Kültür Sanat Edebiyat Şiir

Seyyid Mahmud Birifkani Birifkan Seyyidleri adlı eserinde şu bilgilere yer vermektedir:

Mermeri Köyü1885 yılında Fettah ve Seyyid Hüseyin KEYA tarafından kurulmuştur.Adını mermer taşı ile örülmüş olan çeşmesindn alır.Osmanlı döneminde meadin-i humayun (maden) 'a bağlı olan Eğil'e bağlı bir köydü.Cumhuriyet döneminde Eğil,Diyarbakır'a bağlanınca mermeri de Diyarbakıra bağlanmış oldu.12.04.1949 'da alınan bir kararla mermeri köyü,Diyarbakır merkezine beğlı bir köy oldu.2008'de Diyarbakır 4 yeni merkez ilçeye sahip olduktan sonra mermeri köyü,Sur ilçesine bağlandı. Köyün yerlileri Kaplan ve Keya aileleridir.Soyadı kanunu çıktıktan sonra Keya ailesi:Baran,Bayram ve Karagöz soyadlarını almışlardır.Seyyid Hüseyin Keya'nın dedeleri Irak'ın Duhok kentine bağlı Birifkan Köyünden gelip Ahlat'ın erkizan(ergezen) mahallesine yerleşmişlerdir.Daha sonra Diyarbakır'a yerleşmişlerdir. İmam Hüseyin'in soyundandırlar.Bu ailenin İmam Ali'den başlayarak 21. sıradaki dedeleri Seyyid Yusuf Hemedani'nir. (H.440-535) çok sayıda kitapları vardır.Yusuf Hemedani, Seyyid Ahmed Yesevi ve Ş.Abdulkadir Gıjdevani'nin hocasıdır.Pir Hacı Bektaşı Veli'nin hocasının hocasıdır.30.sıradaki dedeleri ise Seyyid Hüseyin Ahlati'dir.1405'te Mısır'da vefat etmiştir.Seyyid Hüseyin Ahlati Şeyh Bedreddin'in Hocasıdır.Cifr ilminde kitapları vardır.36..sıradaki dedeleri ise S.Şemseddin Kutbi Ahlatidir.Bir şiir divanı vardır.Birifkan ailesi Irak,Suriye, Diyarbakır, Ahlat,Erzurum Karayazı ilçesi ve Erciş'te yaşamaktadırlar.Seyyid Mahmud Birifkani adlı yazar da bu ailedendir. 'Bırifkan Seyyidleri' kitabı Hz.Adem(a.s) başlayarak,Hz. Muhammede(s.a.s) ve gönümüze kadar gelen Bırifkanlıları detaylı bir şekilde anlatmıştır.