Kültür Sanat Edebiyat Şiir

Hakkı Devrim'in ardından

'Cihannüma'dan baktı, yüreği hep dingindi,
Ansiklopedi gibi, dağarcığı zengindi.
Türk kültür yaşamından bir Hakkı Devrim geçti,
Bir dağ gibi yüksek, deniz gibi engindi.

Halk Ozanı karamanlı Nevzat

Gönüllü erimek, yanmaktır sevgi,
Yangınlar içinde yunmaktır sevgi.
Kendini yârine sunmaktır sevgi,
Sevda yolcusunun yolları yanar.
Halk Ozanı Karamanlı Nevzat

Çapulcu sözcüğü, düzene karşı çıkan insanları hatırlatıyor. Halk Ozanı Karamanlı Nevzat, bu kavramı, düşünce bağlamında şöyle dizelere döktü:

Çapulcu düşünceler

İyi tanı halkı çarpıp böleni,
Yüzde elli mutlak yarı değildir.
Karışır kindarı, yüze güleni,
Biat sanılanlar sürü değildir.

Çıkar zarar görse şöyle bir hafif,
Yandaş bilinenler olur muhalif.
Atatürk’ü seven zaten hep afif*;
Emperyalist gücün yâri değildir.

Kurtuluş savaşı vermiş bu ulus,
Kimse öyle hayal etmesin cülus*
Diktatör olmaya yetmiyor polis,
Her babayiğidin kârı değildir

Zulme alet olan kırılır birgün,
Pişman olur halka sarılır birgün.
Köle efendiye darılır birgün,
Onur tek kişinin varı değildir.

Umut pazarlasın bilinen çarşı,
Sevgi kalkan olsun şiddete karşı.
Aşkla bestelensin zaferin marşı.
Meydan türküsü bu, boru değildir.

Kibirli insana hiç inanmayın,
Sultan edasına sakın kanmayın.
Nevzat çapulcudur, akil sanmayın,
Sözü kırmızıdır, sarı değildir.

Halk Ozanı Karamanlı Nevzat

*Afif: İffetli, temiz, dürüst.
* Cülus: Hükümdarlık tahtına çıkma, tahta oturma.

Kadını anlatmak kolay değil. Kadın kimliği üzerine belki ip uçları verilebilir.
Kadın kimliği

Kadın değerini anlatanların,
Söylenmiş en güzel sözüdür kadın.
Sevda ezgisini dinletenlerin,
Yürekten ses veren sazıdır kadın.

Sevgi gösterirsen sana yâr olur,
Yüzünde gül açar, hep bahar olur.
Güneş gibi doğar, bin seher olur,
Yaşamın kaynağı, özüdür kadın.

Bir küçük dünyadır onun kucağı,
Sevgisinin yoktur ucu bucağı;
Odur ateşleyen sönen ocağı,
Sıcak yuvaların közüdür kadın.

Titizce üreten, göz nuru döken,
Çocuğu eğiten, doğrultup, büken;
En ağır hastanın kahrını çeken,
Yaraların sargı bezidir kadın.

Bir bileni odur olgunun, hamın,
Öznesi o olur sevincin, gamın.
Temel direğidir çağdaş yaşamın,
Ülkenin aydınlık yüzüdür kadın.

Türkçe mimarıdır ana dilinin,
Köprüsü olmuştur birlik yolunun.
Bir ulus vatanı Anadolu’nun,
Türküdür, Kürdüdür, Lâzıdır kadın.

Zulme karşı soylu direnen odur,
Savaşta, barışta aranan odur.
Özgürlüğe en çok yaranan odur,
Devrimin gücüdür, hızıdır kadın.

Karanlık odaklar üstüne yürür,
Elinde meşale en önde durur.
Tehlikeyi sezer, gerçeği görür,
Toplumun en keskin gözüdür kadın.

Adamsan kadına kin güdemezsin,
Gönlünü kıracak lâf edemezsin.
Bir ömür boyunca keşfedemezsin,
Sonsuz diyarlara gezidir kadın.

Yeter bitsin artık kadın acısı,
Kendini düzeltsin namus öcüsü.
Nevzat’ın anası, yâri, bacısı,
Oğluyla eşdeğer kızı kadındır.

Halk Ozanı Karamanlı Nevzat

Magandayı tanımlamak kolay değil, önce şifrelerini bilmek gerekiyor.

Maganda şifreleri

Sohbeti silahtan, karıdan, kızdan,
Futboldan, paradan eder maganda.
Yolda dehşet saçar, zevk alır hızdan,
Karada uçakla gider maganda.

Ayakkabı sivri, yumurta topuk,
Yürürken anlarsın, belli it kopuk.
Kadın, çocuk demez bıçaklı sapık;
Kaç canı etmiştir heder maganda.

Komşu olsa seni candan bezdirir,
Üst katta havanda tarçın ezdirir.
Yürüyüş pistinde köpek gezdirir,
Parkı didik didik dider maganda.

Teki tekin değil, sürüsü beter,
Huzuru bozmaya birkaçı yeter.
Her türlü ortamda hep çalım satar,
Terörist kinini güder maganda.

Maganda kurşunu çok can yakmıştır,
Düğünde, bayramda çok kan akmıştır.
Ocaklar söndürüp, yuva yıkmıştır,
Kendini belaya adar maganda.

Nevzat magandayı böyle tanıyor,
Onu toplumda bir yara sanıyor.
Çare bulunmalı, yara kanıyor,
Yoksa Azraili yeder* maganda.

Halk Ozanı Karamanlı Nevzat
*Yeder: Yanında gezdirir.

Utanmak, insanın kendine çizdiği sınırları anımsaması ve kendini denetime başlamasıdır. Her insan için utanma sınırları farklıdır. Halk Ozanı Karamanlı Nevzat, bu konuda şu öğütleri veriyor:
Öylesine öğütler (4)
Utanma heveslilerine...

Utanmak iyidir, haz verir bize,
Yanında yağ çekip gezenden utan.
Baskıyla, tehditle gelmeyiz dize,
Zulme methiyeler düzenden utan.

Ağzına dolanan kadın organı,
Sizdeki saplantı, bendeki kanı.
Belaltı sözlerle, sıkma sen canı,
Sözüne dudağı büzenden utan.

Kime yarıyorsa ‘mesir macunu’,
‘Şeyi şey edenler’ biliyor bunu.
Sanırım etkisi o malum konu.
Her yerde uçkuru çözenden utan.

Tanrı biliyor ya, için dar gibi,
Açık etmediğin, bir dert var gibi.
Yakıyor aydınlık, kızıl kor gibi,
Yalnız karanlıkta azandan utan.

Kendisi söyledi; fişleyen sizde,
Haramı iştahla dişleyen sizde,
Recep'le Nebi'*'yi eşleyen sizde,
Densizliklerine kızandan utan.

Türk ulusundanız, Atatürk önder,
Bunu bilmiyor mu izansız kindar?
İstersen kanımı tahlile gönder,
Dinle, ırkla insan ezenden utan.

Karanlık, sevmezmiş mumcuyu, mumu,
Zalimce ezermiş fırsat buldumu.
Takiyye yaparmış zorda kaldımı,
Bunları unutan sazandan utan.

Fenerle soyanı gözden kaçırma,
Adalete vurup dipten göçürme.
Ardından gaz verip şeyhi uçurma,
'Ben oldum' diyerek gezenden utan.

Hukukun başında haklılık gelir,
İnsanlar, kurumlar hakla yücelir.
Savcılar, hakimler bunları bilir,
Adalet içine sızandan utan.

Yuh! Olsun; haksıza arka çıkana,
Yiğide alçakça yafta takana,
Kurunun yanında yaşı yakana.
Suçsuz insanları üzenden utan.

Emek sömürüsü sosyal yaradır,
Satanın savanın derdi paradır.
İşçiyi zorlama gözü karadır,
Ekmek davasına kızandan utan.

Haramlar akarsa hep oluk oluk,
Cehenneme gider kutsal yolculuk.
Birlik bütünlükte kesildi soluk,
Ulusal birliği çizenden utan.

Nevzat gerçek söyler göze bakarak,
Halka yol gösterir öne çıkarak.
Sen, halkın içine nifak sokarak,
Sinsice huzuru bozandan utan.

Halk Ozanı Karamanlı Nevzat
*Nebi: Peygamber
Not: Bu taşlama, “Tükürme heveslilerine”
adlı taşlamamız temel alınarak yazıldı.
Her ikisi de aynı kapıya çıkıyor.

Usta, çıraklık, kalfalık dönemlerini geride bırakmış, işini çok iyi yapan meslek uzmanı demektir. Ustaları takdir etmek, onlara danışmak gerekir. Halk Ozanı Karamanlı Nevzat, Muhteşem Yüzyıl dizisinin yarattığı etkiler üzerine ustaya şöyle seslendi:
Ustaya Arzuhâl

Benim maruzatım Muhterem Usta,
Tavrınızı hâşâ kınamak değil.
Saygısızlık etmem böyle hususta,
Amacım bilgiyi sınamak değil.

Tarihi çarpıtmak için birisi,
Senaryo uydurmuş, gelmiş gerisi.
Muhteşem Yüzyıl’ın dizi serisi,
Cinlik tezgâhıdır, bunamak değil.

Elbet o yüzyılda cariye vardı,
Lâkin bunlar nefis yemek yapardı.
Mercimek fırından oynak çıkardı,
Hünkârın niyeti oynamak değil.

Hareme dokunmak leke bırakır.
Kılıç sesi gelsin hep şakır şakır.
Haklınız ustam, tenkit gerekir,
Uyanmak lâzımdır, tünemek değil.

At üstünde geçti, ömür denilen,
‘Dilber dudağı’ mı hergün yenilen?
Saltanat kayığı ise binilen,
Boğulmak müstehak, kanamak değil.

Yanlış varsa eğer, biz yanlış deriz.
Kör kadı değiliz, hakkı veririz.
Herşeyi dozunda eleştiririz,
Nevzat’ın görevi onamak değil.

Halk Ozanı Karamanlı Nevzat

Son günlerde siyasilerin de diline dolanan bir deyim oldu. Halk Ozanı Karamanlı Nevzat, deyimi şöyle açıklıyor:

Bahtsız Bedevi türküsü

Çölde geziyormuş Bahtsız Bedevi,
Bir bakmış karşıda kutup ayısı;
Köprüyü geçmemiş, terketmiş evi,
Bu yüzden olmamış ayı, dayısı.

Şansızlık bu işte devesi yokmuş,
Deveyle gezmeye hevesi yokmuş.
Çöl tilkisi gibi havası yokmuş,
Velâkin çoğalmış ayı sayısı.

Çölün şanslıları kervana girmiş,
Develer üstünde sefalar sürmüş.
Kılavuz olarak eşeği görmüş,
Bundan da iyisi Şam’da kayısı.

Ayıyla yatağa girenler nerde?
Karşısında susta duranlar nerde?
Söz ile pusuyu kuranlar nerde?
Maskeyi saklar mı sözün büyüsü?

Nevzat iyi tanır; çölde yatanı,
Hem eşek, hem deve, hem ip tutanı.
Asla çölleştirmez cennet vatanı,
Varsın olmasın hiç petrol kuyusu.

Halk Ozanı Karamanlı Nevzat