçler, aydınlar ve tüm Çeçen halkı kendisini destekledi. 27 Ekim 1991'de yapılan seçimlerde %85 oranında aldığı oyla Çeçenistan Cumhurbaşkanlığı'na seçildi.Rusya'nın 11 Aralık 1994 tarihinde Çeçenistan'a karşı başlattığı işgal ve soykırım hareketine karşı Cahar Dudayev, 'Son Çeçen canını vermeden Ruslar ülkemize hakim olamaz' diyerek, halkına 'Cihad' emrini verdi.Dudayev'in önderliğindeki Çeçen halkı, iki yıla yakın bir süre devam eden şanlı bir istiklal mücadelesi verdi. Sonunda Mayıs 1996'da Çeçenistan Ruslardan temizlenerek, Kafkas tarihine yeni bir altın sayfa eklendi.Bu özgürlük lideri, 21 Nisan 1996'da bir suikast sonucu şehid edildi.

Celaleddin Harzemşah

Harezmşahlar Devletinin son hükümdarı olan Celaleddin Harezmşah, genç yaşta Gazne ve çevresinin valiliğine getirildi ve bundan sonra babası Alaaddin Muhammed’in tüm seferlerine katıldı.

Selçuklu İmparatorluğu’ndan sonra Harzem bölgesinde kurulmuş olan Harzemşahlar Devleti’nin büyük hükümdarı Celaleddin Harzemşah’ın menkıbeleri, Türk tarihinin çok parlak sayfalarındandır.Harzemşah hükümdarlarından Alâeddin Mehmet, bütün İran’ı ve Maveraünnehir’i ele geçirmişti. Bu suretle Seyhun Nehrinden Dicle kıyılarına kadar büyük bir imparatorluk kurmuştu.

Fakat bu devirde Moğolistan’da Cengiz Han türemişti. Batı Türkelinde en büyük hükümdar ise Alâeddin Mehmet’ti. Bu Türk hükümdarının şöhretini duyan Cengiz Han, Mahmut Yalvaç adlı bir elçiyi Alâeddin Mehmet’e gönderdi.
Elçi, Cengiz’in şu sözlerini bildirdi: “Tanrı, Batı tarafında bulunan ülkeni bana verdi. Seni oğulluğa kabul ediyorum. Bana tabi olursan Müslümanlar rahatlık içinde yaşarlar”. Bu söze hiddetlenen Sultan Mehmet: “Sen de bilirsin ki benim ülkem ne kadar geniş, Devletim ne kadar kuvvetlidir! Senin Han’ın kimdir ki, kendisini benden büyük tutup bana oğlum der. Onun sanki ne kadar askeri var! ” deyince, Moğol Elçisi: “Onun askeri seninkine göre ay ışığının güneş ziyasına oranı gibidir.” dedi.
Nihayet bu iki hükümdar aralarında bir dostluk antlaşması meydana getirdiler. Fakat Alâeddin Mehmet’in siyasi görüşleri kuvvetli değildi. Aynı zamanda da mağrur bir adamdı. Günün birinde Bizans’a mal götüren Moğol tüccarlarının mallarını yağma ettirip kendilerini de öldürttü. Bu olaya fazlasıyla hiddetlenen Cengiz Han, Batı Türkellerinin zaptına karar verdi.
Alâeddin Mehmet’in bir oğlu vardı. Adı “Celâlettin” idi. İşte, Celâleddin Harzemşah adıyla Türk tarihinde meşhur olan bu şahıstır.
Celâleddin, zekî olduğu kadar da yiğit bir delikanlı idi. Annesi Ayçiçek Hatun, büyükannesi ise Türkan Hatun’du. Babası Alaeddin Mehmet iyi bir asker, fakat zayıf bir politikacı idi. Rakibi Cengiz Han ise, tersine, büyük bir siyasi, fakat ancak normal çapta bir kumandandı. Savaşlarını komutanlarına yaptırıyordu.
Cengiz Han, tüccarlarının malları için tazminat istemek üzere Sultan Mehmet’e üç elçi gönderdi. Bunların birisi Buğra adlı bir Türk, ikisi de Moğol’du.
Alaeddin Mehmet, Buğra’nın başını kestirip Moğollara da hakaret ederek sınır dışı etti. Bu hakareti duyan Cengiz Han, 1219 yılında Büyük bir ordu ile Maveraünnehir’e doğru harekete geçti.
Cengiz’in üzerine geldiğini öğrenen Türkler, derhal Semerkant şehrini tahkim ettiler. Genç kahraman Celaleddin Harzemşah, atlılardan oluşan büyük bir kuvvetin başına geçti. Babası harbe gitmek istemiyordu. Fakat oğlu:
Asker, Hakanını başında görmelidir! diyerek babasını da ordusuna aldı.

Moğol kuvvetlerinin başında Cengiz Han’ın büyük oğlu Cuci bulunmaktaydı. Moğol kuvvetleri, Harzemşah Türklerinin üzerine şiddetli bir hücuma kalktılar. Bu şiddet karşısında Harzemşah ordusu bir paniğe uğradı. Fakat Celaleddin Harzemşah, yalın-kılıç Moğolların üzerine öyle bir saldırdı ki bu defa Moğollar perişan oldular.

Gece bastırdığında harbe son verildi. Fakat Cüci Han boş durmadı. Gece yarısı savaş yapılan ovanın bütün kuru otlarını ateşe vererek her tarafı dumana boğdu. Bundan faydalanarak ateş perdesinin arkasından bütün kuvvetlerini alarak kaçtı. Celaleddin’in yeterli ölçüde kuvveti bulunmadığından düşmanı takipten vazgeçildi.

Cuci’nin mağlubiyetini duyan Cengiz Han, fena halde içerledi. Bu defa 200.000 kişilik muazzam bir ordu hazırladı. Moğolların büyük hazırlıklarını duyan Alaeddin Mehmet, Gazne’ye giderek Atabey’lerle görüştü, akabinde asker toplamak üzere yola çıktı. Fakat Celaleddin Harzemşah, durumu pek tehlikeli buldu. Türkmen Oğuzlardan oluşan kuvvetini bir çölün içine çekti. Cengiz Han’ın orduları, 1220 tarihlerinde hiçbir mukavemet görmeden Buhara şehrine girdiler.
Cengiz Han, Buhara’da bulunan Ulu Câmi’ye atı ile beraber girdi. Ve dedi ki:
Burası Sultan Mehmet’in evi midir?
Hayır, burası Tanrı evidir! Diye cevap verdiler.
Cengiz Han, derhal atından inerek halka şu hitapta bulundu:
Ey ahali! Günahkarınız çok büyüktür. Ben ise gaza-ı ilahîyim; sizlerin başınıza Tanrının yaman bir belasıyım. Hakanınız Sultan Mehmet çok suçludur. Bize yapmadığını bırakmamıştır. Bu sebeple buralara geldim. Şimdi, yer altına gömdüğünüz ne kadar servetiniz varsa getirip önüme yığın!
Halk, bu putperest Moğol hükümdarından korkarak, gizledikleri ne kadar servetleri varsa hepsini teslim ettiler. Askerler ise Buhara’yı baştan başa yağma ettiler. Bundan sonra Cengiz Han, Batı Türkelinin yüksek bir medeniyet merkezi olan Semerkant şehrine hareket etti. Halk, bu şehri müdafaa etti. Moğollar şehre girince önlerine geleni kılıçtan geçirdiler.
Bu arada Sultan Mehmet, harpten kaçmıştı. Oğlunun nerede olduğundan da haberi yoktu. Moğollar Sultan Mehmet’in peşine düşmüşlerdi. Takibine gönderdiği üç kumandanına Cengiz Han şu emri vermişti:
Durmaksızın gidin, size tabi olanlara aman verin, olmayanları öldürün, çocukları esir edin. Kalelerini yıkın! Bu işi üç yıla kadar bitirin! Ben yurduma dönüyorum...

Sultan Mehmet, bir miktar maiyetiyle Harandar kalesine giderek aile ve hazinesini burada bıraktı. Kendisi de Irak istikametine kaçmaya başladı. Fakat yolda Moğollar karşısına çıkıverdiler. Atı, bir okla öldürüldü ise de kendisi kaçmaya muvaffak oldu. Nihayet Kuzgun denizine vardı. Burada Aboskon adasına sığındı.

Diğer taraftan Moğollar, Sultan Mehmet’in vezirini, küçük oğlunu ve Türkan Hatun’u Cengiz’e gönderdiler. Cengiz bunların hepsini öldürttü. Haberi alan Sultan Alaeddin’e bir fenalık gelerek yere yığıldı. O kadar sefalete düşmüştü ki, yanındakiler ölüsünü saracak bir kefen bile bulamamışlardı. Maiyetinde bulunan Mahmut Çavuş’un gömleğini kendisine kefen yaptılar. Ölmeden önce şu sözleri söylemişti: “ Ben, bütün bu toprakların sahibiyim. Şimdi mezarımı kazacak iki arşın toprak bulamıyorum! ”
Sultan Mehmet, sefil bir surette hayata gözlerini yumarken oğlu Celaleddin Harzemşah da yanında bulunuyordu. Bu yalan dünyanın cilvesini o da görmüştü. Fakat doğudan kopan bu arkası kesilmez sellere karşı kabinde derin bir intikam hissi doğdu. Türk’ü anayurdundan eden bu kuvvetlere karşı bir Celaleddin ne yapabilirdi? Gözyaşları içinde babasının mezarını terk ettiği zaman hep bunu düşünüyordu. Yanında 70 kadar süvarisi vardı. Doğruca Harzem’e geldi.

Halk, hakanlarının oğlu Celaleddin’i görünce onu sevinç gözyaşlarıyla karşıladı. Dağılmış olan ordu tekrar düzene konuldu. Harzemşah’ın maiyetinde 7.000 kişi toplandı.

Celaleddin, babasının yerine tahta geçti. Bir müddet sonra da Moğolların üzerine taarruza geçerek onları mağlup etti.
1221 yılında Valyan Kalesini kuşattığı bir anda Moğollar taarruza geçtiler. Celaleddin Harzemşah, yalın-kılıç öne atılarak düşmanı perişan etti. Fakat gece yarısı Moğollar atlarının üzerine şal ve keçeden mankenler yaptılar. Bunları arkalarına dizdiler. Bu hali gören Harzemliler, Moğolların imdat aldıklarını zannederek kaçmak istediler. Celaleddin “Korkmayın, bu bir hiledir. Onlar daima harbi böyle hilelerle kazanırlar...” diyerek bu bozguna mani oldu. Bu suretle Moğol orduları bir kere daha mağlup edildiler.
Cengiz bundan haberdar olduğu zaman, bizzat Celaleddin’in üzerine yürüdü. Celaleddin ise, üzerine büyük kuvvetlerin geldiğini görünce Sind Nehri’ne doğru kaçmaya başladı. Bu nehrin öte tarafına geçmek istiyordu. Fakat Moğollar Celaleddin’in etrafını dört kat askerle sardılar. Yiğit Celaleddin, ateş ve su arasında bırakıldı. Bu anda ne yapabilirdi? Cengiz, onun diri olarak tutulmasını emretmişti. Celaleddin kılıcını çekerek tek başına çarpışmaya ve kendisini durdurmak isteyenlerin başlarını uçurmaya başladı. Fakat hiçbir düşman askeri ona ok atmıyordu. Ağır ağır içinde bulunduğu çember daraltılıyordu. Celaleddin, çemberi yarmak için bir sağa bir sola baş vuruyor, fakat muvaffak olamıyordu. Yapılacak tek şey vardı: Yorulmamış bir ata binerek kalkanını arkasına, Türk bayrağını eline aldı; yüksek bir yardan kendisini Sind Nehri’nin coşkun sularına atıverdi. Yüzerek karşı yakaya geçti.
Bu kahramanlık sahnesini Cengiz ve askerleri hayret ve hayranlık içerisinde seyretmişlerdi.

Sultan Celaleddin üç yıl sonra. 1224’te Kirman’a dönerek, devletini yeniden toparlamak için çalışmaya başladı. 1225 yılında Tebriz’i alarak, karargahını buraya taşıyan Celaleddin, 1228’de İsfahan’da Moğol ordusuyla çarpıştı. Kardeşi Gıyaseddin’in ihanetine rağmen Moğolları hezimete uğratan Celaleddin, takip sırasında sol cenahının Moğol tuzağına düşmesi üzerine, Luristan’a kaçtı.

Bir yandan da ülke içindeki isyanlarla meşgul olan Celaleddin 1230’da Ahlat’ı ele geçirdi. Ancak, kaleyi savunanlara ve halka karşı şiddetli davranışları, çevredeki Müslüman ülkelerin düşmanlığını çekti. Bunun üzerine Anadolu ve Suriye kuvvetleri birleşerek, Celaleddin’in üzerine yürüdü. Celaleddin, 10 Ağustos 1230’da Erzincan yakınlarında Yassıçimen Yaylasında hezimete uğrattı.

Celaleddin’in zayıflamasından faydalanan Moğollar tekrar saldırıya geçti. Moğol tehlikesinin kavrayamayan diğer Müslüman ülkeler, Celaleddin’in yardım talebini cevapsız bıraktılar.

Ağustos 1231’de Dicle köprüsü kenarında Moğolların baskınına uğrayan Celaleddin’in tüm maiyeti öldürüldü. Kaçarak dağlara çekilen Celaleddin Harezmşah, burada göçebeler tarafından öldürüldü.

Selçuklu Devleti'nin Kuruluşu

Türklerin tarih boyunca kurdukları devletlerden en önemlilerinden birisi Büyük Selçuklu Devleti'dir. Selçuklular 24 Oğuz kabîlesinden Kınık boyuna mensupturlar. Oğuzlar X. yüzyılda Sır-Derya (Seyhun) ile Hazar Denizi'nin doğusu ve Aral Gölü arasındaki bölgede yaşarken Kınık boyu da bunların arasında Sır-Derya suyunun ağzına yakın oturmakta idi.
X. yüzyılın başında Oğuz Devleti'nin 'Yabgu' unvanı taşıyan bir hükümdâr idâre etmekte idi.



Selçuklu âilesinin atası olan Temir-Yalıg (Demir yaylı) lakablı Dukak (veya Dokak) Oğuz Devleti'nde kuvvetli bir askerî ve siyâsî mevkie sâhipti. Gerçekten de demir gibi kuvvetli, kendisine güvenilen ve danışılan bir insandı. Yabgu'nun diğer bir Türk topluluğu üzerine tertip ettiği sefere Dokak itirazda bulunmuş bu sebeple ikisinin arası açılmıştı. Yabgu'nun bu sefere Müslümanlara karşı tertip ettiği, hattâ Dokak'ın gizlice Müslüman olduğu rivâyeti de vardır.

mezarı türkiye dışında olan tek osmanlı padişahıdır...

Sultan VI. Mehmed Vahdettin Han


Babası: Sultan Abdülmecid
Annesi: Gülistü Sultan
Doğduğu Tarih: 2 Şubat 1861
Padişah Olduğu Tarih: 4 Temmuz 1918
Saltanatın Ilgası: 1 Kasım 1922
Yurttan Kaçışı: 17 Kasım 1922

Sultan Mehmed Vahdeddin, otuzaltıncı padişah olarak Osmanlı tahtına çıktı ve İmparatorluk tarihinde son kılıç alayı yapıldı. İyi bir eğitim alarak yetişti, çok zeki, okuduğunu hemen kavrayıp, anlamlar çıkarır, meseleleri tahlil edebilirdi. Ağabeyi Mehmed Reşad gibi şehzadeliği döneminde, devlet yönetiminde padişah idaresini yakından görmüş, tecrübe sahibi olmuştu.

Sultan Vahdeddin, görev kendisine verildiğinde ne kadar ağır bir sorumluluk aldığını biliyordu. Atalarının yönettiğinden çok farklı bir duruma gelmiş bir devleti yönetecekti. Osmanlı ailesi, tek egemen güç olarak bu toprakları yönetmekle görevlendirilmişti. Onlar kendilerine verilen emaneti, tehdit ve tehlikelerden korumak, güvenlik stratejisine ulaşmak için gece gündüz, ay ve yıllarca mücadele etmişler, üç kıtaya yayılan bir İmparatorluk kurmuşlardı. Belki de tarihimizde 2 şehzade kardeş olarak en acı kaderi yaşamışlardı. Artık düşman uzaklarda değil, Anavatan’da, Anadolu coğrafyası içinde idi. Suriye’de Fransa, Irak’ta İngiltere komşumuz olmuştu. Bununla da yetinmemişler, Türkçülük hareketine karşı çeşitli bölgelerde yaşayan vatandaşlarımızı devlet aleyhine isyana teşvik etmişler, birçok toprağını savaşmadan, elde etmeyi başarmışlardı.

Vahdeddin, sadece bir şehrin sınırları içinde kalan toprakları yöneten adı “İstanbul Hükûmeti” olan bir devletin başı olmuştu. 10 Ağustos 1920 belgesinin imzalanması ile Anadolu’nun ortasında küçük bir coğrafî alanda Türklerin yaşamasına müsaade(?) edilmişti. Son padişah olarak etrafını çeviren düşmanlar yerine, yeni bir devlet kurmaya, yeni vatan oluşturmaya, ülkeye sahip çıkmaya çalışanlara, millî mücadeleye karşı olmak da O’nun en acı kaderi olmuştu. Millî mücadeleyi başlatanlar kazançlı olmuş, vatan kurtarılmış, bağımsız yeni bir devlet kurulmuş, artık O’na da yaşayacak bir toprak parçası kalmamış, çareyi kaçmakta bulmuştu.

Sultan Vahdeddin, orta boyda, ince yapılı, açık tenli ve biraz soluk yüzlü idi ve sakalı yoktu. Kendini iyi yetiştirmişti. Arapça, Farsça okur yazar, fıkıh ilmini çok iyi bilirdi. Çok nazik ve son derece saygılı ve sabırlı idi. Çok fazla konuşmaz, kendisine anlatılanları ise hiç söz kesmeden sonuna kadar dinlerdi. Evhamlı olması, yakın çevresinin etkisinde kalması, milletini tanımaması ve güvenmemesi en büyük zaafı olmuş ve sonunu hazırlamıştı.


04.07.1918 VI. Mehmed Vahdeddin’in Padişah oluşu.
23.07.1918 İstanbul üzerinde 6 uçaklık düşman filosu tarafından taarruz uçuşu.
27.07.1918 Düşman uçak filosunun İstanbul’a ikinci taarruz denemesi.
07.08.1918 Mustafa Kemal Paşa’nın, Filistin’de 7’nci Ordu Kumandanlığına 2. defa tayini.
21.08.1918 2 ayrı uçak filosunun; Harbiye Nezareti üzerine hedefledikleri bomba, çarşı yakınına düşmüş ve 8 kişi yaralanmıştır.
25.08.1918 Düşman uçaklarının dördüncü taarruzu.
27.08.1918 Düşman uçaklarının beşinci taarruzları. Bir çocuğun ölmesi, 11 kişinin yaralanması.
31.08.1918 Osmanlı tarihinde son Kılıç olayı.
21.09.1918 Nasıra’nın İngilizler tarafından alınması.
23.09.1918 Hayfa ve Akka’da İngiliz işgali.
28.09.1918 Alman-Osmanlı uçaklarının Limni-Taşoz’da bulunan düşman uçak hangarlarını bombalaması.
01.10.1918 Şam’ın düşmesi, Türk Ordusu’nun Halep’e geri çekilmesi.
08.10.1918 Talat Paşa’nın istifası, “İttihât Terakki’nin iş başından düşürülmesi.”
14.10.1918 Ahmed İzzet Paşa’nın sadareti. Fethi (Okyar) Bey’in Dahiliye, Cavid Bey’in Maliye Bakanlığı’na getirilmesi.
27.10.1918 Haleb’in düşmesi.
30.10.1918 Mondros Mütarekesi imzalanması ve Osmanlı Devleti için harbin sona ermesi.
03.11.1918 İttihat Terakki ileri gelenleri (Talat-Enver-Cemal Paşaların) Yurt dışına kaçışları.
08.11.1918 İzzet Paşa’nın istifası, Tevfik Paşa’nın ikinci sadareti.
13.11.1918 Düşman filolarının İstanbul’a gelişi ve işgale başlamaları.
21.12.1918 Meclis-i Mebusan’ın Padişah tarafından kapatılması.
13.01.1919 Fahri (Belen) Paşa ve kuvvetlerinin Medine’de teslim olmaları.
30.01.1919 İttihatçıların tutuklanması.
09.02.1919 İtilâf Kuvvetleri Komutanı General Franchet D’Esperey’in İstanbul’a gelişi.
15.02.1919 İtilâf Devletleri’nin her alanda Mütareke dışı hareketleri.
03.03.1919 Tevfik Paşa’nın istifası, Damad Ferid Paşa’nın sadareti.
10.04.1919 Kars’ın Ermenilere işgal ettirilmesi.
20.04.1919 Ardahan’ın Gürcüler tarafından işgali.
29.04.1919 Antalya’nın İtalyanlar tarafından işgali.
11.05.1919 Yunanlıların Fethiye’yi işgali.
13.05.1919 İtalyanların Kuşadası’nı işgali.
Urfa, Antep, Maraş ve Adana Bölgesi’nin İngiliz ve Fransızların ortak işgali.
15.05.1919 İzmir’in Yunanlılar tarafından işgali.
30.04.1919 Dokuzuncu Ordu Müfettişliğinin kurulması.
05.05.1919 Dokuzuncu Ordu Müfettişliğinin Yetki ve Selahiyetlerini belirleyen talimat hazırlanması.
14.05.1919 Mustafa Kemal’in Damad Ferid Paşa ile görüşmesi.
16.05.1919 Mustafa Kemal’in, son defa olarak Vahdeddin ile görüşmesi.
Mustafa Kemal’in Bandırma vapuru ile Samsun’a hareketi.
26.05.1919 Padişah’ın başkanlığında Saltanat Şurası’nın toplanması.
06.06.1919 Damad Ferid Paşa ve Heyetin Paris Barış Konferansı’na hareketi.
03.07.1919 Damad Ferid ve Heyetin Paris’ten İstanbul’a geri dönüşü.
20.07.1919 Damad Ferid Paşa’nın istifası.
21.07.1919 Damad Ferid Paşa’nın üçüncü sadareti.
30.07.1919 Damad Ferid’in, Erzurum Kongresi Başkanı Mustafa Kemal’i tutuklaması için Kâzım Karabekir Paşa’ya telgrafı.
03.09.1919 İstanbul Hükûmeti’nin, Elazığ Valisi Ali Galip vasıtası ile Sivas Kongresi’ni dağıtmak teşebbüsü.
12.09.1919 Mustafa Kemal Paşa’nın “İstanbul Hükûmeti, Anadolu’ya hakim değil, tabii olmak zorundadır” tamimi.
21.09.1919 Kuvay-ı İnzibatiye’nin Kuvay-ı Milliye’ye karşı İstanbul Hükûmeti tarafından kurulması.
30.09.1919 Damad Ferid Paşa’nın istifası.
02.10.1919 Ali Rıza Paşa’nın sadarete tayini.
04.10.1919 Anadolu ile İstanbul ilişkilerinin yeniden kurulması.
09.10.1919 Bahriye Nazırı Salih Paşa ile Mustafa Kemal arasında “Amasya Mülakatı” görüşmeleri.
22.10.1919 Amasya protokolunun imzalanması.
29.11.1919 Mustafa Kemal ve Heyet-i Temsiliye arasında toplantı.
Meclis-i Mebusan’ın İstanbul’da açılmasının kabulü.
12.01.1920 Meclis-i Mebusan’ın İstanbul’da açılması.
28.01.1920 “Misak-ı Milli”nin, İstanbul Meclisi’nde kabul edilmesi.
08.03.1920 Ali Rıza Paşa’nın istifası, sadarete Salih Paşa’nın tayini.
16.03.1920 Meclis-i Mebusan’ın İngilizler tarafından basılması.
02.04.1920 Salih Paşa’nın istifası, Damad Ferid’in 4. kez sadareti.
11.04.1920 Meclis-i Mebusan’ın feshedilmesi.
10.05.1920 Osmanlı Heyeti’nin Paris Barış Konferansına katılmaları.
10.06.1920 Damad Ferid’in Paris konferansına katılmaları.
22.07.1920 Padişah’ın Yıldız Sarayı’nda Saltanat Şurası’nı toplaması.
31.07.1920 Damad Ferid Paşa’nın istifası ve 5. sadareti.
10.08.1920 Damad Ferid ve yeni kabine tarafından Paris’te “Sevr” andlaşmasının imzalanması.
19.08.1920 Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde Sevr anlaşmasını imza edenler ve Saltanat Şurası’nda olumlu oy verenlerin vatan haini olarak ilan edilmesi.
17.11.1920 Damad Ferid Paşa’nın istifası.
21.11.1920 Tevfik Paşa’nın 6. sadareti (Osmanlı Devleti’nin son başbakanı) .
20.01.1921 Tevfik Paşa’nın Londra Konferansına çağrılması.
Tevfik Paşa ve Mustafa Kemal Paşa arasında, Londra konferansına gönderilecek heyet üyelerinin seçimi için telgraflaşmalar.
27.02.1921 Türk Dışişleri Bakanı Bekir Sami Bey ve Heyeti’nin 13 gün süren Londra Konferansına katılmaları.
Sadrazam Tevfik Paşa’nın konferansta “Ben sözü Türk Milleti’nin gerçek temsilcisi olan BMM Başdelegesine bırakıyorum” diyerek yetkiyi teslim etmesi.
10.09.1922 Tevfik Paşa Kabinesi’nin Sakarya Zaferini kazanan Başkumandan Mustafa Kemal Paşa’ya tebrik telgrafı.
22.09.1922 Damad Ferid Paşa’nın yurtdışına kaçışı.
11.10.1922 Mudanya Mütarekesinin imzalanması.
29.10.1922 Vahdeddin’in Refet Paşa ile görüşmesi.
30.10.1922 TBMM’nde Saltanat ve Hilâfet hakkında görüşmeler.
01.11.1922 TBMM’nde saltanatın kaldırılması.
04.11.1922 Sadrazam Tevfik Paşa ve Kabinesi’nin istifasını Padişah Vahdeddin’e sunması.
10.11.1922 Vahdeddin’in son Cuma selamlığı.
16.11.1922 Padişah Vahdeddin’in, İngiliz himayesini istediğini bildiren mektubu, İstanbul İşgal Kuvvetleri Komutanı General Harrington’a göndermesi.

17.11.1922 Sultan VI. Mehmed Vahdeddin’in Malaya isimli İngiliz vapuru ile ülkeden kaçışı.
18.11.1922 Veliahd Abdülmecid’in TBMM tarafından Halife seçilmesi.

Sultan II. Abdülhamid Han


Babası: Sultan Abdülmecid
Annesi: Tirimüjgân Sultan
Doğduğu Tarih: 21 Eylül 1842
Padişah Olduğu Tarih: 31 Ağustos 1876
Tahttan İndirildiği Tarih: 27 Nisan 1909
Öldüğü Tarih: 10 Şubat 1918


Sultan Abdülhamid, otuzdördüncü padişah olarak Osmanlı tahtına çıktı. Sarayda rahat bir şehzadelik dönemi geçirmişti. Zamanının en güçlü hocalarından, Farsça, Arapça, Fransızca’yı okuyup yazacak ve rahat konuşacak derecede öğrenmişti. Fransız ve İtalyan hocalardan da müzik dersleri almıştı. Tarihe çok meraklı idi.

Sultan Abdülhamid, saltanatı oldukça karışık bir dönemde teslim almıştı ve meşrutiyet idaresini ilan edeceğine söz vererek padişah olmuştu. Batılı Devletler, Sırbistan ve Karadağ meselesi için İstanbul “Tersane Konferansı”nı, İstanbul’da toplamayı başarmışlar, fakat bir sonuç alamamışlardı. Yine aynı gün devletin ilk Anayasası Kanunî Esasi ve Meşrutiyet ilan edilmişti. 19 Mart 1877’de ilk Meclis-i Mebusan açılmıştı.

Meşrutiyet idaresinin 5. gününde, tarihimizde 93 harbi olarak bilinen 1877 Osmanlı-Rus harbi başlamıştı. Rusya, Devleti 2 cephede birden savaşmaya zorlamıştı. Ruslar Ayastefanos (Yeşilköy) kadar gelmişler ve aynı isimli mütareke imzalanmıştı. Savaş, Berlin antlaşması ile sona erdi. Batılı Devletler imparatorluğun doğu topraklarının paylaşılması “Taksim Projelerini” uygulamaya koyabilecekleri fırsatı elde etmiş oldular. Kıbrıs Adası üs olarak İngiltere’ye verilmiş, artan malî sıkıntı, alınan borçların faizlerinin ödenememesi, Muharrem Kararnamesi’nin ilanı ve Duyunu Umumiye’nin kurulması ile Devletin malî kontrolü de bir bakıma batılı devletlerin kontrolüne girmişti. İngiltere, Berlin sistemi ile politikasını değiştirmiş, denge politikasının yerine Osmanlı Devleti’nin bir an önce parçalanması stratejisini uygulamaya koymuş. Kıbrıs’tan sonra Mısır’ı kontrolüne almıştı.

Batılı devletler, Osmanlı Devleti’ni parçalamak, onu güçsüz bırakmak, Anadolu’da kendi kontrollerinde toprak parçaları oluşturmak için “Ermeni Sorunu”nu ortaya çıkarmışlardı. Bu dönemde birçok yerde isyanlar olmuş, padişahın arabasına bomba koyacak cesareti bile göstermişlerdi. Abdülhamid’in güçlü politikası ile kontrol daima devletin elinde olmuştu.

Sultan Abdülhamid ortadan biraz uzunca boylu, esmere yakın tenli, uzunca burunlu, ela gözlü, hafif kıvırcık sakallı idi. Güçlü zekası ile kendisini kültürlü olarak yetiştirmişti. Çok güçlü bir hafızaya sahipti. Bir gördüğünü bir daha unutmazdı. Açık net bir konuşma yapısı vardı. En önemli özelliklerinden biri, kendisine anlatılanları uzun müddet sabırla dinlemesi idi.

Çalışmayı çok sever, kendisini devlet işlerinde görevli sayar, çalışma saatleri dışında usta bir marangoz olarak atölyesinde çalışırdı. Kültüre büyük önem vermiştir. Üniversite, Güzel Sanatlar Akademisi, vilayetlere liseler, kazalara ortaokullar, köylere ilkokullar, kız meslek, Ziraat ve Ticaret, Darüşşafaka, Dilsiz ve Körler okullarını yaptırdı. Şişli Etfal Hastahanesi, Darülacize toplumun sosyal açıdan korunmasını sağlayan kurumlardı.

31.08.1876 V. Murad’ın tahttan indirilmesi.
II. Abdülhamid’in Padişah olması.
07.09.1876 Sultan Abdülhamid’in kılıç alayı.
14.09.1876 Batılı Devletlerin, 4 Eylül’de Osmanlı Devleti’nin Sırbistan ile ilgili şartlarını reddetmeleri.
29.10.1876 Sırp Ordusu’nun mağlup edilmesi.
31.10.1876 Rusların Babıâli’ye verdikleri ültimatom: “Sırbistan ve Karadağ hareketini durdurun”.
04.11.1876 Şark meselesinin halledilmesi için Rusya ve Batılı Devletlerin İstanbul’da bir konferans toplanması teklifleri.
Kanunî Esasi’yi hazırlamak üzere 28 kişilik bir komisyonun kurulması.
19.12.1876 Rüştü Paşa’nın istifası, Mithat Paşa’nın ikinci sadareti.
23.12.1876 Tersane Konferansı (İstanbul Konferansı) .
Birinci Meşrutiyetin ilanı.
1876 Kanuni Esasi’nin (İlk Anayasa) ilanı.
21.08.1877 Süleyman Paşa’nın Şipka taarruzu.
17.09.1877 Gazi Osman Paşa’nın Plevne’yi müdafaa etmesi.
15.10.1877 Süleyman Paşa’nın Balkan Orduları komutanlığına getirilmesi.
11.01.1878 Ethem Paşa’nın azli, Ahmet Hamdi Paşa’nın sadareti.
20.01.1878 Rusların Edirne’ye girmeleri.
31.01.1878 Rusların İstanbul’a yönelmelerine engel olmak için mütareke isteği ve Edirne mütarekesi.
04.02.1878 Ahmet Hamdi Paşa’nın azli, Ahmet Vefik Paşa’nın (Başvekil) ünvanıyla ilk sadareti.
13.02.1878 İlk Meclisi Mebusan’ın tatili. (Birinci Meşrutiyet’in sonu)
03.03.1878 Rusların Ayastefanos (Yeşilköy) yakınlarına gelmeleri nedeniyle Ayastefanos Mütarekesi’nin imzalanması.
18.04.1878 Vefik Paşa’nın azli, Mehmet Sadık Paşa’nın Başvekil olması.
20.05.1878 Ali Suavi olayı (Çırağan vakası)
28.05.1878 Sadık Paşa’nın azli, Mütercim Rüştü Paşa’nın sadareti.
04.06.1878 Osmanlı-İngiliz ittifakı. (Kıbrıs Andlaşması) Kıbrıs’ın İngilizlere kiralanması.
13.07.1878 Berlin andlaşması.
Uluslararası 2. büyük kongre.
Osmanlı İmparatorluğu için “Şark Meselesi”nin başlaması.
14.07.1878 Rüştü Paşa’nın azli, Esat Saffet Paşa’nın sadareti.
Avusturyalıların Bosna-Hersek’i işgali.
04.12.1878 Saffet Paşa’nın azli, Hayreddin Paşa’nın sadareti.
21.04.1879 Avusturya ile Bosna-Hersek anlaşması.
29.07.1879 Hayreddin Paşa’nın azli, Ahmet Arifi Paşa’nın sadareti.
18.10.1879 Ahmet Arifi Paşa’nın azli, Küçük Said Paşa’nın sadareti.
09.06.1880 Said Paşa’nın azli, Mehmet Kadri Paşa’nın sadareti.
11.09.1880 Mehmet Kadri Paşa’nın azli, Said Paşa’nın sadareti.
12.05.1881 Fransa’nın Tunus’u işgali.
27.06.1881 Mithat Paşa’nın yargılanması.
02.07.1881 Teselya ve Narda kazasının Yunanistan’a terki.
20.12.1881 “Muharrem Kararnamesi”nin ilanı ve Duyun-ı Umumiye’nin kuruluşu.
02.05.1882 Said Paşa’nın azli, Abdurrahman Nurettin Paşa’nın sadareti.
10.07.1882 Abdurrahman Nurettin Paşa’nın istifası.
11.07.1882 İngiliz Donanması’nın İskenderiye’yi bombalaması, Mısır sorunu.
12.07.1882 Said Paşa’nın üçüncü sadareti.
30.07.1882 Said Paşa’nın azli, Ahmet Vefik Paşa’nın sadareti.
03.12.1882 Ahmet Vefik Paşa’nın azli, Said Paşa’nın dördüncü sadareti.
28.06.1884 Bestekâr Hacı Arif Bey’in ölümü.
18.09.1885 Doğu Rumeli vilayetinin Bulgaristan ile birleşmesi.
24.09.1885 Said Paşa’nın azli, Kamil Paşa’nın sadareti.
19.10.1885 Sırp-Bulgar çatışması ve Bükreş andlaşması.
21.01.1886 Yunanistan’ın Girid Adası’nı kendine bağlama teşebbüsü.
02.12.1888 Ünlü vatan şairi Namık Kemal’in ölümü.
01.04.1891 Ahmet Vefik Paşa’nın ölümü.
04.09.1891 Kamil Paşa’nın azli, Ahmet Cevat Paşa’nın sadareti.
11.05.1895 3 Devlet tarafından Babıâli’ye memorandum verilmesi.
08.06.1895 Memorandum’un Padişah tarafından reddedilmesi.
Cevat Paşa’nın azli, Said Paşa’nın beşinci sadareti.
30.09.1895 Memorandumun reddine karşı olan Ermeni komitecilerin Babıâliye yürümeleri.
30.10.1895 Ermeni isyan ve terör hareketleri.
01.10.1895 Said Paşa’nın azli, Kamil Paşa’nın sadareti.
07.10.1895 Kamil Paşa’nın azli ve İzmir’e vali olması.
Halil Rıfat Paşa’nın sadareti.
26.08.1896 “Banka Olayı” Ermenilerin Osmanlı Bankası baskınları.
18.04.1897 Yunanistan’a harp kararı – Türk zaferleri.
04.12.1897 Osmanlı-Yunan barışı.
18.12.1897 Girid’in bağımsızlığı.
1899 Alman İmparatoru Wilhelm’in Osmanlı ülkesini ziyareti.
05.04.1900 Plevne kahramanı Gazi Osman Paşa’nın ölümü.
29.10.1900 Azerbaycan okullarında Türk dili yasağının kaldırılması.
05.11.1901 Fransız Donanması’nın Midilli’ye asker çıkarması.
09.11.1901 Sadrazam Halil Rıfat Paşa’nın ölümü.
18.11.1901 Said Paşa’nın altıncı sadareti.
04.02.1902 Paris’te Prens Sabahaddin başkanlığında Mülteciler Kongresi’nin toplanması.
14.01.1903 Said Paşa’nın azli, Mehmet Ferid Paşa’nın sadareti.
02.08.1903 Makedonya ihtilâlinin yayılması.
25.10.1903 Makedonya ıslahatı.
29.08.1904 Eski padişah V. Murad’ın ölümü.
21.07.1905 Yıldız Hamidiye Camii önünde, Abdülhamid’e suikast girişimi. (Bomba Olayı)
26.12.1905 Midilli ve Limni gümrük ve posta idarelerinin devletlerce işgali.
25.04.1907 Gümrük resminin arttırılması.
10.06.1908 Reval görüşmesi ve Anadolu’nun paylaşılması.
22.07.1908 Ferid Paşa’nın azli, Said Paşa’nın yedinci sadareti.
23.07.1908 İkinci Meşrutiyet’in ilânı.
04.08.1908 Said Paşa’nın istifası, Kamil Paşa’nın sadareti.
05.10.1908 Bosna-Hersek’in Avusturya’ya ilhakı. Bulgar Krallığı’nın kuruluşu.
06.10.1908 Girid’in Yunanistan’a ilhakı.
17.10.1908 İkinci Meşrutiyet’in ilanı ve Meclisi Mebusan’ın açılması.
13.02.1909 Kamil Paşa’nın istifası, Hüseyin Hilmi Paşa’nın ilk sadareti.
12.04.1909 Taşkışla’da bulunan Avcı taburlarının isyanı.
13.04.1909 “31 Mart Vak’ası” Hüseyin Hilmi Paşa’nın istifası.
Tevfik Paşa’nın sadareti.
14.04.1909 Adana’da Ermeni isyanı.
15.04.1909 Hareket Ordusu’nun İstanbul’a gelmek için Selânik’ten hareketi.
İsyanın bastırılması.
24.04.1909 “Hareket Ordusu”nun İstanbul’a gelişi.
27.04.1909 “Meclis-i Umumi-i Millî”nin toplanması.
Sultan Abdülhamid’in halli kararı ve bunu tebliğ edecek heyetin kurulması.
Abdülhamid ve ailesinin Sirkeci’den tren ile Selânik’e sürgüne gönderilmesi.
V. Mehmed’in (Mehmed Reşad) Padişahlığı.

Babası: Yavuz Sultan Selim
Annesi: Hafsa (Hafize) Hatun
Doğum Tarihi: 1495
Tahta Çıkışı: 30 Eylül 1520
Ölümü: 6/7 Eylül 1566



(1520-1566) Yılları arasında Osmanlı Devleti’ni idare etti. Babasının ölümü üzerine, O’nun tek oğlu olarak 1520 tarihinde Manisa’dan İstanbul’a gelerek onuncu padişah olarak tahta geçti. Osmanlı Padişahları arasında iktidarda hemen hemen en uzun kalan, Osmanlı Devleti’ni en büyük sınırlarına ulaştıran Sultan oldu.

Bu güç O’nun isminin Batı’da muhteşem (Magnificent) , Devlet adaletini çok adil kullanmasıda isminin “Kanunî“ olarak anılmasını sağladı. Ünü dünyaya yayıldığı gibi, O’nun güçlü iktidarı karşısında Batı dengeli bir dönem yaşadı. Belgrad’ı ve Rodos’u aldı. Macar Kralını bozguna uğrattı ve Budapeşte’yi aldı. Karşısında Alman kralı savaşamayıp kaçtı. İran ordusunu yendi. O bölgede birçok ülkeler Osmanlı İmparatorluğu’na katıldı. Zaferle sonuçlanan bir çok seferleri arasında Yemen, Habeş, Zigetvar’ı sayabiliriz.

Yüksek bir ahlâk duygusu vardı. Nazikdi, alçak gönüllü ve sakin davranışlı idi. Tam bir inanmış, dini bütündü. Tarikatlara saygısı büyüktü. Zaman zaman kılık değiştirip halkın içine karışırdı. Bir çok hayır eseri yapmış ve vakfetmiştir. Süleymaniye Camii ve külliyesi en önemli eserlerindendir.

1530 ve 1540 tarihlerinde oğulları için yaptırdığı sünnet düğünleri ve burada uygulanan törenler minyatür olarak çizilerek o günkü devlet düzeni, sosyal yaşantı, askerî ve siyasî hayat hakkında geleceğe bilgi taşınmasını sağladı.

Orta boylu, sağlam yapılı ve yakışıklı idi. Çatık kaşları, elâ gözleri, ince hatları, koç burnu, arslan tavrı vardı. Nazik ince bir sesle konuşurdu. Kendisinde sahabelerin tavrı vardı. Yiğit, güçlü ve kuvvetli, geniş göğüslü idi. Kolları uzun, kasları güçlü idi. Oturaklı bir sarık takardı.


1520 Yavuz Sultan Selim’in vefatı.
Kanunî Sultan Süleyman’ın tahta çıkışı.
1521 Sultan Selim Camii’nin temelinin atılması.
Kanuni’nin Belgrad seferine başlaması.
27.05.1521 Kanunî’nin İstanbul’dan Edirne’ye gelişi.
07.07.1521 Böğürdelen Kalesi’nin fethi.
29.08.1521 Belgrad Kalesi’nin fethi.
18.09.1521 Kanunî’nin İstanbul’a hareketi.
19.10.1521 Kanunî’nin İstanbul’a gelişi.
1522 Venedik Cumhuriyeti ile yeni bir barış andlaşması imzalanması.
Osmanlı Donanması’nın Rodos seferine başlaması.
16.06.1522 Kanunî’nin Rodos seferi için İstanbul’dan ordusu ile hareketi.
24.06.1522 Donanmanın Marmaris’ten Rodos’a gitmek üzere hareketi.
01.07.1522 Kanunî’nin Kütahya’ya gelişi.
04.07.1522 Kanunî’nin Sandıklı Ovası’na gelişi.
15.07.1522 “Kharki-Herke“ Adası’nın fethi.
28.07.1522 Kanunî’nin Marmaris’ten Rodos’a geçişi ve savaşın başlaması.
20.12.1522 Rodos Kalesi’nin teslim olması.
29.12.1522 Kanunî’nin Rodos’a girmesi.
02.01.1523 Rodos Şövalyeleri’nin Türk Ordusu’na teslim ettikleri bayraklarından sonra adadan ayrılmaları.
Kanunî’nin İstanbul’a hareketi.
29.01.1523 Kanunî’nin İstanbul’a gelişi.
1524 Kanunî’nin oğlu şehzade Selim’in doğumu. Mısır Valisi hain Ahmed’in hutbe okutarak isyanı.
Mısır ıslahatı için Vezir İbrahim Paşa’nın İstanbul’dan hareket etmesi.
25.03.1525 İstanbul’da Yeniçerilerin isyanı.
İstanbul’a gelen ilk Fransız elçisinin Kanuni tarafından kabulü ve Türk fetihleri karşısında Avrupalıların olayı değerlendirmelerinin görüşülmesi.
Şeyhülislam Zembilli Ali Efendi’nin vefatı.
23.04.1526 Kanunî’nin Mohaç seferi için İstanbul’dan hareketi.
09.07.1526 Kanunî’nin Sultan Süleyman’ın Belgrad’a gelişleri.
Petervaradin şehir ve Kalesi’nin kuşatılması ve alınması.
29.08.1526 Mohaç Zaferi.
03.09.1526 Türk ordusunun Budin’e hareketi.
11.09.1526 Kanunî’nin Budin şehrine girişi.
21.09.1526 Kanunî’nin Peşte’ye geçişi.
Segedin ve Baç Kalesi’nin alınışı.
Beçne Zaferi.
16.10.1526 Erdel Voyvodası, Jan Şapolya’nın Macar Krallığına getirilmesi.
13.01.1527 Macaristan fatihi Kanunî’nin İstanbul’a dönüşü.
30.04.1527 Vezir İbrahim Paşa’nın Anadolu isyanlarını bastırmak için İstanbul’dan hareketi.
Sivas yakınında Kalender Karaçayır’ın isyanı ve İbrahim Paşa tarafından isyanın bastırılması.
Bosna, Hırvatistan, Esklavonya ve Dalmaçya’nın fethi.
28.02.1528 Osmanlı himayesine giren Macar kralı Jan Şapolya ile anlaşma imzalanması.
10.05.1529 Kanunî’nin Viyana seferi için İstanbul’dan hareketi.
20.05.1529 Kanunî’nin Edirne’ye gelişi.
30.05.1529 Kanunî’nin Ordu ile hareketi.
17.07.1529 Ordu’nun Belgrad’a gelişi.
15.08.1529 Macar asilzadelerinin ordugâha gelerek iltihak etmeleri.
18.08.1529 Macar Kralı Jan Şapolyo’nun huzura kabulü.
03.09.1529 Budin şehrinin Osmanlı ordusu tarafından kuşatılması.
07.09.1529 Budin Kalesi’nin Türk ordusuna teslimi.
10.09.1529 Boğdan Prensliği’nin tabiyet andlaşması imzalanması.
12.09.1529 Ordu karargâhının Budin’den Eski Budin’e nakledilmesi.
22.09.1529 Türk Ordusu’nun Avusturya topraklarına girişi.
24.09.1529 Kanunî’nin Viyana’yı savunanlara teslim ol teklifi.
27.09.1529 Kanunî’nin Viyana’ya gelişi ve şehri kuşatması.
14.10.1529 Birinci Viyana kuşatmasının sona ermesi.
Büyük topların Tuna Donanması ile nehir yoluyla nakli.
16.10.1529 Türk Ordusu’nun Viyana’dan Budapeşte’ye hareketi.
27.10.1529 Kanunî’nin Budin’den Peşte’ye gelişi.
29.10.1529 Kanunî Sultan Süleyman’ın 5 gün Budin’de kaldıktan sonra İstanbul’a gitmek üzere ordusu ile hareketi.
17.10.1530 Osmanlı Devleti ile Avusturya arasında bir antlaşma imzalanmak amacıyla Avusturya’dan İstanbul’a elçiler gelmesi.
Budin’in Alman kuşatmasından kurtarılması.
25.04.1532 Kanuni Sultan Süleyman’ın 5. Seferi.
Alman seferine hareketi.
03.05.1532 Kanuni’nin Edirne’ye gelişi.
12.06.1532 Kanuni Sultan Süleyman’ın Niş’e gelişi.
Avusturya Elçilerinin mütareke isteklerinin reddedilmesi.
08.07.1532 Ordu’nun Belgrad önlerinden ileri hareketi.
20.07.1532 Şıkloş ve arka arkaya 7 Kale ve Kanije Kalesi’nin fethedilmesi.
07.08.1532 Raab Suyu kenarında bulunan karşılıklı 4 kalenin alınması.
30.08.1532 Kanuni Sultan Süleyman’ın Kral Ferdinand’ı meydan muharebesine davet eden bir resmi yazı gönderilmesi.
21.09.1532 Cenevizli kaptan “Andrea Doria”nın Osmanlı sahillerine ilk tecavüzü Koron Kalesi’ne gelmesi.
12.11.1532 Kanuni Sultan Süleyman’ın Belgrad’a ulaşması.
18.11.1532 Kanuni Sultan Süleyman’ın Edirne’ye varması.
22.11.1532 Kanuni Sultan Süleyman’ın İstanbul’a gelmesi.
10.01.1533 Barış Andlaşması’nı imzalamak üzere Avusturya’dan İstanbul’a bir elçi gelmesi.
22.06.1533 Türk hakimiyetini kabul eden Avusturyalı’lar ile barış andlaşmasının imzalanması.
27.11.1533 Barbaros Hayreddin Paşa’nın İstanbul’a gelişi ve Kanuni Sultan Süleyman tarafından kabul edilişi.
02.04.1534 Mora sahilindeki Koron Kalesi’nin alınması.
06.04.1534 Barbaros Hayreddin (Cezayir Beylerbeyi) Paşa’nın Kaptan-ı Derya tayin edilmesi.
11.06.1534 Kanuni Sultan Süleyman’ın 6. Seferi.
Irakeyn seferi.
Kanunî’nin Irakeyn seferine başlamak üzere Üsküdar’a geçişi.
23.06.1534 Van ve çevresindeki kalelerin fethedilmesi.
Doğu Anadolu’da çeşitli kalelerin alınması.
20.07.1534 Kanuni Sultan Süleyman’ın Konya’ya gelişi.
31.07.1534 Kanuni Sultan Süleyman’ın Kayseri’ye gelişi.
01.08.1534 Barbaros Hayreddin Paşa’nın Tunus seferine hareketi.
08.08.1534 Kanuni Sultan Süleyman’ın Sivas’a gitmesi.
20.08.1534 Kanuni Sultan Süleyman’ın Erzincan’a ulaşması.
22.08.1534 Barbaros Hayreddin Paşa’nın Tunus’u alması.
05.09.1534 Kanuni Sultan Süleyman’ın Erzurum’a gelişi.
28.09.1534 Kanuni Sultan Süleyman’ın Tebriz’e hareket etmesi.
05.10.1534 Kanuni Sultan Süleyman’ın Ucan Yaylası’ndan, Sultaniye’ye ve Bağdad’a hareketi.
14.10.1534 Erzurum ve Kars’daki Türkmen Beylikleri’ne son verilmesi.
Erzurum Eyaleti Beyliği’ne Dulgadır Oğulları’ndan Mehmed Harun’un, Çemişkezek Sancak Beyliği’ne de kardeşi Ali Bey’in tayini.
20.10.1534 Hemedan önlerinde Ordu’nun kamp kurması.
15.11.1534 Ordu’nun Kasrı Şirin’de konaklaması.
Bağdat valisinden temsilciler gelerek itaat arzetmeleri.
23.11.1534 Veziriazam İbrahim Paşa’nın Bağdad’ı işgal için ileri hareketi.
28.11.1534 Bağdat’ın Türk kuvvetleri tarafından ilk fethi.
29.11.1534 Bağdat’ın anahtarının Kanuni Sultan Süleyman’a teslimi.
30.11.1534 Kanuni Sultan Süleyman’ın Bağdat’a girişi.
07.12.1534 Kanuni Sultan Süleyman’ın kış mevsimini geçirmek için ordugâhtan şehre taşınması.
09.12.1534 Tebriz’in sukutu.
Van Kalesi’nin Safaviler tarafından kuşatılması.
01.04.1535 Kışı Bağdat’ta geçiren Kanuni’nin, İkinci Azerbaycan seferi için ayrılması.
29.05.1535 Barbaros Hayreddin Paşa’nın Akdeniz’i bir Türk gölü yapmak için donanma ile hareketleri.
Alman İmparatoru ve İspanya Kralı Charles Quint’in, Barbaros Hayreddin Paşa ile mücadele etmek için Barselona’dan Tunus’a hareketi.
21.06.1535 Şah Tahmasb’ın barış istemek üzere elçi göndermesi.
30.06.1535 Tebriz’in üçüncü defa işgal edilmesi.
03.07.1535 Kanuni Sultan Süleyman’ın ikinci defa Tebriz’e girişi.
15.07.1535 Charles Quint ordusuna bir ay dayanan Halk-ul-Vad Kalesi’nin düşmesi.
20.07.1535 Kanuni’nin Tebriz’den İran ordusu üzerine hareket etmesi.
03.08.1535 İran Şahından barış andlaşması imzalamak için elçiler gelmesi.
07.08.1535 Ordu’nun Tebriz’e doğru geri hareketi.
20.08.1535 Kanuni Sultan Süleyman’ın Tebriz’e gelişi.
27.08.1535 Kanuni’nin Tebriz’den İstanbul’a gitmek üzere hareket etmesi.
20.10.1535 Kanuni Sultan Süleyman’ın Diyarbakır’a gelişi.
16.11.1535 Kanuni Sultan Süleyman’ın Urfa’ya gelişi.
24.11.1535 Kanuni Sultan Süleyman’ın Haleb’ e gelişi.
05.12.1535 Kanuni Sultan Süleyman’ın Antakya’ya gelişi.
07.12.1535 Kanuni Sultan Süleyman’ın İskenderun’a gelişi.
14.12.1535 Kanuni Sultan Süleyman’ın Adana’ya gelişi.
29.12.1535 Kanuni Sultan Süleyman’ın Eskişehir’e gelmesi.
04.01.1536 Kanuni Sultan Süleyman’ın İzmit’e gelmesi.
08.01.1536 Kanuni Sultan Süleyman’ın İstanbul’a gelmesi.
18.02.1536 Osmanlı Devleti ile Fransa arasında Kapitülasyon meselesi ve Fransa’ya ilk kapitülasyonun verilmesi.
14.03.1536 Veziriazam İbrahim Paşa’nın idamı, İkinci Vezir Ayas Mehmed Paşa’nın tayini.
04.07.1536 Erzurum valisinin Gürcistan savaşı.
18.11.1536 Barbaros Hayreddin Paşa’nın İtalya seferi.
12.03.1537 Bosna Beyi Hüsrev Bey’in tazyiki ile Kilis Kalesi’nin alınışı.
11.05.1537 Osmanlı Donanması’nın İtalya seferi için hareketi.
17.05.1537 Kanuni Sultan Süleyman’ın 7. seferi.
“Sefer-i Pulya” ve “Gazay-ı Korfos” adı verilen İtalya ve Adriyatik seferi için Kanuni’nin İstanbul’dan sefere başlamak üzere hareket etmesi.
13.07.1537 Kanuni Sultan Süleyman’ın Avlonya’ya gelişi.
22.07.1537 Andreo Doria komutasındaki imparatorluk donanmasının küçük bir Türk filosunu yenmesi.
23.07.1537 İtalya’ya asker geçirilmesi.
13.08.1537 Ordu’nun İtalya’dan Avlonya’ya nakledilmesi.
22.08.1537 Barbaros Hayreddin Paşa’nın Avlonya’ya gelmesi.
25.08.1537 Donanmanın Avlonya’dan Korfu Adası’na hareket etmesi.
26.08.1537 Kanuni Sultan Süleyman’ın Korfu Adası karşısındaki sahilde mevzi almak üzere Avlonya’dan hareketi.
29.08.1537 Korfu Adası’na ikinci çıkarma harekâtı.
06.09.1537 Korfu kuşatmasının kaldırılması.
15.09.1537 Kanuni Sultan Süleyman’ın İstanbul’a hareketi.
Barbaros Hayreddin Paşa’nın Kiklad ve Sporad denilen Adalar Grubunu fethetmesi.
22.10.1537 Kanuni’nin Pulya seferinden İstanbul’a dönüşü.
02.12.1537 Kral Ferdinand komutasındaki Avusturya ordusuna karşı kazanılan Vertizo zaferi.
07.06.1538 Barbaros Hayreddin Paşa’nın ikinci adalar seferine başlaması.
08.07.1538 Kanuni Sultan Süleyman’ın 8. Seferi.
Kanuni’nin “Gazay-ı Kara Boğdan” denilen Boğdan seferine hareketi.
13.07.1538 Barbaros Hayreddin Paşa’nın Girid’e yaptığı akın.
Kerpere Kaşot Adaları’nın alınması.
22.07.1538 Basra’nın Osmanlı İmparatorluğu’na bağlandığını arzetmek üzere Emir Mani’nin Edirne’ye gelmesi.
24.07.1538 Basra’nın anahtarının Kanuni’ye taktim edilmesi.
Kanuni’nin Tuna üzerinde Isakçı konağına geçmesi ve köprü kurulması.
27.07.1538 Hindistan seferine çıkan Hadım Süleyman Paşa’nın Aden’e gitmesi ve Aden Emirliği’ni zaptı.
16.08.1538 Kanuni’nin Boğdan seferinden Babadağ’a gelmesi.
27.08.1538 Hadım Süleyman Paşa kumandasındaki Osmanlı Donanması’nın Hindistan’da Gucerat sahillerine gelişi.
31.08.1538 Kanuni Sultan Süleyman’ın, Mimar Sinan’ın Prut Nehri üzerine kurduğu köprüden orduyu geçirmesi.
09.09.1538 Kırım Hanı Sahip Giray’ın orduya katılması.
15.09.1538 Boğdan başkentinin işgal edilmesi.
21.09.1538 Bucak Sancağı’nın ilhakı ve Boğdan Beyliği’nin yeni durumu.
Kanuni Sultan Süleyman’ın Boğdan meselesini hallederek İstanbul’a dönüşü.
25.09.1538 Barbaros Hayreddin Paşa ile Kaptan Andrea Doria’ın Preveze önlerinde karşılaşmaları.
27.09.1538 Preveze önlerinde Barbaros Hayreddin Paşa’nın ilk taaruzu ve düşman donanmasının geri çekilmesi.
28.09.1538 Barbaros Hayreddin Paşa’nın Preveze zaferi.
15.10.1538 Preveze deniz zaferinin Yanbolu Konağı’nda bulunan Kanuni Sultan Süleyman’a iletilmesi.
27.10.1538 Boğdan seferinden, Kanuni’nin İstanbul’a dönüşü.
Dalmaçya’nın güneyinde “Castelnuovo” Kalesi’nin düşmesi.
13.03.1539 Hindistan seferinden dönen Süleyman Paşa’nın Yemen’de bir Türk vilayeti kurduktan sonra Cidde Limanı’na gitmesi.
13.07.1540 Ayas Paşa’nın vefatı, ikinci vezir Lütfi Paşa’nın göreve tayini.
10.08.1540 Dalmaçya’nın güneyinde “Castelnuovo” Kalesi’nin alınması.
20.10.1540 Osmanlı-Venedik barış antlaşmasının imzalanması.
22.04.1541 Veziriazam Lütfi Paşa’nın sadaretten azli.
Hadım Süleyman Paşa’nın tayini.
20.06.1541 Kanuni Sultan Süleyman’ın 9. seferi.
Kanuni’nin Budin Seferi için İstanbul’dan hareketi.
21.08.1541 Osmanlı ordusunun dört cepheden kuşatarak gerçekleştirdiği Budin zaferi.
26.08.1541 Kanuni Sultan Süleyman’ın Budin’e gelmesi.
29.08.1541 Bir yaşındaki küçük Macar Kralı II. Yanoş’un Türk ordugâhına getirilmesi.
Budin’in işgali ve Macaristan’ın Osmanlı ülkesine katılması.
30.08.1541 Orta Macaristan’da ilk idarenin kurulması.
02.09.1541 Kanunî’nin Budin’e girişi ve ilk Cuma namazını kılması.
04.09.1541 Küçük “Zigmond-Janos”a verilen Transilvanya-Erdel Beyliği fermanının kraliçe Isabelle’e gönderilmesi.
05.09.1541 Kraliçe Isabelle’nin krallık sarayını tahliyesi.
07.09.1541 Kral Ferdinand’ın elçiler göndererek Osmanlı hakimiyeti altında Macar Krallığına talip olması ve bu isteğin reddedilmesi.
20.10.1541 Barbaros Hayreddin Paşa’ya karşı ikinci Afrika seferine çıkan Almanya İmparatoru ve İspanya Kralı Charles Quint’in Cezayir sahillerine çıkarma hareketi.
23.10.1541 Cezayir’i savunan Hasan Ağa’nın Charles Quint’in ordusuna karşı zafer kazanması.
31.10.1541 Charles Quint’in Afrika sahilindeki ordu döküntüsünü donanmasına yükleyerek gitmesi.
09.10.1542 Kral Ferdinand adına haraç mukabilinde Macar tacını istemeye gelen Avusturya elçisinin reddedilmesi.
17.10.1542 Kanuni’nin Macaristan üzerine yürüyen müttefik Avrupa ordularına karşı İstanbul’dan Edirne’ye hareketi.
24.10.1542 Peşte’yi kuşatan müttefik Avrupa ordularının, oniki de bir oranındaki Türk koruyucularına mağlup olduktan sonra perişan kaçarken imha edilmesi.
23.04.1543 Kanuni Sultan Süleyman’ın 10. seferi.
Kanuni’nin “Usturgon” Estergon (Avusturya) seferi için Edirne’den hareketi.
28.05.1543 Barbaros Hayrettin Paşa’nın, Fransa’nın Almanya ile olan anlaşmazlığı sebebiyle Fransız Donanması’na destek olmak amacıyla, İstanbul’dan Nice hareketi.
04.06.1543 Edirne’den, Avusturya seferi için yola çıkan Kanuni Sultan Süleyman’ın Belgrad’a gelmesi.
20.06.1543 Barbaros Hayreddin Paşa’nın Mesina ve Reggio Kaleleri’ni teslim aldıktan sonra İtalya sahillerindeki faaliyetleri.
22.06.1543 Avusturya ile savaşda Türk ordusunun Valpo Kalesi’ni alması.
04.07.1543 Budin’in güneyinde bulunan Pees Kalesi’nin alınışı.
05.07.1543 Şikloş Kalesi’nin Türklere teslim oluşu.
20.07.1543 Barbaros Hayreddin Paşa kumandasındaki Fransa’ya giden donanmanın Marsilya’ya varması ve Kaptan Paşa’nın Marsilya’da karaya çıkması.
29.07.1543 Estergon Kalesi’nin kuşatılması.
05.08.1543 Barbaros Hayreddin Paşa kumandasındaki Türk donanmasının Marsilya’dan Toulon’a hareketi.
10.08.1543 Estergon Kalesi’nin Türk ordusu tarafından alınması.
20.08.1543 Türk donanmasının Nice’i fethi.
04.09.1543 Kanuni Sultan Süleyman komutasındaki kuvvetlerin “İstol-Belgrad”ı fethi.
09.10.1543 Kanuni Sultan Süleyman’ın Belgrad’a gelişi.
05.11.1543 Kanuni Sultan Süleyman’ın çok sevdiği, çok iyi yetişmiş şehzadesi Muğla Valisi şehzadesi Mehmed’in vefatı.
16.11.1543 Kanuni’nin İstanbul’a dönüşü.
Şehzade Mehmed’in cenaze merasimi.
05.04.1544 Şehzade Camii, Türbe ve Külliyesi’nin inşaatına başlanması.
23.04.1544 Budin Beylerbeyi Yahya Paşazade Mehmed Paşa’nın Macaristan’daki Avusturya Kaleleri’ni almak için kuşatma hareketi.
28.04.1544 Hadım Süleyman Paşa’nın azli, Damad Rüstem Paşa’nın tayini.
10.10.1544 Almanya ve Avusturya Devletleri ile birbuçuk senelik bir mütareke imzalanması.
04.07.1546 Şehzade Selim’in oğlu Şehzade Murad’ın doğumu.
19.07.1546 Türk denizcilik tarihinin en büyük kumandanlarından Barbaros Hayreddin Paşa’nın 80 yaşında vefat etmesi.
13.06.1547 Almanya ve Avusturya ile imzalanmış olan barış antlaşması gereğince her iki devletin de vergiye bağlanması.
19.06.1547 Türk-Alman barış andlaşmasının imzalanması.
01.08.1547 Türk-Alman barış andlaşmasının Kral Charles Quint tarafından onaylanması.
08.10.1547 Kanunî Sultan Süleyman’ın Almanya ve Avusturya ile imzalanmış olan barış andlaşmasını imzalaması.
İran Şahı I. Tahmasb’ın kardeşi Elkas-Mirza’nın Osmanlı Devleti’ne iltica etmesi.
29.03.1548 Kanuni Sultan Süleyman’ın 11. seferi.
Kanunî’nin ikinci İran seferi için Üsküdar’dan ayrılması.
27.07.1548 Kanunî’nin Şenb-i Gazan’a gelişi ve Tebriz’in işgal edilmesi.
12.08.1548 İstanbul’da Şehzade semtinde yapılan Şehzade Camii ve Külliyesi’nin tamamlanması.
15.08.1548 Kanuni’nin Van’a gelişi ve Van Kalesi’nin teslim olması.
13.09.1548 Vezir Ahmed Paşa kumandasındaki ordunun Tortum önlerine gelişi ve Tortum Kalesi’nin fethi.
05.10.1548 Kanuni’nin Diyarbakır’dan, İstanbul’a gelişi.
13.06.1550 Süleymaniye Camii ve Külliyesi’nin temel atma töreni.
10.07.1551 Avusturyalılara karşı Macaristan Serdarlığı’na tayin edilen Rumeli Beylerbeyi Sokullu Mehmed Paşa’nın ordunun başında olarak Belgrad’a gelişi.
16.07.1551 Kaptanı Derya Sokullu Mehmed Paşa’nın yönetiminde Turgut Reis’in ilk Malta akını.
12.08.1551 İran Şahı Tahmasb’ın Doğu Anadolu’ya akını.
15.08.1551 Trablusgarb’ın Turgut Reis tarafından fethi.
07.09.1551 Belgrad’dan hareket eden Sokullu Mehmed Paşa ordusunun Petervaradin civarında Tuna’dan karşıya geçmesi.
21.09.1551 “Beckskerek” Kalesi’nin işgali ve gelişen Türk fetihleri.
01.10.1551 Tamışvar Kalesi’nin kuşatılması.
04.10.1551 Avusturyalıların Lippa’yı kuşatmaları.
07.10.1551 Lippa Kalesi’nin düşmesi.
16.10.1551 Lippa Kalesi’nin teslimi için Ulema Paşa’nın yirmi günlük bir mütareke imzalaması.
05.12.1551 Ulema Paşa’nın askeriyle beraber Lippa Kalesi’nden çıkışı ve Avusturyalıların ihaneti.
23.02.1552 Büyük bir Türk zaferiyle neticelenen ”Segedin” baskını.
04.1552 Piri Reis’in Portekizlere karşı Maskat ve Hürmüz seferi.
01.04.1552 Hadım Ali Paşa’nın “Bespirem” Kalesi’ni kuşatması.
11.04.1552 “Bespiren” Kalesi’nin Avusturyalılardan alınması.
22.04.1552 Sokullu Mehmed Paşa’nın azli, Vezir Ahmed Paşa’nın Macaristan serdarlığına tayini.
15.05.1552 Ahmed Paşa Ordusu’nun Belgrad’da Sokullu Kuvvetleri ile birleşmesi.
27.06.1552 Türk ordusunun Tamışvar’a gelmesi ve kaleyi kuşatması.
25.07.1552 Türk Kuvvetleri’nin Tamışvar üzerine genel hücumu ve kalenin fethi.
11.08.1552 Hadım Ali Paşa’nın, Avusturyalılara karşı “Fülek” zaferi.
04.09.1552 Tisa Nehri üzerindeki “Szolnok” Kalesi’nin fethi.
09.09.1552 Budin’in 137 km. kuzeydoğusundaki Eğer Suyu üzerindeki “Eğer” Kalesi’nin kuşatılması.
19.10.1552 “Eğer” kuşatmasının kaldırılması ve ordunun geri çekilmesi.
01.02.1553 İstanbul’da imzalanan himaye antlaşması gereği Fransa’nın vereceği tazminata karşılık, Fransız Donanması’nın Türklere verilmesi.
15.06.1553 Turgud Reis’in Fransa’yı korumak için Akdeniz’e hareketi.
28.08.1553 Kanuni Sultan Süleyman’ın 12. seferi.
Kanuni’nin Nahçivan seferi için Üsküdar’a geçişi.
05.10.1553 Sultan Süleyman’ın Konya Ereğlisi’ndeki, Aktepe’de konaklaması.
06.11.1553 Şehzade Mustafa’nın idamı.
Vezir Rüstem Paşa’nın azli ve Kara Ahmed Paşa’nın tayini.
08.11.1553 Kanuni Sultan Süleyman’ın Haleb’e gelmesi.
27.11.1553 Şehzade Cihangir’in vefatı.
09.04.1554 Kanuni Sultan Süleyman’ın Haleb’den İran seferi için hareketi.
15.05.1554 “Cülek” Ordugâhı’nda Büyük Harb Divanı’nın toplanması.
20.05.1554 Kanuni Sultan Süleyman’ın Diyarbakır’dan hareketi.
02.07.1554 Hind Kaptanı Seydi Ali Reis’in Basra’dan hareketi.
05.07.1554 Kanuni’nin Kars önlerinde, İran Şahına harp ilan etmesi.
30.07.1554 Kanuni Sultan Süleyman’ın Nahçıvan’dan dönüşü.
02.08.1554 Safevi Hamze Sultan, Kızılbaş Beyleri ile “Taht-ı Süleyman” Bölgesi’nde savaş.
06.08.1554 Bayezid konağında İran’ın sulh teklifi.
17.08.1554 Hasankale-Pasinler konağında Doğu Anadolu Beyleri ve askerlerin terhis edilmesi.
22.08.1554 “Kala-i Zalim”in fethi ve Kerkük sancağının işgali.
26.09.1554 Erzurum konağına gelen İran elçisinin mütareke teklifi ve isteğin kabul edilmesi.
28.09.1554 Kanuni’nin Nahçivan seferinden Amasya’ya gelişi.
10.05.1555 İran Şahının barış imzalamak için görevlendirdiği elçinin Amasya’ya gelmesi.
29.05.1555 Osmanlı-İran barışının imzalanması.
02.06.1555 Barış imzalamak için geldikleri, fakat ancak 6 aylık mütareke imzalayan Avusturya elçilerinin Amasya’dan hareketleri.
26.06.1555 Kaptanı Derya Piyale Paşa ve Trablusgarp valisi Turgut Paşa’nın Fransa’yı himaye için Akdeniz seferine hareketleri.
31.07.1555 Nahçıvan seferinden dönen Kanuni Sultan Süleyman’ın Üsküdar sarayına gelmesi ve Rumeli’de büyük bir isyan hareketi yapan Düzmece Mustafa’nın idamı.
29.09.1555 Veziriazam Kara Ahmed Paşa’nın idamı. Rüstem Paşa’nın ikinci defa vezir tayini.
İstanbul’da ilk defa kahve içilmeye ve kahvehaneler açılmaya başlanması.
Büyük şair Fuzuli’nin vefat etmesi.
21.05.1556 Budin Velisi Hadım Ali Paşa’nın kaleyi muhasara için Segedin’e gelmesi.
21.06.1556 Genel hücumun neticesiz kalması.
21.07.1556 Szigeth kuşatmasının kaldırılması.
07.06.1557 İnşaatı tamamlanan Süleymaniye Camii ve Külliyesi’nin hizmete açılması.
22.05.1558 İspanya işgalinde bulunan Bizerk’in alınması.
İspanya’nın doğusundaki Balear Adaları’nın en büyüğü olan Mayarko Adası’na sefer yapılması.
29.05.1559 Şehzade Bayezid ile Selim’in Konya ovasında karşılaşmaları.
31.05.1559 Şehzade Bayezid ordusunun geri çekilmesi.
05.06.1559 Kanuni Sultan Süleyman’ın 13. seferi.
Anadolu’daki durum sebebiyle Kanuni’nin ordusu başında Üsküdar’a geçişi.
07.07.1559 Şehzade Bayezid’in 12 bin kişilik bir kuvvetle ve dört oğluyla beraber Amasya’dan İran’a hareketi.
Kaptan-ı Derya Piyale Paşa’nın Avlonya seferi.
24.11.1559 Şehzade Bayezid ve ordusunun Kazvin’e gelmesi.
12.02.1560 Şehzade Bayezid’in Kazvin’de hapsedilmesi.
02.03.1560 Avrupa hristiyan donanmasının Cerbe Adası’nda demirlemesi.
07.03.1560 Düşman donanmasının Cerbe Adası’na asker çıkarması.
12.03.1560 Cerbe Adası Kalesi’nin teslim olması.
04.04.1560 Türk Donanması’nın Akdeniz seferine başlamak üzere hareketi.
01.05.1560 Türk Donanması’nın Modon’dan hareketi.
07.05.1560 Türk Donanması’nın Malta önlerine gelmesi.
14.05.1560 Türk denizcilik tarihinin en önemli zaferlerinden Cerbe zaferi.
30.07.1560 Cerbe Kalesi’nin teslim olması.
27.09.1560 Zafer kazanan donanmanın İstanbul’a dönmesi.
18.03.1561 Şehzade Murad’ın Manisa Valiliğine tayin edilmesi.
10.07.1561 Veziriazam Rüstem Paşa’nın vefatı. Semiz Ali Paşa’nın tayini.
25.09.1561 Şehzade Beyazid’in Kazvin’de dört oğlu ile birlikte idamı.
01.06.1562 Osmanlılar ile Avusturyalılar arasında barış imzalanması.
20.09.1563 İstanbul’da büyük sel felaketinin yaşanması.
22.12.1564 Haraç getiren Avusturya elçisinin İstanbul’a gelmesi.
04.02.1565 İmparatorluk elçileri tarafından Avusturya haracının taktimi ve barışın yeniden bozulmaya başlaması.
01.04.1565 Donanmanın Malta seferine başlaması.
20.05.1565 Malta Adası’na asker gönderilmesi.
25.05.1565 Uluç Ali Paşa’nın Malta Adası’na gelişi.
02.06.1565 Trablusgarb Beylerbeyi Turgud Reis’in Malta’ya gelmesi.
17.06.1565 Savaş sırasında Turgut Reis’in şehit düşmesi.
23.06.1565 Malta Adası’nda “Saint-Elme” Kalesi’nin fethi.
28.06.1565 Veziriazam Semiz Ali Paşa’nın vefatı, Sokullu Mehmed Paşa’nın ikinci defa vezirliği.
01.07.1565 Malta Adası’nda ikinci muhasara hareketinin başlaması.
07.09.1565 Malta’ya yardım için hristiyan ordusuna silah, cephane ve erzak gelmesi.
08.09.1565 Malta kuşatmasının kaldırılması.
Başarısız bir seferden sonra ordu ve donanmanın Malta’dan İstanbul’a hareketi.
14.04.1566 Türk donanmasının Sakız Adası’nı fethi.
01.05.1566 Kanuni Sultan Süleyman’ın 14. seferi. (Son sefer) Zigetvar seferi.
26.05.1566 Kanuni’nin torununun oğlu Şehzade Mehmed’in doğumu.
19.06.1566 Kanuni Sultan Süleyman’ın Belgrad’a gelişi.
29.06.1566 “Zemlin” konağında Erdel Hanı Zigismond-Janos’un huzura kabulü.
18.07.1566 Kanuni Sultan Süleyman’ın Drava Nehri üzerine kurulan büyük köprüyü kayıkla teftişi.
03.08.1566 Budin Beylerbeyi Arslan Paşa’nın idamı.
05.08.1566 Kanuni Sultan Süleyman’ın ve ordunun Zigetvar’a gelişi ve Kale’nin kuşatılması.
13.05.1566 Eski Zigetvar Kalesi’nin işgali.
01.09.1566 “Gyula” Kalesi’nin Pertev Paşa ordusuna teslim olması.
Kanuni’nin hastalığı.
07.09.1566 Kanuni’nin Sultan Süleyman’ın vefatı.
Sultan II. Selim’in tahta çıkışı.

24 Ocak 1517'de Kahire alındı. 4 Şubat 1517'de Yavuz büyük bir törenle Kahire'ye girdi ve Mısır Memlükleri'ne bağlı Abbasi halifeliğine son verdi. Yakalanan Tumanbay idam edildi.

Mısır Seferi sonunda Suriye, Filistin ve Mısır Osmanlı hakimiyetine girdi. Ayrıca Hicaz ve yöresi de Osmanlı topraklarına katıldı. Doğu ticaret yolları tamamen Osmanlıların eline geçti. Elde edilen ganimetler ve alınan vergilerle Osmanlı Hazinesi doldu.

6 Temmuz 1517'de Emanet-i Mukaddese (Mukaddes Emanetler) denilen ve aralarında Hz.Muhammed'in (S.A.V) hırkası, dişi, sancağı ve kılıcı da bulunan eşyaları, Hicaz'dan Yavuz Sultan Selim'e gönderildi. 29 Ağustos 1516'da Hilafet Abbasi soyundan Osmanlı Soyuna geçti.

Yavuz Sultan Selim, Ayasofya Camii'nde yapılan bir törenle, son Abbasi halifesi Üçüncü Mütevekkil'den (kendi deyimiyle Hadim-i Haremeyn-i Şerifeyn) Haremeyn-i Şerifeyn, yani Mekke ve Medine'nin hizmetkarı ünvanını devraldı ve böylece bütün Müslümanlar'ın dini ve siyasi lideri oldu.

Rivayete göre, Üçüncü Mütevekkil kürsüye çıkıp, Halifeliği Osmanlı Padişahı Sultan Selim Han'a devrettiğini açıkladı. Sırtındaki cübbeyi Yavuz'a elleriyle giydirdi. Halifelik nişanlarından sayılan kılıcı elleriyle Yavuz'un beline bağladı. Yavuz Sultan Selim, o andan itibaren Müslümanlar'ın dini ve dünyevi lideri oldu. Artık yalnız padişah olarak değil, 'halife' olarak da anılacaktı ve ondan sonra gelen tüm padişahlar da aynı zamanda halife olacaklardı.

Yavuz Sultan Selim, tahtı devraldığında 2.375.000 km.kare olan Osmanlı topraklarını sekiz yıl gibi kısa bir sürede 6.557.000 km.kareye çıkarmayı başardı. Devletin gelişmesi için de bir çok faaliyeti oldu. Çok düzenli çalışan bir casus teşkilatı vardı. Bu sayede ülke içinden ve dışından istediği bilgileri alan Yavuz Sultan Selim'in adam seçiminde büyük bir isabet yeteneği vardı.