Gruplarınızı Görmek İçin Üye Girişi Yapın
Türkiye'de Yerli Otomobili Kim Engelledi?
Star Yazarı Aziz Üstel, Mühendis ve Makina Dergisinin Şubat 1971 tarihli 166. sayısında Devrim otomobiliyle ilgili çarpıcı bir imayı gündeme getirdi.
Bitmemiş bir hikayedir Devrim otomobili. Ne zaman yerli marka otomobil konusu açılsa hep akıllara Devrim gelir. Yeterli benzin konulmadığı için yolda kalan Devrim 17 bin km yol yapmış ve hala çalışır durumda...
Dün Türkiye'de yerli uçak sanayi neden engellendi diye bir yazı yazan Star Yazarı Aziz Üstel bugün çok tartışılacak bir iddiayı hatırlattı.
Devrim otomobilin hikayesini anlatan Üstel, Mühendis ve Makina Dergisinin Şubat 1971 tarihli 166. sayısındaki bir iddiayı gündeme getirdi.
O iddia ise şu sıralar yerli otomobil yapacaklar mı diye Başbakan'ın gözünün içine baktığı Koç grubuyla ilgili. İşte Aziz Üstel'in gündeme getirdiği o iddia;
Tarih 15 Mayıs 1961, Devlet Başkanı Cemal Gürsel, Otomobil Endüstrisi Kongresi’nin açılış konuşmasında, “Türkiye’de otomobil yapılamaz diyorlar. Bu tamamiyle kara bir düşüncenin mahsulüdür” der. Kongrenin ardından 22 Nisan 1961’de 18-1959 sayılı ve “çok gizli” damgasıyla Başbakanlık, Ulaştırma Bakanlığı’na bir yazı yazar: “Devlet Demiryollarımızın teknik imkanlarının müsait ve mükemmel olması nedeniyle milli ekonomide mühim bir yer işgal edecek olan otomobil imalatı sanayiinin kurulmasına liderlik etmesini uygun görmekteyim.”
OTOMOBİL İÇİN 1,6 MİLYON TL ZOR BULUNUYOR
Otomobil üretimi için seçilen yer TCDD Eskişehir Cer Atölyesidir. Efendim, otomobil projesine ayrılan para 1.6 milyon liradır bütçeden. Sonra bu para birilerinin girişimiyle, 900 bin liraya düşürülür! Çünkü başta basın, herkes, aşağılık duygusu beşiğinde tıngır mıngır sallandığından, kurnaz tayfası da “aşağılık duygumuzu” sür-git körüklediğinden bu girişimi yerden yere vurmuş, dalga geçmiş, alay etmiştir. “Biz kiiim, otomobil üretmek kiiim! ” diyen diyenedir.
AYNI YIL AT NESLİ ISLAHI İÇİN 25 MİLYON LİRA AYIRILIYOR
Ancak aynı yıl “At neslinin ıslahı için bütçeden ayrılan para 25 milyon liradır! ” Merakımdır arkadaş, at neslinde o günden günümüze bir gelişme sağlanmış mıdır! Her neyse, Eskişehir Cer Atölyesinde yapılan otomobilin tasarımcıları Yük. Müh. Nurettin Erguvanlı, Yük. Müh. Ercan Türer ve Mimar Kemal Alagöz’dür.
129 GÜNDE YÜZDE YÜZ YERLİ OTOMOBİL: DEVRİM
Devrim adı verilen otomobil 129 günde, yüzde yüz yerli katkıyla, başta Eskişehir Cer Atölyesi olmak üzere, Ankara, Sivas ve Adapazarı TCDD fabrikalarında çalışan usta ve işçilerin çabaları sonucu yapılır. Ondan sonra olanlarsa tam içler acısıdır.
DEVRİM'E BÜYÜK KOMPLO
Cemal Gürsel Devrim’in direksiyonuna geçer ancak birileri (!) depoya üç damla benzin koymuştur; araba biraz gider ve durur. Türkiye’de otomobil yapılamaz diyenlere gün doğar. Basın öylesine dalga geçer ki, Gürsel’in sırf olayın hiç önemli olmadığını vurgulamak için söylediği “Bir garplı kafasıyla otomobili yapar şarklı kafasıyla benzin koymayı unuturuz” lafı manşetlere taşınır; yerli otomobil üretimi gündemden kaldırılır o saat.
O DEVRİM HALA ÇALIŞIR DURUMDA
Bugün bej renkli, Devrim arabası hala çalışır durumdadır, 17 bin kilometre yapmıştır tık etmeden ve Eskişehir TÜLOMSAŞ bahçesinde, özel bir camekanda sergilenmektedir.
KOÇ GRUBU HAKKINDA ŞOK İDDİA?
Ancak, Devrim’in yapılmasından sadece beş yıl sonra Koç Holding, Ford Grubuyla ortak, Ford şasesi ve Ford motoruyla Türkiye’de seri olarak Anadol marka arabayı üretmeye başlar. Cemal Ünder, Mühendis ve Makina Dergisinin Şubat 1971 tarihli 166. sayısında Devrim tartışmasına yeni bir parantez açmıştır şu satırlarla: “Üzerinde durulacak diğer bir husus, Anadol’u üretenlerin, başlangıçta, ‘Türkiye’de otomobil yapılamaz’ diyenler oluşudur! ” Varın gerisini siz düşünün!
