16 Mart 1988 Halepçe Katliamı

İkinci Dünya savaşında ABD'nin HİROŞİMA ve NAGAZAKİ'ye atom bombası atması sonucu milyonlarca insan katledildi. Aradan uzun yıllar geçmesine rağmen halen bombaların atıldığı yerlerde ot bile yeşermiyor. O bombaların etksi altında kalan bölgelerde milyonlarca insan kanser hastalığına yakalandı; milyonlarcası sakat kaldı. Dünya tarihinde insanlık adına kara bir leke olarak yazıldı. Savaşın ürkütücülüğü tüm insanlığı tehdit etti. HİROŞİMA ve NAGAZAKİ'ye bomba atan pilotlar her gece rüyalarında o anı kabus olarak gördüler. Ölene dek te bunun vicdan azabı ile yaşadılar.

Bu insanlık dışı katliam unutulacak cinsten değildi. Aradan yıllar geçti ve bu insalık dışı vahşet bu kez Irak Diktatörü Sadam Hüseyin tarafında Halepçe'de (1988) tekrarlandı. Halepçe katliamı, insanlık tarihine kara bir sayfası, bir katliam, gözdağı vermenin bir yolu, bir halkı sindirme ve yok etme politikası, Soykırımın ta kendisi olarak geçti ve onca yılın ardından hala unutulmadı...

Katliamının sorumlularını tarih yargıladı; hiç kimse bunların bu dünyada hesap vereceklerine inanmıyordu. Herkes kurbanların hakkının ahirette alınması için dua ederken, kaderin cilvesine bakın ki, Saddam ve diğer suçluların bir kısmı yargılandı ve idam edildi. Onları yargılayan hakimin Halepçe’li bir Kürt olması kaderin bir başka cilvesidir. Suçluların diğer bir kısmı ise Irak’ın bu sürecinde bunun cezasını hayatları ile ödediler. 16 Mart 1988'de 5 bin Kürdün yaşamını yitirmesine, 12 bininin sakat kalmasına neden olan saldırıların etkileri hala devam ederken, 150 bin Kürt vatandaşı da yerlerinden Türkiye ve İrana göç etmek zorunda bırakılmışlardır. Bu göçler sırasında onbinlercesi hastalık ve açlıktan dolayı yaşamını yitirmişti. Çağımızın en yakın soykırımı ve katliamını bir nebze de olsa paylaşmak, insanların bu olaya sessiz kalmamalarını sağlamak ve bu katliamın faillerini kınamak, yeni Halepçe’lerin hiçbir millet açısından yaşanmaması açısından, herkesin Halepçe katliamını iyi ve doğru anlaması gerekir.kürtler tarih boyunca çok katliamlar yaşadı.şeyh said direnişi.Ağrı.Zilan.Dersim katilamların halepçeden geri kalır yanları yoktur.bu topraklara zülüm ekildi.acılar biçildi.Zilanda ve Munzurda su yerine günlerce kan aktı.

Halepçe katliamı tarihe geçen kara bir sayfadır. Halepçe'de doğan çocuklar halen sakat doğmaktadır ve bu saldırıda kullanılan kimyasal silahlar nedeniyle kentte kanser hastalığı yaygın bir şekilde görülmektedir. Hollanda'da bir mahkeme, Irak'ın Halepçe köyünde 1988'te binlerce Kürdün öldürülmesinin bir 'soykırım' olduğuna hükmetti.yeni Irak hükümetide.jenosid olduğu kararını kabul etti Karar, Saddam Hüseyin rejimine zahirli gaz satan Hollandalı işadamı Frans van Anraat'ın yargılandığı davada alındı. 63 yaşındaki Van Anraat'ın sattığı gazlar, Halepçe'de de kullanılmıştı. Hollandalı işadamıysa, soykırıma yardım suçundan aklanmasına karşın, savaş suçlarına iştirak nedeniyle 15 yıl hapis cezasına çarptırıldı.

Yine bir 16 Mart geldi. İnsanlık adına Halepçeyi unutmayalım. Bir daha yeni Halepçeler yaşanmasın. Halepçede yaşamını yitirenleri saygı ile anıyorum.

İSA TEKİN

Ax Helepçe!

Ax Dîlan,
Ax Zîlan.
Li Helepçe hatim kuştin.
Dilê min çar perçe.
Dîlan, li rastê min razaye,
Zîlan li çep.
Erd û ezman dilerize, jar vedireşe
Balafirên Baas, ji ezman jar dibarînin
Teyr nafirin
Mirovin yên dimrin
Zarok têne kuştin
Ax Zîlan,
Ax Dîlan.
Helepçe dişewite
Ey Amed!
Ameda reş!
- - - - -
Ameda bi bedena reş!
Xebera reş min ji te bihîst.
Ax Zîlan!
Ax Dîlan!
Kezeba min dişewite
Xwîn, ji dilê min tê
Zîlan û Dîlan dişewitin
Zarokên bê nav dimrin.
Ax Zîlan!
Ax Dîlan!
Dîsa li me fermane.
Dîsa li me komkûjî
Û gerdûn me,
Kir bê xwedî.
Hemû cîhan bê deng.
Tu bigrî Ameda reş, tû bigrî
Bigrî ya
Bila bedenên teyên reş
Ji vê hovîtiyêra, rondikên çavan birêjin.
- - - - -
Tû Dîlan
Tû Zîlan
Tû Helepçe
De bigrî
Bila sûrên teyên reş,
Bo vê hovîtiyê,
Rondikan birêjin.
Birêjin da bibe lehî,
Bê westan,
Bila biherike Dîcle
Bila bigîje Helepçe.
Bila hemû dilêşiyan bixwe re bibe.
Bila rondikên çavên me
Hêmû axa me avedan bike.
Ax Zîlan,
Ax Dîlan
Welatê derda
Abîda berxwedanê
Ameda çav bi girî
De bigrî ji bo Dîlan,
De bigrî ji bo Zîlan.
Îro li me fermane
Li me komkûjî
Me hemû axa xwe dem kir
Di dilê xwe da, bi êşên xwe.
Dilê min disoje,
Wek agirên topan li her der.
Baasî ji ezmanan jahr dibarînin
Em di hewla can dane(…..)
Ax Dîlan,
Ax Zîlan
Dîcle şîn girêdaye
Firat hare
Hîv tarî
Li çiya dûman
Herder sor xemilî
Ax Xelepçe ax
Her wekî Nagazakî û Hîroşîma
De bigrî Amed
Bigrî welatê min
Îro li me ferman
Îro li me komkûjî
Her kes bê deng,
Cîhan ker û kor
De bigri Amed
Dîlan,
Zîlan
Êşên me bê dawî
Hêrsa me mezin
Ax Helepçe ax.