Sepîde-dem ki küşâd olmış idi bâb-ı seher

Sepîde-dem ki küşâd olmış idi bâb-ı seher
Gözini yummış idi hâbdan her ehl-i seher

Meger ki togdı güni mâlik-i seher-gâhun
Ki çıkdı çâhda delv ile Yûsuf-ı hâver

Nihân idüp yüzini çeşm-i şûh-ı encümden
Zen-i zemâne bürindi sepîd bir çâder

Çü oldı çeşme-i hûrşîd-i münfecir fecre
Reşâş-ı nûr ile toldı sipihr ser-tâ-ser

Çıkardı penbe-i subhı sımâh-ı cândan şeb
Ki ire gulgul-ı tesbîh-hân vakt-i seher

Zebân-ı hâl ile tesbîhe eyledi âgâz
Semâ vü ‘arz u zemîn ü zemân u bahr ile ber

Açıldı gül gibi ol demde gonce-i ümmîd
Görüp nesîm-i hidâyâtı bâg-ı cânda eser

Pür itdi rişte-i müjgân-ı çeşm-i zârîye
Le’âl-i eşk ile göz görmedük niçe gevher

İdindi sübha-i dest-i niyâz u ‘acz u kusûr
Bu resme oldı tazarru’-künân u ‘özr-âver

Ki ey münevver-i çeşm-i şuhûd-ı ehl-i basar
Fürûg-bahş-ı fetîl-i çerâg-ı ‘ilm ü nazar

Cilâ-dihende-i âyîne-i ‘ukûl u fikr
Ûiyâ-künende-i ‘ayn’el-yakîn-i çeşm-i ‘iber

Zamîr-i sâni’a her işden intikâl eyler
Zamîr-i fâ’il olur taht-ı fi’lde muzmer

Zuhûr eyledi bir emr-i kün ile bu ef’âl
‘Aceb degül mi ki ef’âle emr ola masdar

Meselde gülşen-i îcâd u kudretüne göre
Sipihr kubbe-i haşhâş içinde dâne beşer

Müzâhir oldı merâya tecellî-i zâta
‘Arûs-ı şâhid-i ma’nâye oldı hacle suver

Nedür bu ‘âlem-i ekvânda ki kazâ vü kader
Nedür bu ‘âlem-i a’yândaki kavî vü kader

Nedür bu bahr-i mu’allak ki şeb-çerâg ile pür
Nedür bu kulzüm-i nîlîde surh nîlûfer

Beyân-ı künh-i ilâhîde lâl ehl-i kelâm
Sükûtı mantıkınun mûsîkî yirine geçer

Hakîkatine irişmekde dest-i ‘ilm eşell
Kemâl-i zâta nazar dîde-i nazar a’ver

Tabî’î olmaya çünki hidâyet-i ezelî
Riyâz-ı kesb-i ‘ulûm-ı riyâzîden ne biter

Bu iktizâ-yı kazâ hikmet-i İlâhîdür
Hakîm yabane öter felsefî ‘abes söyler

Kör ola dîde-i işrâkiyân çün huffâş
Kaçan ki ‘âleme hûrşîd-i Kibriyâ sala fer

Meşiyyet-i ezeliyye çün olmadı hem-râh
Reh-i dalâlda meşâyi râhîl ü ebter40

Harîm-i sun’ı mesâhatde ‘akl vâlih ü deng
Ki hads ana ‘amûd olmayan kıyâs-ı veter

Kalurdı ‘öşr-i ‘aşîrden beyânda sıfrü’l-yed
Rukûm-ı necm ile itse hesâb Ebû Ma’şer

Sipihr-i ‘akl ile çün tob-ı zât-ı kürsîdür
Kitâb-ı hey’eti ‘ilm-i nücûmı ‘akl n’ider

Olursa hayt hat-ı istivâ zemîn şâkûl
Olursa çarh suturlâb u sakb şems ü kamer

Sumût olursa burûc u mukantarât eflâk
Çekerse ‘akl nice sâl ceyb-i fikrete ser

Hîç alınur mı gönül irtifâ’-ı şems-i yakîn
Murî çü olmaya ser-rişte-i hidâyet eger

Verâ’-i hatda kalup ‘akl-ı nısf fazla gibi
Karîb-i kutb-ı yakîn evliyâya zerre kadar

Çeh-i devâtda hâme rasad çeküp niçe nîl
Gözetse çarh-ı ma’ânîde seyr-i necm-i fikr

Yakını itmeye pergâr-ı vehm ü zan merkez
Devât kutb ola bin yıl eger kalem mihver

Sutûr-ı fenn-i Mecestî vü ‘ilm-i Öklidîs
Olursa pâye-i mi’râc ‘akl-ı dûr-nazar

Çıkarmaz âb-ı nizâ’î serây-ı tahkîka
Kusûr u ‘aczde kalur mühendisân-ı fikr

Tabîb eger ola cân-bahş u muhyî-i mevtî
Dem-i Mesîhden i’câzda ura dem eger

Tefekkür ile olup mâlihulyâ ‘ârız
Kala ‘ilâc kusûrında ‘âciz ü ebter

Sipihri itse tasavvur dimâgı tola sider
Zemîni kılsa tefekkür vücûdı bula hazer

Kelâm-ı hâlika yine kelâmıdur şâhid
Degül mi âyete î’câz bunca ay u süver

Cenâb-ı Hakkı ne bilsün basîret ü fikret
Umûr-ı bâtınayı derk ider mi hiss ü basar

Fezâ-yı tîh-i tehayyürde kaldı dil güm-reh
Meger ki menzîl-i maksûda ‘acz ola rehber

Semât-ı kıble-geh-i ‘acze togrulur âhir
Egerçi kıble-nümâ gibi dil olur muztarr

‘Arûs-ı bikr-i fikir hacle-gâh-ı noksanda
İdindi perde-i ikrâr-ı ‘aczini mi’cer

Nu’ût-ı zâtını ‘ad itmeye hatîb-i lisân
İderse dâne-i dendânı pâye-i müneyyer

Harîm-i sâhat-ı sun’a nezâre kılmagiçün
Konıldı kasr-ı vücûdunda bu iki manzar

Çıra budagı degildür gözün aç itme çerâ
Cihâna ‘ibret ile sal nazar bakar da bakar

Murâdun ise şühûd-ı ruh-ı murâd eyle
Cilâ-yı eşk ile mir’ât-ı çeşmi rûşen-ter

Ya câm-ı Cem yâhûd âyîne-i Sikenderdür
Nazar idersen eger ‘ibret ile seng ü meder

Zihî cemâl-i cihân-sûz u cân u dil-efrûz
Ki lem’asıyle hacer nâr u nûr oldı şecer

Harîm-i sun’a ne lâzım delîl-i şem’-i nücûm
Zuhûr-ı pertev-i kudret çü şemsden azher

Meşâmm-ı ehl-i şühûdı mu’attar itse n’ola
Serây-ı sun’a felek tob-ı zer-nişân micmer

Anun irâdeti te’sîridür esîriyyât
Anun meşiyyetine oldı cümle fermân-ber

Bahâr irse reyâhîn-i sahâ’if-i çemene
Kemâl-i sun’unı isbât içün yazar mahzar

Şitâ yetişse cemed müncemid olup çü cemâd
Cemâl-i kahruna mir’ât olup olur mazhar

Habâb-ı sun’da mahbûs ‘unsur-ı bâdî
Gören hevâyı ne vech ile kevne bâdî der

Kaçup şerâr-ı celâlinden âteş-i ser-keş
Hisâr-ı sengi vü hısn-ı hadîdi itdi makarr

Şeh-i şinâba virür bir salâbet ü savlet
Ki şîşe-i cemedde dîv âbı habs eyler41

Riyâz-ı merhametün berg-i terresi cennet
Zülâl-i ‘âtifetün feyz-i katresi kevser

‘Azâb-ı âteş-i hırmân rahmetünden dûr
Cehennem âteşi sûziyle yanmaz ehl-i makarr

Nesîm-i subh-ı celâl esse bâd-ı kahrun ile
Eger sürâdık-ı zâtü’l-imâd ise sarsar

Zalâl u küfr-i ‘adûdan cenâbı müstagnî
Ne naks-ı mihre nazar görmez anı çün şeb-per

Şeb-i dalâlde irşâde nev’-i insânı
İrişdi şem’-i hidâyetle bunca peygamber

Söyündi şem’i vü tagıldı cem’i her birinün
Çü tünd-bâd-ı havâdis cihâna virdi keder

O şem’-i cem-i hidâyet çerâg-ı bezm-i rüsül
Çerâg-ı dînin uyandurdı tâ dem-i mahşer

Güzîn-i halk-ı beşerdür rüsül güzîn-i beşer
Güzîn-i zübde-i mahlûka ol durur server

Tecellî-i leme’ât-ı cemâle meclâdur
Zuhûr-ı pertev-i nûr-ı İlâhîye mazhar

Serây-ı sümme denâ vü serîr-i ev ednâ
‘Uluvv-ı kadrine mi’râc pâye-i kem-ter

Duhûl eyledi ol bâr-gâh-ı kurbe ki ol
Degül bu çenber-i eflâk anda halka-i der

Şu bezm-i ünse harîf oldı dönmese Cibrîl
Yakardı şem’ine pervâne-var bâl ile per

Zihî celâl ki tâvûs-ı bâg-ı kuddûsı
Harîm-i vahyine cârûb eyledi şeh-per

Vücûdı olmasa ser-nâme-i sahâyif-i halk
Kalurdı nüsha-i tekvîn-i kâ’inât ebter

Kemâl-i mu’cizesin halka eyleyüp isbât
Dünîm oldı ki tâ iki şâhid ola kamer

Kemân idüp ana Hak sundı kâbe kavseyni
Ve mâ remeyte hadünün ana izrameyte veter

Münâfık anlamasa n’ola kadr-i gerd-i rehen
Virür mi dîde-i a’mâya tûtîyâ zîver

Nedür bu mu’cize dâyim ki haşre dek ümmet
Kerâmet eylese izhâr-ı mu’cize dirler

Bilinmez evveli mi âhiri mi hayrludur
Buyurdı ümmeti hakkında çünki misl-i matar

Şu resme eyledi tertîb gülşen-i dîni
Ki haşre dek ana virmez hazân-ı devr-i keder

Nesîm-i sıdk-ı ‘atik esdi ol gülistâna
Virüp cedîd tarâvet misâl-i bâd-ı seher

Nihâl-i devr-i ‘Ömer kad çeküp olup ser-sebz
O bâga ‘adli idi sâye-i safâ-güster

Tereşşuh eyledi ebr-i hayâ-yı Zi’n-nûreyn
Şükûfe-zârını ol dînün itdi tâze vü ter

Nesîm-i feyz ile ser-sebz oldı gülşen-i âl
Açıldı gül gibi devr-i hilâfet-i Haydar

Hasandur ol güle jâle Hüseyn ana gonce
Ki oldı revnak-ı bâg anlarunla efzûn-ter

O bâga iki nihâl ol nihâlde iki gül
O gülbüne iki gonce o şâha iki semer

O postda iki bâdâm o pisteye iki magz
O hâteme iki fass ol nigîne iki güher

O tîgde iki bend ol niyâmda iki tîg
O dürce iki dür ol burcda iki ahter

Dirîg ü hasret ü derdâ vü sad-hezâr efsûs
O gülde böyle imiş hikmet-i kazâ vü kader

Ki ola sadmet-i bâd-ı hazân ile pâ-mâl
Ki ire şevket-i bî-dâd-ı hâr ile hançer

Ten ü kabâsı ola zahm-hûrde vü sad çâk
Dehân u çihresi âguşte ola hûn-ı ciger

Gül-i dehân-ı hasen tolmadı mı jâle-i zehr
Bu gülşene ol iken jâle-i gül-i ezher

Dilinde çıkmadı mı gonce gibi zahm ile baş
Hüseyn iken o gülistânda gonce-i âhmer

Vücûd-ı pâkını bir nahl-i gül gibi itdi
Nihâl-i kâmeti üstinde zahm-ı tîr ü teber

O gülşenün güliyem ol çemen giyâhiyem
Bu çekdigüm gam u endûh ana delîl yeter

Figân ki şâh-ı emel itse kasd neşv ü nemâ
Matar yirine felek zehr-i mâr feyz eyler

Yir anı kirm-i sitem niteki ten-i Eyyûb
Nesîm-i lutf ile bir berg zâhir olsa eger

Açılsa gonce-i ümmîd bir seher nâ-gâh
Semûm-ı kahr anı pejmürde vü füsûrde ider

Gül-i murâd olur ise şüküfte vü handân
İder vücûdunı ber-bâd tünd-bâd-ı keder

Belî bu gûnedür etvâr-ı gerdiş-i akdâr
Lebîb-i cevre le’îm ola rıf’ata mazhar

Meger ki ‘aksine döndi ezelde kutb-ı felek
Bu yıkılası felek-dûn üzerlerine döner

‘Aceb mi meyl ider ise denîlere dünyâ
Ki şer’de zene vâcib ki küfv ola şevher

Zühal gibi yiri sadr-ı semâda her nahsun
Hilâl gibi ehâliye saff-ı na’l makar

Kelâm-ı vahy gelür kavli her Ebû Cehlün
Kelâm-ı elken i’câz-ı sırrına mazhar

Ko câhile ululanmagı kadri çün artmaz
Hacimde olsa sadef-pâre lü’lü’den ekber

Alur mı boynuna zer minnetini ‘âkıl olan
Degül mi ‘âr ola zencîr fi’l-mesel ger zer

Olur mı devlet ile ehl-i lutf her nâ-cins
Bahâr ile ola mı şâh-ı huşk bâr-âver

Resûl didi ki câhil yefûr sümme yegûr
Habâb gibi denî çarha çıksa yine iner

Cibilletinde ki olmaya siflenün devlet
Döner sege k’ola boynında tavk-ı pür-gevher

Peder har olsa dem urur şerefde mâderden
Ki at tayısı olmak ile fahr ider ester

Olur mı hîç dil-i sâd ile bir derûn-ı tehî
Meyân-ı nâzüke benzer mi renc ide lâgar

Bilür mi derd-i dili olmayan derûn ehli
Kişi ki bilmeye teşrîh ider mi şerh-i ciger

İder mi beyza-ı tûtî-i zâg perverde
Olur mı hîç le’îm ü denî hüner-perver

Çerâ vü çünde çerâ eyleme gönül har-vâr
Tahammül eyle ki har-vâr ‘arza oldun har

Ferâg-ı bâli degişme kuyûd-ı dünyâya
Virürler ise cihân begligin eger ser-ber

Gınâ-yı kalb ile şol kîmyâya mâlik ol
Ki ola ‘izzet-i dünyâ yanunda müstahkar

Meşâmm-ı cânı ide ‘ıtr-nâk bûy-ı fenâ
Gele revâyih -i gül-zâr-ı dehr müstakzer

Firâz-ı küngür-i ‘arşa çıkardı murg-i revân
Ger olmasaydı giriftâr-ı dâm-ı vasf-ı beşer

Varur mı ünse kişi geçmeyince gerdûndan
Felekler oldı seg-i nefse geçmege çenber

Libâs-ı zühd-i zemânîden ol gönül ‘ârî
Ki oldı anda tırâz u ‘alem riyâ vü batar

Kerîme halka be-gûş ol le’îme çekme kulak
Kulaguna küpe eyle sözüm ki söz gevher

Girer mi gûşuna bâng-ı dirâ-yı mahmil-i mevt
Kulagun arduna tut dinle ger degülsen ker

Güzeşte şehleri fikr it der-i Hakka togrul
Ki Tugrul oldı serencâm-ı Sencere müncer

Dirîg her olur olmaz kişi onup bitti
Bu onmadık başımun zahmı ne onar ne biter

Le’îme feyzde pervîzin sipihr-i denî
Komaz dakîka bana geldigince ince eler

Müsâfir-i reh-i derd ü belâ olaldan dil
Mukîm-ı kûşe-i râhat görinür ehl-i dübür

Nüh-i mihmân-ı fuzûlî olur ‘aceb gam ki
Gelince tîgini çak sadr-ı kasr-ı cânda asar

Meselde levh-i debistâna döndi safha-i dil
Emel ne harfi ki sebt ide tâli’ anı siler

Kebâb olmada dil nâr-ı fakr ile eflâk
Duhân-ı âh ile dönmekde çarhdur nüh-per

Kemâl-i ma’rifetüm yirümi od itdi benüm
Ki bûy içün yanar odlara ‘ûd ile ‘anber

Hezâr sâl döner ise bu tob âyîne
Cihâna bir dahı göstermeye bana benzer

Kalâyid-i suhanum tavk-ı gerden-i havrâ
Zülâl-i ma’rifetüm âb-ı rû ider kevser

Nişân virür mi benüm gibi dâvere gerdûn
Her âsitîne egerçi nişân virür dâver

Sen ögme kendüni zevk eyleyen bilür sözüni
Ki kendünün ne bilür n’eydügini ney-şekker

Benümle bir midür andan kemâl u ‘irfânda
Benüm gibisine erâzil n’ola kazâda eger

Bulur mı Düldül-i Haydar makâmını her har
Şagâl-ı mâde olur mı ‘adîl-i şîr-i ner

Kişi ki kâdı iken kendi zulm-dîde ola
Şu ac müflise benzer ki ol ola zerger

‘Adâlet iline Ye’cûc-ı fitne itdi hücûm
Diyâr-ı Hakka zer-i surh olup Benî-asgar

Meger cihâna vire i’tidâl ‘adl ile
Cenâb-ı şâh-ı Ferîdûn celâl-i Ferrûh-fer

Tarâvet-i katarât-ı sehâb-ı ‘adl ile
Şükûfe-zâr-ı şerî’at hemîşe tâze vü ter

‘Aceb mi zevk idüp olsa zemâne şîrîn-kâm
Karışdı şer’ ile çün ‘adli hemçü şîr ü şeker

Kemend-i satveti zencîr-i ‘adl-i Nûşîrevân
Sinân ü seyf-i ‘adû-gîri sedd-i İskender

Serây-ı şehde tokuz tâkdur bu nüh-eflâk
Serîr-i mülke yedi pâyedür yedi kişver

‘Arabda biri emîr ü ‘Acemde birisi hân
Duhunda var iki begler begisi İskender

Gubâr-ı merkebi ceyşi irişdi eflâke
Olursa hâtır-ı kevkeb ‘aceb midür mugber

Gören didi Kızıl Elmada mehçe-i ‘alemin
Bu sîb-i müslimi ayvâ-yı ‘adndan bihter

Hırâş-cân idüp erbâb-ı sâza mızrâbı
Şarâbı eyledi ashâb-ı fıska hûn-ı ciger

Olursa devleti ecdâdına n’ola gâlib
Sadefden olsa ziyâde ne tan bahâda dürer

Yemîn-i ‘adli şimâl-i hevâya hükm ideli
Giceyle efser-i zerrînle şem’-i seyr çıkar

Cihânı tutdı ise n’ola ‘adl u dâd ile
Ki iki şâhid ile kal’a alınur dirler

Hevâya agdı meh-i nev bölündi mikdârı
Hilâli na’l-i semendünle vezne çekdi nazar

Olursa hükmüne baş egmeyen gül-i sûrî
Kulagı denlü ide pâresin nesîm-i seher

Dilinde itmeye mihrün şu kim ki mühr-i nigîn
Hemîşe başına taş olur ise hâtem-i zer

Yaparsa şâh n’ola gönlümi silüp yaşum
Ki bir mutî’dür emrine bahr-i fermân-ber

Nesîm-i terbîyetün esdi gülşen-i şerefe
Nem-i sehâb-ı nevâlünle buldı behcet ü fer

Serinde sebz ‘alâmet idindi gonce-i âl
Dem urdı Haydar-ı Kerrârdan gül-i ahmer

Revâ mıdur ki ola mazhar-ı cefâ evlâd
Cihâna zıll-ı Hudâ ola hep safâ-güster

Virilse bir çanak aş ola zehr ile mahlût
Sunulsa bir kadeh âb ola çogı hûn-ı ciger

Resûl hürmetine âle merhamet eyle
Kemük atar itine kim ki ıssın agırlar

İdersem âh-ı şerer-nâk n’ola gam irdi
Başuma od yakıben irdi gussadan ‘asker

Ne gam eger ki olup himmet-i şeh-i ‘âdil
İre ‘inâyet-i destûr-ı âsâf-ı saf-der

Vezîr-i a’zam-’alî cenâb-ı zıllu’l-lâh
Ki dehre ma’deleti sâye-i safâ-güster

Savâb-ı fikri ‘azîmetde hezârân ceyş
Huceste rây-ı kilîd-i fütûh-ı sad-kişver

Sevâd-ı hâme-i tedbîri hâl-i çehre-i feth
Zuhûr-ı fikr-i münîri nüvîd-i ceyş-i zafer

‘Arûs-ı saltanata fikr-i pâki meşşâta
Cemâl-i ma’delet zihn-i sâfı âyine-ger

Kemend-i himmeti zencîr-i gerden-i hûrşîd
Sürâdıkât-ı celâli sipihrden ber-ter

Ruhâm-ı hâme ferâsetle bir nigâh itse
Olurdı sâgar-ı Cemşîd ü câm-ı İskender

Behişte döndi anun sa’yi ile beytü’l-mâl
Ki oldı hep der ü dîvârı hışt-ı sîm ü zer

Cihâna ‘avdeti hulk-ı cemîl-i neşr itdi
Yuferrihu rîhahû ke’l-miski küllemâ kurrir45

Vezir idindi anı çünki Hüsrev-i devrân
Sürûş-ı gayb didi hayru men kad istevzer46

Şeh ü vezîr idüp ittifâk-ı hürmet-i âl
Şeref zemânıdur oldı kırân-ı şems ü kamer

Velî ki sûret-i terbî’iyle bir nahsun
Rücû’-ı şems ü mehâk-ı kamer zuhûr eyler

Bu hâl derd ü melâli vü hayret-i bâli
Der-i müşîre gerek yaraşır işâret ider

‘Aceb mi Hızr irişüp bana reh-nümâ olsa
Murâda himmet-i Hızr ile irdi İskender

‘Âyâl idindi hep eytâm-ı ehl-i beyti bugün
Sitem gören varup ol bâba ya baba dirler

‘Âceb mi ola kerem ‘arsasında şîrâne
Ki lutf-ı şîrîni bûstân-ı Bermekîden emr

Velî ki derd-i dili şi’r ile iden iş’âr
Cenâb-ı zât-ı şerîfe hemân ana benzer

Sifâl pâresini ilte câm-ı Cemşîde
Zücâc-ı kıt’asını âfitâba ‘arz eyler

Erenler er bunı ire yetincedür dirler
Ne bâk ana ki yüz sürüyü kapuna irer

Görüp sirişkümi sal mihr-i pertevin dilüme
Şu’â’-ı şems ile ol ka’r-ı yemdedür perver

Nesîm-i himmet ile gonce-i murâdumı aç
Nem-i nevâlün eger ter ide diger bihter

Sürüp cenâb-ı harîmünde mûy-ı jûlîde
Yemînler eyledi çün senün âsitânuna ser

Bir özge kapuya varmaz koyup senün işigün
Ki Rubbe eş’ase ve agbere lev akseme lâber

Hevâ-yı gülşenün ile meşâm-ı cân hürrem
Gubâr-ı hâk-i der-i devletün gözümde uçar

Hatîm-i Ka’be-i ikbâl oldı dergâhun
Ayagun öpmege yüz süriyenden el mi deger

Irakdan eyleyelüm istilâm secde idüp
Irak yakın idinür kıble Ka’beyi yek-ser

Beni koyup yanuna alma ‘izz ü nâz ehlin
Nişâne varımaz olursa tîr ney-şekker

Yüzüm kara ise yanunda sen ‘alîlük kıl
Kara yüzi ile makbûl-ı şâh idi Kanber

Kalursa rîşte-i ümmîd târ-ı mû denli
Tasavvur eyleme bin tîg-i ye’s anı keser

Var ise kullarun içinde yine ‘Âşıkdur
Kapunda zerreden ednâ gubârdan kemter

Zuhûr-ı pertev-i mihrün durur viren ammâ
Ana hayât ki ol da’vâ-yı vücûd eyler

Kayurmam öldigüme çünki bildüm olmazmış
Kitâb-ı ‘ışkda hûn-ı şehîd-i zulm heder

Yanayum aglayayum şem’ gibi sûz dilüm
Ya subha ire şeb-i gam virem pâ yanmada ser

Sevâd-ı dîdedür ekvân u merdümi insân
İçinde merdümün âl-i Resûl nûr-ı basar

Hudâ buyurdı duhûl-ı büyûtı bâbından
Serây-ı ‘ilme giren oldı bende-i Haydar

Cefâ-yı âle tahammül ider mi rûh-ı Resûl
Degül mi dâg-ı derûn-ı peder cefâ-yı püser

‘Aceb mi gölgesi gökcekler itse bana sitem
Dil-i nebâta irer çûb-ı bîdden hançer

Akârib itse sitem gam degül ki irmişdür
Çerâg-ı Ahmede nâr-ı Ebî Leheble şerer

İder mi âl cefâ ki nihâl-i bâg-ı nebî
Revâ mıdur ki vire Bû Cehil hantalını semer

Semûm-ı kahrun ile âl hep yüzin düşdi
Zemân-ı devlet-i âle efendi bu mı düşer

Belâ vü derd ile devrinde il Ebû Derdâ
Zemân-ı ma’deletinde degül yiri Bû Zer

Livâ’-ı âli zemânında ser-nigûn itdi
Ki ya’ni eyledi rıf’atda tûbâya hem-ser

Var i’timâdı meger kuvvet-i siyâdetüme
Ne denlü var ise heb cevri bana nezr eyler

Nisâbdan bilür evlâdun oldugın mecrûm
Virürse lutfı zekûtın harâm olsun eger

İdindi anı Çivî-zâdeye bedel dünyâ
Ki zen yanında zeker yirini tutar sa’ter

Olurken ecr-i hidâyet mahabbet-i kurbı
Efendi şimdi bize iltifâta ücret umar

‘Aceb mi ger ola gencûr-ı künc-i beytü’l-mâl
Gerek tılısm ile elbette gonce bir ejder

Egerçi kalb-i ‘adû seng oldı kasvetde
Kiminde katre-i bârân-ı eşk eyler eser

‘Aceb mi itmese kalbinde ba’zınun te’sîr
Enîn-i nîm-i şeb ü nâle-i zemân-ı seher

Dinür mi her hacer-i esvede yemînu’llâh
Olur mı zer meheki her yatan siyâh hacer

Keremlü olmasa âdem beşer degül hardur
Sadef hazefdür içinde ger olmasa gevher

Benümle taşlaşur ana n’ola disem Mecnûn
Ki sengdür tolu ceybüm benüm o mînâ-ger

Gönül ki câm-ı Cem âyîne-i Sikenderdür
‘Amûd urup ol ana şekl-i kuvvetini dener

Yanumda Hazret-i Hak kibriyâsı hakkı içün
Çü berg-i terre degüldür bu kendir-i ahzar

Olur mı gerd ile bahr-i muhît âlûde
Gubâr-ı ‘âlem-i gayr ile gönül mugber

Getürdigümce şühûd itdi bana inkârı
Şehâdet ide meger ki Nekîr ile Münker (23b)

Ne oldı şâfi’î Ahmed ne mezheb-i Hanefî
Dil-i ‘adûye disem n’ola Mâlikî mermer

Ben agladukca ol igmâz-ı ‘aynı itdi ziyâd
İşidirüz ki virür izdiyâd-ı hâb matar

Ne denlü baş açup itdüm tazarru’ ü zârı
Ziyâde eyledi her zahm-ı tîge bir neşter

Ne ser ü serkeş olur kadd-i yâr yâ Rab kim
Anılmaz âhum egerçi menâr-ı sengi eger

Ne mîvesiyle temettu’ ne sâyesinde huzûr
Ne fâyide tutalum kadd-i yâr ola ‘ar’ar

Terahhum eyle diyü diyü agzum egildi
Ne nef’i var bana yâr olmadan perî peyker

Ferişte ise de yâd eylemen bana nâmın
Bilişlük eylemedi çünki ol melek-manzar

Küdûret-i dil ile rûy-hande benzer ana
Ki haşvi hâr ile ola vü per-niyân ola pister

Cihânı âteş-i kibr ile yakma çün Nemrûd
Halîlüm âdeme âzârı azar it azar

Toludur azer-i gamla derûn-ı dil hazer it
Yakup beni n’ola ger eyledünse hâkister

İgende cevr idüp bana satma istignâ
Zemâne Yûsuf-ı Ken’ânı gâh olur ki satar

Çelikle başuna berk itse efser-i zerrîn
Gurûrı ko anı bir lu’b ile sipihr çalar

Gurûr itme elündeyse n’ola hâsıl-ı dehr
Niçe senün gibi rûzgâr harca sürer

Niçe senün gibi kazıdı bu defterden
‘Aceb mi bir iki gün oldun ise ser-defter

Makâmı oldı ser-i dâr niçe serdârun
Nihâyet olasın evc-i ‘alîde İskender

Tutalum eyledi ceng-i gamunda ‘ûd beni
Seni bir iki gün itdi bu bezme hînâger

Nevâ yirine revân itme her rekimden hûn
Havâle eyleme mızrâb yirine neşter

Sadâmı dâye virür çeşm-i kûdekî hâba
Sakın ki hufte ider bahtunı nefîr-i nefr

Nifâk-ı düşmene te’sîr eylemez girye
Söyinmez âb ile seng içre âteş-i muzmer

Dem ola yakmaga kasr-ı ‘adûyı lâzım ola
Gözüm sirişküni hûn-ı cigerle besle becer

İrerse berk gibi âh hâyil olmaz câh
İrince tîg-i kazâ n’itsün âhenîn migfer

Dil-i ‘adû demir ise kulun da ‘Âşıkdur
Kılıc da hâşimidür n’ola âhen ise siper

Du’â-ı seyf gibi bu kasidemi okuyup
‘Adû-yı saht-dilün cânına uram hançer

‘Alî-misâl alup Zülfekar-ı şi’rüm ele
Dil-i ‘adûyı alam hemçü kal’a-i Hayber

Helâk-ı düşmene her beyt bir Ebû’l-Müslim
Elünde kâfiye-i râ bir iki yüzlü teber

‘Aceb mi alsa diyâr-ı murâdı ‘asker-i eşk
Ki her dem âh livâsını burc-ı çarha diker

Şeb-i sitemdeyüm itsem sözüm dırâz n’ola
Gice uzunlugı çok söyledür kişiye semer

Ko mâ-sivâyı gönül hep umûrı Hakdan bil
Ko şirk-i gayrı ki şirk âdemi ider kâfir

İlâhî cümle senündür tasarruf u kudret
Bahânedür arada fi’l-i hâce vü çâker

Hîç âsitîn-i tehî kabz u bast eyler mi
İçinde olmayıcak zinde sâ’id-i bâ-fer

Cemâd-veş hacer-i lâ-yemis olur sâ’id
Çü ‘ırk u cild ü ‘asabdan biri ola kemter

Ne fâyide ‘asab u ırk u lahm u ‘azm ile cild
‘Amel ki eylemeye emr ile kavî vü kader

Kavî vü kudrete mebde meşiyyet-i Hakdur
Zihî celâl u ‘uluvv ‘izz-i şâne el-ekber

Çü oldı merci’-i cümle umûr hikmet-i Hak
Neden ki ehl-i hıred gamdan âh u nâle ider

Cenâb-ı Hazret-i Bî-çüne eyle ‘arz-ı niyâz
Anun yanında çü ehl-i niyâz nâzı geçer

İlâhî Ka’bede tasvîr ü büt revâ olmaz
Neçeye dek tola dil nakş-ı sûret-i dilber

İderdi bâl-i ricâ yile murg-ı cân pervâz
Ger olmasaydı giriftâr dâm-ı hafv u hazer

Hevâ-yı gamze vü sevdâ-yı zülf-i dilberdür
Cihânda yoksa beni gayrı ne eyler ne çeker

Bagalde kîse-i zer dilde hubb-ı dünyâ yok
Surâhî der-bagal u ‘ışk-ı dil-rubâ der-ber

Hevâ-yı câm benüm de başumda efserdür
Ulularun n’ola destârı var ise sâgar

Nevâ-yı sâz ile dil her terâneye rakkâs
Sürûr-ı mutrib işitdükde çalgısuz oynar

Semâ’-hâne gibi dil tolar semâ’ ü safâ
Kulaguma çalına çün sürûd-ı râmiş-ger

Sevâd-ı şi’ri gönül hâmeden ider seyrân
Ki ya’ni masra delügünden ola Mısra nazar

Degüldür âh depemden çıkan dütünümdür
Ki oldı ahker-i dâg-ı cigerle dil micmer

İrişdi şeyb agarup ser döküldi gözden nûr
Şeb-i şitâda tan agarıcak togar Ülker

Sevâdı mûy-ı siyâhun beyâza çıkmadadur
‘Amel muhâsebesin eyle mû-be-mû defter

Yüzün karalarını surh-ı hûn-ı dille yazup
Sahâyif-i ruha çek târ-ı eşkden mıstar

Sepîd-i mûyı görelden agardı dîdelerüm
Degül mi dîdeye mûy-ı sepîd ‘ayn-ı zarar

Geçerdi lahzada sûfâf-ı sûzen-i mühre
Şu resme inceyidi rişte-i şu’â’-ı basar

Şebinde zülf-i siyâhun nişân-ı mûr hattı
Görürdi dikkat ile hüsn-i yâre kılsa nazar

Karîb oldı çü vakt-i tulû’-ı fecr mesîb
Dem urdı âh-ı nedâmet misâl-i bâd-i seher

Bi-’aynihi yini oldı mürde pervâne
Çerâg-ı hufte gibi kaldı gözlerüm bî-fer

Nazarda dir idi gördügine hep der-men
Dirüm yüzin göre bilmekde şimdi var nazar

Şikâr kanda ide murg-ı hâbı şâhin-i çeşm
Ki al rişte ile gözlerini eşk diker

Yazardı hâfızaya hiss-i müşterek anı
Götürse zihne berîd-i hayâl her ne haber

‘Arûs-ı ma’nâda sûret-pezîr olmaz hîç
Sıdı dil âyinesin şimdi seng-i jeng-i keder (25a)

Çü oldı rahne niçe yirde sûr-ı dendânda
‘Aceb mi derd-i ecel genc-i câna bulsa zafer

İcâbet eyle du’âmı mücîb-i muztare sen
İlâhî derd ü belâ içre kalmışam muztar

İlâhî saht ise pûlâd-veş n’ola gönlüm
‘Aceb mi bulup anı ûstâd-ı feyzün eger

Virüp nümâyiş ana saykal-ı hidâyet ile
Olam cemâlüne âyîne nûruna mazhar

Çün eyledün beni ehl-i kemâl ü ‘ilm ü hüner
Şekûr ile bi-hakkı men a’ta vü şekker

Çün eyledün beni a’da sitemlerine hedef
Sabûr eyle bi-hakk-ı men ibtilâ vü sabr

İlâhî eylemedin dünyeden celâ-yı vatan
Müyesser eyle kazâdan bana kazâ-yı vatar

İlâhî tübtü rec’atü enebtü fâgfirl48i
Mine’l-kelâmî lisânî bihi hezî vü hezer

Fetüb ‘aleyye lakad tübtüke ileyke metâb
Veleyse gayrüke tevvabü min hayye ve vezer

Ve inni eşhedü ennâ ileke illâllâh
‘Aleyke eşhedü men âmene bihi ve kefer

Çü lokmam âhir ola ‘âlem-i şehâdetde
Halâvet ile bu şehdün sun agzuma şekker

İlâhî nûr-ı cebîn-i Resûl hürmetine
Fürûg-ı tevbe vü tevfîki kıl bana rehber

Reh-i bekâya gidem dâg-ı sûz-ı ‘ışkun ile
Yanumda hâzır u âmâde ola nân-ı sefer

Serîr-i gaslda şol ehl-i beyt kıl beni ki
Recesden anları tathîrün eyledi athar

Şu dem ki ola ecel teknesi bana tâbût
Kenâr-ı bahr-ı fenâda ecel ola ma’ber

Hübûb eyleyüp oldum riyâh-ı rahmete rûh
Sehûlet ile idem sâhil-i necâtı makarr

Günâh-bâr-ı girânından it beni tahfîf
Cenâzemi tuta tâ eller üstüne iller

Reh-i fenâda çü der-bend-i kabr ola menzil
Hücûm ide şeb-i vahşetde düzd-i havf u hatar

Bana refîk olup şevk u zevk-i insu’llah
Huzûr üzre yatam arkam üzre tâ mahşer

Mezâruma benüm ilmâm-ı zayfçün geleler
Na’îm-i rahmetün ile Nekîr ile Münker

O hâbde bana kıl rûyetün senün rûyâ
Şu dem ki seng ü lahd ola bâliş ü pister

Çü hâkden getürem sebze gibi haşrda baş
Livâ’-ı sebz-i Nebî servi sâyesinde kopar

Nesîm-i merhametün hâkden götürse tozum
Çü gird-bâd semâ’ ide şevkden yekser

İlâhî kıl bana necm-i hidâyeti merdüm-i ‘ayn
Şeb-i kıyâmet irüp çünki oldı berk-i basar

Tola dilümde benüm şevk Hak velâ-yı Resûl
Kaçan ki mahşer olup ola cem’ şems ü kamer

Hümâ-yı rahmetün it ben garîbe yine penâh
Şu dem ki bîm-i celâlünle dîne eyn-meferr

Haşirde ben çekeyüm ehl-i ‘ışk sancagın
Yanumca kâfile-i ‘ışk-ı pâk olup ‘asker

Çü ola merhametün dest-gîr ü râh-nümâ
Sırât geçmede cân bâk itmez ol da geçer

İlâhî zümre-i âl ile cennete sevk it
Şu dem ki sevk oluna dûzeh ü cinâne zümer

Yaşuma bak dil-i pür-zenbî âteşe salma
Kuru yanınca egerçi ki yaş da bile yanar

Seni gerek seni bana beni kıl ehlu’llâh
Cinân u kevser ü gılmân u hûrî ehline vir

Zülâl-i ‘atıfetün eylesün beni sîr-âb
Ki reşkden akıda agzı suyunı kevser

Cinân-ı kâkül ü hûr olmaz ana dâne vü dâm
Gönül hevâ-yı likâ-yı Hudâda yüksek uçar

Şühûdun eyleye ‘ayne’l-yakînimi pür-nûr
O ‘ayne nûr-ı tecellün ola şu’â’-ı basar

İlâhî hatm-i hayr ‘Âşıka müyesser kıl
Be-hakk-ı hatmi nebiyyîn be-hakk-ı hayr-ı beşer