Hareketin hemen her yerinde bir karar alış. Bir duruş. Bir koordinasyonla bir haberdar oluşun direktifesi bulunur. Sürecin öznel enerji düzenlemesi olmakla ve sürecin, her süreç boyutunda olmuş biriyle süreci açıklamanızla; sürecin lokal yerinde bulunmuş kas ile tüm süreci açıklanmanız; olası mı?
Unsurlar olmasa süreç olmaz. Ama süreç unsurlardan fazla bir özelliktir. Hele tek tek unsurlarla süreç hiç açıklanamaz. Süreç toptan anlaşılır. Bundan ötürü, Kutsal mücadele, Atatürk üzerinde seremonine edilmektedir. Bir şeyin bilinmesiyle diğer şeyin de bilinmesi olan, delalet; böylesi bir ürün ve direktif liginin olmasından kaynaklıdır.
Ama kolektif gücün toplam büyüklüğü karşısında Atatürk'ün emeği elbet cılız kalır. Atatürk'ün tek tek kişilere göre daha çok olan katkı ve belirleyicilik emeğinden ötürü, Kurtuluşun Miladı Aidiyet Felsefesi, Atatürk simgesiyle dile getirilir olmaktadır. Kolektifin gücü neye göre ve neyden oluşla Gazi Atatürk’tü.
Bu dile getirilişte söylenen şey kolektif başarı ve bu kolektif başarının bilincidirler. Kolektif başarı ve kolektif bilincin sonraki nesillere yansıması da; bu kolektif bilinç üzerinde oluşla sonraki nesillerin de bunun, daha fazlasını yapıp; bu süreci geliştirip; zamanı ileri yönde akıtmanıza meşru özgüvenidirler.
Dünya var olalı beri çirkin ve soğuk,
Erken içeceğimiz bir ilaç gibi.
Tadı dudaklarımızda acımsı, buruk.
Bu saatte gözyaşları, yeminler,
Boş bir tesellidir inandığımız.
