Başka Şiiri - Mehmet Fatin Baki

Mehmet Partev Paşa'nın gazeline Tahmis

Bilerek kânunu bir bankayı yağmâ başka
Ama banker dolu mecliste dü-bârâ başka
Seçilen başkanı tehdit yolu gavgâ başka
“Hikmete dâir olan resm-i müdârâ başka”
“Hükm-i devr üzre tabasbustaki ma'nâ başka.”

Aya nispet gücü çok farklı cihân-tâb mihrin
Çoğu gurbetçilerin hasreti bitmez hicrin
Kime bir faydası var gizli kalan bir fikrin
“Farkı var pâk-ı tıynette vekâr u kibrin”
“Vezni bir olsa da, gevher ile hârâ başka.”

Gül için bahçeciler, hârı sular bî-pervâ
Yorulur bülbül-i nâlân, dağıtır gül nefhâ
Yırtılır goncaların sînesi şerhâ şerhâ
“Rengi bû'dur güle ziynet, güzele hüsn-i bâhâ”
“Gül denir her güle amma, gül-i rânâ başka.”

Kaderin cilvesi kem zannedilir bir menhus
Kötülük ayrı bir eylem, gibi pest-i husus
Bize bir şeyleri göstermede örnek nâmus
“Revnâk-ı câha meseldir meh-i câh-ı nuhus”
“Feyz-i zâtı ise mâh-ı felek-âsâ başka.”

Salınan kul da sayar kendini Sultân Hüsrev
Cebel-i Kâf'ta bulur Anka'yı, meşhûr bir dev
Ne gerek Mehmede köşk, kâfi gelir dilbend-ev
“Dîde zülfünde gönül, çeşm-i siyehte Pertev”
“Serde sevdâ-yı diğer, derd-i süveydâ başka.”

Dü-bârâ = hile, yalan
Resm-i müdârâ = hoş görme şekli
Tabasbus = yataklanma
Cihân-tâb mihr = dünyayı aydınlatan güneş
Hicr = ayrılık
Pâk-ı tıynet = temiz yaradılış
Hârâ = taş, mermer
Hâr = diken
Bî-pervâ = korkusuz
Nâlân = ağlayan
Nefhâ = koku
Şerhâ = dilim dilim, parça parça
Bû = koku
Hüsn-i bâhâ = yüksek kıymet
Gül- rânâ = hoş ve latif gül
Menhûs = uğursuz
Pest-i husus = alçakça bir yol
Revnâk-ı câh = mevki parlaklığı, çekiciliği
Meh-i câh-ı nuhus = gösterişli, parlak ay
Feyz-i zâti = şahsın zenginliği
Felek-âsâ = cennetin güzelliği
Cebel-i Kâf = Kaf dağı
Anka = hayal edilen kuş
Dilbend-ev = gönül yuvası
Serde sevda-yı diger = Baştaki diğer tutku
Çeşm-i siyehte Pertev = gözde parlaklık veya şair Pertev
Derd-i süveydâ = kalpteki siyah nokta

Feilâtün feilâtün feilâtün fa'lün
. . / / . . / / . . / / / /