Şair dediğin erkek olur - eleştiri notları

Cevat Çeştepe
1212

ŞİİR


147

TAKİPÇİ

Şair dediğin erkek olur - eleştiri notları

Bazı sözcükler vardır ki yaşam içinde ne zaman karşıma çıksa hep bir tarafından ya kulağımı kemirir yada gözüme iğneler batırır. Beynimin hoşgörülü sınır kapılarından içeri giriş için vize alamadığı ve hiçbir zaman da alamayacağı ama ısrarla o kapılara omuz vurmaya devam ettiği için de küçük çaplı fakat kronik çatışmaların vazgeçilmez nedenidir.

Burada eleştiri notlarıma konu olan anarşist ve sürekli sınırlarımı zorlamakta ısrarcı sözcük: Şaire

Arapça kökenli şair sözcüğünün paralelinde kullanılan ve kökünü yadsıyamayacağı için gene Arapça olmaya devam edecek olan bu sözcüğün karşılığı (ısrarla kullanıcıları bilecektir) Türk Dil Kurumunda; kadın şair olarak karşılık bulmuş. Oysa aynı TDK sözlüğünde şair kelimesinin karşılığı için bakın ne diyor:

‘isim’ şiir söyleyen ve yazan kimse, ‘sıfat’ hayal gücü geniş olan, duyarlı, duygulu kimse.

Yani yorumsuz bakacak olursak referansına güvenebileceğimiz bu kaynak bize şair sözcüğünün (hiçbir cinsiyet ayrımı olmaksızın) şiir yazan kadın-erkek herkesi kapsadığını oldukça açık dille satırlarında kayıt altına almıştır. Bundan sonrasında yer alan şaire sözcüğünün karşısındaki “şiir yazan kadın” açıklaması için işin TDK açısından söz konusu olabilecek çelişki yanına takılmadan ancak Arap/Şark kültürü içinde gelenekselleşmiş ve cinsiyet ayrımını sürekli destekleyen yapının sonucudur diyebiliriz. Herhalde buna karşı yapılacak “hadi canım sende” başlıklı açıklamalarda aynen şaire sözcüğü gibi beynimin kapılarından vize alamayacaklar kuyruğunda kendilerine bir yer bulacaklardır. Hiçbir zaman (belli konular dışında) ön yargılı olmamaya özen gösterdiğime inanan bir kişi olarak bu tür olası ithamlara karşı da şimdiden gerekçeli savunma dilekçemin hazır satır başlarını da burada açıklayayım.

Uygar toplum modelleri içinde olduğu kadar, kişiye özel ve çıkarcı yorumların dışında dinsel öğretilerde her türlü cinsiyet ayrımının karşısındadır ve kabul edilemeyeceği görüşünü benimsemiş, uygulamış ve bu yanlışlığı öğreti ve anlatı alanı içine almıştır. Mesleklerin apolet yıldızı olarak oluşan akademik kariyer unvanlarında da bu ayrımcılık asla yer bulmamış mesela; erkek mühendis/kadın mühendise, erkek doktor/kadın doktore, erkek mimar/kadın mimare gibi cinsiyete göre farklı sıfatlar oluşturulmamıştır.

Sanat ise zaten bu tür cinsiyet ayrımı düşüncesinin düşünülmesinden bile çok farklı bir dünyadır ve hele böyle sıfatların ısrarla kullanılma yada bir şekilde sözlüklerde bile olsa karşılık bulmasını kabul edemez. Ki bir zamanlar gene bu mantıkla kendilerine bir yer edinmeye çalışan aktör/aktris sıfatları bile neredeyse kullanım alanlarının dış kenarlarında toplayacak top bulamamaktadır.

Ne demek yani şaire?

Bu sözcüğü ısrarla kullanmakta olan kimi arkadaşlarımıza ve ayrıca “antoloji” sitesi içinde ve dışında sayıları belirsiz; “hayal gücü geniş olan, duyarlı ve duygulu, şiir yazan” kadın-erkek tüm ŞAİR arkadaşlarıma saygılarım ile …

Cevat Çeştepe
Kayıt Tarihi : 11.5.2007 11:48:00
Yıldız Yıldız Yıldız Yıldız Yıldız Şiiri Değerlendir
Hikayesi:


Önce kendi mantığımızı harekete geçirmemiz ve haremlik/selamlık uygulamasını, özellikle duyguları yürekten çağlayıp ak kağıt üstüne şiir olup dökülenlerin arasına sokmamalıyız...

Yorumunuz 5 dakika içinde sitede görüntülenecektir.
  • Yüksel Nimet Apel
    Yüksel Nimet Apel

    Bu şaire kelimesini kullanan maalesef bayan arkadaşlarımız da var...Bir çok hususta kendimizle övünen bir milletiz, övündüğümüz kadar da hasletleri olan, insan canlısı samimi aynı zamanda şair bir halkız...Her ne kadar kendini öveni koy da kaç denilse de, pısırıklığımızı uyuşukluğumuzu üzerimizden atıp kendimize güvenmemiz iyi yolda olduğumuzu gösteriyor...Lakin duygu ve düşüncelerimizin davranışlarımızın hiç bir dayanağı yok hiç klavuz kullanmak rehberimizin yolundan gitmek araştırmak gibi bir işlevimiz bir adetimiz ve bu hususta endişemiz yok maalesef...Herkes böyle mi çok şükür değil; zaten bu sayede ayakta durabiliyoruz...
    sizinle hemfikirim ve bu konuya değindiğiniz için de müteşekkirim...Eksik olmayın baki selamlar...

    Cevap Yaz
  • Mahmut Nazik
    Mahmut Nazik

    A rap kültüründe kadın şiir yazar mı acaba.?
    Ninileri saymazsak tabii...
    Son cümleden hareketle şiir duygu yoğunluğuysa sanırım ilk şair bir anne olmalı...

    Cevap Yaz
  • Mehmet Halil
    Mehmet Halil

    Daha detaylı bir araştırma... emeğinize sağlık...

    Cevap Yaz
  • Doğa Deniz
    Doğa Deniz


    Şair dediğin erkek olur - eleştiri notları
    Bazı sözcükler vardır ki yaşam içinde ne zaman karşıma çıksa hep bir tarafından ya kulağımı kemirir yada gözüme iğneler batırır. Beynimin hoşgörülü sınır kapılarından içeri giriş için vize alamadığı ve hiçbir zaman da alamayacağı ama ısrarla o kapılara omuz vurmaya devam ettiği için de küçük çaplı fakat kronik çatışmaların vazgeçilmez nedenidir.

    Burada eleştiri notlarıma konu olan anarşist ve sürekli sınırlarımı zorlamakta ısrarcı sözcük: Şaire

    Arapça kökenli şair sözcüğünün paralelinde kullanılan ve kökünü yadsıyamayacağı için gene Arapça olmaya devam edecek olan bu sözcüğün karşılığı (ısrarla kullanıcıları bilecektir) Türk Dil Kurumunda; kadın şair olarak karşılık bulmuş. Oysa aynı TDK sözlüğünde şair kelimesinin karşılığı için bakın ne diyor:

    ‘isim’ şiir söyleyen ve yazan kimse, ‘sıfat’ hayal gücü geniş olan, duyarlı, duygulu kimse.

    Yani yorumsuz bakacak olursak referansına güvenebileceğimiz bu kaynak bize şair sözcüğünün (hiçbir cinsiyet ayrımı olmaksızın) şiir yazan kadın-erkek herkesi kapsadığını oldukça açık dille satırlarında kayıt altına almıştır. Bundan sonrasında yer alan şaire sözcüğünün karşısındaki “şiir yazan kadın” açıklaması için işin TDK açısından söz konusu olabilecek çelişki yanına takılmadan ancak Arap/Şark kültürü içinde gelenekselleşmiş ve cinsiyet ayrımını sürekli destekleyen yapının sonucudur diyebiliriz. Herhalde buna karşı yapılacak “hadi canım sende” başlıklı açıklamalarda aynen şaire sözcüğü gibi beynimin kapılarından vize alamayacaklar kuyruğunda kendilerine bir yer bulacaklardır. Hiçbir zaman (belli konular dışında) ön yargılı olmamaya özen gösterdiğime inanan bir kişi olarak bu tür olası ithamlara karşı da şimdiden gerekçeli savunma dilekçemin hazır satır başlarını da burada açıklayayım.

    Uygar toplum modelleri içinde olduğu kadar, kişiye özel ve çıkarcı yorumların dışında dinsel öğretilerde her türlü cinsiyet ayrımının karşısındadır ve kabul edilemeyeceği görüşünü benimsemiş, uygulamış ve bu yanlışlığı öğreti ve anlatı alanı içine almıştır. Mesleklerin apolet yıldızı olarak oluşan akademik kariyer unvanlarında da bu ayrımcılık asla yer bulmamış mesela; erkek mühendis/kadın mühendise, erkek doktor/kadın doktore, erkek mimar/kadın mimare gibi cinsiyete göre farklı sıfatlar oluşturulmamıştır.

    Sanat ise zaten bu tür cinsiyet ayrımı düşüncesinin düşünülmesinden bile çok farklı bir dünyadır ve hele böyle sıfatların ısrarla kullanılma yada bir şekilde sözlüklerde bile olsa karşılık bulmasını kabul edemez. Ki bir zamanlar gene bu mantıkla kendilerine bir yer edinmeye çalışan aktör/aktris sıfatları bile neredeyse kullanım alanlarının dış kenarlarında toplayacak top bulamamaktadır.

    Ne demek yani şaire?

    Bu sözcüğü ısrarla kullanmakta olan kimi arkadaşlarımıza ve ayrıca “antoloji” sitesi içinde ve dışında sayıları belirsiz; “hayal gücü geniş olan, duyarlı ve duygulu, şiir yazan” kadın-erkek tüm ŞAİR arkadaşlarıma saygılarım ile …


    Cevat Çeştepe


    (c) Bu şiirin her türlü telif hakkı şairin kendisine ve / veya temsilcilerine aittir.

    Bu şiirin hikayesi:

    Önce kendi mantığımızı harekete geçirmemiz ve haremlik/selamlık uygulamasını, özellikle duyguları yürekten çağlayıp ak kağıt üstüne şiir olup dökülenlerin arasına sokmamalıyız...

    *** Ne güzel bir konuya değinmişsin ya aslında bende gördüğümde, çok komik geliyordu yani Şaire denmesi ..tuhaf işte ama kurala uyalım diye.. ilk geldiğim zamanlar istemeden yazıyordum ama çoğu yerde belirtmiştim ..
    gördün mü bak sırf sen değilmişsin böyle düşünen diye şimdi gülümsüyorum kendim gibi düşünen birini bulduğum için sanırım ..
    Evet genelde şair olarak görsemde şaire diyenler yazanlarda var ..Edebiyat okudum.. Bayan Şairlere şaire dendiğine rastlamaıştım .. hiç bir kitaplarda da geçmiyor yanlış hatırlamıyorsam .. Yani emanet bir hitap şekli gibi ..
    Ya aslında şairin cinsiyeti olmaz ki kelimelerin cinsiyeti cibiliyeti mi var .töbe töbe :))
    yani duygunun sevginin vs .. olguların cinsi mi var kadın sevgisi erkek sevgisi :)) kadın aşkı erkek aşkı ha bünyedeki durumu şiire konu olur o başka ama
    ya neyse ..
    ben gerekirse erkek gibi yazarım gerekirse kadı gibi gerekirse çocuk dilinde kime ne şiir duygu birikiminin yürek sesidir bununda cinsi cibiliyeti olmaz .
    şiir bahçende idim birkaç şiirini okdum çok eskilerden:)
    sonra bu şiirin başlığı ilgimi çekti aboo bizim kaptan ne diyo derken :)
    sağol ...
    Neyse.. şimdi derin bir nefes aldım..
    Gerçi bilirsin ,ben ne gelirse ,o an yüreğim ne derse öyle hitap eder giderim ama ne zaman öyle bir ikilemde kalsam yine de yanlış mı acaba diyordum .
    ha bir de diğer mesleklerin örnekleri haklısın şair ..
    şimdi bakdım da go dan o günden bugüne bir değişiklik var mı diye ama yok .. ha birde şiir buldum şaire diye burdada şair şaire iki kere kadın demiş dizlerinde :)
    neyse ..
    yüreğine emeğine sağlık bilgilendik ..
    içimin kurtları gitti ..
    şimdi biri itirazda etse .. savunmamı yapabilirim :)
    yüreğine emeğine sağlık .
    selam sevgiler yüreğine :)




    Cevap Yaz
  • Türkan Ay Dinçer
    Türkan Ay Dinçer

    Sevgili üstadım bende arada bir de olsa bu kelimeyi kullanıyprdum ama ayrımcılık yaptığımı düşünmeden kullanmıştım. ama artık asla ama asal bu kelimeyi kulanmayacağım. Teşekkür ederim uyarılarınız ve güzel yazınız için.

    Saygılarımla. Kaleminin hiç susmasın.

    Cevap Yaz

TÜM YORUMLAR (20)

Cevat Çeştepe