Gruplarınızı Görmek İçin Üye Girişi Yapın
Sevgili grup arkadaşım,
gerçek anlamda çağdaş ulusu/ulusları var etmek dileğimle, 'Cumhuriyet Bayramınızı' en içten dileklerimle kutlarım...
Saygı ve Sevgileeer
*******
Cumhuriyetçilik
Cumhuriyet kelimesi, dilimize Arapça cumhur kelimesinden gelmiştir. Cumhur; kelime olarak halk, ahali, büyük kalabalık demektir. Ayrıca toplu bir halde bulunan kavim veya milleti ifade etmek için kullanılır.
Cumhuriyet kelimesi, TDK Türkçe sözlükte;
“Milletin egemenliği, kendi elinde tuttuğu ve belirli süreler için seçtiği milletvekilleri aracılığıyla kullandığı devlet biçimi.”1 şeklinde verilirken;
MEB Örnek Türkçe Sözlükte de;
“Seçilmiş başkanın idaresi altında bulunan devlet. Millet hakimiyetine dayanan devlet şekli.”2
Görüyoruz ki, cumhuriyet kelimesi anlam bakımından, hemen hemen aynı birbirine yakın şekillerde verilmiştir.
Siyasi bir rejim olarak cumhuriyet, halka dayanan gücünü halktan alan bir devlet şeklini ifade eder. Dolayısıyla iktidarın millete ait olduğu bir sistemdir.3
Bu sebeple cumhuriyette egemenlik bir kişi veya zümreye değil, toplumun bütün kesimlerine aittir. Bu anlamda başta devlet başkanı olmak üzere, devletin temel organlarında görev yapan kişilerin seçimle işbaşına geldikleri, özellikle bunların belirlenmesinde veraset sisteminin kesinlikle rol oynamadığı bir hükümet modelini benimser. Batı dillerinde republic (public = kendi kendini idare etmesi) dir. Aynı anlamdaki demokrasi kelimesinin karşılığıdır. Fakat terim olarak, uygulamada şekilleriyle demokrasinin eşanlamlısı değildir. Hatta bu bakımdan demokrasiyle hiçbir ilgisi yoktur. Çünkü, demokrasi cumhuriyet kadar, monarşilerde de geçerli bir sistemdir. İngiltere, İsveç, Hollanda (tek başına yönetimler) .
Belçika, Japonya v.s. de olduğu gibi. Cumhuriyet, demokrasi olabilir. Bu takdirde halk idaresine, millî iradeye, serbest seçime, çeşitli partilerin varlığına, subay ve hakimin politikaya karışmamasına bağlıdır (ABD, Almanya, Fransa vs.) .
Genel cumhuriyet, komünist olabilir. Bu taktirde tek parti hâkimiyeti vardır. Fakat demokrasiye ait hürriyetlerin hiçbiri mevcut değildir. Seçimler göstermeliktir. Halk yönetimi ve millet iradesi söz konusu değildir. Genel cumhuriyet faşist de olabilir. Bu taktirde komünizme karşıdır. Fakat bütün hürriyetler ya yok ya da kısıtlıdır. Mutlaka diktatörlük vardır.
