Mesnedi suphaniye divan-ı şerhi açıklaması

Kimki cêmâlî görür ayan,anda cêlâl tutar onu,
Görki onda bir gül açsa,anda hâr olur peyda,
------------------
Kimki ayan olur,bezm-i elest sırrı peymana,
Onda nefs payandır,anda ar olur şeydâ,

Bir hırkapuşi melâmiden katre-idi bu zat,
Talibi belâmız uruç oldu,yakin zat-ı sıfat,

Rüşd ü irşad-ın bizdedir vaslı,ısbatı yokluğumuz,
Her cihetten cem-i cenâbız,celle şânımdır vucut,

Yar cêmâli nigâr-imiş,bu ben senıdığım sende,
Bu dür kenz-i mahvfi oldu. Aynıdan aynaya.

Mesnedi suphaniye dinan-ı şerhi açıklaması

beyit----------------
Kimki cêmâlî görür ayan,anda cêlâl tutar onu,
Görki onda bir gül açsa,anda nâr olur peyda,
----------------
1: Açıklama: kim Hakkın cemâlini görürse onu,
Hemen Allahın celâlî yakalar kimki Hakkın cemâlini görmek isterse cêlâlîne hazır olsun kahrına cefasına,
Belâsına kendini hazırlasın yada bu sevdadan vaz geçsin bunun dışındaki laf ve palavradan ibarettir,
Lakin aşığa cefa,sefadır, kahır ve belâ.vuslatın habercisidir ehline ne hoş değilmi.
2:Görürsünki ondan bir gül açılmış biraz yaklaşıp koklayım okşayım desen,anında bir dikeni batarcanını
yakar, ateş peyda olur sana,beşeri Alışkanlıkların yakanı bırakmaz ve oradan sessice Kaçar sıvışırsın çünkü o gül haramdır na ehile
Beyit-----------------
3:Kimki ayan olur,bezm-i elest sırrı peymana,
4:Onda nefs payandır,anda ar olur şeydâ,
Açıklama:3-4: kim ayan olur kim aşikâr görür bilir ve Hakkel yakin yaşar,o ruhlar meclisine arif olur mahrem olur yaratılış
sırrına onda açılır Hakka ettiği biat verdiği söz Rabbi ile yaptığı akit ortaya çıkar ve öyle bir açığa çıkışki bu sırda o nefs-i cüzzi hiç olur, nerede küllü nefste Yani Hazreti Allahın varlığında, ve artık o nefs payandır yani ona akîbet ayandır o kişi dünyadada ahiretede
kurtulşuşa erenin ta kendisidir ona ne endişe ne gâm ne keder ne hüzün ulaşamaz,o nefs öyle bir pür nûr olmuşturki ulaşsada o nefse tesiri ancak zem,zem gibidir onun nefsine,ar iffet mahramiyet,anda şeyda
yani,tutkunluk akıllı ama divanelik,bir pejmurdeliğin arkasında,çok sevgiden hasıl olan bir hal mevcutturki bunu ancak tadan bilir…
Beyit---------------
5 : Bir hırkapuşi melâmiden katre-idi bu zat,
6 : Talibi belâmız uruç oldu,yakin zat-ı sıfat,
-----------------
Açıklama 5::bir hıkapuşi Melâmi.hırkapuşi fakir derviş Melâmi:
Muhammedi meşreb üzere yokluk mertebesinin
yani kulluk sırrının kemaline mashar halefi adem
zerrenin kendini ummanda bulması yani gerçekte
katre sandığı nefsinin hakikâtte umman olduğunu
idrak etmesi, müşahade ve zuhuratına ayan olması,
6: celâle yani kahra cefeya razı oluşumuz cemâli artı zatı-ı sıfata Yani mahrem-i sırrı ilâhiye mashar oldu neyimiz belaya talebimiz Haktan gelene rızamız,mümin sıfatının kulda açığa çıkışına şahid kıldı kim Hazreti Allah.
Beyit,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,
7: Rüşd ü irşad-ın bizdedir vaslı,ısbatı yokluğumuz,
8: Her cihetten cem-i cenâbız,celle şânımdır vucut,