Kültür Sanat Edebiyat Şiir

Şu iki sınıfın, İslamiyet’ten nasibi yoktur:
1- Mürciye [Cebriye de denilir. Günahı da Allah işletir diyenler],
2- Kaderiye [kaderi inkâr edenler]. (Beyheki)..

Beş şey gönlü aydınlatır:
1- İlim meclisinde oturmak,
2- Yetimin başını okşamak,
3- Seherde çok istigfar etmek,
4- Çok yiyip içmemek,
5- Çok oruç tutmak. (M. Ç. Yâr-i Güzin)..

Beş şeye bakmak göze cila verir:
1- Kabeye bakmak,
2- Mushafa bakmak,
3- Ana babanın yüzüne bakmak,
4- Âlimin yüzüne bakmak,
5- Akarsuya bakmak. (M. Ç. Yâr-i Güzin)..

Beş şey, kişiyi ihtiyarlatıp çöktürür:
1- Borcu çok olmak,
2- Gamı, kederi çok olmak,
3- Kadının nefesi erkeğe erişmek,
4- Çok koku sürünmek,
5- Çok balgam gelmek. (M. Ç. Yar-i Güzin)..

Beş şeyden önce beş şeyin kıymetini bil!
1- İhtiyarlıktan önce gençliğin,
2- Hastalıktan önce sağlığın,
3- Meşguliyetten önce boş vaktin,
4- Fakirlikten önce zenginliğin
5- Ölmeden önce hayatın kıymetini bil! (Ebu Nuaym)..

Şu beş şey, oruç ve abdestte hayır bırakmaz:
1- Yalan,
2- Gıybet,
3- Söz taşımak,
4- Harama bakmak,
5- Yalan yere yemin. (Deylemi)..

Şu altı yerin birinde bulunan mümine, Allahü teâlâ kefildir.
1- Mescitte,
2- Cemaatte,
3- Hasta ziyaretinde,
4- Cenazede,
5- Kendi evinde,
6- Âdil hükümdarın yanında. (Taberani)

Şu altı kişi, [affa veya şefaate uğramazsa] sorgusuz sualsiz Cehenneme girer:
1- Zulmü yüzünden âmir,
2- Irkçılık yüzünden Arap,
3- Kibri yüzünden köy muhtarı,
4- Yalanı yüzünden tüccar,
5- Hasedi yüzünden âlim,
6- Hasisliği yüzünden zengin. (Ebu Ya’la)

Şu altı şey amelleri mahveder:
1- Halkın ayıbı ile meşgul olmak,
2- Kalb katılığı,
3- Dünya sevgisi,
4- Hayâ azlığı,
5- Uzun emel,
6- Zulme devam etmek. (Deylemi)

Şu altı haslet hayırdandır:
1- Allah’ın düşmanlarıyla cihat etmek,
2- Yaz günü oruç tutmak,
3- Musibete sabr-ı cemil göstermek,
4- Haklı olduğu halde, tartışmayı bırakmak,
5- Bulutlu günde namazı erken kılmak,
6- Kış günleri, abdesti güzel almak. (Beyheki)