Yahya Kemal Yaşarken Şiiri - Durdu Şahin

'Yahya Kemal, insan ruhu için daha engin bir ufkun bizzat ruh ufku olduğu neticesine varır' (s.4) .

'Hayat dar, ancak ufuk geniştir' (s.4) .

'Yahya Kemal, Servet-i Fünun şairleri gibi, Osmanlı Türkçe'si ile Avrupalı şiir söyleme hatasına düşmedi' (s.13) .

'Türk edebiyatında Yahya Kemal'in şiirini okuyanlar, savaşlarda çocuklar gibi şen Türk atlılarının, Mohaç ufkunda görünmek hevesiyle nasıl uçtuklarını, lisan kılığına girmiş bir zafer marşı halinde duyarlar' (s. 15) .

'Destan şairlerinde, milletlerin fazilet, kahramanlık ve ihtişam tarihini, o milletlerin birlikte, asırlarca ve çağlarca yaşayan bir milli ruh vardır' (s.17) .

'Tarih zaferlerini, bu zaferlerin kazanıldığı asırlardaki lisanla söylemek, şair ruhunun, bütün varlığıyla, o asırlarda ve o zaferlerde yaşamasından doğan bir inceliktir' (s. 18) .

'Vatan hiçbir zaman bir nazariye değil, bir topraktır' (s.20) .

'Vatan ne bir feylesofun fikridir, ne bir şairin duygusu... Vatan, gerçek ve hakiki bir yerdir. Onun her maddesini, her halini sevenler vatanı sevebilir' (s.21) .

'Bir ahenk şairi olarak Yahya Kemal, Türkçe'nin çok mustarip bir devrinde klasik şiire devam etmekle, lisanımıza unutulmaz iyilik etmiştir' (s.26) .

'Yahya Kemal'in, aruzla söyleyen diğer şairlerimizle birlikte, yirminci asır Türkçe'sinin ses güzelliğini şiire alması; tarihi bir besteyi notaya almak gibi bu seslere bahtiyar bir ölmezlik kazandırmıştır' (s.26) .

'En büyük ve en güzel şiirlerini elli hatta yetmiş yaşından sonra söylemek ve bütünlemekle Yahya Kemal, Türk edebiya¬tının hayli mühim bir talihsizliğini de, kendi hesabına, mağlup etmiş sayılır' (s.29) .

'Her ciddi kıymeti ve her büyük sanatı takdir etmek hususunda en¬gin ruh üstünlüğüne sahip Türk milleti, son otuz yılın Türk edebiyatında, eski kıymet ve itibarını şiddetle kaybeden şiir sanatına, bilhassa Yahya Kemal'in şahsında ve sanatındadır ki yeniden derin saygı ve ihtiram göstermiştir' (s.29) .

'Kendi sanatının zafer ve şeref sayfalarından bu kadar süratle uzaklaşan bir başka millet bilmiyorum' (s.39) .

'Sanat, milli, içtimai fakat mutlaka gerçek bir ihtiyacın karşılığı olabildiği ölçüde basan kazanabilir. Kök salabilir bir marifet şubesi oluşundan habersiz kimseler elinde, tenkid, ancak her menfaatin kendi yararına kullandığı bir 'vasıta' derecesine düştü' (s.42) .

'Şiir eğer güzelse, daha doğ¬rusu, eğer şiirse, onun Avrupalısı da, Şarklısı da, Çinlisi ve Hindilisi de güzeldir' (s.44) .

'Milli tarihin zafer ve şeref sayfalarını kendi özellikleriyle yaşatmak, Yahya Kemal tarzı şiirin büyük meziyetleri arasındadır' (s.46) .

'Onlar, Türkçe'nin büyük âşıklarıydı. Onun için ebedi oldular' (s.48) .

'Yahya kemal Türkçesi ne bir tesadüfün, ne de moda hareketlerle müşterek bir dil cereyanının eseridir. Şair, Türkçe’nin Türkiye topraklarındaki güzelleşmesi tarihini adım adım takip ederek, mil¬letimizin asırlar boyunca bu lisana verdiği güzellikteki sırrı araştırmış, bulmuş ve onu terennüm etmiştir' (s.49) .

'Musiki de şiir gibidir. Muvaffakiyet sırları arasında vatan topraklarından ve millet ruhundan yükselen sesi duyabilmek vardır' (s.67) .

'Türk musikisinde, din uğrunda şehit etmenin değil, şehit olmanın hazzı ve saadeti duyulur' (s.69) .

'Tarihi kaynaklar Itri'nin bine yakın bestesi olduğunu söylüyor' (s.71) .

'Şairin Selimname'yi yazmaya başladığı tarih 1917'dir. Bu demektir ki Selimname 39 yıllık bir oluş devresi içinde tamamlanmıştır' (s.79) .

'Osmanlı hükümdarlarının imzaları, böyle efsanevi bir zafer ve devlet kuşunun uçuşuna benzerdi. Sanatkar Türk hattatlarının elinde bu tuğra, zamanla böyle güzel bir ahenk almış, başlıbaşına bir sanat çizgisi ol-
muştu' (s.84) .

'Divan şairlerimizin aşk, şevk, iman ve ıstırap terennümleri ölçüsünde samimi oldukları bir söyleyişleri de 'mersiye'leridir' (s.98) .

'Hatırlamak, acı veya tatlı, hatırlanmaya değer bir maziye sahip olmaktır' (s. 114) .

'Siz, gönüllerinde böyle mazilere sevgi bulunmayan insanlardan korkunuz ve kaçınız' (s.l 15) .

'Ağaçların, toprakların bile hafızası ve güzel hatıraları vardır. Tabiatta her yeni bahar, eski baharların bir güzel hatırası halinde doğarken unutmak, unutabilmek, hem maziden hem de bütün yeni bahar hamlelerinden ebediyyen mahrum olmaktır' (s.115) .

'Dünyanın neresinde büyük şair yetişmişse, mutlaka şiire biraz musiki katmıştır. Bu anlayışa göre şiir, kelimelerle yapılan musikidir' (s. 119) .

'Şiirin nesre çevrilişi asla kendisi değildir' (s. 123) .

'İnsan güzellliği, İslam tasavvu¬funda bir hüsn-i takvimdir; insan çehresindeki insan mimarisindeki ilahi güzelliği söyler; en düzgünü, en güzeli yaratan Allah'ın eserine şükran ifade eder' (s. 128) .

'Mezarlar ve mezarlıklar birçok inanmışlar için ecdad ruhlarının ve bu ruhlardan müteşekkil ruh ordularının karargahla¬rıdır' (s.140) .

'Vatanın her türlü maddi, manevi güzelliklerini bilip, güzel sanat eserlerini onlarla işlemek lazımdır' (s. 168) .

'Lisan, çok defa, vatan semasında esen rüzgardır; vatan ırmaklarının akışından yükselen sestir. Vatan öten kuşların, orda konuşan çocukların, orda türkü söyleyen genç kızların terennümleridir' (s. 170) .

'Her büyük sanatkar önce millidir' (s. 176) .

'Bir milleti tanımak, ondaki milli değerlerin neler olduğunu, hele o milletin bu değerlerin hangileriyle yükseleceğini mad¬de madde bilmekle mümkündür. Bunları iyi bilen, hele bir takım sihirli mısralar halinde, ruhunda ve iliklerinde duyan her milletin çocuklarında milli güven kanatlanır. Yahya Kemal'in şiiri yalnız şiir ve beste oluşlarıyla değil, bize bizi tanıtan ve sevdiren değerleriyle de eşsizdir'(s.l80) .

'Yahya Kemal, Türk milletini iyi tanıyan, en iyi tanıdığı için de en iyi anlayan ve seven şairdir' (s.182) .

Nihad Sami Banarlı, Yahya Kemal Yaşarken, İstanbul Fetih Cemiyeti Yay. 2.baskı, İst. 1983