Unutulmaya Yüz Tutmuş Tarihi Eserlerimiz

UNUTULMAYA YÜZ TUTMUŞ TARİHİ ESERLERİMİZ
Bayburt, kuruluşu milattan öncelere dayanan çok eski bir yerleşim merkezidir. Geçmişten gelen bu kültür değerlerimizin gelecek nesillere aktarılması önemlidir. Çünkü kendine has olan bu kültür, Bayburt’u Bayburt yapmaktadır. Kültür ancak kendisini taşıyan insanlarla yaşamaya devam eder. Bu durumda Bayburt’un kültür dokusunu bekleyen iki tehlike vardır. Bunlar; biri Yok olması ikincisi de Yozlaşmasıdır. Kültür özelliklerimizi yok olma ve yozlaşmadan korumak ve gelecek nesillere ulaştırmak için en önemli işlerden biri; kent arşivi ve müzesi kurmaktır. Bayburt arşiv ve müzesi her türlü araştırma yamaları ve öğrenmek için özellikle ‘Genç nesil’ yaşadıkları kentin geçmişini tanımaları ve araştırmaları için önemli bir kurumdur. Çocuklarımızın Bayburt tarihini araştırmaları yaptıklarında kendilerinin bilgilendirilmesine büyük katkı payı olur. Bayburt’ta tarihi eserlerimize artık bir yer verilmesi gerekir. Öncelikle bir müze yapılmasını arz ediyoruz. Bayburt’umuzun tarih kokan bir il olduğunu bile bile bazen kabullenemiyoruz. Sebep belki de cahillikten. Çoğu zaman başka illerde müzelere gittiğimiz de, eskiye dayanan tarihi giyecekler ve eşyaları görüyoruz. Ve tarihi mekânların değer verildiğini fark ediyoruz. Fakat Bayburt’ta bu özelliğe önem verilmiyor. Dikkatimizi çektiği kadarda üzülüyoruz. Neden bizim de tarihi eserlerimize önem verilmiyor ki, çok mu fazla bir şey bekliyoruz acaba? Bayburt sarı taş evleri ve camilerini onarmalarını kültürümüze katmaları gerekirken tam aksine yok olmasını seyrediyoruz.
Birde şöyle düşünelim? Bayburt’ta bir müze düşünelim acaba nasıl bir hayat kavramı olurdu. Mesela Kent müzesi, yüzyıllar boyunca yaşadığımız kentimizde yaşayan insanların hatıralarından oluşur. Büyük dedelerimiz ve ninelerimizin kentimizde nasıl yaşıyorlardı ve hangi kıyafetleri giyiyorlardı? Günlük hayatların da nasıl hayat tarzları olurdu? Hangi aletleri kullanıyorlardı? Yüzyıl önce Bayburt nasıl görünüyordu? Kısaca ziyaretçilerimiz İlimizde ki bu müzeyi gezerek kentimizin geçmişini ve neler yaşandığını daha iyi tanıyacaklarına inanıyorum.
Köy evlerinin artık yavaş yavaş yok olduğunu ve ninelerimizin Bayburt'un özellikle köylerinde çiftçilikle uğraşan bayanların tercih ettiği çar ya da çarşaf olarak bilinen örtüler kullanırdılar. Şimdilerdeyse tamamen eskiden eser kalmamış gibi ayrıca insanlarımızın kullandıkları tahtadan yapılan eşyaların yok olduğunu da ifade ediyorum. Köylerde kullanılan tahta yayıklar, güveçler, tahta kaşıklar, bakır siniler ve bakır bardaklar dahası yok olmaya yüz tutmuş sayamadığım tarihi şeyler. Öyle bir hayal edelim ki; eğer tarih kokan bu ilimizin yok olmasına göz yumarsak bir daha bu dokuyu bulamayız diye düşünüyorum.
Mesela Bayburt’ta en çok hangi eşyalar ve giysiler meşhurdu eskilerde? Annelerimizin örtündüğü ihram, dedelerimizin giydiği şalvarlar, kara lastikler, başlarına örttükleri dokuma kulluklar (Külahlar) , keçe yelekler, bunların hiç biri şu an yok. Unutulmaya yüz tutmuş bu tarihi eserlerimizi yok olmasına izin vermeyelim. Elele verip turistlik bir il olmasını sağlayalım, gelecekteki gençlerimize ve çocuklarımıza bırakacak tarihi miraslarımızı bırakalım. Bizlerinde o günleri unutmadığımızı bilsinler.
Bayburt’un köylerinde ki, kalelerimiz ve eskiye dayanan camilerimize bakım ve onarım gerek, bunuda gereken mevkilere söylememiz lazım, tarihçemize değer verilsin istiyoruz.
Kadınlarımızın giydiği giysilerden örnek verelim.
1- Başlık, Yazma, 2- Üçetek, 3- Kemer, 4- İçlik, 5- Şalvar, 6- Çorap, 7- Yemeni
Artık bunlar yok müzelerde bile göremiyoruz. Bayburt’ta bir müze olması gerek bu saydıklarım bir müzede sergiye açılırsa geçmişte neler giyinirdi gençlerimiz de bilirdi. Erkeklerin Giydiği yöresel giysilerimiz.
1- Başlık, Fes, 2- Cepken, 3- Köstek, 4- İçlik, 5- Şal Kuşak, 6- Zıvga, 7– Yün Çorap, 8- Çapula, 9- Yağlık, 10- Mendil.

Zehra OKUR