Gülhane Güzellemesi Şiiri - Hüseyin Keri ...

• 

  Sinem Hun

  Siir bana su soruyu sordurtuyor hemen:11li hece olcusunu bu kadar uzun bir siirde kullanmak acaba dogru bir tercih midir?bir okur olarak bana pek isabetli gelmedi.ilk baslarda hosa giden bu olcu belli bir muddet sonra siiri cok yapaylastiriyor.oyleki artik siire degil dize sonlarindaki -cidir/-cidir ya da -ler/-ler turu kafiyelere odaklaniyorsunuz.gerci siirin anlamsal cekiciligi saglam olsa bicim bu kadar ilgi cekip rol calmazdi diye dusunuyorum.sairin istanbulu ararken,anlatirken sectigi temel duygular hayiflanma ve ovunme( ovgu).kimi zaman 'bu sehir boyle degildi' cigligi, kimi yerlerde de 'bu sehirde yasamayan bilemez' yargisi goze carpmakta.ve ovgu, ovgu, ovgu...
  
  elbette 'istanbul guzellemesi' baslikli bir siirden bu cercevede bir anlatim beklenir.itirazim israrla ayni noktaya:anlatilan istanbulla- diger siirlerde anlatilan istanbullari da buna ekleyelim-sanli soygunlarin mekani, tekinsizligin bassehri, simdiki 'kanli' istanbul arasinda bag kurmaktan israrla niye kacinildigi?canli canli yasamakta bu 'istanbul', niye yuzlesmekten bu kadar kaciyoruz?eskinin mirasi ve retorigine sirtimizi dayamak daha mi kolayimiza geliyor?
  
  bununla birlikte beni her bolumun sonundaki beyitler daha cok etkiledi.ozellikle sondaki dortluk, siirden kopuk bir ada gibi kendini daha cok sevdirdi.kutlarim sairi.baska siirlerini de okumak isterim.basarilar.

  Devamını Göster

  • 1
  • 0

  Cevap Yaz
• 

  Akal Günay

  İzlemeye devam ediniz.
  Burada bir şair arkadaşımın güzel sözünü yazıyorum.
  
  '''İstanbul'un dışın'dan İstanbul'a Gazel Okunmaz'''''
  
  İZZET EFENDİ
  
  
  
  (18. Yüzyıl)
  
  
  
  Kaside der vasf-ı İskele-i İstanbul....
  
  
  
  İskele vasfına biz de virelüm âb ile tâb
  
  Ola mahzuz şehenşah-ı kerimü’l ensâb
  
  
  
  Hazret-i zıll-ı Hüda bahr-i atâ kân-ı sehâ
  
  Ya’ni Sultan Selim Han-ı humâyun elkâb
  
  .......
  
  
  
  Galata döndü heman tekye-i sûfiyâna
  
  Kalmadı katre-i mey saz ile söz çeng-i rebâb
  
  
  
  Fâsikânın söyünüb şem’a-i ikbali temam
  
  Şimdi Mumhane’de rindân bulamaz şu’le-i tâb
  
  
  
  Kufl-i meyhanelere kurşun akıtdı cümle
  
  Kapanup mahzen-i bâbı dökülüp bâde-i nâb
  
  
  
  Dopdolu sahil-i Tophanede mahbûb ammâ
  
  Söylese falya virir âşık-ı nâ-şer’i cevâb
  
  
  
  Salıbazarına var uyduragör bazârı
  
  Vasıta istemez ol şûh işin kendin yâb
  
  
  
  Pist-lebler çoğimiş sahil-i Fındıklı’da
  
  Varub ol gözleri bâdem ile nûş it vişn-âb
  
  
  
  Kaba-taş olsa dayanmaz yüreği uşşâkın
  
  Taşcı-zâde yine hicran ile eyler bi-tâb
  
  
  
  Dolma-bağçe ne güzel oldu makarr-ı şâhân
  
  Bir taraf sahn-ı çemen bir tarafı sahil-i âb
  
  
  
  Feyz-i rûhânîyi Hak virdi Beşik-taş’a temâm
  
  Bâ-husus anda ola padişeh-i âli-cenâb
  
  
  
  Bir şeker-leb güzele geçdi yine uşşâkî
  
  Kara-bali’de ne ballar yedi şeyh-i kezzâb
  
  
  
  Ser-i a’dâyı kat’a Kılıç İskelesi
  
  Ne güzel makta’dır eylemeye darb-ı rikâb
  
  
  
  Ortaköy’de bulagör bir güzel-i mûy-miyan
  
  Bir miyancı araya girmeye vir redd-i cevâb
  
  
  
  Ab-ı didem tükedüp hep benüm ol çeşm-i gazal
  
  Bir Kuruçeşme’ye döndü gözümüz kalmadı âb
  
  
  
  Arnavudköyü’ne geldikde yanaşdı dellak
  
  Arnavud şerbetin içdi ciğerin itdi kebâb
  
  
  
  Tıfl-ı dil gahi Bebek seyrine ister seyri
  
  Mâh-ı Nisân-ı safâdır gicelerde mehtâb
  
  
  
  La’l-i dilber gibi gül-nâr-ı Hisar’e söz yok
  
  Bağ kirasın virelim mani olursa bevvâb
  
  
  
  Bir teber-dar güzeli balta olub ayağıma
  
  Mirgune komuyor eyleyelim zevka şitâb
  
  
  
  Çıkarub evc-i hüseyniye sadâsın uşşâk
  
  Var ise oldu Hasankalfa o şehnâza meâb
  
  
  
  Kayalar’dan tutamazsın ol kebk-reftârı
  
  Zâhidâ bin yıl uçarsan sen eğer hem-çü gurâb
  
  
  
  Şimdi Şeytan Akıntısı’na düşdü ağyâr
  
  Çıkmasın semt-i necâta hemân olsun gark-âb
  
  
  
  Saragör sineye İstinye’de tenha yâri
  
  Gice gündüz ne kadar olsa vücûdun bî-tâb
  
  
  
  Yeniköy’de idemez rind olan eski âdet
  
  Çalamaz kimse Kalender gibi nây ile rebâb
  
  
  
  Tarab-efzâ olagör sahn-ı Tarabya’da müdâm
  
  Gâhice seyr-i Büyükvadi’ye de eyle şitâb
  
  
  
  Kefeli karyesine var bağa yat leyl ü nehâr
  
  Bir Kırım tazesi bul işte sana kâfi cevâb
  
  
  
  Sarıyer içre sarıl bir sarışın mahbûbe
  
  Sırma perçemle rûhi göstere altun gibi tâb
  
  
  
  Karataş altına girsin dileriz düşmen-i din
  
  Gice gündüz çekeler nar-ı cehennemde azâb
  
  
  
  Yoksa başında Fener mi yanıyor uşşâkın
  
  Bir Değirmenliğe düşmüş dönüyor misl-i habâb
  
  
  
  Bî-edeb varsa rakîb İskele-i Hünkâr’a
  
  Bir iki Tokat ile itmelü te’dîb ü itâb
  
  
  
  Yalı-köyü ne güzel cây-i ferahdır baksan
  
  Her Soğuk su olamaz âb derûnunda habâb
  
  
  
  Beykoz’un çeşme başı hayli müferrih yerdir
  
  Paşabağçesi Çubuklu o dahi başka hisâb
  
  
  
  Aşıkın şimdi Kavak yelleri eser başında
  
  Yelkovan gibi ider sahil-i deryada şitâb
  
  
  
  Kavunu karpuzu çok sahil-i İncirli’nin
  
  Hayli zen-dost yeridir azm idiyor şeyh ile şa’b
  
  
  
  Hele şâhâne makam sâhil-i Sultaniyye
  
  Mâ-i zemzem gibi anda akıyor lüleden âb
  
  
  
  Kanlıca bir gözü cellâd elinden feryâd
  
  Gamzesi tîgi edip bî-dili her dem bî-tab
  
  
  
  Sahn-ı Körfez yeridir zümre-i zen-pârelerin
  
  Gece gündüz dalıyorlar suya misl-i mürg-âb
  
  
  
  Anadolu’yu dolaşsa yine olmaz kânî
  
  Zâhidin gûşuna cerreyleyecek dense sevâb
  
  
  
  Şem-i dil rûşen olur sahil-i Kandilli’de
  
  Varalım Göksu’ya anda idelim âlem-i âb
  
  
  
  İşi yoğ ise dolaşsın Vaniköy’ün ağyâr
  
  Ana hiç menzil olur mu ne kadar gezse kilâb
  
  
  
  Cism-i a’dayı göstere bize Çengel’de Hüdâ
  
  Kuleler’de yiyeler kellelerin cümle kilâb
  
  
  
  Sanki Beylerbeyi’dir bendeleri pâdişehin
  
  Mîr-i Mirân gibidir herbirinin re’yi sevâb
  
  
  
  Vakt-i nevruz olucak mevsimi İstavroz’un
  
  Vakt-i hayvâne bedel Çamlıca’da nûş ile âb
  
  
  
  Bir pilav pişse eğer sahil-i Kuzguncuk’da
  
  Bal açub misl-i azgan azm ider idi tullâb
  
  
  
  Zâhide hoşça çerâ-gâh Öküz Limanı
  
  Gah çemen üzre yatub gahice itsün pertâb
  
  
  
  Üsküdar bağları hayli safâlı amma
  
  Şemsi-Paşa’yı makarr itdi gürûh-ı ahbâb
  
  
  
  Oldu güya Balaban çorba yemekden zâhid
  
  Nûş ider bulsa Ayazma’da eğer var ise ab
  
  
  
  Salacak’dır yine gûş eyledi sûfi ihsan
  
  Eylemiş sahil-i İhsaniye’yi şimdi meâb
  
  
  
  Tevbe it varma Harem İskelesi cânibine
  
  Saklasun herkesi nâ-mahrem olandan Tevvâb
  
  
  
  Ehl-i irfana safâ sahil-i Haydarpaşa
  
  Kadıköyü’nde pişirsin kuzu lahmiyle kebâb
  
  
  
  Hak bu kim sahn-ı Fenerbağçesi cây-i ferâh
  
  Eylemiş cây-ı müluk anı Hüda-yı Vehhâb
  
  ........
  
  Saygılarımla..... ''Sultan'ların Diyar'ı İstanbul''
  

  Devamını Göster

  • 0
  • 0

  Cevap Yaz
• 

  Nihat Malkoç

  HECENİN YETİM ÇOCUKLARI
  M.NİHAT MALKOÇ
  
  Bilindiği gibi şiir hece ölçüsüyle,aruzla ve serbest tarzda yazılır.Hece ölçüsü bin yıldan beri özellikle halk şiiri geleneğiyle günümüze kadar gelmiştir.Bu süreç içerisinde binlerce büyük halk şâiri yetişmiştir.Yunus Emre,Karacaoğlan,Aşık Veysel bunlardan bazılarıdır.Bu ekol çok köklü bir geleneğe sahiptir.
  Hece ölçüsüyle şiir yazmak sanıldığı kadar kolay bir iş değildir.Çünkü hece,şiirde bir disiplinin adıdır.Öncelikle dizelerdeki hece sayılarının eşit olması gerekir.Ardından durakların da baştan sona kadar aynı düzende devam etmesi şarttır.Yani meselâ 11’li ölçüyü tutturmak yeterli değildir.Bunun durakları da vardır ve olmalıdır.İlk mısranın durakları 6+5=11 ise ötekilerin de öyle olma mecburiyeti vardır.
  Bunun yanında kafiyelerin kusursuz olması gerekir.Beytin veya dörtlüğün aynı kafiye türüne sahip olması lâzım.Dörtlüğün tamamı aynı kafiyelenmelidir.Bir dize başka,öbürü başka olamaz.Bunun yanında bir de kafiye örgüsü vardır.Düz kafiye,çapraz kafiye,sarma kafiye diye…Buna da uymalıyız…Kafiyeyle redifi de birbirine karıştırmamak gerekir.Meselâ iki çekim eki kafiye olmaz;redif olur.Tunç kafiye ve cinaslı kafiye de ayrı bir ustalık gerektirir.Kısacası heceyle şiir yazmak bazılarının sandığı gibi kolay bir iş değildir….Bunu başarmak hüner ve çaba ister.
  Bazılarının heceyle ilgili klasik yakınmaları vardır.Neymiş efendim heceyle yazarken duygular kısıtlanıyor.Çok güzel bir benzetme buluyorsun ama hece ölçüsüne uymayınca terk etmek zorunda kalıyorsun.Şiir yazmayı alelâde bir iş olarak mı görüyorsunuz?Marifet bu kısıtlamalara rağmen güzel eserler vücuda getirmektir.Türk şiirinde bunu başarmış pek çok mümtaz isim mevcuttur.
  Hece bir söz disiplinidir.Yok neymiş,hisleri prangalara vurmamalıymışız…Git o zaman deneme yaz…Hikaye yaz….Kelimeleri leblebi gibi beyaz sayfalara savurmak mıdır şiir?....Bu mu sizin sanat anlayışınız?Benim soyut hikayelerim var(Bazıları bunlara postmodern hikâye diyormuş…) Alın o hikayeleri; sıralayın cümleleri alt alta…Alın size serbest şiir…Bundan sonra ben de hikâyelerimdeki cümleleri yan yana değil de alt alta mı yazsam?Bunu hiç düşünmemiştim.Hay aklımı seveyim…İyi fikir…Kim tutar beni!!!!!
  Bir de aruzla yazılan şiirlerimiz var.Osmanlı devleti zamanında zirveye çıkan aruz şiirinin de kendine mahsus pek çok kuralı vardır.Yok işte aruz kalıplarına uyacaksın;imale,zihaf,med,ulama yapacaksın gibi…Bu şiir altı yüz yıl boyunca yaşamıştır.Çok da mükemmel eserler ortaya konulmuştur.Fuzulî,Bakî,Nef’i,Nâbî,Nedim,Şeyh Galip bu tarzın üstatlarıdır.Dil inkılabıyla beraber bu şiir de tarih olmuştur.
  Divan şiirinin son büyük üstadı bir Mevlevi şeyhi de olan Şeyh Galip’tir.Divan şiiri maalesef bugün müzeye kaldırılmıştır;esamesi okunmamaktadır.Bu ayrı bir tartışma konusu…Ben bugün bu şiirin tekrar canlandırılması gerektiğini savunmuyorum.Onu bir kenara bırakalım ama asla yok saymayalım.Onu yok sayarsanız edebiyatımız kuşa döner.
  Gelelim serbest şiire…Ben serbest şiirin varlığını inkâr eden bir insan değilim.Şiirde ne kadar çeşitlilik ve alternatif söyleyiş tarzı olursa bu edebiyatımız için o kadar kârlıdır.Fakat serbest şiir derken bazıları bu serbestliği başıboşluk olarak anlıyorlar.Serbest şiir demek,ne söylersen şiir olur demek değildir.Onun da kendine mahsus söyleyiş ilkeleri vardır.
  Önüne gelen ne idüğü belirsiz imajlar icat ederse bu yazılanları,o eseri yazandan başkası anlamaz…Biraz daha da ileri giderek şunu söylemek istiyorum..Serbest şiir yazdığını söyleyen bazı aşırı serbestler(!) ne dediklerini kendileri bile bilmiyorlar.Ben atayım,onlar mânâlandırsınlar.Nasıl olsa şâirlerin hayal dünyası sorgulanamaz.
  Hatta ne idüğü belirsiz şiirler bugün daha çok tutuluyor.Vay be….Adam ne biçim yazmış…Hiçbir şey anlamıyorum bu dizelerden…Ben de ne cahilmişim…Hele bu şiiri bir çözsem kim bilir ne harika mânâlar çıkar altından…Gelsin övgü dolu yorumlar….”Yüreğine sağlık…” diye başlayan samimiyetten uzak dilekler…Sormalı o kişilere anlamadığın,çözemediğin şiirin güzel olduğuna nasıl karar veriyorsun?Güzelliğin ve mükemmelliğin ölçüsü anlaşılmazlık mıdır?Bu kanaat akılla ve mantıkla bağdaşır mı?Kerameti kendinden menkul diye bir deyimimiz var ya….Aynen uyuyor bu anlaşılmaz şiirlerin hayranlarına…
  Şiir üzerine konuşulsun...Herkes yazıyor ama şiir teorisi konuşulmuyor...Şiir tahlilleri yapılmıyor...Herkes üstât...Ama niçin? ...Güzel şiir nedir? ....Şiir değerlendirmelerinde kıstaslarımız neler olmalıdır? Bunlar konuşulsun...Şiir tabu olmaktan çıkarılsın.Şiir özneldir deyip işin kolayına kaçılmasın....Kimse iyi şiir yazıyorum diye kendini kandırmasın.....Bu, şiirin geleceği açısından hayatî öneme sahip bir mevzudur..Ben biraz da bunun peşindeyim...
  Kurumasın söz ağacı....Gelişsin,serpilsin,yeşersin,gürleşsin...Serbestlik serbestlik de bu kadar mı? ...Bunun bir sınırı olmalı...Pek çok şâir ne yazdığından kendisi bile haberdar değil...Şiirlere methiyeler dizilince kendisi de şaşırıyor...Tabiki,argo tabirle söylemek gerekirse çaktırmıyor da! ..Şiirde anlaşılmamak marifet olarak telâkki edilmemeli….
  Başımızı kuma gömmekle hakikatleri görmezlikten gelemeyiz. “Güneş balçıkla sıvanmaz” demiş atalarımız...Herkes bir yol tutturmuş gidiyor.Bu başıboşluk hayra alâmet değil..Ben bir kıvılcıma vesile oldum.Bu ateşi korlaştıracak sizlersiniz...Tartışmaktan zarar gelmez...Fikirler tartışılarak gerçeklere varılır.
  Son yıllarda ülkemizde bir serbest şiir furyası esiyor.Bin yıllık heceye kimse itibar etmiyor…Serbest yazmak moda oldu….Hatta heceyle yazanlar çağa ayak uyduramamakla suçlanıyor…Hatta bir Şâir(!) benim heceyle yazdığım şiirleri eleştirirken “Siz Yahya Kemal’i bile aşamamışsınız…Neyin peşinde koşuyorsunuz?…” diyordu.Yahya Kemal sanki sıradan bir şâir de ben onu bile aşamamışım…Soruyorum şiirle uğraşanlara: “Bugün Yahya Kemal’i aşan bir isim var mı?” O büyük şâiri aşsam sen benim şiirimi eleştirmeye cesaret edebilir misin?Yani sapla saman karışmış bir durumda…
  Ben bu hece düşmanlığına bir anlam veremiyorum…Heceyle yazanlar,bazı aşırı serbest şiir üstatları(!) gibi makinalaşarak vatanlarına mı ihanet ettiler?….Peki niçin hece şâirlerinin karşısına dikiliyorsunuz?Onların da hislerini ifade etme hakları yok mu?Hececiler niçin üvey evlât muamelesi görüyor?
  Son yıllarda yapılan şiir yarışmalarını hep takip etmişimdir…Bu müsabakalarda birinci seçilenler hep serbest tarzda yazan şâirlerdir.Madem öyle,bu yarışmalar “serbest ve hece ölçüsüyle yazılanlar” diye ayrı kategorilerde değerlendirilsin…Olmazsa şartnamelere “Bu yarışmaya ölçülü ve kafiyeli şiirler katılamaz” diye bir hüküm konsun!….
  Bunlar da olmazsa Kültür Bakanlığı’na bir teklifle giderek heceyle şiir yazılmasını yasaklayın…Konuyla ilgili kanun hükmünde kararnameler çıkarttırın!…Yine de heceyle yazanlar çıkarsa büyük Divan şâiri Nef’î’yi boğdurdukları gibi siz de bu asi herifleri darağacında sallandırın…Hem heceyle şiir yazmak Kopenhag kriterlerine de aykırı!!...Bizi Avrupa Birliği’ne almazlarsa bunun asıl suçlusu hece şâirleridir.Hecenin bu yetim çocuklarının bu ileri çağda yaşamaya ne hakkı var ki!.....
  

  Devamını Göster

  • 0
  • 0

  Cevap Yaz
• 

  Ahmet Nural Öztürk

  Kutlarım.
  Bana daha içten geldi.
  
  Ahmet Nural Öztürk

  Devamını Göster

  • 0
  • 0

  Cevap Yaz
• 

  Mehmet Şah Erincik

  sevgili şair kardeşim
  
  tebrik ederim.
  
  baki selamlar.

  Devamını Göster

  • 0
  • 0

  Cevap Yaz

TÜM YORUMLAR (16)