*/*/*/ Sn. Cüneyt MENGÜ'ye */*/*/
Birkaç misli AZAF, işsiz BOŞBATTAL
Zahireci ELLAF, elbise PARTAL
Kabakulak NIKÂF, masala MATAL
Aramağa AHTARMAĞ deriz Tükmeneli’nde
Kendisine ÖZÜ, havai YÜNGÜL
Acura TERÜZÜ, burgaç HEPELÜL
Yeryüzü YERÜZÜ, perçeme KEHKÜL
Budamağa BİCAR ETMEĞ deriz Türkmeneli’nde
Çalışan SAİ, tuvalet KENEF
Bir mezhep KAKAİ, menfaate NEF
Fedai FİDAİ, hurma dalı SEEF
Çınlamağa CINGILDAMAĞ deriz Tükmeneli’nde
Peruk İRYETİ SAÇ, eşit BAŞABAŞ
Yengece İLANKAÇ, bir çarık KELAŞ
Hilekâra KALLAÇ, ziynete HILHAŞ
Yüzmeğe ÇİMMEK deriz Tükmeneli’nde
Karakola MERKEZ, casusa HEFYE
Bir süs eşyası YEZ, eşyaya HEŞYE
Azıcığa BİREZ, kaç para NEÇEYE
Dayanmağa DÖZMEĞ deriz Tükmeneli’nde
Başıboş BERALLAH, apaçık AŞKAR
Operatör CARRAH, çiçekler AZHAR
Cehenneme DÜZAH, hastaya BİMAR
Doldurmaya EBILLEMEĞ deriz Tükmeneli’nde
Yetenek DASALAT, ilk defa ÖGCE
Omurga FAKARAT, iç uyak SECE
Vaziyet HAL HAKAT, kıl kadar KILCE
Çığlık atmağa FİZZEH BASMAĞ deriz Tükmeneli’nde
Salıncak İLANÇAĞ, gizlice HÜSKÜT
Geniş giysi ŞALTAĞ, kıskanan HESÜT
Süzme yoğurt TORAĞ, balinaya HÜT
Gücenmeğe GİLEYLENMEĞ deriz Tükmeneli’nde
Nerede HA YANDA, açmam AÇMARAM
Bozuk para HURDA, içmem İÇMEREM
Musibete KADA, geçmem GEÇMEREM
Uğultuya ĞINILTI deriz Tükmeneli’nde
Keyifsiz HULKUDAR, güç TÂB Ü TÜVÂN
Parmaklık MIHACCAR, aciz NATUVAN
Marangoza NACCAR, kıymetsiz SAVAN
Bunamağa HIRIFLAMAĞ deriz Tükmeneli’nde
Su kaynağı BILAĞ, o kadar ONCA
Hastalıklı NASAĞ, ne kadar NANCA
Başörtüsü SAÇBAĞ, bu kadar MUNCA
Oflayıp pohlamağa IFILDEMEĞ deriz Tükmeneli’nde
Açıkgöz CERBEZE, sümük HİNNİK
Yüz yüze ÜZ ÜZE, eğlence TÜNNİK
Boş lakırdı HERZE, anahtar KİLİK
Çalışmağa İŞLEMEĞ deriz Tükmeneli’nde
Neşeli kadın ŞUH, önlük SADRİYE
Kokuşmuş TEFESSUH, boş ver KİRSİYE
Enfiye BURUNNUH, yamuk BED GÜNYE
El koymağa KAPAZLAMAĞ deriz Tükmeneli’nde
Kudüme DUMBULBAS, ukala KUDDE
Dopdolu BASABAS, yaya PİYADE
Süpürücü KANNAS, lazımlık KEDE
Oyalanmağa LEHYOLMAĞ deriz Tükmeneli’nde
Sıkıntı DAĞDAĞA, bu kez BIKEREM
Yasaklı KADAĞA, herkes ELELEM
Kurbağa KORBAĞA, bereket KEREM
Alay etmeğe MEZZEK ETMEĞ deriz Tükmeneli’nde
Vesvese VASVASLIĞ, arsız CİNGANA
Çocukluk UŞAHLIĞ, bazen HAYHANA
Mezarlık TÜRBELIĞ, saksı SINDANA
Adak tutmağa NEDRETMEĞ deriz Tükmeneli’nde
Korkuluk SITARA, çok yorgun NEHİL
Sürahi MAHMARA, nezle NEVAZİL
Dümbelek NAKKARA, sakat, felçli ŞİL
Vurmağa OHLAMAĞ deriz Tükmeneli’nde
Şekerlik ŞEKERDAN, şarap küpü HUM
Balona ŞİŞİRDAN, zehirler SÜMUM
Avare SERGERDAN, uğursuza ŞUM
Pörsümeğe ÖLİŞKEMEĞ deriz Tükmeneli’nde
Tefeci FAYIZ HOR, aniden BİRDEN
Pantolona PANTOR, katiyen KETEN
Gardıroba KANTOR, damat KÜREKEN
Ayıklamağa PEK ETMEĞ deriz Tükmeneli’nde
Yan taraf YANAŞA, nöbetçi HEFER
Düzensizlik HOŞA, kıvılcım ŞERER
Cezbeden DİL-KÜŞÂ, tabanca VERVER
Rehbere REHNUMA deriz Tükmeneli’nde
Utangaç UTANCAĞ, geçen yıl BİLDİR
Leş yiyen karga ZAĞ, reva BİREBİR
Çok konuşan YANŞAĞ, bazen GEHTE BİR
Silkinip kaçmağa SIÇPINMAĞ deriz Tükmeneli’nde
Utanma ÜZ HAYA, tomurcuk KABAR
Kaç para NANCIYA, ağaçlık ŞAHSAR
Büyüklük KİBRİYÂ, zarif ŞİRİNKÂR
Filizlenmeğe ŞÜBBE ATMAĞ deriz Tükmeneli’nde
Yahudi’ye CİFİT, gökyüzü ASMAN
Mürekkebe DİVİT, sonradan ANNAN
Dereotu ŞİBİT, mamur AVADAN
Tanıtmağa TAPŞIRMAĞ deriz Tükmeneli’nde
Su sığırı GAMIŞ, su bendi DEHNE
Ekşimiş TURŞAMIŞ, kolye GERDENE
Sıcaklığa TAVIŞ, şüphe MEZENNE
Ümit etmeğe UMSANMAĞ deriz Tükmeneli’nde
Aldatıcı ALDAĞ, sembolik REMZİ
Beceriksiz MAYMAĞ, serum MIĞEZZİ
Sarımsak SAMIRSAĞ, kendisi ÖZİ
Şımartılmağa ÜZ GÖRMEĞ deriz Tükmeneli’nde
Vefasız BEVEFA, ıssız yer ÇÖLLIĞ
Meşakkate CAFA, tuzluk DUZDANLIĞ
Tesadüfen SIDFA, geçim EVDARLIĞ
Çaresiz kalmağa VAYA KALMAĞ deriz Tükmeneli’nde
Semizotu PERPİNE, turfanda NOBAR
Öz anne SAĞ NENE, çamaşır PALTAR
Mutluluk TEHENNE, komutan SERDAR
Gevezelik etmeğe YANŞAMAĞ deriz Tükmeneli’nde
Darbuka DÜMBELEK, dünkü DÜNENKİ
Mantara GÖBELEK, havuç YARKÖKİ
Kelebek KEPENEK, kaldırım SEKKİ
Mecbur kalmağa ZEBUN OLMAĞ deriz Tükmeneli’nde
17 Mart 2013
Celil ÇınkırKayıt Tarihi : 17.3.2013 17:51:00
Şiiri Değerlendir
© Bu şiirin her türlü telif hakkı şairin kendisine ve / veya temsilcilerine aittir.
Değerli dostlarım, Ne yazık ki günümüze kadar Irak'ın Kerkük, Musul, Telafer, Kifri, Altunköprü, Tuzhurmatu ve diğer yerleşim yerlerinde yaşayanTürkmenlerin kullandığı dil ile ilgili (Sn. Habip Hürmüz'lü'nün Kerkük Sözlüğü isimli kitabını bir yana koyacak olursak ki bu kitapta kayıt altına alınan sözcük sayısı 8.000'i bile bulmuyor) hiç bir sözlük çalışması yoktur. Bu alandaki boşluğu doldurmak üzere uzun zamandan beri çalışma ve araştırmalarım devam etmektedir. Öyle tahmin ediyorum ki 2013 yılı içerisinde bu söz çıkını çalışmam okuru ile buluşacaktır. Bu kitap özellikle bölge kültürü üzerine lisans, yüksek lisans ve doktora çalışmaları yapacaklar için kaynak kitap olacaktır. Türkmenler için de çok faydalı olacağına inanıyorum. Şu ana kadar kayıt altına aldığım sözcük sayısı 12.000 den fazladır. Bu çalışma ile yalnızca Yurdumuzdaki araştırmacılara değil tüm Türklük Dünyasına ölümsüz bir eser bırakacağıma inanmaktayım. Günümüzde Suriye'de yaşayan Türkmenlerin çoğu 70 yılı aşkın bir süreden beri asimile edildiklerinden dillerini kullanamamaktadırlar. Bu yüzden kendilerini Türkmenlikten ziyade Arap hissetmeye başlamışlardır. Dile ve kültüre yapılan hizmetin ibadet kadar önemli olduğuna inanmaktayım. Zira bir insan topluluğunu millet yapan en önemli unsur DİL'dir. Bu çalışmamda hiç bir desteğini esirgemeyen Sn. Cüneyt MENGÜ'ye şükranlarımı arz ediyorum. Saygımla, Celil ÇINKIR
yüreğine emeğine sağlık.Sayende ata dilimizden
unuttuklarımızı hatırladık.
TÜM YORUMLAR (5)