Dağlar Şiiri - Yorumlar

Dağlar İnsanın uzaktan baktığında bile huzur bulduğu yerler güzel bir şiir kaleminiz daim olsun

Köşeye mazhar olan şairi kutlarım.Kalbi sevgi ve saygılarımla....

HASRET DİLİ

Aşkın, hasretin, vuslatın duygusu da, dili de hiç değişmez.
Hangi yüreğe düşerse, o yürek göz göz olur, her bir gözesi hasret derelerini doldurur.

Şair miymiş, şiir miymiş kararı Demircan kardeşimin bakışı. O kendi bakışıyla değerlendirmeye devam ededursun, lakin şairi şiir deryası oluşturmuş, an âlâsından sesini güzelce ve içlice duyurmuş.
Bundan âlâsı ne ola?

Anlam muhteşem, ahenk muhteşem, belagat mükemmel…
Daha ne olacaktı değerli şairan?
Hepimizin Yunus’u gibi, hepimizin Karcaoğlan’ı gibi, hepimizin Şehriyarı gibi, hepimizin Vahapzadesi gibi…
Kimi yerde gönül ehli, kimi yerde vatan sevdalı.
Kimi yerde can veresi, kimi yerde can bulası…
*
Şiire göre; ozanlarımızın, mutasavvıflarımızın geleneğine uygun gezgin bir şair.
Çadır çadır, oba oba, dağ dağ, yayla yayla, diyar diyar gezmekte.
Hem de çok gezmekte.
Gezdiği yerlerin dağı taşı hasret yükü, otu ağacı elinde sazı; rüzgarı yeli sazında dili olmuş.

Hasretlik bu, kolay çekilesi bir dert değil.
Bin derdi toplasan bir hasretlik edesi değil.

Maral sevgilidir, sevgilinin benzeridir, simgesidir. Aheste aheste (asta asta) gezecek, salına salına çeşme başına düşecek… Ah o yürek!.. Hatırlamaz mı sevgiliyi? Yanmaz mı onun narı ateşine?
Gözü yollarda kalmaz mı? Gönlü ondan bir ses duymak istemez mi?
Hele deyin bakalım yüce dağlar, daha nice tahammül etsin bu özlem dolu yürek?
Deyin hele, daha nice sabırla bekleye?

Her obanın nefes alacağı, can bulacağı, yeniden artacağı bir yaylağı olması gibi her yiğidin de bir seslenişi, oy çekişi, gönül feryadı vardır. Sevgili peşinde sürünüp giderken ve gelmişken bahar vakti, sevgili hasretiyle yanıp gezerken gönlümce gezem dağlar…
Yaylalara hasretini, dağlara hasretini doya doya gidermek istemekte. Büyük bir ihtimalle aşkını bulduğu, âşık olduğu yerler buralar olmalı. Aşkının elan olduğu yerler buralar olmalı.
Dağların serinleten yeli, sevdanın bedensiz eli bu dağlarda gizli…

Kayaları bile baş başa vermişken, güneyleri, aşağıları, ovaları seyrederken ömür bulur, cana can katar. Ben de sevgi dolu, hasret dolu yüreğimle baş başa kalıp kendime gelmeli, kendimi dinlemeliyim. Böylece ömrüme bir nefes de ben katmalıyım der gibi şair.
Yaylalar gerçekten temiz havası ve berrak soğuk suyuyla insana yeniden güç katan yerlerdir. İstediğiniz kadar yiyin, midenizi tıka basa doldurun, bir pınar başında iki avuç su içip dinlenin… Dakikasında rahatladığınızı göreceksiniz.
Bizzat yaşadığım için biliyorum. Serin havası, soğuk suyu midenin hazmettirme ilacı…
Asla rahatsızlık duymuyorsunuz. Kendinizi kuş gibi hafif buluyorsunuz.
Ömre ömür katışı da işte bundandır.

Hepimiz bu dünyanın misafiriyiz. Bunun ötesi var mı?
“Konan göçer”
Ömür dediğin kısa an, bir yele karışıp gidecek.
Gelenek gereği şair mahlası Vurgun’u kullanmışlar. Vurgunluğu, kara sevdasını da ellere, herkese duyurur.
Sevgiliden ayrı kalmakla vurgun yediğini de el âlem duyar.
Bizim dağlarımız ahdimizin şahididir.
Bizim dağlarımız, gönül mukavelesinin dosdoğru, düzgün tanığıdır.

Güzel, ahenkli ve oldukça ozanca bir şiir.
Şairini kutluyorum.
Şiiri hak ettiği yeri bulmuş.

Sevgi ve saygı ile gani gani rahmetler diliyorum.

Hikmet Çiftçi
08 Haziran 2013

“GERÇEK DOSTLAR BİRLİĞİ”

ANA


Pək cocuğdum, yerə gömdülər səni,
Həyata qanadsız atdılar məni.
Bax, necə pozulub ömür gülşəni,
Həyat sənsiz mənə zindandır, ana!

Qoynunda bəslənir gözəl diləklər,
Layiqdir səcdəyə sənə mələklər,
Nerdəsən, gözlərim həp səni bəklər,
Bax evladın nasıl giryandır, ana!

Sən bir günəş idin, doğdum da, batdın,
Yazıq evladını qəmlərə atdın.
Bir cavab ver, hanki murada çatdın
Torpaqlarda neçə zamandır, ana!

Bir ah çəksəm sənsiz, qopmazmı tufan?
Əzizim anacan, gözüm anacan!
Yumuq gözlərini aç da bir oyan,
Şimdi zaman başqa zamandır, ana!

Yıxılıb payinə öpmək istərəm,
Analıq mehrini görmək istərəm,
Səni görmək üçün ölmək istərəm,
Təsəlim ah ilə fəğandır, ana!

1927

Səməd Vurğun

Azərbaycan.

Çox keçmişəm bu dağlardan,
Durna gözlü bulaqlardan!;
Eşitmişəm uzaqlardan
Sakit axan arazları;
Sınamışam dostu, yarı...

El bilir ki, sən mənimsən,
Yurdum, yuvam, məskənimsən,
Anam, doğma vətənimsən!
Ayrılarmı könül candan?
Azərbaycan, Azərbaycan!

Mən bir uşaq, sən bir ana,
Odur ki, bağlıyam sana:
Hankı səmta, hankı yana
Hey uçsam da yuvam sənsən,
Elim, günüm, obam sənsən!

Fəqət səndən gen düşəndə,
Ayrılıq məndən düşəndə,
Saçlarıma dən düşəndə
Boğar aylar, illər məni,
Qınamısan ellər məni.

Dağlarının başı qardır,
Ağ örpəyin buludlardır.
Böyük bir keçmişin vardır,
Bilinməyir yaşın sənin,
Nələr çəkmiş başın sənin.

Düşdün uğursuz dillərə,
Nəs aylara, nəs illərə.
Nəsillərdən nəsillərə
Keçən bir şöhrətin vardır;
Oğlun, qızın bəxtiyardır...

Hey baxıram bu düzlərə,
Ala gözlü gündüzlərə;
Qara xallı ağ üzlərə
Könül istər şe'r yaza;
Gəncləşirəm yaza-yaza...

Ölməz könül, ölməz əsər,
Nizamilər, Füzulilər
Əlin qələm, sinəm dəftər,
De gəlsin hər nəyin vardır,
Deyilən söz yadigardır.

Səməd Vurğun

ŞAİR, NƏ TEZ QOCALDIN SƏN!


Nemətsə də gözəl şer,
Şair olan qəm də yeyir.
Ömrü keçir bu adətlə,
Uğurlu bir səadətlə.
Görən məni nədir deyir:
Saçlarına düşən bu dən?
Şair, nə tez qocaldın sən!

Dünən mənə öz əlində
Gül gətirən bir gəlin də
Gözlərində min bir sual
Heykəl kimi dayandı lal…
O bəxtəvər gözəlin də
Mən oxudum gözlərindən:
Şair, nə tez qocaldın sən!

Ovçuluğa meyil saldım,
Gecə – gündüz çöldə qaldım,
Dağ başından enib düzə
Bir ox kimi süzə – süzə
Neçə ceyran nişan aldım;
Cavab gəldi güllələrdən:
Şair, nə tez qocaldın sən?

Bəzən uca, bəzən asta,
Ötür sazım min sim üstə.
Andı yalan, eşqi yalan,
Dostluğu da rüşvət olan,
Ürək yıxan bir iblis də
Üzəvari deyir hərdən:
Şair, nə tez qocaldın sən!

Saç ağardı, ancaq ürək
Alovludur əvvəlki tək.
Saç ağardı, ancaq nə qəm!
Əlimdədir hələ qələm…
Bilirəm ki, deməyəcək
Bir sevgilim , bir də Vətən:
-Şair, nə tez qocaldın sən!]

Səməd Vurğun

Semed Vurgun Vekilov, 1906 yılmda Qazax şehrinin Yukarı Salahlı köyünde doğdu. Babasının adı Yusif'dir. 1918 yılında Qazax Müellimler Se-minariyasmda (öğretmen okulunda) okumuş, 1929 yılına kadar Qazax, Quba ve Gence'de öğretmenlik yapmıştır.
1929 yılında Moskova Devlet Universitesi'nin Dil ve Edebiyat Fekültesi'ne kaydolmuş, iki yıl sonra Bakı'ya dönüp Pedagoji Enstitüsü'nde yük-sek lisans eğitimi almıştır.
'Şairin Andı' (1930), 'Fanar' (1932), 'Könül Defteri' (1934), 'Şe'rler' (1936) kitapları ona ilk büyük şöhretini kazandırmış ve artık. 30 uncu yıl-lardan sonra eserleri Rus, Ukrayna, Gürcü, Özbek, Türkmen ve diğer halkların dillerine tercüme edil-meye başlamıştır. 1934 yılında, Tiflis'de ilk kitabı basilmiş ve yayınlanmıştır.
'Komsomol Poeması', 'Lekbatan', 'Ölüm Kürsüsü', '26-lar', 'Beşti', 'Bakinin Dastanı', 'Zencinin Arzuları', 'Muğan', 'Leninin Kitabı', 'Aygün', 'Zamanın Bayraqdarı' adlı eserleri, 1930-1950 arası Azerbaycan'da yeni tipli epik şiirin oluşum tarihini, onun güçlü ve zayıf taraflarım bütün yönleriyle yansıtmaktadır.
İkinci Dünya Savaşı (1941-1945) yıllarında yazdığı 'Bütün Xalglar Qebileler', 'Veten Keşiyinde', 'Ananın Öyüdü', 'Şefget Bacısı', 'Qızıl Şahinler' ve onlarca başka eserde, Azerbaycan Türklerinin vatanseverlik ve cengaverlik duyguları terennüm edilir.
Savaştan sonraki şiirlerinde, Azerbaycan tabiatinin tasviri ('Muğan' ve 'Talıstan'), Azer-baycan köylüsünün sessiz emeği ('Beşti'), işçi ve sanatkarlarin arzu ve emelleri ('Aygün'), o yıllar için gelenek haline gelmiş, prototip mevzular ve kahramanlardı. Özgürlük ve barış yolunda mü-cadele ('Ölüm Kürsüsü' ve 'Zencinin Arzuları') şiirlerinin başlıca mazmununu teşkil etmekteydi.
Semed Vurgun, Azerbaycan edebiyatında bir dramaturg olarak da büyük şöhret bulmuştur. Azerbaycan halkının tarihini konu alan 'Vaqif' (1938), 'Xanlar' (1939), 'Ferhad Ve Şirin' (1941), bu arada 'İnsan' (1945) manzum dramlarının yazarı da O'dur.
Bir göze gibi kaynayan, saf, duru, tabii üslubu ve dili, insancıl, felsefi, romantik bakış açısı bu eserlerde Semed Vurgun dramasmı farklı kılan özelliklerdir.
Semed Vurgun, tercüme sahasmda da hem ta-rihi, hem de edebi çalışmalar yapmıştır. A.S. Puş-kin'in 'Yevgeni Önekin' manzum şiirini, M. Gorki'nin 'Kiz Ve Ölüm', 'Kaplan Derisi Giymiş Pehlivan' (bu eserin bir bölümünü) gibi ölümsüz sanat eserlerini büyük ustalıkla Azerbaycan türk-çesine kazandırmıştır.
Semed Vurgun aynı zamanda, Azerbaycan'da çağdaş edebi tenkidin, estetik nazariyesinin temelini atanlardan biribir. Azerbaycan ve Sovyet edebiyatının muhtelif meseleleri, Nizami, M.P. Vaqif, A.S.Puşkin, M.F.Axundov, V.V.Mavakovski,

C.Cabbarlı ve başka klasiklerin sanatı hakkında pek çok makalenin de yazarıdır. Sovyet Ya-zarlarının II. kurultayında okuduğu, şiir hak-kındaki parlak tebliğinde, edebiyatın bir çok nazari meselesine ışık tutmuştur. Filoloji ilminin ge-lişmesindeki hizmetlerinden dolayı, Devlet Üni-versitesinin akademik kurulu, kendisine fahri dok-torluk unvanı vermiştir.
Şairin eserleri sadece eski Sovyetler Birliği'nde değil, aynı zamanda dış ülkelerde de yayılmıştır. Şiir ve manzum eserleri dünyanın bir çok diline tercüme olunmuş, piyesleri keza yabancı sah-nelerde oynanmıştır.
Semed Vurgun, aynı zamanda ilim sahasına büyük hizmetleri geçmiş ideolog ve toplum önderi bir şahsiyetti. Azerbaycan Bilimler Akademi'sinin asil üyesi ve başkan yardımcısıydı. Sovyetler Bir-liği parlamentosunun ve Azerbaycan Par-lamentosunun (Ali Sovyet) millet vekillerindendi. Azerbaycan Yazarlar Birliği'nin ve aynı zamanda Dış Ülkelerle Kültürel İlişkiler Cemiyeti'nin baş-kani olmuştur. Bir barış gönüllüsü olarak, Sovyet temsil heyetiyle beraber Almanya, Polonya, Bul garistan, Çin, Fransa ve İngiltere'de bulunmuştur.
1941 yılında 'Vaqıf', 1942 yılındaysa 'Ferhad Ve Şirin' dramlarından dolayı devlet mükafatı almıştır.
Başlıca Eserleri: Eserleri, 6 ciltte, Bakı, 1960-1972; Seçilmiş Dram Eserleri ve Poemaları. Bakı, 1974; Seçilmiş Eserleri, 2 ciltte, Bakı, 1966,1976; El Bilir Ki Sen Menimsen. Bakı, 1970.
Kaynakça:
1. Azerbaycan Sovet Edebiyatı Tarbci. Bakı, 1988.
2. Abdullayev C. Semed Vurgun Poetikası. Bakı, 1976.
3. Arif M. Semed Vurgunun Dramaturgiyası. Bakı, 1966.
4. Bayramov Q. Vurgun Poeziyasi, Bakı, 1976.
5. Vahabzade B. Semed Vurgun (Mo- noqrafiya). Bakı, 1968.
6. Vahabzade B. Semed Vurgun. Bakı, 1984.
7. Vurgun Yaşayır. Bakı, 1986.
8. Vekilov R. Semed Vurgunun Edebi- Tenqidi Görüşleri. Bakı, 1988

...kıymetli DEMİRCAN 'dözüm' ilk etapta bana da yadırgadıcı geldi. hatta işte buyurun 'gecekondu kafiye' diyesim geldi. lakin bu sözcüğü her nekadar biz bilmesekte muhtemelen Azerilerce hele ki 1900'ler de bu sözcük kullanılıyordur.

Dözüm;Sabır, tahammül, kuvvet, kudret

...bu minvalde şiirin içindeki konumuna bakıldığında bir bağ kurmak mümkün gözüküyor.

...saygılar.

...bu şiirde uyarlama yapıldımı bilmiyorum. eğer uyarlama yok ise çok güzel bir Türkçeyle anlatılmış

...şiir hasretti buram buram tüttürmüş. neyin hasretini tüttürmüş; silanın, ovanın, dağının, ırmağının özlemini tüttürmüş.

Her obanın bir yaylağı
Her yiğidin öz oylağı
Dolaylarda bahar çağı
Bir doyunca gezim dağlar

...kıymetli yönetim 'Her yiğidin öz oylağı' bu mısradaki kafiye olarak kullanılan sözcük muhtemelen yanlış kaydedilmiş olabilir. 'OYMAK' yani şiirin içerisindeki kullanımı 'oymağı' olmalıdır diye düşünüyorum.

...Oylağı; çukur yer, rüzğar almayan bir yer

...Oymak (ğı): Birçok boydan oluşan, göçebe veya yerleşik topluluk, aşiret.

...daha şiirin ilk iki mısrasında da zaten bu vurgulanıyor. işte o mısralar;

Önceleri çadır çadır
Çok gezmişim özüm dağlar

...taktir sizin, saygılar.

simdi efendim yukarida ki manzum yazi bir siirmidir..

bittabi degildir..

peki muellifi siire donusmemis yazi sebeb.. sair olabilir mi..
kesinlikle hayir..

ah zavalli yuregim.. kirildi sandal da kuregim.. devrildi evim ortasin da diregim.. sana kavusmak idi eregim.. hic yokmu idi benim geregim.. gel yar pisir benim coregim ne denli klise ise..

ozum.. cozum.. ah kizardi gozum.. kavurdu cigerimi bagrim da kozum.. yokmu yar bana luzum.. gecmiyor sana sozum.. buzum bozum duzumden baska..
dozum diye sozcuk turetmis.. ugrasmis didinmis.. dag fare dogurmustur..

ben etklenemedim.. birilerininbiceriyi yakmistir..
secki sebeb tesekkur.. biraz daha pratik yapilmali..
siir cikarma icin cok calisilmali saygilar..

guneyleri temasadir.. kuzeyler yer yer dusunceli..
gun dogusu kahkaha atar.. bat da aglaktir..
tur turev muhteva dahi kurtarmaz butunu.. saygilar..