Pembe Perdeler - açıklama ve sözlükçe

AÇIKLAMALAR VE SÖZLÜKÇE:

Bette Middler''ın 'Wing beneath my Wings' adlı şarkısının hamurunu yoğurduğu bir dizi resimlerden oluşma power point gösterisinden kara kare esinlenerek yazdığım bir şiir oldu. Ayrılığa bir nakarat cinsinden, yanlış yorumlanılan olaylar dizisinin anlamsız ördüğü oluşumların suç gibi gözüken sebep oluşlarına başkaldıranlara ithafen; sevginin değerini bilecek kadar yetki sahibi, kıdemli tüm dostlara ithaf ediyorum bunu.
Bette Midler''ın süperstore''larda dolaştığı filmini de hatırlarım, hem de Woody Allen modernite-attachment''ıyla :) Fakat sevgiye dair fikirlerini ise şarkıdaki ses tınısından ve melodisinden kolayca anlayabiliriz. Bunu ise niye açıkladım :) evet gerekli bir yorumu okura bırakmak yanlısıyım
Etkileyen powerpointi sevgili Abir can yollamıştı. Candan teşekkürler ve kendisine buradan sevgiler.

Sözlükçe:
1. Avilion: Avalon adası
2. Eskiz: hayat keske eskizler gibi olsa. kendileri ne gercek, sonlandirilmis ve kesin, ne de hic yaratilmamis... var ile yok arasi, ucusan, kuralsiz... ve hep bir sekilde guzel gorunenler. eskizlerden esas* cizimlere gecildiginde, hep bir yilginlik, bir kacis havasi bastiriyor sanki. kolaya kacmak? * hayir! fransizca esquise''''den türemis bi kelime.. yapılacak desen oncesi bir hazırlık, bir ısınma turudur eskiz. tum kaygilardan uzak $ekilde yapılır. el ve kalem ne kadar rahat olursa, eskizde o derece ba$arılı olur. (sona getiren arayış...)
3. Kerrata: kerrat cetvelindeki hataların döküldüğü errata cetveline bu ad verilir.
4. Şiirdeki 'Gulf Steam' bağıntısı: (körfez akıntısı) avrupa kıtası, özellikle de kuzey avrupa için kritik önemi haiz bir doğal olaydır gulfstream. kıtaya ulaşan enerjinin atmıyorsam %17''si bu sıcak su akıntısını ile taşınır. yani sular, kıtayı, güneşin ısıttığının nerdeyse beşte biri kadar daha ısıtırlar. aynı paralelde kuzey amerika kıtası''''nda pek hayat olmamasına rağmen avrupa''''da olmasının sebebi de bu akıntıdır. küresel ısınma ile tüm dünya ısınırken avrupa soğuyacak ve kuzey arupa''''da yaşam ciddi oranda zorlaşacaktır. bunun sebebi de sıcaklık dolayısı ile eriyen buzlar ile kuzey kutbundan ayrılan buz kütlelerinin, yine atmıyorsam, 65. paralelin altına inerek gulfstream''i kesmesidir. haritası ilk kez benjamin franklin tarafından çıkarılmıştır. ingiltere kıyılarına kışın vuran ve batı avrupayı saran sıcak su ve hava akıntısı... 'körfez akıntısı'. meksika körfezi''''nden doğar, alize rüzgarları ile kuvvetlenir, kuzeybatı avrupa kıyılarını etkiler.
5. Şiirdeki 'Meksika Körfezi' bağıntısı: amerika ile meksika arasindaki su birikintisi, okyanus parcasi... gulf of mexico diye de bilinir... pek cok guney amerikali icin amerikaya (yuzerek) giris kapisidir... zengin petrol yataklarinin bulundugu bi korfezdir..dibinin duz olmasinin sebebi icin (bkz: mississippi)
6. Mobius Şeridi:
7.Klein Şişesi: mobious şeridinin 3d kardeşi olan topolojik paradoksal oluşum. makedinin yapılamamasının çizilememesiylen ilgisi yok büyük ihtimalle. kleinin 2 boyutlu mobiusun tek yüzeyli olması aslında gerçek olmayan şeyler, ikisi de geometrik birer trip, gerçek diiller, parmaklan mobiusun üzerinde dolaşınca başladıın yere varmanın şaşırtıcı olması ya da olmaması ezberlenmiş reaksion. bir silindiri, $oyle bir burup kendi icinden gecirip iki agzini bir araya getirince elde edilen $eydir kelin $i$esi. lakin bu kendi icinden gecirme i$lemi, uc boyuttayken yuzeyi yirtacagindan dolayi duzgun bir klein $i$esi vermez, onun icin ancak 4 boyutlu bir uzayda mumkundur. e uzeri x matematik icin ne ise klein $i$esi de topoloji icin bir nevi oyle bir $eydir. mobius $eridi varolan bir $eydir, ortalama zekaya sahip her insan evde bir gazete kagidi ve bir banttan uretebilir. olayda sihir falan yoktur. klein $i$esi ise imkansizdir. klein $i$esinden su icmek mumkun degildir. (bkz: ici disi bir olmak) klein sisesinden su icmek elbette mumkundur. ancak sisenin altindaki deligi kullanmamiz gerekir. ve klein sisesi yapilamayacagi dogru degildir. teorik olarak istenen tek yuzeylilik ozelligine sahip bir klein sisesi de ayni mobius seridi gibi evde gazete kagidi ve bantla yapilabilir. anacak bunu yapmanin orta-ustu bir zeka gerektirdigi soylenebilir. ama ideal anlamda bir klein sisesi elbette yapilamayacaktir. sembolik olarak yapacagimiz 3 boyutlu ornegi, 3 boyutlu olmasi gerektigi icin asimetrik olacaktir. ama bu onun bir klein sisesi oldugu gercegini degistirmeyecektir. zaten gunumuzde 'klein sisesi' adi verilen sey de bu asimetrik 3 boyutlu cisim olarak yer etmistir. klein sisesini, bilmemne formulunun hayata gecirilmis hali olarak dusunup de bu sekilde bir cismin yapilamayacagini one surmek abestir.
hatta ilgili ve merakli kisiler, annelerine rahatlikla klein sisesi formunda bere ordurebilirler yunden. bir cam atolyesine gittiginizde de yeterli idrak kapasitesine sahip bir usta bulabilirseniz camdan bir klein siseniz olabilir.
ancak klein sisesinin cesitli farkli formlarda ornekleri olabilir. onemli olan ortak noktalara sahip olduktan sonra sonucta hepsi klein sisesidir. ve sadece iki mobius seridinin birlesmesiyle meydana gelen versyonunu gormus olanlar elbette bu sise(!) den su icilemeyecegini soyleyeceklerdir.
gormek en iyi idrak yoludur kimi zaman;
http://vision1.eee.metu.edu.tr/~metafor/galeri/2126klein.htm
hatta evde yapmak isteyenler icin;
http://www.aydos.net/siir/kleinflat.gif
klein sisesini boylamasına ikiye keserseniz iki adet mobius seridi elde edersiniz
--
MÖBİÜS ŞERİDİ ve KLEİN ŞİŞESİ

MÖBİÜS ŞERİDİ NEDİR?
Möbiüs Şeridi; bir tek yüzü ve bir tek kenarı bulunan yüzeydir.
Dikdörtgen şeklindeki bir kağıt şeridin bir kısa kenarını bir tam devir yaptırıp, diğer kenarıyla birleştirilince tek yüzlü Möbiüs Şeridi elde edilir.
Böyle bir yüzey modeli, bir ABCD köşeleri olan kağıdı alıp bunu 180 derece kıvırıp C noktasını A ile D noktasını B ile üst üste getirerek elde edilebilir. Bu yüzeyin üzerinde kalan ve kenarı kesmeyen bir eğri ile birleştirilebilir. Möbiüs Şeridi; kenarı düğüm yapmayan ve sürekli biçim değiştirerek çember haline gelebilen bir eğridir.
İlk köşelerini bir araya getirmeden n yarım devir burarak bir genelleştirme yapılabilir. Böylece n. basamaktan bir möbiüs şeridi elde edilir. n tekse yüzeyin ancak bir yüzü ve bir kenarı olur. n>1 için düğüm yapar. n çiftse n>2 için birbirine geçen iki yüzü ve iki kenarı vardır. Bu şeridin orta çizgiden kesme halinde şunlar elde edilir;
*** n çiftse; eski şeridin kenarları biçiminde düğüm yapan ve her biri ona benzeyen birbirine geçmiş 2 yeni şerit.
*** n tekse; n>= 3 için eskisinin kenarı biçiminde düğüm yapan ve basamağı 2n+2 olan tek bir şerit.

KLEİN ŞİŞESİ NEDİR?
*** Ünlü Matematikçi KLEİN tarafından keşfedilmiştir.
*** Klein Şişesi dışı olan, fakat içi olmayan bir şişedir.
*** Kendisinin içinden geçer. İçine su konulmaya çalışılırsa, dökülen su aynı delikten dışarı çıkar.
*** Klein Şişesi bir sürahi olarak kullanılamaz.

Klein Şişesi ile Möbiüs Şeridi Arasındaki Bağıntı
*Bir (tek) yüzlü cisimlerden Möbiüs Şeridi''''nin iki kere kesilmesiyle ilginç bir şekil oluşur.
*Klein Şişesi, boylamasına ikiye kesilirse; iki adet Möbiüs Şerdi elde edilir.
Karışık kaynaklardan..