10Şu halde, hangi inanç sisteminin yolu dalaletti, hangi inanç sisteminin yolu kurtuluşçudur? Bunu nasıl bilirdik? Tarihte bunun karşılığı savaş, katliam ve çatışmalardır. Ne yazık ki insanlık tarihi böyle gelişiyor ve böyle gelişmişti.
Bir kere toplumların (halkın demiyorum) temelinde dini inançlar olmamalıdır. Halkın bünyesinde de halkın kendi öznelliğinin, geliştiği çap ve boyutta; başkalarını da bağlayıcı yapmayan, başkaları ile de tam da tıpa tıp aynı olmayan görüş ve dünya yorumlayış anlayış birlikleri inançları mutlak olmalıdır. Bunlar kişi öznellik ufkunca güncellenir ve formatlanır bağımsızlıkta olmalıdır. Kurallaştırılan genel geçer temelleri, bizim halk ya da kişi- kişi iletişme araçlarımız olmalı. Değilse bu alanda ne o yolun doğruluğu, ne bu yolun eğriliği söylenebilirdir. İnançlar ne tamamen doğrulardan, ne de tam yanlışlardan oluşmamaktadırlar. Bunların ikisini de içeririler.
İnançların farklılığı, farklı dünya görüş, gelenek ve görenekleri ve yaşantılaşmaları gerçeklenmiş olmasındandır. Biri diğerine saçma gelirken, diğeri de birine, ilham kaynağı olmaktan hiç geri durmamıştır. Çünkü inansal olanın hepsi yaşamsal bir gerçekten temellenen, yaşamı okuyuşlar deneyim aktarımıdırlar. Süren tutumlaşmaların güncellikle bağları kalmadıkça soyut anlamaların bir esbabı mucibesi düşünülmüş, burası inançlaşmanın kritik değer noktasını oluşturmuşturlar. Sadece zamanları geri olduğu için, yani geçmiş zaman durum ilişkilerinin bir deneyimini taşıdıkları için, günceleşemeden günümüzde toplumda işleyememektedirler. Ve dolaysı ile de bugün pranga olmaktadırlar. Bunu toplum ve inanç konulu deneme yazılarımda inceledim.
Aidileşme, grup ruhunu şekille yen bir iletiştirmeci oluşla, kararlı yapılara giden oluşturmadır. Bunun aracıda, o yöntemin, inançlaştırılacak düzenlemeye tabii kılınmasıdır. Bu düzenlemeler de inançların, kuralcı, ritüelci, ibadeti sembollerle, formüle edilmesidir. Nasıl siz; ısıyı, elektriği iletmek, ilettirmek, akıtmak, eylemli kılmak, amaçlı yöneltmek için bir iletken kullanırsınız ya; işte inançlarımızda bize, halkın yöneltilmesinde, halkın iletken olaraktan araçlaşmadırlar. İletkenler akıttıkları enerjiden nasıl etkilenirlerse, inanç enerji dolaşımını sağlayan halk, zorunlu olaraktan bu dolaş inançtan, etkilenirler.
Tamamını Oku
