Alvarlı Aşık Reyhani (Devam-27)

N
25*
Her sözünü öyle sitemli yazma,
Bu yoğrulmuş cümle cihanı düşün.
Felek dönegendir, kendini üzme,
Mevla ‘nın yazdığı fermanı düşün.

Yusuf Peygamber de çarha atıldı,
Kervancı eliyle köle satıldı,
Amma Mıs Eli ‘nin sultanı oldu,
Kararda kalmayan zamanı düşün.

Olmak istiyorsan bu sırra mahbub,
İşte bak, hisse al; Kıssa-i Yakub,
Yedi yıl dert çekti Hazreti Eyyub,
Sabrıyla bulduğu dermanı düşün.

Aşık Reyhani ‘nin dili duada,
Hikmet pervanesi döner arada,
Gün gelir ereriz biz de murada,
Aleme hükmeden sultanı düşün.
--------------------------
25* Şiir öğüt türündendir ve anlaşılabilir niteliktedir. Fazla açıklama ve yorum gereksizdir. İkinci dörtlükteki ‘Mısr’ sözcüğü ‘Mısır’ anlamındadır ve hece ölçüsünü tutturmak kaygısıyla harf düşürmeye uğratılmıştır. Üçüncü dörtlükteki ‘Mahbub’ gerçekte; ‘Sevilmiş’ anlamında olduğu halde, burada ‘Sevgili’ anlamında kullanılmıştır. Ayni dörtlükteki ‘Hisse’ ‘Pay’ karşılığıdır ve ‘Kıssa-i Yakub’ ‘Yakub ‘un Öyküsü’ anlamındadır. Son dörtlükteki ‘Hikmet’ sözcüğü ‘Felsefe’ sözcüğüne ve ‘Alem’ sözcüğü de ‘Evren’ sözcüğüne karşılıktır.
Ölçü yine hecedir. Hece toplamı 6+5 duraklı 11 ‘den ibarettir. Yine (a-b-a-b) , (c-c-c-b) , (d-d-d-b) ve (e-e-e-b) biçimindedir.

26*
Sabah serininde seyrana çıktım,
Ses duydum dağların derinliğinden.
Nice türlü türlü hayale baktım,
Uğraştırdı beni derbederinden.

İşittim çok sırı, gömdüm sineme
Herkeste derman yok; derdini deme,
Her saatim sevda, her günüm name,
Usandım hayatın kem haberinden.

Reyhani ‘yim, bir göçtür ki; eylerim,
Eylerim de, kalanları beklerim,
Sözü söz ehline göre söylerim;
Anlarım fikirin muteberinden.
--------------------------
26* Aşığın açıklama ve yorum gerektirmeyen bir başka şiiri. İlk dörtlükteki ‘Seyrana çıkmak’ ‘Gezintiye çıkmak’, ‘Derbeder’ ‘Başıboş-Kendi başına’ ve son dörtlükteki ‘Muteber’ ise; ‘Değerli-Seçkin-Geçerli’ anlamında kullanılmıştır.
Şiir bir hece şiiridir. 6+5 Duraklı bir 11 ‘liktir. Son dörtlüğün ikinci dizesinde bir durak kayması mevcuddur. Örgü (a-b-a-b) , (c-c-c-b) , (d-d-d-b) biçimindedir.

(ALVARLI AŞIK REYHANİ isimli Araştırma-İnceleme 'lerinden > 112-114/201)
(Devam edecek...)