ŞİİR ELEŞTİRİSİ-Mehmet Doğan
Eleştiri, bilgisi ve beğeni düzeyi yüksek, bilinçli bir okurun okuduklarını değerlendirme çözümleme ve yargılama çabasıdır.
MEHMET H. DOGAN
Elli yıla yakın bir süredir Türk şiir eleştirisinin içindesiniz. Bir Türk şiir eleştirisinden veya üslubundan söz edilebilir mi? Edilebilirse bu üslubun temel özellikleri nelerdir? Bu özelliklerin oluşumunda, hangi eleştirmenlerin katkısı olmuştur?
Ataç ve Tanpınar'dan başlamak üzere bir değil çeşitli şiir eleştirisi veya üslubundan söz edilebilir sanıyorum. Modern Türk şiirinin kırılma noktalarında gündeme giren değişik şiir anlayışları, güçlü ya da güçsüz kendi eleştirisini de birlikte oluşturmuştur. Örneğin, bir öznel eleştiriden, bir izlenimci eleştiriden, yazın tarihine dayalı bir eleştiriden, toplumcu eleştiriden, çözümlemeci eleştiriden, bir ölçüde göstergebilimci eleştiriden söz edilebilir. Dolayısıyla, uygulama içinde oluşmuş, kişisel damgası az ya da çok derin üsluplar belirmiştir. Ataç'ın öznel eleştiri biçemi, sanata ve şiire, çağlar içinde yerel ve evrensel etkileşmelerle bitmeyen bir gelişme olarak bakan Tanpınar'ın eleştiri biçeminden; Doğan Hızlan'ın izlenimci eleştirisi, Orhan Koçak'ın çözümlemeci eleştirisinden; '40'larda henüz çekirdek halinde olan, '50'lerin sonuyla '60'ların başındaki bugün çoktan aşılmış (o zamanlar 'toplumcu' dememek için) 'bilimsel' ya da 'nesnel' eleştiri, Ahmet Oktay'ın toplumcu eleştirisinden temelde farklılıklar gösterir.
Tamamını Oku
