Yaz Solstisi Şiiri - Tarık Torun

SOLSTİS NEDİR? 21 Aralık ve 21 Haziran / Gün Dönümü (Latince sol – güneş, süre – duraklamak kelimelerinden yapılmış solstitium’dan alınma bir terimdir ki, ‘güneş duruyor’ anlamına getir. Bu terim batı ülkelerinde gündönümü karşılığı olarak kullanılır. Dilimize de solstis imlası ile yazılarak bir ara girmiş ise de, gündönümü terimi çok daha yaygın olarak kullanılır olmuştur. (Gündönümü) . Solstis Tarihleri Dünya’nın Güneş etrafında dönmesi ve eksen eğikliğinin sonucu olarak dört önemli gün ortaya çıkar. Bu günler aynı zamanda mevsimlerin başlangıcıdır. 21 Mart ve 23 Eylül tarihlerine ekinoks (gece – gündüz eşitliği) tarihleri, 21 Aralık ve 21 Haziran tarihlerine de solstis (gündönümü) tarihleri denir. 21 HAZİRAN DURUMU: a. Kuzey Yarım Küre Güneş ışınları Yengeç Dönencesi’ne 90°lik açı ile düşer. Yaz mevsiminin başlangıcıdır. En uzun gündüz, en kısa gece yaşanır. Yengeç Dönencesi’nden kuzeye gidildikçe gündüz süresi uzar, gece süresi kısalır. Bu tarihten itibaren gündüzler kısalmaya, geceler uzamaya başlar. Fakat 23 Eylül tarihine kadar gündüzler gecelerden uzundur. Aydınlanma çemberi Kuzey Kutup Dairesi’ne teğet geçer. Yengeç Dönencesi’nin kuzeyi, güneş ışınlarını yıl içerisinde alabileceği en dik açı ile alır. Bu tarihten itibaren güneş ışınlarının gelme açıları küçülmeye başlar. Yengeç Dönencesi’nin kuzeyinde en kısa gölge yaşanır. Bu tarihten itibaren gölge boyları uzamaya başlar. b. Güney Yarım Küre Güneş ışınları Oğlak Dönencesi’ne 43°06′ lık açı ile düşer. Kış mevsiminin başlangıcıdır. En uzun gece, en kısa gündüz yaşanır. Oğlak Dönencesi’nden güneye gidildikçe gece süresi uzar, gündüz süresi kısalır. Bu tarihten itibaren geceler kısalmaya, gündüzler uzamaya başlar. Fakat 23 Eylül tarihine kadar geceler gündüzlerden uzundur. Aydınlanma çemberi Güney Kutup Dairesi’ne teğet geçer. Oğlak Dönencesi’nin güneyi güneş ışınlarını yıl içerisinde alabileceği en dar açı ile alır. Bu tarihten itibaren güneş ışınlarının gelme açıları büyümeye başlar. Oğlak Dönencesi’nin güneyinde en uzun gölge yaşanır. Bu tarihten itibaren gölge boyları kısalır. 21 ARALIK DURUMU a. Kuzey Yarım Küre Güneş ışınları Yengeç Dönencesi’ne 43°06′ lık açı ile gelir. Kış mevsiminin başlangıcıdır. En uzun gece, en kısa gündüz yaşanır. Yengeç Dönencesi’nden kuzeye gidildikçe gece süresi uzar, gündüz süresi kısalır. Bu tarihten itibaren geceler kısalmaya, gündüzler uzamaya başlar. Fakat 21 Mart tarihine kadar, geceler gündüzlerden uzundur. Aydınlanma çemberi Kuzey Kutup Dairesi’ne teğet geçer. Yengeç Dönencesi’nin kuzeyi güneş ışınlarını yıl içerisinde alabileceği en dar açı ile alır. Bu tarihten itibaren güneş ışınlarının gelme açıları büyümeye başlar. Yengeç Dönencesi’nin kuzeyinde en uzun gölge yaşanır. Bu tarihten itibaren gölge boyları kısalmaya başlar. b. Güney Yarım Küre Güneş ışınları Oğlak Dönencesi’ne 90° lik açı ile gelir. Yaz mevsiminin başlangıcıdır. En uzun gündüz, en kısa gece yaşanır. Oğlak Dönencesi’nden güneye gidildikçe gündüz süresi uzar, gece süresi kısalır. Bu tarihten itibaren gündüzler kısalmaya geceler uzamaya başlar. Ancak 21 Mart tarihine kadar, gündüzler gecelerden uzundur. Aydınlanma çemberi Güney Kutup Dairesi’ne teğet geçer. Oğlak Dönencesi’nin güneyi güneş ışınlarını yıl içerisinde alabileceği en dik açı ile alır. Bu tarihten itibaren güneş ışınlarının gelme açıları küçülmeye başlar. Oğlak Dönencesi’nin güneyinde en kısa gölge yaşanır. Bu tarihten itibaren gölge boyları uzamaya başlar. Referans: Solstis Tarihleri ve Solstis Tarihlerinin Özellikleri