Yemen'deki Asker Kayıpları

Bin sekiz yüz ellilerde Arap Yarımadası’nın
Petrol zenginliğini keşfeden İngiliz Devleti
Hayati önemini kavradığından bu alanın
Osmanlı’nın elinden koparıp almaktı niyeti

Bunun için Arap Ulusu’nu parayla, telkinle,
Osmanlı’ya düşman bir kavim haline getirdiler
Bağımsızlık vermeyi vadedip Yemen Emir’ine
Yemen halkının baş kaldırmasını temin ettiler

Osmanlı Devleti buradaki hakimiyetini
Devam ettirmek için bu isyanı bastırmalıydı
Bildiği için İngiliz Devletinin niyetini
Bu bölgeyi koruyacak bir ordu kurulmalıydı

Bu amaçla Yedinci Ordu’yu kurmaya girişti
Ne var ki elinde yeter sayıda askeri yoktu
Yedekleri askere çağırmak yapılacak işti
Bu şartlarda ne yapabilirdi, maliye bozuktu

Redif askerleri diye yirmi yaşında askere
Gidip beş yıl sonra terhis edilip iş, yuva kuran
Kişilere denir, çağırılınca ikinci kere
Yemendeki ordu teşkil edildi bu insanlardan

Bin sekiz yüz elliden itibaren altmış beş yılda
Bu orduya bir milyon redif askeri gönderildi
Bunların bir kısmı geri dönmedi, orda kaldı da
Ölenlere mezar dahi yapılmadan defnedildi

Askerlerin çoğu asi kurşunları ile değil,
Açlıktan ve hastalıktan öldüler işin acısı
Bunun doğal olduğunu kabul etmek gayri kabil
İhmal ve parasızlık buna yol açtı açıkçası
*
İstanbul’dan gönderilen Ordu’nun levazımatı
Suriyeli Arap askerlerin korumasındaydı
Bunlar asilere verdi tüm erzak ve mühimmatı
Birliklerimiz çöllerde silahsız, aç, susuz kaldı

Osmanlı’nın yeni ikmal yapması o koşullarda
Hemen mümkün olamıyor, bu ayları buluyordu
Şüveyş’i geçmek için navlun ücreti bulsalar da
Gönderilen erzak sıcaktan kokup bozuluyordu

Bunun sonucunda birliklerin nerdeyse yarısı
Hastalıktan ve açlıktan kırılarak şehit oldu
Yüzbinlerle ifade ediliyor kayıp sayısı
Yerel imkânlarla gıda temin edilemiyordu

Bu dönemde kardeşini, çocuklarını, eşini
Kaybeden halk acısını ünlü Yemen Türküsü’nü
Yakarak dile getirmiş gidenin gelmeyişini
Ağıtla bugüne taşımış büyük üzüntüsünü

“Ahu Yemendir. Gülü çemendir
Giden gelmiyor. Acep nedendir?

Kışlanın önünde redif sesi var
Açın çantasını bakın nesi var
Bir çift kundurayla bir de fesi var
Giden gelmiyor acep nedendir? ”

Birinci Dünya Savaşı sonunda imzaladığı
Mütarekeyle Yemen’de kalan Osmanlı askeri
İngilizlerce esir alındı, sahipsiz kaldığı
İçin ne kadarı geri döndü bilinmiyor geri

Savaş sırasında esir düşeni Uzakdoğu’ya,
Hazırladıkları esir kamplarına naklettiler
Oralarda ölüp, yurduna dönemedi çoğu da
Mezarları bile olmayan sahipsiz şehittiler
**