Ortaçağ Şiiri - Mehmet Çoban

Şiirin yazılım tarihi, bir yıl dönümü gibidir ülkemizin tarihinde... Bizlere çok şey hatırlatır. Hatırlıyorum. O zamanlar 9 yaşındaydım. Büyüklerimiz konuşuyordu. Büyüklerimizin konuştuğu şeylerin özetinde milletin sevdiklerini darbeciler yönetimden indirmişlerdi. Sonra, lise yıllarım, 27 Mayıs bayramlarını kutladı. Ve bir başka darbeci bayramı darbeledi. 1923 yılında kurulan cumhuriyetle birlikte Osmanlı’dan devir olan ülke yapısında bir hayli değişikler yapıldı. Bugün o günün şartlarında yapılması gerekenlerdi denilerek açıklananlara baktığımızda, 1. Milletin vekilleri Ankara’nın talimatlarıyla seçiliyorlardı. İnsanlar nerede doğmuş olurlarsa olsunlar fark etmiyordu. Öyle milletvekilleri vardı ki, seçildiği şehri bile ömründe görmemişti. 2. Bütün partiler yasaktı. Sadece CHP yasak değildi. Zaman içinde, partilere izin verilse de, halkın CHP’ye antipatisini, yeni partilere sempatisini gören yönetim anında partiyi kapatıyordu. 1923–1938 dönemi, partilere izin verilmeyen dönemdi. 3. 1923–1938 döneminde CHP karşıtı hiçbir düşünceye izin verilmiyordu. CHP anlayışının dışında bütün fikirler yasaktı. Sağıyla, soluyla, liberaliyle, muhafazakârıyla hepsi yasaktı. Mesela; a. Bugün vatanın yetiştirdiği en büyük şair olarak lanse edilen Nazım Hikmet Ran 1923–1938 yılları arasında 8 kez yargılanmış, 1938 yılındaki son yargılama da ise vatan haini ilan edilmişti. b. Necip Fazıl Kısakürek, sistemle çatışmasını o dönemlerde başlatmıştı. c. Batılılaşma adına yapılanları eleştiren İskilipli Atıf Hoca o dönemde asılarak idam edildi. d. Kısaca CHP düşüncesine karşı bütün fikirler hangisi yönde olursa olsun 1923–1938 arası yıllarda yasaktı… İnsanlar Ankara hükümetine, iktidarına karşı söylemde bulunduğu anda veya muhalefet ettiği anda hemen istiklal mahkemelerine sevk ediliyordu. 4. Ülkemiz darbeler ülkesidir. Halkın seçtiklerini beğenmeyen zümreler, her türlü değerleri istismar ederek darbe çağrıları yapmışlardır. 5. Ülkemizin Çok partili döneme geçişi, ülke içinde özgürlüğe, demokrasiye, demokratlığa inanıldığı için değil, aksine 1945 yılından sonraki dönemde, Rusya ile Amerika’nın Yatla konferansları ile yaptıkları anlaşmada ülkemizin Amerikan nüfuz alanına girmesinin getirdiği zorlamalardı. 6. Değilse 1923–1945 arası iktidar olan düşüncenin demokrasi, demokratlık, özgürlük, halkın seçimi ile yönetimlerin seçilmesi konusunda herhangi bir açılımı yoktu. Aksine bütün farklı görüşler yasaktı. Bütün bunlar geçmişte kaldı. Şimdi bunlardan söz ettiğimizde, büyük savaşların arkasından böyle şeyleri yapmak ülkenin geleceği için gerekliydi. Günün şartları o güne özeldi ve o nedenle yapıldı. Denilerek açıklanıyor. Doğruluğunu, yanlışlığını ileride tarihler tartışacak. Bugün bizim tartışma konumuz değil. Ancak bir konu var ki günümüzü ilgilendiriyor. Demokrasi, çağdaşlık özgürlük adına, adını çağdaş düşünce ilan edenler, - Bu ülkede asıl biziz, biz istemezsek hiçbir şey olmaz. Diyecek kadar ileri giden, ortaçağ düşüncesini sergileyen bir yapıda olduklarını gösterdiler. Hâlbuki Cumhuriyetin kuruluşunda değiştirilen asıl felsefe, millet köle değil efendiydi. Sınıflar yok, millet vardı. Herkes birbirine eşitti. Cumhuriyetin ilkeleri bunlardı. Hala meclisin duvarında, “hâkimiyet kayıtsız şartsız milletindir” yazıyor. Ama bugün Cumhuriyetin temel ilkelerine rağmen, Cumhuriyet ilkelerinin özüne aykırı düşünceleri, yine cumhuriyet adına ileri sürenler var. Çağımızda “Türk milleti aptaldır” diyen yazarlar, aydın, çağdaş, kahraman sayılır. Çağımızda “biz asılız, bize rağmen hiçbir şey olmaz diyenler” çağdaş düşünce sahibi sayılır. Hâlbuki halkı sınıflayan... Asıllar, değiller sınıflaması yapan. Ülkenin sahibi biziz, bizden farklı düşünenler bu ülkenin sahipleri değildir diyen bir düşünenin, özgürlüklerle, demokrasiyle, çağdaşlıkla hiç bir ilgisi olmasa gerekir. Zaten böyle bir ayırım, ayırma, yasalarca insanlığa, ülkenin halkına karşı bir işlenmiş bir insanlık suçu, ağır bir hakaret değil midir? Hayatımda bu kadar bağnaz bir düşüncenin olabileceğini tahayyül bile edemezdim. Ortaçağ düşüncesinde, yaşamında, siyasetinde, tarihinde var olan, halkın sınıflanması, bazılarının çıkıp, kendilerini, asıl, asil kabul etmeleri artık günümüzde olmamalıydı diye düşünüyordum. Ne var ki, bazıları; bağnaz, geri kalmış, orta çağ düşüncesini, çağdaş düşünce tanımıyla markalandırarak, Ülkede, özgürlüklere, demokrasiye, halkın söylemlerine karşı çıkmaları, gerçekten çok acıdır. Ülkede canları sıkıldıkça darbe çağrıları yapanlar bunlardır. Her dönemde darbecileri alkışlayanlar bunlardır. Kendilerine karşı çıkan bütün görüşleri suçlayanlar, karalayanlar bunlardır. İstemedikleri zaman darbe yapmak için karanlık örgütler kurmaya kalkanlar bunlardır. Nasıl oluyor da bu kadar faşizan, tutucu, ortaçağ düşünce biçimine “çağdaş düşünce” diyorlar anlamak mümkün değildir. Şunu anladım ki, hayat insana çok şey gösteriyor… Artık inanıyorum ki, Ortaçağdaki karanlık güçler bile, günümüzdeki çağdaş düşünce adıyla ortaya konanlardan daha özgürlükçüdür. İnsanı eşit bilen, insana özgürlük tanıyan, fikirlere açılım sağladığını söyleyen hiçbir düşüncenin, kendini asıl, diğerlerini tali kabul etmesi düşünülemez… İnsanlar kendi düşüncelerini iyice analiz etmelidirler. Hiçbir insan, düşünce, kendini asıl diğerlerini tali ilan edemez. Edenlerin özgürlükler çağında işi yoktur. Edenler ortaçağ düşüncesini günümüze hortlatanlar olarak tarihe geçeceklerdir.