İ - (Düz Yazı) Âlim, Arif, Âşık ve Vâkı ...

Âlim; ilim sahibi,

Arif; ilim ve irfan sahibi,

Âşık; ilim, irfan ve aşk-ı İlahiye sahibi,

Vâkıf; ilim, irfan, aşk, hikmet ve sır sahibi.

Bu makamlarda bulunan insanların, bulundukları makamların her birine göre ayrı ayrı görme dereceleri vardır:

Âlim malumattadır, arif marifettedir, âşık muhabbettedir, vâkıf hakikattedir.

Âlim baş gözüyle yakin, arif kalp gözüyle ilmelyâkin, âşık kalp gözüyle aynelyâkin, vâkıf ruh gözüyle hakkalyâkin görür.

Âlimin gözü zahiri, arifin gözü batıni, âşıkın gözü yâkıni, vâkıfın gözü hakiki görür.

Âlim madde ve enerjiyi, arif sırf manayı, âşık madde ve manayı, vâkıf sırrı ve hikmeti görür.

Âlim eşyanın dışını, arif içini, âşık hem içini hem dışını, vâkıf hakikatini görür.

Âlim bedeni, arif aklı, âşık kalbi, vâkıf ruhu görür.

Âlim varlığı kelime, arif harf, âşık nokta, vâkıf hiç olarak okur.

Âlim kendini, bir tablonun kendisi, arif renkleri, âşık manası sanır, vâkıf hiç
bir şeyi sanmaz.

Âlim bir tabloya baktığı zaman resmi, arif renklerini, âşık manasını, vâkıf sırrını görür.

Âlim bir tabloda denklem, arif uyum, âşık san'at, vâkıf söylem arar.

Âlim bir tabloda ilmi, arif irfanı, âşık hikmeti, vâkıf sırrı görür.

Âlim bir tabloya baktığında ressamın elini görür, arif aklını görür, âşık kalbini görür, vâkıf ruhunu görür.

Âlim kendine bakar kendini görür, arif kendine bakar varlığı görür, âşık kendine bakar Rabbini görür, vâkıf kendine bakar Allah'ı görür.

Âlim akleder, arif idrak eder, âşık hisseder, vâkıf özümser.

Âlimi şan ve zan, aşıkı naz, arifi raz, vakıfı haz mahveder...

(10. Ekim. 2005 - İzmir)