Karalamalar 58 - Akıllı İle Aptal

İnsan, Allah’ın yaratmış olduklarının içinde en değerlisi ve en şereflisidir. Bu özellikleri sebebiyle diğer yaratılmışların önüne geçmiş ve Allah'ın yeryüzündeki halifesi unvanına kavuşmuştur.

Bu unvanı ona kazandıran elbette ki aklıdır. Aklı sayesinde yeryüzünün hâkimi olmuştur. Ama aynı zamanda aklını gereğinden fazla önemsemesi sebebiyle de dünyayı kendisi için yaşanamaz hale yine kendisi getirmiştir.

Akıllı insan, aklını Allah'ın rızasını kazanacak şekilde kullanmayı bilen insandır. Aptal ise bunun tam tersini yapan.

Akıllı insan konuşmadan önce dinleyen, aptal ise hiç durmadan konuşan insandır.

Akıllı insan yapan, aptal ise yapacağını söylemekten fırsat bulup da bir türlü işe başlayamadığı için hep yerinde sayan.

Akıllı insan geçmişte takılıp kalmak yerine yaşadığı her anı Allah'ın rızasını da gözeterek en verimli bir biçimde değerlendiren ve yüzü her daim geleceğe dönük olan insandır.

Aptal insan ya geçmişin hikâyelerine ya da gelecekle ilgili temelsiz avuntuların ve bir takım masalların büyüsüne takılıp kalmaktan vakit bulup da bugüne gelemediği için hayatını beyhude işlerin peşinde koşarak harcayan ve kendisine verilen akıl nimetinin kadrini bilemeyen insandır.

Öte yandan insanoğlunun aklını çok fazla ön planda tutmaması gereği de elzemdir. Çünkü kişinin aklını önemsemesi bir tür aptallık göstergesi olarak telakki edilir.

Akıllı olmak demek bu aklı, kişinin önce kendi, sonra ailesi ve yaşadığı toplumun faydasına uygun ve elbette ki Allah'ın rızasını da gözetecek bir biçimde kullanması demektir.

Akıl Cenabı Allah'ın insanoğluna vermiş olduğu belki de en büyük nimettir. Her nimetin şükrü kendi cinsinden olduğuna göre aklın şükrü de onu Rıza-i İlahi'ye uygun olarak kullanmayı bilmektir.

Allah'ın vermiş olduğu akıl nimetini O'nun rızası doğrultusunda kullanmak akıllı insan işidir. Aksi ise aptal insana yakışır.

Akıllı insan aklını öne çıkartmaz. Aptal ise aklıyla övünür. Akıllı insan aklını kullanarak hem bu dünyasını hem de Ahiretini güzelleştirir. Aptal ise tam tersini yapar.

Bu günü olmayanın yarını da olamaz. Bu günü elde edebilmek içinse dünü iyi analiz etmek lâzımdır. Ama ne tümden düne takılıp kalmalı ve ne de hep yarının peşine düşüp bu günü elden kaçırmalıdır.

Her şey zamanında ve yerinde yapılırsa yapılan şey bir değere sahip olur. Aksi takdirde harcanan çabanın hiçbir anlamı olmaz. Bu nedenle kişinin aklını doğru bir biçimde kullanması gerekli ve hatta şarttır.

Bu dünya gelip geçicidir. İnsanın kazanıp kaybettikleri de aynı şekilde gelip geçicidir. Öte yandan yapıp etikleri sayesinde asıl ve gerçek kazancı ya da kaybı ahirette olacaktır.

Aklı onu ya sonsuz bir mükâfata kavuşturacak, ya da sonsuz bir cezanın içine itecektir. Buna da o aklı sayesinde yine kendisi karar verecektir./ 26.04.03