Gruplarınızı Görmek İçin Üye Girişi Yapın
Ömer Engin LÜTEM, Emekli Büyükelçi
17 Mart 2008 - ERAREN
________________________________________
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 14 Mart günü Karabağ sorunu konusunda kabul ettiği bir kararda, özetle, Azerbaycan’ın toprak bütünlüğünü tanıdı; Ermeni güçlerinin işgal ettiği yerlerden tamamen ve ivedilikle çekilmesini istedi ve savaş sebebiyle bu bölgeden ayrılmış bulunan halkların geri dönme hakkı olduğunu kabul etti.
Karar bu haliyle Karabağ sorunu hakkındaki Azerbaycan’ın (ve Türkiye’nin) görüşlerine uygun, Ermeni görüşlerine aykırıdır. O nedenle de Azerbaycan için büyük bir başarı sayılmalıdır.
Karara 39 ülke lehte, 7 ülke aleyhte oy vermiş, 150 ülke de çekimser kalmıştır. 47 ülke de oylamaya katılmamıştır.
Aleyhte oy veren 7 üye Ermenistan’dan başka Angola, Vanuatu, Hindistan ile Fransa, Rusya Federasyonu ve ABD’dir. Bilindiği gibi son üç ülke Karabağ sorununa bir çözüm bulmakla görevli Minsk Grubun başkan yardımcılarıdır ve bu grup adına taraflarla temasları yürüten ülkelerdir. Bu ülkeler baştan beri Karabağ sorununa Birleşmiş Milletlerin karışmasına, çözümü güçleştireceği mülahazasıyla, karşı çıkmışlardır.
Diğer yandan, kabul edileceği muhakkak olan bu karara aleyhte oy vermek suretiyle Ermenistan’ın hezimetini hafifletmeye çalışmışlardır.
Hindistan’ın tasarıya oy vermesi Azerbaycan’ın Pakistan ile yakın ilişkiler içinde olmasının sonucudur. Afrika’daki Angola ve Pasifiklerdeki Vanuatu’nun aleyhte oy verme nedeni bilinmemektedir. Ancak Genel Kurul oylamalarında küçük devletlerin kendilerini hiç ilgilendirmeyen konularda taraf tutar şekilde oy kullandıkları sıkça görülen bir durumdur.
Oylamada dikkati çeken husus 150 devletin çekimser kalmış olmasıdır. Bu durum, büyük olasılıkla, ABD ve Rusya’nın bu ülkelere yaptığı bir tavsiyenin sonucudur. Burada da Ermenistan’ın uğradığı yenilginin hafifletilmesi düşüncesin rol oynadığı anlaşılmaktadır.
İslam Konferansı Örgütü Karabağ sorununda Azerbaycan’ı çekincesiz desteklediğine göre bu örgütün elliden fazla üyesinin söz konusu kararın lehinde oy kullanması gerekirdi. Oysa böyle olmamış ve İKÖ üyeleri, ABD ve Rusya’nın baskısıyla üçe ayrılmışlardır. Bir kısmı lehte oy kullanmış, bir kısmı çekimser kalmış bir kısmı da hiç olay katılmamıştır.
Ermenistan Dışişleri Bakanlığı bu konuda yaptığı açıklamada Birleşmiş Milletler üyelerinin büyük çoğunluğunun Karabağ sorunu konusunda Azerbaycan’ı desteklemediğini ileri sürmüştür. Oysa kararı desteklemeyen üye sayısı yedidir. Çekimser kalanların kararın aleyhinde olduklarını söylemek mümkün değildir.
Sonuç olarak Birleşmiş Milletler Genel Kurulu Azerbaycan görüşlerini yansıtan bir karar kabul etmiş bulunmaktadır. Bu karar bağlayıcı olmamakla beraber Ermenistan bundan böyle, özellikle kamu oyu önünde Karabağ hakkındaki tezleri savunmakta güçlük çekecektir.
