Mustafa Bayhan Adlı Üyenin Nedir Yazıları - A ...

zaza

28.01.2009 - 12:10

Lehçe iddiasina dilbilimsel bakis

Dilbilimciler buna nasil cevap verir, kisaca izah edeyim. Zaza dilinin Türkçeyle olan iliskisi, Almancayla Macarca gibi iken, Kürtçeyle olan iliskisi de Almancayla Ingilizce gibidir. Almanca ile Macarca nasil ayri diller familyasina girerlerse, Zazaca ile Türkçe de ayri ayri dil familya-sina aittirler. Almanca ile Ingilizce nasil cermen dilleri familyasinda iki ayri dil iseler, Zazaca ile Kürtçe de ayni sekilde, 40 dilden ibaret olan iranî diller familyasinda iki ayri dillerdir.

Zaza dili ile Kürt dili, dil-tarihi bakimindan oldugu gibi, fonoloji, mor-foloji, cümle kurulusu ve leksikoloji (kelime hazinesi) düzeyinde de çok farkli bir yapiya sahiptirler. Bu konuda dilbilimciler, dil mukayesesi yaparak dillerin ortak ve ayri özelliklerini tespit edip, tarihi bakimdan oldugu gibi, simdiki dilleri de gramer yapisina göre siniflandirmislardir. Bunun üzerine ciltlerce bilimsel eser vardir.

Kürt lehçecileri asimilayoncu politikalarini propaganda ederken bu te-mel bilimsel eserlerden bahsetmekten titizlikle kaçiniyorlar ve bunun yerine siyasi amaca dayanan ve bu yüzden hiç bir ciddi ve bilimsel de-geri olmayan Kürt açiklamalarini bikmadan kaynak olarak gösteriyorlar.
Iki dil arasindaki iliskiyi merak edenler, her iki dilin, günlük hayatta ençok konusulan temel kelimelerden birkaçini bir araya getirip mukaye-se ederlerse, bunlarin benzerligini veya ayriligini kendileri de kolayca tespit edebilirler. Bunu Zazaca ve Kürtçeye uygularsak, su misali vere-bilirim. Mesela günlük hayatta sik sik kullanilan demek, gelmek, gitmek, yemek, içmek ve istemek fiillerini mukayese edelim:
Zazaca Kürtçe Türkçe Almanca Ingilizce
vatene gotin demek sagen say
amaene hatin gelmek kommen come
siyaene çuyin gitmek gehen go
werdene xwarin yemek essen eat
simitene vexwarin içmek trinken drink
wastene xwastin istemek wollen want

Verilen bu basit misalden anlasiliyor ki, Almanca ile Ingilizce arasinda bile, ayri diller olmasina ragmen en azindan bastaki fonemleri ortak iken, Zazaca ile Kürtçe arasinda böylesi bir benzerlik bile yoktur.

zaza

28.12.2008 - 20:32

kardeşim duygusallığı bırakın zazacayı biraz araştırıp konuşun.gönlünüzden geçenlerle değil aşağıdakilere binaen mantığınızla gerçeklere ulaşmaya çalışın? ? ! ! ! ........Zazalar İranî etik grubuna bağlı azınlıktır. Ağırlıklı olarak Adıyaman (Gerger İlçesi) , Aksaray, Batman (Sason ilçesi) , Bingöl, Bitlis (Mutki ilçesi) , Diyarbakır, Elazığ, Kars (Sarıkamış ve Selim ilçeleri) , Erzincan, Gümüşhane, Erzurum (Çat, Aşkale ve Tekman ilçeleri) , Kayseri, Malatya (Pötürge ve Arapkir ilçeleri) , Muş, Urfa, Sivas (Kangal, Zara, Ulaş ve İmranlı ilçeleri) ve Tunceli illerinde ikamet etmektedir.
Bunun dışında İstanbul, Ankara, İzmir, Kocaeli ve birçok ile göç etmiş Zaza mevcuttur.
Türkiye dışında ise, Almanya, Avusturya, İsviçre, Hollanda, Belçika, Fransa, İsveç, Danimarka gibi Avrupa ülkelerinde de 300.000 Zaza'nın yaşadığı tahmin edilmektedir. Ayrıca, Cambul (Kazakistan) , Batum (Gürcistan) ve Suriye, İran ve Irak'taki Kürdistan özerk bölgesi'nde de Zaza yerleşimleri vardır.

Zazalar Belucistanlılar, Farslar, Gilanlılar, Kürtler, Lorestanlılar, Mazenderanlılar ve diğer İranî etnik gruplarla bazı benzerliği göstermektedir.

Din

Zazalar’ın yarısı Alevi, yarısı da Sünni Müslüman kesimden oluşmaktadır. Sünni kesimde ayrıca Şafii ve Hanefi Zazalar mevcuttur. Dersim (tunceli) in eski aşiretlerinden olan Alevi Zazalar, Sivas’dan Erzurum-Muş'a kadar uzanan bölge ve Kayseri’nin 'Sarız' ilçesinde ikamet etmektedir.Ayrica Dersim'in Alevi Zazaları Elazığın belirli yerlerinde bulunmaktadırlar.Sünni Zazalar, Elazığ, Bingöl, Diyarbakır, Urfa, Adıyaman illerinde yaşamaktalar. Alevi-Sünni ve Şafii-Hanefi farklılığı, Zazaca'daki şive farklılıklarına ve yaşam tarzlarına da yansımaktadır.

Dil

Zazaların dili Zazaca (Zazaca: Zazaki, Dimilki) 'dır. Zazaca, özellikle Tunceli, Bingöl, Erzincan, Sivas, Adıyaman, Diyarbakır, Elazığ, Muş, Ardahan, Kars, Batman, Bitlis, Erzurum, Malatya ve Şanlıurfa illerinde kullanılır.
Daha çok Diyarbakir'ın ve Urfa'nın kuzeyinde, yukarıda Elazığ'a kadar olan bölgede, Dicle, Çermik ve Siverek sehirlerinin içinde ve civarinda (köyleri) yasamaktadırlar. Belirgin bir Alevi (Kızılbaş) kimliği olan Tunceli ve civarındaki halk kendilerini 'Kırmanç' olarak tanımlarlar.
Daha önce Zaza ile Kırmanci halkının aynı dilin (Dımılkı) diyalektlerini konuştuğu iddia ediliyordu. (Hadank, 1932: 4-6; Minorsky, 1928: 91,105 ve van Bruinessen,1992a dip not 115:30) Ancak günümüzde Kurmancinin Güney İranî dil grubuna ait olup Dimilki Zazaca ve Guran dili'nin Kuzey İranî dil grubuna ait olduğu kabul edilmektedir. (MacKenzie, 1961; 68-86; Minorsky, 1964; 13-14 ve Izady, 1988:23)

Zaza ve Guranlar (Goraniler) 'in dili biribirine çok yakın olup Sorani lehcesiyle de rahatlıkla iletişim kurar ama kurmancca ile iletişim zorluğu vardır. Uzmanlar da Zazaca ile Kurmanciceyi'yi ayrı dil guruplarına yerleştirmektedir. Dil gramatik yapısı aynıdır ve kelimelerin çok büyük çoğunluğunun kökeni aynıdır ve bazı telefuz farklılıklarına uğramışlardır. Kürdolog Izady de Zazaca ile Kürtçe'nin aynı dilin şivesi olmadığını ve farklı diller olduğunu söylemektedir.

zazaca

16.09.2008 - 01:03

SAYIN BİNGÖL ZAZASI KARDEŞİM SEN BİNGÖLLÜ OLABİLİRSİN AMA ZAZASI KELİMESİ HİÇ UYMUYOR YAZDIKLARINA.(BANA HATIRLATIYOR) İKİLİSİNDEN KASTIN NEDİR BUNU EDEBİYATÇILAR BİLE ÇÖZEMEZ.BİR ZAZA, KÜRTLERLE AYNI BÖLGEDE YAŞAMAMIZA RAĞMEN NEDEN DEDELERİMİZ VE BİZ KENDİMİZ İÇİN ZAZA TERİMİNİ KULLANMIŞIZ HİÇ MERAK ETMEZMİ BE.ÖRNEĞİN BİR SORANİ LEHÇESİNİ KULLANAN KİŞİYE HANGİ DİLİ KONUŞUYORSUN YADA HANGİ MİLLETTENSİN DİYE SORULDUĞUNDA BEN SORANİYİM DİLİM DE SORANİCE DEDİĞİNE RASTLANMAMIŞTIR.SÖYLEDİKLERİ CÜMLEDE SORAN DİYE Bİ KELİME KULLANMAZLAR KÜRDÜM VE KÜRTÇE KONUŞUYORUM DERLER PEKİ SORANİ NEDİR DİYE SORDUĞUNUZ DA ONU BİZ DEĞİL DİĞER KÜRTLER BİZE DİYORLAR CEVABINI VERİRLER.PEKİ YA BİR ZAZA NEDEN KENDİSİNE ZAZA DER NEDEN DEDELERİMİZ KENDİLERİNE ZAZAYIZ DERLERDİ.KÜRTLERE KIRDAS DERLER Dİ DE NEDEN KENDİLERİNE KÜRTZAZA DEMEZLERDİ.LÜTFEN KARDEŞLERİM KİMSENİN KUYRUĞU YA DA UZANTISI OLDUĞUNUZU SÖYLEDİĞİNİZDE VİCDANINIZ RAHAT EDİYORMU KAFANIZ DAKİ SORU İŞARETLERİ BİTİYORMU DİYE DENEYİN! BEN KÜRTÇE VE TÜRKÇEYE BAKTIĞIMDA VE ZAZACAYI DA İNCELEDİĞİMDE(KÜRTÇEYİ DE BİLİYORUM) ZAZACA-KÜRTÇE, ZAZACA-TÜRKÇE ORTAK KELİMELERİN SAYISI HEMEN HEMEN AYNI, EE O ZAMAN HEM KÜRDÜM HEM TÜRKÜM DEMELİSİNİZ.MADEM BU OLMAYACAK BİŞEY O ZAMAN ZAZAYIM NEDEN HALA DİYEMİYOR BAZILARIMIZ.NEDEN EMANETİMİZİ KÜRDÜZ DİYİP ONLARA HAVALE EDİYORUZ.KENDİMİZİ KANDIRIYORUZ.SİZE BİZATİHİ MUHATAP OLDUĞUM Bİ MÜNAKAŞAMI ANLATAYIM Bİ KÜRT ARKADAŞIM İLLA KÜRTLERİN Bİ KOLUSUNUZ DEDİ BENDE ONA SEN SORANİCE VE KIRMANÇİ ANLIYORMUSUN DEDİM
BANA BEN KIRMANÇIM SORANİCE Yİ DE DİKKATLİ DİNLEDİĞİM DE ÇOK İYİ ANLIYORUM DEDİ O ZAMAN BU DA ZAZACA BUYRUN DEDİM VE TANE TANE KONUŞTUM BANA YAV BİR KAÇ KELİME ANCA ANLADIM HANGİLERİ DEDİM BAKTIM BU ANLADIĞI KELİMELERİN YARISI ZATEN TÜRKÇEDEN GİRMİŞ OLANLARI DİĞERLERİ DE EZ,TI VE ÇI.EE BU KELİMELERİ İRANLILAR TACİKLER AFGANLAR PAKİSTANLILAR OSETLER DE KULLANIYOR DEDİM.O ZAMAN ONLAR DAMI KÜRT OLDULAR DEDİM.YAV İŞTE HEPİMİZİN DİLİ AYNI KÖKENDEN GELİYOR YANİ DEDİ.PEKİ ONU DA AÇIKLIYAYIM DEDİM.HİNT İRANİ DİLLER GÜNEY ASYANIN HER YERİNDE KONUŞULUR.ZAZA,KÜRT,İRANLI,AFGAN,TACİK,OSET,HİNDU BUNLARIN HEPSİ AYNI DİL AİLESİNDENDİR.MESELA MACARCA,FİNCE,MOĞOLCA,JAPONCA URAL ALTAY DİL AİLESİNDE BULUNURLAR FAKAT BİR MACARIN BİZ TÜRKÜZ BİR TÜRKÜN DE JAPONUZ DEDİĞİNE TANIK OLDUN MU DEDİM HAYIR DEDİ.SONUÇ=BİR ZAZA DEVLETİNİ DE DİLİNİ DE DİNİNİ DE SEVMELİ BUNLARIN HER ÜÇÜNÜ DE SEVMEYEN DALALET VE HIYANETİN EN BÜYÜĞÜ İÇERİSİNDEDİR.(ZIWANO EN WEŞO O,KAM VANO NİYO,WA WERZO ŞIRO,NAMEY CI Zİ WEŞO,KISEY CI Zİ WEŞO)

zazalar ve kürtler

15.09.2008 - 07:42

ZAZALAR SADECE VE SADECE ZAZADIRLAR zazalar kürttür diyen kürtler ve onlara inanan hakketen kalın kafalı ki(diyarbakırda ki kürtler zazalar kalın kafalıdır derler bizzat duydum) size hiç anlatılmadımı ki yaklaşık 600 sene komşu köylerde yaşayan kürtlerle zazalar birbirini anlamazmış öyleki ben gergerliyim orda dip dipe köylerimiz vardı birbirimizi yeminle söylüyorum hiç anlamazdık.sonuç= türkiyedeki bir türkle milyonlarca km ötedeki özbek birbirini anlıyorda bilinen tarihi en az 600 yıl olan yan yana yaşayan sözümona iki kardeş birbirini anlamayacak ha.yav farklı dili konuşan iki kişi yan yana 1 yıl kalsa birbirbirlerini anlıyorlar bee.kardeşlerim bi gerçek var ki dedelerimiz kürtçeyi hiç anlamazdı da bazılarımız kürt arkadaşlarımızdan öğrendik biraz. kürtlerde türkler de kardeşimizdir ama aynı ırktan kesinlikle değiliz.gerçek hayatta çok iyi gördük ki zazalar bi kürtle de bi türk le de anlaşabilmek için onların dilini öğrenmek zorunda kaldılar ama kürtler hem zazacayı bilmezler hemde kürtsünüz derler.yani kaz gelen yerden tavuğu esirgemiyorlar.zazalar sadece ve sadece zazadırlar.kürt olmaya ihtiyacımız yok dedelerimizden kalan zazacamızı unutmayız bu vatana ihanet de etmeyiz...kendini kürt kabul eden de zazacayı unutsun kendilerine (kalın kafalı) diyen kürtlerden kürtçe öğrensin.tabii kalın kafası alıyorsa...! ! ! ? ? ? ?

zaza

13.09.2008 - 07:45

ZAZALAR SADECE VE SADECE ZAZADIRLAR zazalar kürttür diyen kürtler ve onlara inanan hakketen kalın kafalı ki(şima_şima rumuzlu kürt yorumcu,zazalara kalın kafalı derler diye yazmış iyi okuyun o dengesizin yazdıklarını) size hiç anlatılmadımı ki yaklaşık 600 sene komşu köylerde yaşayan kürtlerle zazalar birbirini anlamazmış öyleki ben gergerliyim orda dip dipe köylerimiz vardı birbirimizi yeminle söylüyorum hiç anlamazdık.sonuç= türkiyedeki bir türkle milyonlarca km ötedeki özbek birbirini anlıyorda bilinen tarihi en az 600 yıl olan yan yana yaşayan sözümona iki kardeş birbirini anlamayacak ha.yav farklı dili konuşan iki kişi yan yana 1 yıl kalsa birbirbirlerini anlıyorlar bee.kardeşlerim bi gerçek var ki dedelerimiz kürtçeyi hiç anlamazdı da bazılarımız kürt arkadaşlarımızdan öğrendik biraz. kürtlerde türkler de kardeşimizdir ama aynı ırktan kesinlikle değiliz.gerçek hayatta çok iyi gördük ki zazalar bi kürtle de bi türk le de anlaşabilmek için onların dilini öğrenmek zorunda kaldılar ama kürtler hem zazacayı bilmezler hemde kürtsünüz derler.yani kaz gelen yerden tavuğu esirgemiyorlar.zazalar sadece ve sadece zazadırlar.kürt olmaya ihtiyacımız yok dedelerimizden kalan zazacamızı unutmayız bu vatana ihanet de etmeyiz...kendini kürt kabul eden de zazacayı unutsun kendisine (kalın kafalı) diyen arkadaştan kürtçe öğrensin.tabii kalın kafası alıyorsa...! ! ! ? ? ? ?