Nesih Konusu
Bu konuya felsefi açıdan bakacağım. Ayrıntı dini literatürde fazlasıyla mevcut! Yani yazdıklarım dini bilgi değil! Sadece zaman ve zemin açısından insan davranışlarının farklılaşmasının, değişimin yeni bir durum olmadığını hatta standartlaştırmanın da doğru olmayacağını söylemek isterim. İnsan adedi kadar geniş bir alan bu gelişim ve değişim alanı.
Eski iş yerimin güzel bir bahçesi vardı! Çimenler yemyeşil harika bir manzara. Bahçe içindeki beton yollar ve asfalt kaplama her yere ulaşıma müsait olsa da personel bazı kısa yolları kullanırdı ve çimenlerin o kullanılan kısmı patika gibi iz yapardı, bu da görünümü bozuyordu. Buna çözüm getirildi; çiğnenen kısa yollara beton dökülerek yol açıldı böylece kısa yollar da bahçe planındaki yollara dahil oldu! Önceden meşru olmayan yollar meşrulaşmış oldu!
Bu olay benim aklıma nesih konusunu getirdi; aslında tarihsel süreçte insanların alışılmış yaşamları kolay değişmiyor. Dinler ise bazı kurallara meşruiyet getirerek kural içi yapıyor! Bazılarını da kural dışı… Hatta bazıları o zamanlar kural içi iken sonradan kural dışı da oluyor! Eskiden kızların evliliğindeki yaş sınırı daha küçük iken günümüzde bu daha yukarı çekildi! Kızların reşit olması kişilik haklarını koruyacak akli gelişimi sağlaması daha da önem kazandı! Bu geleneksel olduğu kadar hukuki bir durum! Evlatlığın boşadığı eş ile evlenmek konusu ise hem ayette hem sünnette var! Yani evlatlık olan, gerçek evlattan sayılmıyor. Miras açısından da bu böyle! Önceleri sayılırmış… İçki için ise üç aşama var! Birinci aşama, meşru ama bazı zararlarına vurgu var! İkinci aşama, sakıncalı yerlere vurgu var! İçkiliyken namaz kılmamak gibi. Üçüncü aşama ise tamamen yasak. Yani süreç bazı yasak yönünde aşamalı, bazı da yasağı kaldırma yönünde. Zina eden kişiyle zina eden evlensin şeklinde olan hüküm daha sonra serbest şeklinde düzenlenmiş. Bu duruma “Kuranda nesih” denmiş.
çatı katındaki odanın
kuytu bir köşesinde
kumaşındaki eski yağmurların
hüzünlü kokusuyla
