Mamon ilah değildi. Tıpkı ilahın totem olmadığı gibidir. Bunu böyle anlarsak at izi, it izine karışmış olur. Yine daha sonra oluşacak olan Yüce Tanrı kavramı da bunların hiç biri değildir. Ama bunlar zamanın içinde oluşan anlam ve anlatımlara göre manaca alan devinmeli sosyal esasla birbirinden evirilmişlerdir.
Burada biraz ana konum dışına çıkacağım. Yüce Tanrı'nın muktedirliği karşısında insanların Yüce Tanrı anlayışı spekülatiflik te izah etse bile; bir iz, bir izlekilik yol açışı olmakla insanlığın Yüce Tanrı anlayışı içindeki bir iki şeyi de söylemem anlam karışıklığı yapmaması açısından uygun olur sanırım.
Totem, ilah, mamon kendi şartları içindeki anlamlardan içkin oluşla; kesikli sürekli zaman dilimlerinin mana anlamasıdırlar. Kesikli oluşla totem, sürekli boşluk devinmeli mana alanı oluşla ilah, mamon vs.dir. Ve bunlar (totem-ilah-mamon) kendilerine özgü geri ilettirmeli tarih sel manalarıyla sınırlıdırlar.
Bu nedenle totem-ilah-mamon geçmiştirler. Gelecek değildirler. Sürekli olmaları içinde gelecekte ancak olabilirler. Oysa Yüce Tanrı muktedirliği aynı noktayla, aynı andalık ve tümeliliktir. Aynı anda geçmiş gelecek olanın kendisidir. Geçmişi olmadan gelecek geleceği olmadan geçmiş olan başlanışla olumsaldır (hiç bir şeyle sınırlanmışlık değildir) . Ölçü biz, kendimiz olunca yanılmalar; iyi kötü demeler kaçınılmazdır.
Tamamını Oku
Bu şiir ile ilgili 0 tane yorum bulunmakta