Gruplarınızı Görmek İçin Üye Girişi Yapın
Nerdesiniz, kaybolan türk çocukları? ? ? ! ! !
Çalınmış gülüşlerin izi ile
Dünyanın tüm çocukları bir-birlerine benziyorlar; kaprizleri, masum bakışları, şekerli gülüşleriyle... Onlar ise kimseye benzemezlr; kaybolmuşi bitmeyen alın yazıarı ile.
Dünyaya çocuk geliyor ki, sevinc getrsin, baba kalbine kururi anne kalbine onur gibi. Onlarsa hem anne-babalarına, hem de Azerbaycana kendi boylarından, yaşlarından da büyük ve ağır acı yükü burakarak gitdler... kayboldular.
Esir ve kaybolmuş, rehine olarak alınmış vatandaşlarla ilgili Devlet Komisyonunun raporlarından:
1 aralık 2006 tarihli bilgiye göre, 1988-2006 yıllarda 4561 azerbaycanlı kaybolmuştur ki, onlardan 783 kişinin ermeniler tarafından esir ve rehine olarak alınması ile ilgili deliller vardır. Esir ve Rehine alınarak ermeniler tarafından sonrakı taleyi gizledilen 783 kişiden 18-i azyaşlı çocuklardır. Rehine olarak alınan zaman onlardan en büyüyü-Memmedıva Gülafe 14 yaşında, en küçüyü Hüseynov Mehsel ise bir aylık idi.
1992 yılının 26 şubatında Hocalı şehirinin işğalı zamanı 1964 yıl tevellütlü Hüseynova Mehriban Allahverdi kızı azyaşlı çocukları- 1987 yıl tevellütlü Receb, 1988 yıl tevellütlüSebine ve1992 yıl tevellütlü Mehsel Elxan oğlu le beraber ermeniler tarafından rehine olarak alınmıştır. Esir ve rehinelerin değiştirilmesi prosesinde iştirak etmiş, Hocavent ilçesinin Karadağlı köy nufusu Tağıyev Memmet Kaçay oğlunun (2003 yılında rehmete gitmiştir) bildirdiğine göre, 1993 yılda Abo adlı ermeni milis emekdaşı hava bağlantısı ile ona Hüseynova Mehribanın 3 çocuğu ile beraber işğal altında olan Hankendindeki çocuk bahçesinde saklandığınu bildirmiştir. 1992-1993 yıllarında ermeni esirliğinde olmuş, ailesi tarafından 3 milyon 700 min rubl verildkden sonra geri alınmış Memmedov Mayıl Mehemmeteli oğlu (Hazırda Ucar ilçesinin Helfeli köyünde yaşıyor) 1993 yılında Ermenistanın başkenti Yerevandakı istintak tecrithanesinde saklanılarken Mehribanın da 3 çocuğu ile orada saklanıldığının şaihit olduğunu tesdik ediyor.
Fakat ermeniler Mehriban ve onun çocuklarının girov (rehine) alındığını danarak onların sonrakı taleyine dair delilleri gizlediyor.
1990 yılında doğmuştu Aygün. Hele dünyanı yenice tanımağa başlıyordu, yüregindekileri diline getirmeğe çalışıyordu.
Aygün Kara kızı Kuliyeva 1993 yılında Kelbecer ilçesinin işğalı zamanı 1979 doşumlu bacısı Nesibe, kardeşleri-1980 yıl doğumlu Azer, 1981 yıl doğumlu Nesibe, Azer ve Behtiyar (hazırda Şeki ilçesi, Temiryol köçkünler kasebesinde meskunlaşmışlar) girovlukdan geri alınsa da Aygün, Yaşar ve Mezahir ermeniler tarafından gizledilmiş, kaytarılmamıştır.
Nesibe ve Azer Kuliyevler bildiriyorlar ki, girovlukda saklanılan zaman Aygünü bir ermeni kadını götürmüş ve geri kaytarmamıştır. Sonradan Aygünün öldüğünü demiş, lakin meyitini, yahud defnolunduğu yeri göstermemişler.
O zaman Azerbaycan Cümhuriyeti Tehlükesizlik orkanlarının emekdaşı olmuş Refael Mirzeyev testik ediyor ki, 1993 yılda savaş bçlgesinde keçirilmiş gçrüş zamanı ermeniler tarafından takdim edilmiş azerbaycanlı esir ve rehinelerin siyahısında Aygün ve Yaşar Kuliyevlerin de adı olmuş, onların Hankendinde saklanıdığı gösterilmiştir.
1993 yılında ermeniler tarafından takdim edilmiş ve kaybolduğı bildirilen Garik Mirzoyan ve Atkin Nazaryanla (Azerbaycan tarafında saklanılması ile ilgili hiç bir bilgi yoktur) deyişilmesi teklif olunmuş azerbaycanlı esir ve rehinelerin siyahısında Aygüni, Mezahir ve Yaşarın da adları var.
Hemen yılın nisan ayında Tovuz ilçesinin Asrik-Cırdahan köy nufusu Akif Saleh oğlu Hüzeynova Gürcüstan Cümhuriyetinin Tiflis şehirinde Ermenistan Kırmızı Haç Komitesi üyeleri ile görüş zamanı ermeni milletinden olan Davidyan Valentina tarafından verilmiş syahıda da Aygün, Yaşar ve Mezahir Kuliyevlerin adları olmuştur. Akif Hüseynov 1994 yılında Gürcüstan Cümhuriyetinde Alaverdiyan Şamir Alekseyeviçle (Yerevan-74, Nijniy-Şengavit sokağı 11, ev 35, menzil 22) görüşenden sonra Garik adlı ermeni telefon açarak Aygün, Yaşar ve Mezahir Kuliyevlerin Ermenistanın Spitak ilçesinde girov (rehine) saklanıldığını bildirmişdir.
Bendeliyev Heyal Elbrus oğlu 1986 yılında doğmuştur. Anası Celalova Süreyya Abbaseli kızı (Kelbecer ilçesinin Çobangerekmez köy nufusu, hazırda Mingeçevir şehiri, F.Ezimov sokağı 1, ev 22-de meskunlaşmıştır) tasdik ediyor ki, oğlu Heyal Bendeliyev 31 mart 1993 yılında Kelbecer ilşesinin iğalı zamanı 25 Kelbecerli ile beraber ‘KAMAZ’ markalı, 21-91 devlet numara nişanlı araba ile Tunel adlanan yerde girov (rehine) alınmış, Hankendindeki hastehaneye götürülerek orada saklanılmıştır.
Eski rehine Aliyev Müşfik Nadir oğlu (01.11.1995 yılında Devlet Komisyonı tarafından geri alınmıştır, hazırda Bakı şehiri, Z.Bünyatov sokağı, Kooperatib teknikumunun 1 saylı yatakhanesinde meskunlaşmıştır) Heyalın ermeniler tarafından rehine alınarak namelum istikamete götürüldüğünün şahiti olmuştur.
Kelbecer nufusundan olan rehine alınmış Zeynalov İdris Mecid oğlunun anası Zeynalova Fitat Celal kızı (hazırda Mingeçevir şehirindeki 1 saylı tekniki Peşe okulunda meskunlaşmıştır) da bu faktöru tasdik etmiştir.
Heyalla birlikde girov götürülmüş Aliyev Tural nadir oğlu da bu gün taleyi belli olmayan girovların sırasındadır. Rehine alınanda Turalın 11 yaşı vardı. Babası Aliyev Nadir Ali oğlu, anası Aliyeva Nüşabe Mehemmet kızı, kardeşi Aliyev Müşfik Nadir oğlu ve bacısı Yegane ile beraber rehine olarak alınmışdır. M.Aliyevin bildirdiğine göre, rehine götürülen zaman Yegane ile onu işğal altında olan Ağdere ilçesinin Dombon köyüne, başkalarını ise namelum tarafa götürmüşler. Yegane Aliyeva 26.08.1993, Müşfik Aliyev ise 01.11.1995 yılında Devlet Komisyonu tarafından geri alınmışlar. Ailedeki diger insanların- Nadir, Nüşabe, Tural Aliyevlerin taleyi belli diğil.
Hemen yılın nisan ayında Tovuz ilçesinin Asrik-Cırdahan köy nufusu Akif Saleh oğlu Hüseynova Tiflis şehirinde Ermenistan Kırmızı Haç Komitesi üyeleri ile görüş zamanı ermeni milletinden olan Davidyan Valentina tarafından verilmiş syahıda da Aliyevlerin adları olmuş, onların ermeniler tarafından rehine olarak saklandıkları gözterilmiştir.
O zaman Azerbaycan Cümhuriyeti Tehlükesizlik orkanlarının emekdaşı olmuş Refael Mirzeyev testik ediyor ki, 1993 yılında savaş bölgesinde keçirilmiş görüş zamanı ermeniler tarafından takdim edilmiş azerbaycanlı esir ve rehinelerin siyahısında Nadir ve Tural Aliyevlerin de adları olmuştur.
Zeynalov Fariz Davud oğlu-1984 yılında Kelbecerde doğmuştur. 31.03.1993 yıl tarihinde kardeşleri- 1960 doğumlu Mehemmed, 1966 yıl doğumlu Nizami, ablası 1970 doğumlu Esmaye (Terane) ve diger Kelbecer ahalisi ile beraber ‘Kamaz’ markalı araba ile ilçeni terketmeğe sey ederken ermeniler tarafından bu silahsız insanlara ateş edilmiş ve rehine olarak alınmışlar. Zeynalovların girov alınmasını onlarla birlikde olmuş Kuliyev Azer Kara oğlu ve Kuliyeva Nesibe Kara kızı (Devlet Komisyonun seyleri neticesinde 14 temuz 1993 yıl tarihinde azat edilmiş ve Şeki şehirindeki Demiryol köçkünler kasabesinde meskunlaşmışlar) , Zeynalova Fitat Celal kızı ve Zeynalov Davud Müseyib oğlu (Kelbecer ilçesi Öobangerekmez kçy sakinleri, hazırda Mingeçevir şehiri, 1 saylı Tekiniki Peşe okulunda meskunlaşmıştır) tasdik ediyorlar.
1993-1995 yıllarında ermeni esirliğinde olmuş, Devlet Komisyonu tarafından geri alınmış, hazırda Füzuli ilçesinin Büyük Behmenli, köyünde yaşayan Memmedov Sadreddin Nasip oğlu Hankendi şeghirindeki çocuk hastehanesinde Zeynalovlar ailesi ile birlikde saklanıldığını bildirmiştir.
1993 yılında ermeniler tarafından takdim olunan, esir ve rehine olarak saklanıldığı itiraf edilen azerbaycanlıların siyahısında Farizin de adı olmuştur.
Hemen yılın nisan ayında Tovuz ilçesinin Asrik-Cırdahan köy nufusu Akif Saleh oğlu Hüzeynova Tiflis şehirinde Ermenistan Kırmızı Haç Komitesi üyeleri ile görüş zamanı ermeni milletinden olan Davidyan Valentina tarafından verilmiş syahıda da Aygün, Yaşar ve Mezahir Kuliyevlerin adları olmuştur. Akif Hüseynov 1994 yılında Gürcüstan Cümhuriyetinde Alaverdiyan Şamir Alekseyeviç (Yerevan-74, Nijniy-Şengavit sokağı 11, ev 35, menzil 22) tarafından verilen siyahılarda Zeynalovların da girov saklanıldığı kayd olunmuştur.
Fakat ermeni tarafı şimdiye kadar Mehemmed, Nizami, Esmaye ve Fariz Zeynalovların sonrakı taleyi barede hiç bir bilgi vermiyor.
1993 yılında Gubadlı ilçesi işğal edilerken babaları Mecnunov İzzet Goca oğlu ve anaları Memmedova Afile İbrahim kızı ile beraber girov alınmış 1982 yıl tevellüdlü Mecnunova Sekine İzzet kızı ve onun bacısı 1978 tevellüdlü Gülafenin Hankendi şehirindeki çocuk bahçesinde saklanılmasını onlarla birlikde saklanılmış Babayev Elman Mövsüm oğlu (6.10.1994 yıl tarihinde Devlet Komisyonu tarafından azat edilmiş, Ağdam kazasının Hındırıstan köyünde meskunlaşmıştır) tasdik ediyor.
Fakat şimdyedek onların hiç biri azat edilmemiş, barelerinde bilgi verilmemiştir.
1981 yıl tevellütlü Kuliyeva Şahnaz Mehemmed kızı Kelbecer ilçesinin Kilseli köyünde doğmuştur. Kelbecerin işğal olunduğu gün ailesi ile beraber ailelikle arazini terk eden zaman Tunel deyilen yerde muhasaraya alınarak eteş edilmişler. Omuzundan yaralanmış Şahnaz Kuliyeva babcı Mehemmed, bacıları İlhame, Valide ve kardeşleri İslam ve Bahtiyarla beraber girov götürülmüşler. İslam ermeniler tarafından katla yetirilmiş, Bahtiyar, Valide ve Mehemmed Kuliyevler (hazırda Berde ilçesi, Hasankaya köyünde meskunlaşmıştır) 06.11.1993 yıl tarihde Devlet Komisynunun gergin faaliyeti neticesinde azat edilse de Şahnaz deri verilmemiş, sonrakı taleyi barede bilgi elde edilmemiştir.
Rehine olmuş Kuliyev Mehemmed Memiş oğlunun (06.11.1993 yıl tarihinde Devlet Komisyonu tarafından azat edilmiş, Berde ilçesinin Hasankaya göyünde meskunaşmıştır) verdiyi bilgiye göre, akrabaları ve ailesi ile beraber ‘Kamaz’ arabası ile Kelbecerden çıkarken ermeniler yolu kesmiş, arabaya ateş etmiş, sonra yaralı kızı Şahnazı ve bir kaç köylüsünü onlardan ayırarak bilinmeyen tarafa götürmüşler.
Onlarla beraber girov (rehine) alınmış Kelbecerli Memişova İmaret Mehemmedali kızı (13.09ç1993 yıl tarihde Devlet Komisyonu tarafından geri alınmış, Karadağ ilçesinini Müşfikabad kasabesinde meskunlaşmıştır) da ermenilerin yaralı Şahnazı arabaya kaldırarak nereyese gçtürdüklerine şahitlik ediyor.
Füzuli ilçe sakini, 1980 yıl tevellüdlü Rehimov Vagıf Sedri oğlu 23 ekim 1993 yıl tarihinde ana ve babası ile beraber VAZ 21-06 markalı, 58-54 AGL numaralı arabada Zengilan ilçesinden dönerken ermeniler tarafından rehine olarak alınmışlar. Vagifin ve onunla birlikte olmuş babası Sedri Rehim oğlu, anası Seriyye Mülezim kızı, kardeşleri Müseddin ve Behlul Rehimovların Hankendinde saklanılması 1993 yılında esir ve rehinelerin değiştirilmesi ile bağlı ermenilerle danışıklar zamanı belli olmuştur.Tağıyev Memmed Kaçay oğlunun gösterdiğine göre, danışık zamanı ermeni milletinden olan Abo adlı şahs Rehimovlar ailesinin Hankendi arazisinde saklanıldığını bildirmiştir. Rehşnelerin geri alınması için danışıklar olmuş, ermeni tarafı onların kaşılığında ermeni esiri taleb etmişler. Azerbaycanda ermeni esiri olmadığı için değişilme baş tutmamıştır.
Saatlı ilçesinde yaşayan Rehimov Nureddin Sedri oğlu 1994 yılında rehine alınmış ailesini kurtarmak için Hankendindeki ermeni alayının komutanı Elmira Ağayanla telefon bağlantısı yaratmış, ondan Rehimovların işğal altında olan Hadrut ilçesinin Edilli köyünde sivil şahslarda saklanıldığını öğrenmiştir.
1987 yıl tevellütlü Aliyev Selim Cahangir oğlu ve onun kardeşi 1981 yıl tevellütlü Sebuhi ile beraber Hocalı şehirinin işğalı zamanı rehine olarak alınmışlar.
Uluslararsı Aff Teşkilatından Ann Burlinin imzası ile 1993 yılında Devlet Komisynuna dahil olmuş mektubda Sebuhi ve Selim Aliyevlerin, o cümleden, 1988 yıl tevellütlü Samir Tacir oğlu Ceferovun girov saklanıldığı kayd edilmiştir. Ama ermeni tarafı şimdiyedek bu çocuklar hakkında hiç bir bilgi vermemiştir.
1982 yıl tevellütlü Hüseynova Nesibe Hüseyn kızı 26 şubat 1992 yıl tarihde Hocalı şehirinin işğalı zamanı ailesi ile beraber girov (rehine) götürülmüştür. Nesibenin rehine alınmasını hazırda Bakı şehirinin Sebayel kasabesinde, Emek sokağı 2 sayı adresde meskunlaşmış akrabaları-Aliyev Vidadi Şirastan oğlu ve Hüzeynova Gözel Hzeyn kızı tasdik ediyorlar.
Hosalıdan olan Bineliyev Güleli Bineli oğlu (19.02.1992 yıl tarihde azat edilmiş, hazırda Deveçi ilçesinin Udulu köyünde meskunlaşmıştır) Hüzseynovlar ailesinin onunla birlikde Hankendi şehirinde girov (rehine) saklandıkalrını ve işgençelere maruz kaldıklarını söylemiştir.
1979 yıl tevellütlü Memedov Niyameddin Vagif oğlu 1949 yıl tevellütlü anası Memmedova Afile İbrahim kızı, 1940 yıl tevellütlü babası Memmedov Vagif Şükür oğlu, kardeşleri- 1971 yıl tevelltülü Azer ve 1974 yıl tevellütlü Cehunla beraber 1992 yılının 25-26 Şubatında Hocalı şehirinin işğalı zamanı kaybolmuşlar.
Kaybolmuş oğlu Vukar Bedelovu bulmak meksedi ile ermenierle bağlantı kuran Hamlet Cemil oğlu Bedelov (Bakı şehiri, Hatayi kasabesi, Ceneral Şıklınski sokağı ev 54-de yaşıyor) Gürcüstan Cümhuriyetinin Marneuli ilçesinin Sadaklı köy arazisinde ermenilerle görüşmüşdür. Ermeniler tarafından ona takdim olunmuş Ermenistanın Spitak ilçesinde Dadamyan Suren Arturoviç adlı ermeninin nazaratı altında saklanılan azerbaycanlı esir ve rehinelerin siyahısında Niyameddinin ve kardeşlerinin de adları olmuştur.
Rehine olarak alınandan sonrakı taleyi belli olmayan bu 18 çocuk aileleri ve akrabaları tarafaından aranmaktatır. Devlet Komisyonunun devalarca ettiği muracaatlara reğmen, ermen tarafı hep konuşarda olduğu gibi bu konudada da uluslararası hukuklarla beraber hem de sade insani deyerlere de mehel koymadan bu çocukların taleyi hakkında bilgi vermeden susmaktatır.
Ulusarası kanunların nazaratından çıkmış Ermenistanda ve işğal edilmiş Dağlık Karabağda bu gün hiç bir uluslararası hukuk kaydalarına amel edilmiyor ve bu bölgeye ne Azerbaycan, ne de sorunu hall etmeğe çalışan teşkilatlar nazarat ede biliyorlar. Nasıl demişler, ‘Deyirman kendi işindedir’. Bu deyirmanda ise üyüdülenler ise işte Azerbaycan vatandaşlarıdır.
Araştırmaçılar S.Asadovun ve İ.Memmedovun ‘Terrorizm’ kitapında Hankendinde ermeni çocukları için Azerbaycan dilinde bir sınıf açılması hakkında bilgi vardır.Bilginin na kadar gerçek lduğunu diyemem, ama ermenilerin rehine olarak sakladıkları çocuklarımızdan yarın bize karşı kullanacağı şüphesizdir.
Nihayet, bu rehine alınan çocukların sırasında azyaşlı kızlar da var ve şimdi onların yaşı tahminen 12-22 yaşları arasındadır. Bu kızlardan hangı meksedlerde kullanılacağını tasavvür etmek zor diğil tabii.
Diger tarafdan yanaşarsak, Ermenista artık dünya matbuatında insan orkanlarının ve genellikle insan alverinde donor ülke gibi önde giden ülkelerdendir. Esir ve rehine olarak alınmış, fakat bu gün kaybolmuş gibi aradığımız Azerbaycan vatandaşlarının da bu bakımdan da hedefde olduğunu demek mümkündür.
Dağlık Karabağ sorununun Azerbaycana ve hep Türk dünyasına vurduğu zerbeleri zaman keçdikce daha çok hiss edeceğiz. 20 binden artık azerbaycanlının ölümüne, 50 minden artık azerbaycanlının sakat olmasına, 4561 azerbacanlının kaybolmasına, şehir ve köylerimizin, tarihi abidelerimizin dağıtılmasına, sebeb olan bu savaşın vurduğu en ağır zerbelerden biri de kaybolmuş çocuklardır.
Azerbaycan için ağrılı, acılı problemin biri de çocukalrımızın aranmasının gösterilen yerlerde aramak imkanımızın olmamasıdır. İster esir, rehine ve kaybolmuşların aranması, isterse de insan hukuklarının savunması ile meşğul olan uluslararsı teşkilatlar ise bu konuda çz bacarıksızlıklarını ve gücsüzlüklerini nümayi ettirmişler. Fakat insan hukuklarına ve uluslararsı kanunlara ermeni tarafının saygısızlığı her defe cezasız kalmıştır ki, sonda bunun zerbesi yalnız Azerbaycana diğil, hep ulıslararsı değerlere değecektir.
Resmelere bakıyorum; bu bakışlardakı sorğulara, bu çalınmış tebessümlere dözmek çok zor! Onlar bzim için çocuk gibi kalmışlar... ama artık onları çocukluktan 10 yıldan da çok bir zaman nesafesi ayırıyor. Bu zamanda bizim kazandıkalrımız da oldu, ama kaybettiklerimizin karşlığını hele öok rayacağız. Her zaman arayacağımız ise işte onlar... Büyüklerin günahlarının kurbanı olmuş kaybolan çocuklarımız............ Nerdesiniz? ! ! !
Aygün Hasanoğlu
