………….
..heykel yapımında bloktan figüre geçiş aşaması dediğimiz aşamanın şiirde ölçüden serbeste geçiş aşamasıyla özdeşleştirmemi biraz daha açmak durumundayım. Figür önce sanatçının kafasında bir düşünce olarak oluşur.
Serbest şiirde konu dediğimiz olay da önce şairin kafasında (genel kullanım şekliyle gönlünde demeliyim) ortaya çıkar.
Yontu ustası düşüncesinin matematiksel oranlamalarını hesaplar ve kendi duygularını da katarak yontuya başlar.
Şair de şiirinde matematik orantılamalarını yapacaktır. Her ne kadar adı serbest olsa da doğanın temelinde var olan altın oran gibi şairin şiirinin de mutlaka bir altın oranı vardır. Ve şair bu orantılamayı yapabilecek alt donanıma mutlaka sahip olmalıdır.
Blokta ne kadar fazlalık varsa özenle hepsini milim milim uzaklaştıran yontu ustasının en ufak bir fazlalığa ve pürüze tahammülü olamaz. Çünkü en ufak bir pürüz sanatçının eserinin çibanı ve kusuru olarak sonsuza kadar ona batacaktır.
Şair de serbest şiirinde bu titizliği göstermek durumundadır. Çünkü adı üstünde serbest bir çalışma yapmaktadır. Alt hece sayısını parmak sayarak üst heceye uydurmak zorunluluğu olmadığı için fazlalıklarla okuru boğma hakkı da olamayacaktır. Altın oranı yakalayabildiği ölçüde her türlü gereksiz sözcükten şiirini arındırabilmelidir ki bu hece eklemekten kat kat daha fazla emek, bilgi ve titizlik gerektiren zor bir çalışmadır.
O masal dağında ünleyen gazal
Güz ve hasret yüklü akşam bulutu
Güz ve güneş yüklü saman kağnısı
Babamdan duyduğum o mahzun gazel
Ahengiyle dalgalandığım harman
Serbest şiirin en önemli can alıcı noktası, bu altın orandır.
Altın oran, yukarıda iki numaralı konuda belirttiğim gibi serbest şiirdeki kısmi benzemezliklerin girişen anlam anlatım ruh estetiğidir. Serbest şiir alabildiğine bir yeteneğin süreçleşmesidir.
Düz cümleleri alt alta sıralamak, olarak geliştirenler sürecin elemesinden ve bir hurda yığın olmaktan, çerz gibi tükenir olmaktan kurtulamayacaktır.
Unutmayın altın oran tam sayı yani tamlık değildir. tam ve mükemmel devinmez. Benimde çalışmalardaki temam bu.
Çalışmanızı hayli ilginç, benim dünyamla çoğu kez kesişir buldum. Takdirle.
Mutluluklar.
evet öğretmenlik yapmış iyide yapmış tüm şiir yazanlar okumalı bence....
bu arada öğretmenler gününü kutluyorum tüm öğretmenlerin....saygıyla
Tamay hanım burada da öğretmenlik yapmış. Nede olsa meslek öğretmenlik. Kanın çektiği gibi mesleki alışkanlıkta buna sürüklüyor demek!. Tesbitleri elbette doğru ve her şairin uyması gereken hususlar. Yalnız diyorum ki, Tamay hanım ders vereceğine acaba şiir yazsa da okusak daha iyi olmaz mı? Hazır kurallaı belli blok belli yontu şekli belli!...Saygılarımla
Hece ölçüsüyle yazılan şiirlerde, ilk iki dizede anlam bütünlüğü aranmaz çoğunlukla. Anlam güzelliğinin yerini ses benzeşmesi, yani uyak almıştır. Asıl anlam son dizelerde yoğunlaşır. Oysa serbest şiirin küm dizelerinde, anlam değerlidir. Tüm dizeler, birbirini tamamlamalı, bütünlük oluşturmalıdır. Sadece anlam bütünlüğü de yetmez elbet. Çarpıcı benzetmeler, imgeler, anıştırmalar, dokundurmalar yerli yerinde kullanılmalı. Kimi zaman çok sözcükle az anlam, kimi zaman az sözcükle çok anlam... Dengeyi iyi tutturarak elbet...
altın oranı yakalayabilmek...
yine doğru bir tesbit can dostum...
doğru...
eser derinlik ve içerik bakımından ne şekilde olurs olsun emek ister...
kurgu işter...
teknik ister...
teşekkürler güzel paylaşımlarınız için...
Bu şiir ile ilgili 6 tane yorum bulunmakta