Gruplarınızı Görmek İçin Üye Girişi Yapın
N U T U K ………………………….12
Beyler, bu Ali Galip, gördüğü kötü işlemden sonra, gizli diyecekleri olduğunu söyleyerek, gece yalnız olarak yanıma gelmek istedi. Kabul ettim. Davranışlarının görüntüsüne önem vermememizi, yakarı ile Elazığ valiliğini kabul edip gelmekten amacının, benim görüşüme hizmet etmek olduğunu ve Sivas’ta kalışının, benimle buluşup buyruk almak olduğunu açıklamaya ve bin türlü kanıtla bizi inandırmaya çalıştı. Ve bizi sabaha değin oyalayarak başarı da sağlamış olduğunu açıkça belirtmeliyim.
** Erzurum’a Gidiş **
Bir haftalık sıkıntılı bir otomobil yolculuğundan sonra 3 Temmuz 1919 günü halkın ve askerin gerçekten içten gelen gösterileri arasında Erzurum’a varıldı. Bu iki vali beyle, On Beşinci Kolordu Komutanı Kazım Karabekir Paşa ve yanında bulunan Rauf Bey, eski İzmit
Mutasarrıfı Süreyya Bey ve karargahımda Kurmay Başkanı Kazım Bey ve Kurmay Hüsrev Bey, Doktor Refik Bey arkadaşlarımla önemli bir görüşme yapmayı uygun gördüm. Kendilerine genel ve özel durumu ve izlenmesi gelen özel yolu anlattım.
Bu arada en elverişsiz durumları, genel ve kişisel sakıncaları, sırasına göre göze alınması gereken özveriyi açıkladım: “Ulusal amaçlarla ortaya atılacaklarını, bu gün ortadan kaldırılmasını gerekenin Saray, İstanbul Hükümeti ve yabancılardır. Ancak, bütün halkın aldatılabileceğini de olasılık içinde görmek gerekir. Önder olacakların, her ne olursa olsun, amaçtan dönmemesi, yurtta barınabilecekleri son noktada, son nefeslerini verinceye kadar uğraş vermeleri gerekiyordu. Yüreklerinde bu gücü duymayanların bu işe girmemeleri çok daha iyidir. Çünkü bu durumda, hem kendilerini, hem de ulusu aldatmış olurlar.
Bir de söz konusu görev, resmi makam ve üniformaya sığınarak el altından yapılamaz. Böyle bir tutum bir ölçüye kadar yürüyebilir. Ancak, o dönem geçmiştir. Açıkça ortaya çıkmak ve ulusun hakları adına yüksek sesle bağırmak ve bütün ulusun bu sese katılmasını sağlamak gerekir.
Benim görevden çıkarıldığım ve her türlü sonuçla karşı karşıya bulunduğuma kuşku yoktur. Benimle açıkça işbirliği etmek, o sonuçları şimdiden kabul etmektir. Bundan başka söz konusu ettiğimiz durumun istediği adamın, daha bir çok bakımdan da kesinlikle benim kendim olabileceğim gibi bir iddiam yoktur. Yalnız, her halde bu yurt çocuklarından birinin ortaya atılması gerekli olmuştur. Benden başka bir arkadaş da düşünülebilir. Yeter ki o arkadaş, bu günkü durumun kendisinden istediği biçimde yürümeyi uygun bulsun.”
Bu konuşma ve açıklamadan sonra hemen bir karar almak uygun olamayacağından, bir süre düşünmek ve özel görüşmeler yapabilmek için, bu konuşmaya son verdiğimi bildirdim.
Yeniden toplandığımızda, işin başında benim bulunmamı istediler. Kendilerinin bana yardımcı ve destek olacağını bildirdiler. Yalnız bir arkadaş Münir Bey önemli mazereti nedeniyle bir süre için kendisinin eylemli görevden bağışlanmasını diledi. Ben biçimsel olarak, görev ve askerlikten ayrıldıktan sonra, şimdiye kadar olduğu gibi buyruklarımın yerine getirilmesinin, başarı için temel koşul olduğunu söyledim. Bu da eksiksiz uygun görülüp onaylandıktan sonra toplantıya son verildi.
Beyler, İstanbul’da Genel Kurmay Başkanlığı katında, görevden ayrılan Cevat Paşa ile göreve başlayan, Fevzi Paşa’dan (Fevzi Çakmak) ve Barış Hazırlıkları Komisyonunda çalışan İsmet Bey’den başlayarak, Erzurum’a gelinceye kadar her yerde gördüğüm ve ilişkide bulunduğum komutan, subay, her türlü devlet adamı ve kişilerle burada Erzurum’da yaptığım gibi, görüşmeler ve anlaşmalar yapmıştım. Bundaki yararı değerlendirebilir siniz.
N U T U K ‘ TAN………… sayfa: 39/42 (devam edecek)
