Gruplarınızı Görmek İçin Üye Girişi Yapın
KANLI OCAĞA GİDEN YOL
KARABAĞ OLAYLARI
Türk milletlerinin katı düşmanı olan Gorbaçovun Sovyetler Birliğinin başına getirilmesi çok gözlenilmez idi. Sovyet devlet başkanı Brejnevin ölümünden sonra hökumat başına gelenlerin hepsi kısa zamanda hayatlarını kaybederek meydandan çıktılar. Meydanda aslinde tek aday gibi Haydar Aliyev görünüyordu. Fakat gözlenilmeden kimsenin tanımadığı Gorbaçov başkanlığa getirildi. Ve gündeme ‘Aşkarlık, yenidenkurma, demokratiya’ sözleri atıldı. Yıllarla böyle sözlere mühtac kalmış, irtica altında boğulmuş sovyetlerdeki halklar büyük ümutlarla Gorbaçova inanıyordular. O ise derhal Haydar Aliyevle mücadeleye başlayarak 1987 onun görevini elinden aldı, kendisini evindegçz altında saklattırdı.
Az sonra Ağanbekyanın Paris gazetesi ‘Humanite’nin sayfasında mesajı yayıınlandı. Ağanbekyan Dağlık Karabağın Azerbaycandan alınrak Ermenistana verilmesi konusunun halledilmesinin gündeme geldiğini, bu konuda Gorbaçovla konuşduğunu ve meselenin yakınlarda halledileçeğini açıklıyordu. Azerbaycan aydınları derhal buna reaksiye verdiler. Büyük Azerbaycan uzman professör doktor Ziya Bünyadıv ‘Doğruya zaval yoktur’ adlı bir cevap yazdı. Makalede Ağanbekyanın ve başka ermeni tarihçilerinini yapma tarih yazdıkları açıklanıyor, onların yapma iddiaları hep alt-üst ediliyordu.
Ziya Bünyadov neler olacağını hissederek ermeni yalanlarına çok keskin munasibet belirletmişti. Yazıdan aydın oluyordu ki, bir bomba patlayacak. Patladı da.
Ermenistanda yaşayan Azerbaycan türklerine başlayan sadırılar vahşilikleredek yükseldi. İndanlar yıllar boyu kazanarak ucaltdıkları evlerden bir eşya da almağa izn verilmeden kışın şahtasında ayakyalın, başıaşık kovuldular. Gitmek istemeyenler öldürüldü, yandırıldı. Çoçukaları boruya doldurarak borunun ağzını kapatmış, sonra dağdan aşağı atmışlardı (1989 yılında hemen yerde-Spitakda büyük deprem oldu) .
1984 yılında türklerin gaddar düşmeni yazığı Zori Balayanın Ocak’ kitapının yayınlanması ermenilerde azerbaycanlılara nifret hissini daha da kızıştırmışdı.
Ermenilerin pılanlarına mani ola bilecek tek insan-Haydar Aliyev 1987 yılının Ekim ayında sovyet kommunist Partiyasının Merkezi Komitesinin siyasi bürosundan uzaklaştırıldı. Hemen ayın sonunda ise Yerevanda Dağlık Karabağ Muhtar Vilayetinin Ermenistana birleştirilmesi talepi ile mitingler başlandı.
1988 yılın Şubat ayının 20-de Dağlık Karabağ Vilayeti meclisinin yalnız ermeni millet vekillerinini iştirakı ile keçirdiği toplantısında Dağlık Karabağı Azerbaycanın terkibinden çıkarıb Ermenistana katılması ile ilgili karar kabul edildi.
1988 yılının Şubat ayından Ermenistanda ve Karabağda ermenilerim isyanları başladı. İsyançların elinde ‘Lenin, partiya ve Gorbaçov’, ‘Demokratiya istiyoruz’ devizleri ile başlayan mitingler sonuçda ‘Ermenistanı türklerden temizlemeli’, ‘Karabağ Ermenistanındır’ devizleri ile evezlendi. Ermeni yazarı Siviya Kaputikyan ‘Bir tarafda Türkiye, bir tarafda Azerbaycan. Havamız yetmiyor, nafes alamıyoruz, boğuluyoruz’ diyordu. Gözü kızmış kütle ‘Karabağ, Nahçıvan’ diye bağırıyordu. Sanki demokratiya, yenidenkurma, hep insanlık bundan asılıymış.
Mitinglerin 3-cü günü Yerevanda azerbaycanlı okulu, tiyatrosuİ salamat kalmış tek cami yakıldı; azerbaycanlıların evleri yandırıldı.
Yerevanda rusca yayınlanan ‘Kommunist’ gasetesi 13 aralık sayında bu sadırıları şöyle itiraf ediyordu: ‘Noyabrın (11-ci ayın) 26-da ‘Karabağ’ hareketi üyelerinin çıkışlarından sonra 500 kişilik Kirovakanlı (ermeniler) Şaumyan köyüne doğru yürüdü. Savaş iki gün devam etti. Ölenler var’.
Tabii ki 500 silahlının önünde silahsız Azerbaycan türklerinini durumu nasıl ola bilir, bu belli. İnsanlar evlerini burakıb dağlara çekiliyorlar.
Katiller Mehralı İsgenderovu tutarak ağaça bağlıyor ve gözleri önünde eşi Hanım İsgenderovanın boynuna ip keçirerek aşağılıyor, ona tesavüz ederek soyundurulmuş halde kçyün izerisinde gesidiriyorlar.
Onların oğlu 14 yaşlı Alim şunu duyurken bir av silahı bularak anne-babasını kurtarmak için yalnızca köye enmiş ve atışmıştı. Fakat ermeniler çok olduklarından onu tutarak yaralı halde diri-diri yakmıştılar. Annesi şunu görmemek için kendisini irmağa atmağa firsat buluyor. Ama ermeniler onu yeniden irmaktan çıkarır ve işgençe ile öldürüyorlar. Vahşicesine devülen Mehralını da işgençelerle öldrüyorlar.
69 yaşlı Karib bayramovu da balta ile keserek alevda yandırmışlar.
14 insan diri-diri yakılmıştı.
Yarım milyon insan Ermenşstandan kovuldu.
216 azerbaycanlı vahşicesine öldürülmüştü.
İnsanlar kışın şaktasında karlı dağları ayakyalın, başıaçık aşarak Azerbaycana geldiler.
Moskova kaçkınların yalnız merkezi şehirlerde-Bakı, Sumkayıt ve Gence şeirlerinde saklanmasına gösteriş vererek onların karabağa yürüşünün karşısını aldı. Moskovanın amacı kaçkınları büyük şehirlerde toplamakla orada gerginlik yaratmak, rus ordusunun gelişi için behane aramaktı. Bakı ve Sumgayıtda ermeniilere sadırıların yapılması kimler tarafından başlamdı, şunu kimse bilemedi. Bakıda bu olayın başında duranın kim olduğu belli olmasa da Sumgayıt olayının aşında duranlar üze çıktı: Eduard Grigoryan. Bu ermeni bir kaç gençlere uyuşturucu paylamış. Onları torplarak evlere baskın etmiş: kendisi 5 ermeni öldürmüş,bir kaç azyaşlı ermeni kızına tecavüz etmişti. İstintak zamanı hemen kızlar Grugoryanı tanımış, onun tarafından tecavüze uğratıldıklarını tasdik etmişlerdi. İstintakd aşu da anlaşıldı ki, Sumgayıtda ermenilere sadırı yapanlar Sumgayıtlı diğil, gelmeler olmışlar. KGB-nin elinde bu adamların resmleri de vardıi fakat şu resimler hizli olarak sovyet KGB bakanının yardımçısı Babkov tarafından Moskovaya götürüldü.
3 azerbaycanlı genc 36 ermenini katletmekte suçlandırıldılar. Fakat mahkemede bu gençlerin kimseni öldürdüğü ile ilgili hiç bir belge, ya delil bulunmadı. Ama onlardan 3-ü idam edildi. 5 adamın öldürdüğü, kızlara tacavüz ettiği, gençlere uyuşturucu payladığı açıklansa da Grigoryana 12 yıl ceza verildi. Az sonra ise serbest burakıldı.
Azerbaycanlılar ise hiç bir suçları olmadığı halde dünyaya adamyiyen, vahşi, kaniçen gibi tanıtıldı. Şununla da Karabağın Azerbaycandan ayrılamasına hakk kazandırılıyordu.
Görüntü iyi açıklanıyor, hep problem ve olaylaron bir ucu Ermenistana, diger ucu ise sovyet GKB-sine gidib çıkıyordu.
Başka bir ucu ise Batıda ve Amerikadaydı. Sovyetler birliğini yıkmak için onların elinde Karabağ problemi bir alet idi. Şundan dolayı sadece Azebaycan polisinin halledebileceği bu proplem bu kadar şişirtirdildi, büyüdüldü ve dünya gündemine getirildi.
D e v a m ı o l a c a k
Aygün Hasanoğlu
