Sarayevo'dan Şiiri - Akın Akça

Kavaçi Gırbavitza mahallesi, ağaçlıklı ve açık yemyeşil;
Osmanlı hamamı içinde’n bir başka imparatorluk Pontus
Ve uzar böyle gider insanlık tarihi rus bebekleri –
Atom üstlerinden sanki farklı lezzetteki 6 kuarklara;
Yıldızlardan ama sümüklüböcek şeklendirilmiş
Galaksilere, ceviz gibi bağırsak ve beyin, sağanak …
İmparatorluklar taşıyan toprakların Trabzon’unda,
Santa Maria Kilisesi’nin sevilgen papazının öldürülüşü,
Keskin nişancılarına benziyor akıl dışı Bosna Savaşı’nın.
Birinci Dünya Savaşı başlatıcısı bir kötücül deli,
Karşı beyaz binaları çatılarındaydı Kavaçi Gırbavitza’nın.
Tam da şu karikatür krizine denk geldi, sersemlik geçidine;
Eskiden olan savaşlar burada, Boşnaklar, Hırvatlar,
Sırplar ki aslında Sırbistan Karadağlılar.. Slovaklar, Çekler …
Camiler, sinagoglar, kiliseler ve sosyal zaman kalıtları
İle Doğu ve Batı’nın Greenwich’i Sarayevo;
Granada - Al Hamra işlev görmüşlüğü İspanya’nın
Bir ölçüde benzetilebilir, o zaman akla gelir:
Sırp nişancıları neden Madrid’i bombalamamıştı?
Avrupa’nın Kudüs’ü tanımlanan, tam bir kültür başkentiymiş
Ve işin garibi, o Kovaçi mahallesi, çok ağaçlıklı, cıvıl;
Dini savaşa araç yapanlara sormalı, insanlık katl’lerini! ! !
Sarayevo’da buldu şair, yazar, mizah sahibi Hüseyin *
Baş’ı Vivet Kanetti (Bennu Gerede’ye çektiği o klibe benzer
Hüseyin Çağlayan’ın, bir uzay mekiğimdevari’de asfaltta)
Goran Bregoviç’in konserini izlemeye gelmiş,* oturmuş cafeye.
İki tarafın da radikal hamasi takkeli züppeleri,
Diğer zıt ucunu ama B. TOMYO’daydı da sizin – 1
Züppe ama zengin, ayrımc’l, ekiden (’92-’99 zam(an) ları,
’99-‘o1 zamanları değil) Takkesiz, sakalsız ama
Aşk/ sevgi kazanmak denli, uzak olan bu değerlere.
Büyük çoğunluğu Bogomiller’di.. Boşnakların –
Bir eski Orta Asya dini, sonra Vatikan geldi
Ve Macarlar da..:yok etmeye başladılar…
Ne var ki engelleyemedi Báthory Erzsébet;
Gelişini Türkler’in, Bosna’ya Boşnaklar’a yardıma.2
Faith, Fatih3 buradaydı; Müslüman sonra oldu
Bu süreçten, Boşnaklar –öncesinde Bogomil.
Yardım din adına gelmemiş, gelmişti yardım adına! !
Hayrettin Usta ki koca Mimar Sinan öğrencisi,
İşte şu köprüyü inşa etti Bosna’nın kalbine Mostar!
Barış olsun diye, Boşnaklar’a bir kanıt, yani onlar hk.
Sonra geldi yıktı Hırvatlar, hiç düşünmeksizin nakş
Fakat anılar kazınır tarih boyu böyle, fidan gönüllere
Ve geleceğe bir güç, ruhları serpilerek yaşatmaya! !
Avrupa’nın “dayak yiyen”, “sünnetli”, “jambonlu..” yumur
“..Yumurta yemeyen çocuğu”, üzülme hiç sen;
“Hristiyan Slav” turistler gelir,o güzel sokaklarda sorar: 4
“İnançlı mısınız? ” Cevapsa,Oh, evet! Amon Re Aman … 5
Hemen korkarlar.. ki (ekleyivermişler) : “Bir tehlikesiniz! ”
Bazı eski inananlar kapalı, çoğu kapanmaz inançlarında;
Sarayevo ne kadar da benziyor Türkiye’ye –sanırsam,
Tarihi de Osmanlı’ya, uzanır giderken tozlu eskilere …
Yanlış anlaşılmasın, ‘hadislerin kuşatması altınca olan
Ayetlerin..’ kuşatılmıştır ‘..dini’; bu hadislerin çevrelediği,
Öyle ya da böyle, bir dünya tarihidir aynı zamanda.
Kah empozeci Katoliklik, bağnaz yanı Müslümanlığın hem;
Belki şayetse headbang ya da aczimendi törenlerince,
Astara değil siyaha bürünmüş, kara sakallı mormonların.
Rahat yaşamaları için rahat bırakın insanaları!
Dinin ne olduğunu algılamalarına fırsat vermiyorsunuz;
Bir fırsat, barış yüceltmeleri için, pınarsa var! !
M. Ali Erbil’in tv. Şovunda, Simoviç eski günler anısına,
Top kalede tutmada; Katanec gibi, Katana 6
Tarihin dokusunda, güler, gülümsetir, gülümser.
Sanki pek konuşmaz yöneltilen laflamalara,
Espirilere, ama gülümser, ya da şuursuz lakaytlıklara.
Endüstri Devrimi ve gelişen ekomiyle şaha-vücd Batı;
Kökten dincileri çok sofu Ve ayıraç, olanı korkutucu.
Radikal böyle olmasın insan bir, kullanır dini,
Kullanır ekonomiyi, çıkar ummaya başlar her bir şeyden.
Çoğunluğu olan “İslam dünyası fukaralığı ve cehaleti”,
“Kenar bazı erbunak kışkırtmalarına” Hristiyanlığın;
İşte hemen kapar baltaları altından toprağın, çığırır cihat …
Aptal kısımları hadislerin; barışa yaramaz, harbe yamanır.
Tanrı korkusunu bile bazı çevreler –ki bu aslında
Olmamalıdır-,her iki yakadan kendilerini sınırlayamaz,
Nefslerine, tüh, kendileri yön veremez, bilinçleri …
Savaşlara yön veren ne o dindir, ne de bu dindir;
İnsanlık içgüdülerinin derinine inen bir korkuda saklıdır.
Değildir; korkmamak.. da, ölümü göze almayı bilmek
Bunu bilmek, kaldı ki; her zaman ölüp ölüp değildir
Dirilmek de Ama bazen ölümü göze alacak
O cesareti sergilemek -ki Osman Pamukoğlu, oh:
“Atılmak siyasete polemiktir, kompleks sahipliği..” 7
- Korkuları yenmektir -zamanın çıkardığı Atatürk,
Politika yapmadı ki, koşuların dimdikleştirdiği ortaya! !
- Ve din savaşlarını! ... Ve Göktürk’lerden ateş
Ve göktanrı’ya inerek Ve Kelt şafağı’na değin 8
Şairin, inerek William Butler’ın, Niffleheim’a Yggdrasil 9
Dünya Ağacı’na Germen veya Göllerin Hanımı’nın
Suskun apseli gamzeli ancak pıhtı ihtivalı; Guinevere’nin 1o
Düşüncesiz aldatışı’nda ki bir krallığı hatta,
Arthur’u savurup atmasıyla … Genghis’in o bir Çin 11
Sarayı’nı inşa edişindeki tempo tutturulmak
Zorunda bırakılışı emektar-haklı Samuel Taylor tarafından –
Müzikle inşa eden asıl kendisiydi- işçi’si bile oluşu,
Tempo tutturmaksı(na) zorunlu bırakırken görevi Genghis’e;
Şairin estetik-empati duyarlılığını serpiler, kubi’ye iletilen
… Bir garip döngü. İnerek esas, buralara;
Tüm insani ulvi değerleri çıkartmaktır gün ışığına! ! !
Ya, Tremors! 12 O kocaman toprak
Solucanları ayaklarımızın altında, bizi dibe çalışıyor
Çekmeye Ve bizler sadece seyrediyoruz, zorunlu muyuz? ?
Çaremiz yokmuş gibi! ne budalalık: Sankidir, sevgili
Bir ses verse; her şey hallolacak, çünkü anlaşılacak …
Tut bizi Bosnia Herzigovina, orası bizim de yurdumuz, 13
Osmanlı’dan Türkiye ki Bulgaristan, Makedonya v.s.
Bak işte, İslamiye Sarıyer Köyü’nden Bulgaristan’ın;
Başlarmış Türkiye göçü Anadolu’ya baba’nın
Babalar tarafında, Romanya üzerli..ki annesi de
Selanik’ten, varan bir Ata, varan iki Abdi İpekçi
Vesaire …Kırım tatarı asıllı anneanne ise;
Dede, Ayaş: Ayaş, çok yaşa Ayaş! Ve Kızılcahamam
Anne, çok yaşa, kızılca! Hafız ama felsefeci, Dedekorkut;
Okur yazar nüfusun ışıtır Ayaş, Milli Eğitim’i.
Kırım tatarı da anneanne, teyze neden Kıpçak Türkü;
Meğer anladım ki, gelmiş yerleşmişler sonradan.
Be, ne tuhaf işler bunlar; hısım ne, ya görümce
Buna göre nasıl? Göre bana, örümcek maymunu
Eteğe dağ yamacından, ağaca ki zıplayıp gene havalana.
bak Bay Konar –akrepyal kelebek işte uçuşkan nötr sinek,
Sokar- taşıyoruz büyük uzay üssünü Anıtkabir’den Trakya.
Haydi yelkenler fora, büyükçe bir bodoslama, manevral! ! !
Mostar köprüler görüyoruz yerleştirdiğimiz Boğaziçi
pek farksızsın hala, sıcacık insanlar ve
yavrucuk vatan, aldanma, önemsenensin;
dünya bir bilye, düzle düzle evreni yuvarla;
Aynı ulaştırıcılar, eğilmeyen sevgiler güzel kene

Açıklamalar:
Asteriks işaretleri, benzeşen noktaları açıklamakta
1 bilkent Turizm ve Meslek Yüksek O.
2. Elizbeth Bathory Carpathian Dark Countess yaşamış bir şahsiyet
3. burada “ezginin günlüğü” arkadaşın ufak katkı ilhamına tşkler.
4. Bu tırnaktakiler, tv belgeselden ilhama alıntı
5. belgeseldeki bi Boşnak kadının ağzından (gene tırnaktakiler)
6. Katanec eski bir Yugoslav milli takım futbolcusu, Simoviç eski gs’li
7. Osman Pamukoğlu’ndan şeklen esneterek alıntı
8. Kelt Şafağı, W. B. Yeats (bir şiir adı)
9. Alman efsanesinde dünya ağacı dokuz dünyaya köklerini salar.
Niffleheim’da böyle bir dünya(ya örnek)
1o. Arthur efsaneleri ve Gölelrin hanımı vs Merlin, Frigg …
11. Kubilay Han’a Coleridge yorumu (ref. “Kubla Khan” şiiri – ben olayı Genghis Khan’a
kadar aldım, Kubilay’ı bir ölçmek babında)
12. bir film. Dev solucanlar amerikan kasabasını işgal ediyor v.s. (oyn. Kevin Bacon..)
13. buradan itibaren aile kısaca secere :) ama bölümün uzunluğu “tut bizi Bosna “lafıyla şiirin
baş bölüme daha bir bağlantılandı, (sanırım) bölümü açıklayan bu rakamdaki sonrakisel dizede
Bosna’ya “Bosnia Herzigovina” deme sebebim, “tut bizi geliyoruz” dediğim a.b. kıta
sahanlığına direktifen …

not. Baştaki santa maria olayı kısımları, güncel bir haber üzerine

tam adı: Sarayevo’dan (bir çeşit- Dinler Muhakemesi)
‘o6 6. Şbt Pzt