Eger bir bilgi faydaliysa, o bilgi dogru bilgidir mantigini savunan bir akimdir. Yani bir anlamda bana faydasi olmayan kilisenin papazini pazar gunu sinemaya gotureyim mottosu...
bir düşüncenin doruluğunun ya da geçerliliğinin o düşüncenin pratik sonucu ile ölçülebileceğini benimseyen ve savunan felsefi görüştür. sonuçtaki yarar ve başarı gerçeğin ölçüsü olarak ele alınır. her düşünceyi yaşamımız için elverişli olduğu sürece doğru kabul eder. bu felsefi görüşün özünde yararcılık ve maddecilik yatar.
Doğruluğu ve gerçekliği tek taraflı olarak sadece eylemlerin sonuçlarıyla değerlendiren ve onlara yalnızca fayda açısından bakan akıma pragmatizm denir. Başlıca temsilcileri; W.James,J.Dewey’dir.
William James (1842-1910) : W.James’e göre pragmatizm bir yöntemdir.Bir yöntem olarak pragmatizm insan yaşamının bir amacı olduğunu söyler.Bundan dolayı bütün kuramlar,bütün bilgiler,insan yaşamına bir katkı yaptıkları,insanın amacına yardımcı oldukları zaman doğrudur.Kuramlar gerçekten somut bir yarar sağladıkları sürece anlamlıdır. O’na göre bilimde,felsefede,teolojide hiçbir tanım yada formül kesin,son ve değişmez değildir.Bundan dolayı insanı ve doğayı konu alan kuramların anlamları,yalnızca onların problemleri çözme kapasitelerinde aranmalıdır. Eğer bir kuram ya da formül bir problem çözemiyor,pratik yaşam için şöyle ya da böyle bir farklılık yaratmıyorsa o kuram ya da formülden vazgeçilmelidir.Bir kuram ya da düşüncenin anlamı yararlılığıyla belirlenir. O’na göre yararlılık, yalnızca bireyin maddi ihtiyaçlarının karşılanması değil,aynı zamanda insanın ve toplumun gelişmesine katkıda bulunan her şeydir. Bu arada James’e göre,din sayesinde insanların manevi yaşamları gelişmekte,insanlar yaşamlarına anlam katabilmektedir. Bu nedenle din tümüyle doğrudur.Çünkü yarar sağlayan bilgi doğru bilgidir.
John Dewey (1859-1950) :O’na göre düşünce,çevreye uymayı,doğadan yararlanmayı ve mutlu olmayı sağlayan bir “alet”tir.Bir düşüncenin doğrulu ise söz konusu düşüncenin işe yararlılığına bağlıdır. Deney,bilimsel yasa,kuram ve kavramları birer alet olarak gördüğü için onun öğretisi aynı zamanda enstrümantalizm (aletçilik,araçcılık) olarak bilinir. O’na göre birer alet (araç) olan bilimsel yasa ve kuramlar eğer başarılı olur ve uygulamada bir işe yararsa doğrudur,yaramazsa yanlıştır. Örneğin ormanda kaybolmuş ve ormanın varlığı ile kendisinin kaybolduğunun tek gerçeklik olduğu bir durumda; amaç bu adamın kaybolmuşluğunun verdiği korkuyu ortadan kaldırmak ve oradan sağ salim kurtulmasını sağlamaktır.Bu anlamda onun sahip olduğu tüm düşünce ve görüşler,ormandan çıkış için oluşturduğu tüm kuramlar,onun kurtulması için sadece bir araçtır.Adamın görüşleri, ormandan sağ salim kurtulması amacına götürdükleri sürece doğrudur.Yani uygulamada işe yaradıkları ölçüde doğrudur. Pragmatizm,metafizik sorunlarla ilgilenme,inceleme alanı olgularla sınırlıdır.Bilgi ve hakikati yaşam için bir araç olarak gören pragmatizm,bilgi kuramı açısından savunulamaz.Çünkü bize yarar sağlayan ve hakikat olan bilgi olduğu gibi,yarar sağladığı halde hakikat olmayan bilgi de vardır.Örneğin yalan günlük yaşamda bazen yararlı olabilir ama doğru değildir.
faydalı o9lan herşey pragmatizm mantığıdır
Eger bir bilgi faydaliysa, o bilgi dogru bilgidir mantigini savunan bir akimdir. Yani bir anlamda bana faydasi olmayan kilisenin papazini pazar gunu sinemaya gotureyim mottosu...
düşündüğümün bana faydası varsa doğrudur...
bir düşüncenin doruluğunun ya da geçerliliğinin o düşüncenin pratik sonucu ile ölçülebileceğini benimseyen ve savunan felsefi görüştür. sonuçtaki yarar ve başarı gerçeğin ölçüsü olarak ele alınır. her düşünceyi yaşamımız için elverişli olduğu sürece doğru kabul eder. bu felsefi görüşün özünde yararcılık ve maddecilik yatar.
Doğruluğu ve gerçekliği tek taraflı olarak sadece eylemlerin sonuçlarıyla değerlendiren ve onlara yalnızca fayda açısından bakan akıma pragmatizm denir.
Başlıca temsilcileri; W.James,J.Dewey’dir.
William James (1842-1910) : W.James’e göre pragmatizm bir yöntemdir.Bir yöntem olarak pragmatizm insan yaşamının bir amacı olduğunu söyler.Bundan dolayı bütün kuramlar,bütün bilgiler,insan yaşamına bir katkı yaptıkları,insanın amacına yardımcı oldukları zaman doğrudur.Kuramlar gerçekten somut bir yarar sağladıkları sürece anlamlıdır.
O’na göre bilimde,felsefede,teolojide hiçbir tanım yada formül kesin,son ve değişmez değildir.Bundan dolayı insanı ve doğayı konu alan kuramların anlamları,yalnızca onların problemleri çözme kapasitelerinde aranmalıdır.
Eğer bir kuram ya da formül bir problem çözemiyor,pratik yaşam için şöyle ya da böyle bir farklılık yaratmıyorsa o kuram ya da formülden vazgeçilmelidir.Bir kuram ya da düşüncenin anlamı yararlılığıyla belirlenir.
O’na göre yararlılık, yalnızca bireyin maddi ihtiyaçlarının karşılanması değil,aynı zamanda insanın ve toplumun gelişmesine katkıda bulunan her şeydir.
Bu arada James’e göre,din sayesinde insanların manevi yaşamları gelişmekte,insanlar yaşamlarına anlam katabilmektedir. Bu nedenle din tümüyle doğrudur.Çünkü yarar sağlayan bilgi doğru bilgidir.
John Dewey (1859-1950) :O’na göre düşünce,çevreye uymayı,doğadan yararlanmayı ve mutlu olmayı sağlayan bir “alet”tir.Bir düşüncenin doğrulu ise söz konusu düşüncenin işe yararlılığına bağlıdır.
Deney,bilimsel yasa,kuram ve kavramları birer alet olarak gördüğü için onun öğretisi aynı zamanda enstrümantalizm (aletçilik,araçcılık) olarak bilinir.
O’na göre birer alet (araç) olan bilimsel yasa ve kuramlar eğer başarılı olur ve uygulamada bir işe yararsa doğrudur,yaramazsa yanlıştır.
Örneğin ormanda kaybolmuş ve ormanın varlığı ile kendisinin kaybolduğunun tek gerçeklik olduğu bir durumda; amaç bu adamın kaybolmuşluğunun verdiği korkuyu ortadan kaldırmak ve oradan sağ salim kurtulmasını sağlamaktır.Bu anlamda onun sahip olduğu tüm düşünce ve görüşler,ormandan çıkış için oluşturduğu tüm kuramlar,onun kurtulması için sadece bir araçtır.Adamın görüşleri, ormandan sağ salim kurtulması amacına götürdükleri sürece doğrudur.Yani uygulamada işe yaradıkları ölçüde doğrudur.
Pragmatizm,metafizik sorunlarla ilgilenme,inceleme alanı olgularla sınırlıdır.Bilgi ve hakikati yaşam için bir araç olarak gören pragmatizm,bilgi kuramı açısından savunulamaz.Çünkü bize yarar sağlayan ve hakikat olan bilgi olduğu gibi,yarar sağladığı halde hakikat olmayan bilgi de vardır.Örneğin yalan günlük yaşamda bazen yararlı olabilir ama doğru değildir.
faydacıLık..
félsefénİN alanını filozoflaR genişlétiR
Türkiye politikasına çok lazım..
Yararcılık..