Charles Dickens Yazilimli Devrik Günceden 3

Öyle ya…insan, cocuklugunda akil fikir kisilik karakter deneyim birikimleri sahibi degilken baskasinin bakim güdüm yönetim koruma kollama yetki ve idaresi olmaksizin yasama sansini sürdürüp devam ettirme gücü ve imkani yoklugun YARDIMLASMASINI arar sorar dilerken bir zorunluluk halinin anlam deger ve geregini yerine getiren aciklayiciligi vardir icinde bulundugu mecburiyetin. Fakat, akil fikir yol yöntem bilgi beceri hüner deneyim özgürlük inanc itibar kisilik karakter sahibi ve yetkisindeyken, tüm bunlari baskilayip ölüme terketmeyi zorlayan mecburiyete yitirip kaybetmek zorunda mebur kalisinin ne aciklayici izahi vardir, ne de kandirip avutucu tesellisi. Diri diri, her gün öldüren azabiyla ve artikca artan siddetiyle, cildirmanin karsi duruslu direncli bagisikligini elden birakmama topragi zeytinlikleri koruluklari bahceleri ormanlari bütün sen soluk ve renkleriyle, paylasmasini bir türlü ögrenemeyen haksiz hukuksuz mahluklasmalarla yikip yokederek zehirleyen kirden hektikten korkudan kabustan sevgisizlikten cekip kurtarmak adina elde kalan tertemisligi soluyup nefeslenen nesi varsa, ordan hayata tutunup harcanmis yitmis sevincini coskusunu kaynagini ve enerjisini dinginlesip dolarak yarin birgün umuduna tükenmedik tokumlar serpistirip ekmek icin, yoklugu darligi yorup isleyecek kadar ilgi bagi ve iliski bahanesi olmasi gerekir, tümüyle yitirilmedik aklinda hic degilse asktan sevgiden kendince miktar zerrece seyler kalan insanin.

Bastil` de gecen zulüm yillarindan sonra yari akli kacik, korku nöbetlerini ayakkabi yaparak bastiran, sorulan sorulara eksik bucuk ancak hatirladigi kadariyla cevaplayabilmeye yari ölü yari diri sag cikarak, doktorluk yaptigi sirada ona getir götür isleriyle yardimci isciligi yapan issiz gücsüz bosta kalinca da karisiyla birlikte Fransiz Devrimi`nin örgütlü karargahi durumundaki Paris`in yoksul sefillligi had hudut tanimaz kenar semtlerinden birinde meyhanecilik yapan Defarge`dir, meyhanenin yikik dökük yukari odalarindan birinde Dr. Mennet`e sahip cikip ekmegini suyunu tedarik ederek bakip kollayan.

Bir de Iki Sehrin Hikayesi`nde öykünün büyük bir kisminin önemlilerinden Lorry`si vardir. Kendisi hem Ingilere`de hem de Fransa`da subeleri olan Telson Bankasi`nin yüksek memurlarindan biridir. Özel aile yakinligindan ve bankada yatan sahipsiz hesaplarin akibetinden dolayi Ingiltere`den Fransa`ya giderek Dr. Mennet`i bakimli kaldigi meyhane odasindan cikarip Mansch Deniz yolculugu seyahatiyle yeni bir hayata baslamasi Gemiye kadar götürüp birakir. Yolculuga dair eslik eden refakette Mennet`in Bastil yillarinca görmedigi - karisi coktan ölmüs fakat arayip buldugu - kizi Lucie vardir. Bu yolculuk sirasinda ayni zamanda da Ingiltere`ye ihanet sucu yüklenerek yargilanan; ve Mennet`in tanikligiyla beraatine karar verilen, oysa ki o`gün Fransa`daki tüm mal varligini yoksullara dagitilmak üzere ve dagittiktan sonra Ingiltere`de adini Darnay olarak degistirip ögretmenlik yaparak kazandigiyla yepyeni hayata baslamayi dileyen; secilmis soylular kokusmuslugunun ailedeki en bilinen temsilcisi amcasiyla en son ayrilisini büyük bir kavgayla sonlandirip kodamanligin bütün yikilmaya yüz tütmüs imtiyazli rezilligini terkederek Fransa`dan son yolculuguna cikan; siddet sehvet saltanat ve gösteris budalasi Tecavüzcü Marki soylusunun yegeni Eeremonde`de vardir. Bu yüzden de gemiden iner inmez yakalanip yalanci sahitleri pesinen hazir yargilama sirasinda Dr. Menetìn tüm yolculuk sirasinda yorgunluktan uyudugu - üsümemesi icin de Darnay`in ceketini üstüne örterek yakinlasip tanismanin kapisi araladigi- ve hic birsey görmedigi Lucie`den ayri ve tek basina, ayni gemide oldugu sirada kimi, nasil ve neleri gördügü tanikligina bas vurulur.

Terkedilen hayatlar üzerine yolculukta ve durusma günlerinde tanismanin samimiyetiyle kurulan icli disli dostluk; her iki avukatin da karim olur musun adayligini bosa cikarara bankaci Lory`in de özel katkisi sayesinde Darnay- Lucie birbirerini gide gele severek evlilikleri gerceklesir. Dr. Menet`se her bir gecen günü evin vazgecilmez kahyasi durumundaki ve Lucie`i de canindan bile cok seven bayan Rosa renkliligiyle, eski sagligina kavusan mesleki hayatinini icra etmeye geri dönmüstür..
Tam da mutlu mesut birarada ve birlikte yasamanin dostlugu kurulmus, evi barki cevresi ve dayanagi saglanmisken meyhaneci DEFARGE`nin karisiyla birlikte yoksullugun acligin sefaletin en dayanilmaz noktasindan lüm sogukluguna terkedilmis insanlarin sadece taze umutlarda hep birlikte isinmak ve yitirilmis bütün heves heyecan dilek istek yahut hayallere yeniden yasama arzusunu yesertip büyütüp ateslemeye toplanip biriktikleri ; ve her gün daha cok ölümün ve acinin üstlerine yazilip cullandigi ederl kaygili mutsuz anlamsiz her aksi kimildayislari ölüm hücrelerinde ve beylerin zorbalarin keyfi zindanlarinda sonlanip biten alismis yerlesmis kaderlerini degistirmek icin hem can damaridir hem de toplanilip ortak kararlarin alindigi üs durumundaki Meyhane `den ihtilalin isaret fisegi cakilmistir.

Önüne geldigini silip süpüren yüzyillarin acisi öfkesi cilesi kaygisi zulümü tecavüzü acligi yoklugu hastaligi ve tüm cehennem seyleriyle dolup biriktigi yerden fiskirip püsküren insan seli, köpürüp kabarip kükredikce kapildigi yikimin ölümle doyrulup beslenmedikce dur durak bilmeyen, öldürüp yokettikce ölümün bütün haykirislarini kalabaliklarini baltalarini mizraklarini isaret edilen suclu- sucsuz kim olduguna bakmaksizin bilendikce kana susayan; ve en nihayetinde her gün dünden ne kadar daha cok kesip dograyip parcalayarak; -göstermelik yargilamara bile ihtiyac duymadan cogu zaman – buldugu tuttugu her yerde üstünden cellatlik fiskiran toplu cesetlerin sayisina ve miktarina bakip aklini vicdanini öldürmekle bozmus ve GIYOTIN ´i ilahlastirip kutsayan ; eski zindan ve hücrelere ihtilalin hükmettigi krallik eskisi soylular seckinler dalkavuklar ve markiler doldurulup ordan cok sürmeyip Giyotin, ve teslim edilen üc rengin dalga boyu gösterisiyle Özgürlük , Esitlik, Kardeslik veya ölüm bagirip cagiran topyekü yakip yikma deviri baslamistir artik…Burada ihtilali örgütleyen herkes Jaques tir. Kadinlarsa örgü yapar gibi ihtilalden sonra kimin kalip kiin ölecegine dair kayit ve fisleme isini yapmaktadir. Meyhaneci Defarge`ler kisa sürede ihtilali yönlendiren yikimin kirimin ve kiyimin her yetkiye sahip yüksek rütbesine erisir. Ayni zamanda da Meyhaneci `nin karisi, Marki tarafindan kiz kardesi tecavüze ugrayan ve ardindan tüm ailesi katledilen sönmez bitmez aciyi nefreti kini ve öfkeyi tasimaktadir.

Kopmus köpürmus bu kizgin kiyamet derinliklerinden amcasi yataginda hancerlenerek öldürüldükten sonra soylu ailesinden kalan mülklere koruyuculuk yapmakla kendini vazifeli sayan müdürden yardim etmezse Giyotin`de can verecegi mektubunu alir Darnay. Alir almaz da karisina sonradan verilmek üzere bir mektup karalayarak denizi gecer Fransaya girer girmez eski sicili ve soyu ortaya cikarilarak DEFARGE tarafinda tutuklanir. Bastil hapisanesinin saglam kalan hücrelerinden birine konulur. Gel gör ki bu hücre eskiden kaynatasi Dr. Mennet`in zindanidir. Simdi onun dura bekleye bilinci bozuldukca bellegin aklini kaybedip, ölümü bekleyen nöbeti baslamistir. Durumu anlar anlamaz karisi, ev kahyasi Rosa, kücük kiizlari ve kaynatasi Mennett Paris`e cikmis gelmislerdir. Bankaci Loriy, Banka ulagi Jerry, Avukat Densey de cikip gelenler arasinda,bu karma karisik toplumsal kalkismanin orasinda ucundadir.

Dr Mennet`in hücresinde bulunan ve kann ve külle yazilmis mektubu onu eski kralligin maduru ve yeni ihtilalin efsanesi yapmistir. Insiyatifini kullanarak damadini bir günlügüne serbest birakmaya kurtarmissa bile, mektupta yazan son satirlar yüzünden; yani kendini yillarca sucsuz infaza hücre hayati yasattiran, Marki soyundan gelen herkesin kayitsiz kosulsuz yargilanip hakettigi cezayi almasi icin suc duyurusunda bulunusu, kendi damadini ölüme mahkum eden bizzat tanikligin delili sayilarak yeniden Batill hücresine konulmasini saglar. Ihtilalin vazgecilmez doktoru sayilmasina ragmen hücre penceresine günün ikindi saatlerinde gelip baktiginda Lucie`yi uzaktan görebileciginin; ve kar buz yagmur camur demeden hergün ; günde iki saat boyunca oduncu kiligindaki ihtilalcilerin gizli adamina görmezden gelmesi icin rüsvet vererek kücük kiziyla birlikte gelip bekleyip gitmesinin haberini verme disinda artik damadi icin yapacak hic birseyi kalmamistir Dr. Mennet`in.
Ingiltere` deki her davada uydurulmus her suca kadrolu yalanci sahitligi yaparak kokusmus sistemlerin MUHBIRLIGINDEN gecim avantasi ve ajan payi kurtarip yolunu bulan; ve Dr. Mennet`in kadin kahyasi Rosa`nin kardesi de bu ihtilalde ücre gardiyanindan Giyotin Cellatligina kadar her iste kendine göre yer bulmus ve mevki edinmistir.

Bu arada Meyhaneci kocasinin bile toplu ölüm ve yeteri düzeyde siddetli celallenme göstermeyerek gittikce pasiflesen yorgunluk belirtisi gösterdigi cellatliga cekinser kaldigi sebebiyle artik ilk firsatta bir suc bulunup Giyotini öpmesi gerektiginin gizli kararini alan ihtilal komutani mertebesine mevzilenmis Defarge , O günkü Darnay dahil tüm idamlari izleme törenine katilmadan önce kacma ihtimallerinden süphelenerek Dr. Menett`gillerin kaldigi eve baskin verir. Kacisin ikinci arabasini kararlastirdiklari yer olarak kilise caddesinde ayarladiklari arabada Jery beklerken, kahya kadin Gabelle esyalari toplamakla mesgulken kadin Defarge`yi karsisinda bulur. Kopan bogusmada baskinci Defarge ölür. Tüm yolculuk boyunca eter hem baygini Darnay`in hem de kahya kadin Gabelle`nin arabalari korku turnikelerini bir bir atlatarak Fransa`dan kacip Ingiltere`de son bulan kurtulusa ererlerken...

Roman `in Jery`si bütün kalbiyle Banka müdürü Lory`in dostluk ve sevgisine adik, bankanin önünde her gün ilerde kendi yerine yetismesi icin ogluyla evden götürdükleri kirik -bozuk sandalyada oturup yollanacagi vazifelere odakli, geceleriyse kendini ölmüs gibi gösteren; toplumun hincini öfkesini ve lanetini almis tabutlarda sahte cenaze törenleri biter bitmez onlari ücret karsiligi mezardan cikarma isini yapan ; mesleginde ilerleyemeyisini karisinin her firsatta ettigi dualarin terten isledigine baglayip her dua etme sirasinda etmedigi kötülügü birakmadiktan sonra karisinin basina oglunu nöbetci dikip, dudaklari kimildar kimildamaz kedine haber vermesini emreden…pismanligin dönüsündeki geri sayim yeridir artik..
Avukat Densey, Bastil tutuklusu Darnay`a yumurta ikizi kadar cok benzemesi ve icinde yanginini kendi yalnizligina gömüp söndürdügü Lucie`olan karsiliksiz askini ayni zamanda günden güne büyüyen aile dostluguyla karsi konulmaz caresizlige susturup gömerek, yalanci sahitlikten ihtilal giyotinciligine terfi etmis gardiyanla, dedigini yapmazsa muhbirligini ele vereceginin tehdidinde bulunup, hücrede yatan Darnay`i ziyaretini saglatir, eterle bayilttigi tutukluyu kendi elbiseleriyle degis tokus eder. Tamda saat üc gibi kafesli arabalara yüklenip ayi sirasina göre – o günkü kiyim altmisin üzerindedir - idam saati gelip cattiginda Darnay gardiyanin omzuna yikilmis son ziyaret üzüntüsüyle dolu sarhos numarasiyla kacisi ileriki caddelerin birinde hazir bekleyen ve arabanin icinde Luci, Kücük kizi, Dr. Mennet, Loriy`e giderken ; Densey; Darnay`a hic bir süpheye yer birakmayan benzerligi yüzünden yaka paca sökülüp sürüklenerek, üstü basi kan fiskiran Giyotin`e ve idama giden yol boyunca birlikte bindirildigi kafesli arabada, her saniye adim adim yaklasan ölümün korkusunu üstünden atamayan genc kizla birlikte konustukca birbirlerine sarilip kaynasan; ve cellat kapisinin esiginde koklasa öpüse; insanigin öldügü tenden nefesten aski tohumlayip katiksiz sartsiz sevgiyi sagiltmaktaydilar sanki.

Subat / 22