Kültür Sanat Edebiyat Şiir

mustafa suphi sizce ne demek, mustafa suphi size neyi çağrıştırıyor?

mustafa suphi terimi Murat Dalgın tarafından tarihinde eklendi

  • Selahattin Aykurt
    Selahattin Aykurt

    TÜRKİYE KOMÜNİSTLER'İNİN ÖNDERİ (MUSTAFA SUPHİ)


    Mustafa Suphi
    Doğumu 1883
    Giresun, Türkiye
    Ölümü 28 Ocak 1921
    Karadeniz, Türkiye
    Mustafa Suphi (1883-1921) , Türkiye Komünist Partisi’nin ilk merkez komitesi başkanıdır.

    Suphi 1883 yılında o zamanın Trabzon vilayetine bağlı olan Giresun kazasında doğdu. İlk öğrenimini Kudüs ve Şam’da, idadi(lise) öğrenimini Erzurum’da yaptı. 1905 yılında İstanbul Hukuk Mektebi’nden mezun olduktan sonra Paris’te Siyasal Bilgiler Okulu’nu bitirdi.

    Fransa’da bulunduğu dönem, Mustafa Suphi’nin Jean Jaures, Celestin Bougle gibi isimler başta olmak üzere burjuva sosyoloğu olarak nitelendirilebilecek düşünürlerin etkisinde kaldığı yıllardır. Bu yıllarda Suphi’nin İttihatçılar’la yakın ilişki içerisinde olduğu biliniyor. O dönemki hükümetin gazetesi olan Tanin gazetesinin muhabirliğini yapar.

    Paris’ten İstanbul’a dönüşü 1908 yılına, İkinci Meşrutiyet’in ilan edildiği günlere rastlar. Tanin, Servet-i Fünun ve Hak gazetelerine yazılar yazar; Ticaret Mekteb-i Alisi’nde, Darülmuallimin-i Aliye ve Mekteb-i Sultani'de hukuk ve iktisat dersleri verir.

    İttihat ve Terakki Fırkası’nın 1911 yılındaki genel kongresine Anadolu delegesi olarak katılır. İttihatçılıktan kopuşu bu kongreden sonra başlar ve 1912 Ağustosu’nda partiden tamamen ayrılır ve Fırkaya muhalefet etmeye başlar. Suphi, muhaliflere karşı 1913 yılının sonlarında başlayan sürgün furyasından nasibini alır ve Sinop’a sürülür.

    1914 yılının başlarında kendisini komünist düşünceyle tanıştıracak olan süreç, bir grup arkadaşı ile birlikte bir tekne ile Rusya’ya kaçmalarıyla başlar. Önce siyasi mülteci olan Mustafa Suphi, Birinci Dünya Savaşı’nın başlaması ile birlikte Osmanlı tebasından olduğu için sürgüne gönderildi. Sürgün yıllarında Türk kökenli çeşitli devrimcilerle ve Bolşevikler’le tanıştı. Doğu cephesinde esir düşerek Rusya içlerine sürgüne gönderilen Anadolulu askerler arasında çalışma yürüttü. Suphi’nin Bolşevik düşüncelerle tanışıp devrimci bir çalışma yürütmeye başlaması 1914-15 yıllarına denk düşer. Ekim Devrimi’nden sonra Moskova’ya gider. Halk Komiseri Josef Stalin'in yardımcılarından Mir Seyit Sultan Galiyev'in sekreterliğini üstlenir. Bu dönemde daha çok Kırım ve Odessa’daki, Rusya kökenli ya da savaş esiri Türkler arasında çalışma yürütür. Kızılordu içinde örgütlenen Türk savaş esirlerinden bir birlik ile Rus İç Savaşına katılır.

    Gerçek anlamda Anadolu’ya yönelik çalışmaya başlaması Mayıs 1920’de Bakü’ye gelmesi ile olmuştur. Bu dönemin zirvesi 10 Eylül 1920’de üç farklı grubun bir araya gelerek Türkiye Komünist Partisi’ni kurmasıdır.

    Mustafa Suphi aynı dönemde hem Komintern’in ikinci kongresinde iki Türk delegeden biri olmuş, hem de Bakü Doğu Halkları Kurultayı’nın başkanlık divanında yer almıştır. Sovyet hükümeti tarafından da güvenilen ve Anadolu’daki komünist hareketin gelecekteki lideri olarak görülen Suphi, partinin aldığı karar doğrultusunda Anadolu’ya geçme ve savaşı Anadolu'da sürdürme kararını alır. 1921 Ocak’ında Mustafa Kemal’in çağrılısı olarak Ankara’ya doğru yola çıkan Suphi ve arkadaşları, Kars ve Erzurum’da linç girişimlerine uğrar. 1921 yılının 28 Ocağı'nı 29'a bağlayan gecesi 15 yoldaşı ile birlikte Trabzon'dan Sovyetler'e geri gönderilmek için bindirildikleri teknede Kayıkçılar Kahyası Yahya'nın adamları tarafından öldürülürler (Öldürme emrinin kim tarafından verildiği hala çeşitli tartışmalara konu olmaktadır. Mustafa Kemal, Kazım Karabekir, Enver Paşa, Stalin gibi çeşitli isimler öne sürülmüşse de emrin kimin tarafindan verildiği hala tartışılmaktadır.)


    PATİ[email protected]

    KARADENİZE@LİVE.COM

  • Bilge Su
    Bilge Su

    '...göğsümde 15 yara var!
    sarıldı 15 yarama
    kara kaygan yılanlar gibi karanlık sular!
    karadeniz boğmak istiyor beni,
    boğmak istiyor beni..'

    Nazım'ın dizelerinden dökülen...

  • Yeşil Hazretleri ``
    Yeşil Hazretleri ``

    Vatan haini.

  • Selim Kaya
    Selim Kaya

    Lenin ve Stalin’in güvenini kazanmış, kısacası Rusya tarafından Türkiye’ye gönderilmiş Kızıl Ordu’nun başındaki kişiydi.
    Anadolu’da komünizm propagandası yaparak, Türkiye’yi “komünist bir ülke” yapma gayretinde idiler. Ve bu ülkenin Cumhurbaşkanı da Mustafa Suphi olacaktı. Ama yemezler… Evet, yemezler.

    Bereket versin, imha edildi.

  • Bay Grey
    Bay Grey

    Neyin ne olduğu, kimin kim tarafından öldürüldüğü, öldürenin kim tarafından öldürüldüğü, öldüreni öldürenin kim tarafından asıldığı...(ufff amma uzun oldu bu zincir) gayet açık ve seçik bilinmektedir...

  • Mechule
    Mechule

    Yahu bunlar adam olmayacak bırakmış mustafa suphi cumhuriyeti gitmiş türkiyeye kominizimi getirecek oh güsel olmuş onun teknesini batıranlara helal olsun neymiş öğrensin bakalım ya zaten koministler çoğunlukla ölüm şekilleri hep böyle oluyor artık nedeni ne ise bilemiyecem

  • Martin Gore
    Martin Gore

    gercek tkp nin kurucusu.....tarihe onbesler katliami diye gecti ölümü....kimin öldürttügünü herkes biliyor.....basta nazim...