Kültür Sanat Edebiyat Şiir

Marmara-Batı Karadeniz-İç Anadolu-Orta Karadeniz'in (Kısmen Ege)'de yaşayan Yerli Türkler (Manavların) Şiveleri Hakkında Özet Yerli Türkler (Manavların) Bazıları kendilerini Balkanlardan gelen Kuman-Peçenek Türkleriyle özdeşleştirmektedir , Manavların Çoğu tarafından Türkiye Türkçesine Kıpçak Etkisi Olan Nazal N sesinin Y sesine dönüşmesi Kullanılmaktadırlar Örnek Unuy (Onun) Atıy (Atın) Ö>Ü O>U değişimleri Balkan Türk Ağızlarında Ve Gagavuz Türklerinin Ağızlarında Görüldüğü Gibi Bazı Manav Ağızlarında da Görülmektedir Türkiye Türkçesi Ağızlarına Kıpçak Etkisi Olarak Açıklanmaktadır Manav Ağızlarında ki bir diğer Kıpçak Etkisi Ğ>V değişimleridir Örnek Avız-Avuz (Ağız) Bavırma-Bavurma (Bağırma) Suvan-Sovan (Soğan) Bir başka Kuman etkisi ise hece sonu ünsüz çiftlerinin arasında ünlü türemesi şeklindedir. Kocaeli Kandıra’nın Hacılar ve Katçalı köylerinde “ilk” kelimesinin telâffuzu “ilik” şeklindedir (ilk >ilik). Aynı ses olayını Sakarya’da çift > çifit örneğinde de görüyoruz: bi çifit öküz (bir çift öküz, Sakarya Geyve Sarıgazi).
Bu ses olayı; Tatar, Kazak, Kırgız, Başkurt Kıpçak Türk şivelerinde de yoğun olarak görülür: ?alk > ?alık
ilk > elek vb.
Ali Karamanlıoğlu’nun Kıpçak Türkçesiyle ilgili eserinde Oğuzname’den naklen verdiği bilgiye göre milâdın ilk yıllarında Kafkasya’da yaşayan Kuman-Kıpçak Türkleri 11. asrın başlarında Karadeniz’in Kuzeyini işgal etmiş, 1061’de Rusları mağlûp etmişler, 1078’de Edirne’yi kuşatarak Bizansla savaşmışlardır. 11.-13. asırlar arasında Rusya’nın güneyi ile Doğu Avrupa’daki birçok ülke (Deşt-i Kıpçak Coğrafyası Başta olmak üzere. Ukrayna, Romanya, Macaristan ve Polonya) Moğol işgaline uğramıştır. Moğollardan kaçan Kumanlar ise Bizans-İznik-Latin imparatorluklarında Yarı köylü-Yarı Asker olarak İstanbul Boğazı-Sinop-Menderes vadisi arası bir hatta yerleşmişlerdir. İşte Rumeli ağızlarımızda ve bu arada (Yerli Türk) Manav ağızlarının bir kısmındaki o/>u/ ö/>ü daralmalarını bu dönemdeki Kıpçak etkisine bağlamak mümkündür.