Ümran Baradan Şiiri - Silvan Güneş

Ümran Baradan, (d. 4 Şubat 1945, İzmir - ö.3 Mart 2011,İzmir) , Türk seramik sanatçısı, ressam. Dedesi şair İsmail Hakkı Baradan ve Klasik Türk Müziği sanatçısı babası Ulvi Baradan gibi bir aileden gelen Ümran Baradan, Girit - Selanik göçmeni bir ailenin çocuğudur. Sinema ve tiyatro sanatçısı, gazeteci Hüseyin Baradan'ın yeğenidir. İlköğrenimini ve liseyi İzmir'de tamamlamasının ardından Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi'nden mezun olan sanatçı, lise yıllarında Kütahya'da çinicikilik çalışmaları yaptı. 'Devletlerarası yetenekler bursu' ile, Viyana Bildedenn Güzel Sanatlar Fakültesi'nde de eğitim görmüştür[1]. 1966 - 1968 yılları araında tıbbî resimler çizmek üzere ABD'nde bulundu. 1994 yılına kadar Uluslararası Sanatçılar Derneği Türkiye temsilciliği görevi yaptı, ertesi yıl, Uluslararası Kadınlar Dayanışma Derneği'nin dünya çapında genel başkanlığı görevini üstlenerek bu alanda bir 'ilk isim' oldu. Seramik sanatı üzerine birçok çalışma yaptı, sergiler açtı. Kendi adını verdiği ve mimarisini kendi çizdiği [2] Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi'ni kurdu. Dünya çapında birçok müzeye katkılarda bulunan sanatçı, binası ve sergilenen materyalleriyle (çeşitli dünya ülkelerinden topladığı oyuncaklar) birlikte Ümran Baradan Oyun ve Oyuncak Müzesi'ni İzmir Konak Belediyesi'ne armağan etti[3]. Ümran Baradan, birçok uluslararası kurum ve kuruluşun onur üyeliğine seçilmiştir[4]. Gazeteci Uğur Dündar'ın kayınvalidesi olan Ümran Baradan mide kanseri tedavisi gördüğü Ege Üniversitesi Tıp Fakültesinde hayatını kaybetmiştir.[5] . . Ümran Baradan 4 Şubat 1945 sabahı İzmir de doğdu.Dedesi İsmail Hakkı Baradan şair, babası Ali Ulvi Baradan ise Klasik Türk Müziğine 1915 de Girit'ten, anne tarafı da Selanik'ten gelip İzmir'e yerleşmişlerdir. İlkokulu Alsancak Gazi İlkokulunda, Orta okul ve liseyi İzmir Kız Lisasinde bitirdikten sonra Ankara Dil Tarih, Coğrafya Fakültesi ve akabinde Viyana Bildedenn Güzel Sanatlar Fakültesinde devletlerarası yetenekler bursu kazanarak okumuştur.Prof. Andrea Lehmann'ın en özen gösterdiği ve okul sonrası eserlerini hep izlediği bir talebesi idi.Sanatçı bundan sonra Amerikan hükümetince tıp kitaplarına tıp resimleri çizmek ve tıp ressamlığı üzerinde de eğitilmek üzere 1966-1968 yılında Amerikaya götürülmüştür.Kanser tedavisinde Radyoterapiyi bulan Prof. Dr. J.R Maxfield ile başbaşa iki sene bu gün ki 'X-Işını ile tedavi' kitabının resimlerini çizmiştir. Ümran Baradan'ın sanatsal çalışmaları,daha lisede tahsil görürken, yaz tatillerini hiç boşa geçirmemiş ya resim yaparak veya Menemende arkadaşlarının testi-çömlek atölyelerinde çamur deneyimlerini ilerleterek geçirmiştir.17 yaşında çok arzu etmesi üzerine ailesi tarafından Kütahya ya Çini öğrenmek üzere gitmiş ve sonraki yıllarda da kuvvetli dostluk kurduğu Çinicioğlu Ailesi ile kadim dost olmuşlardır.(Kütahya ya İznik'ten Çiniciliği getiren aile) Karanfil,Lale,Sümbül motiflerinin yaygın olduğu Klasik Türk Çinilerini ancak bordür olarak eserlerinde kullanılır.Eserlerinin özelliği resim gibi karolar üzerine ve sadece bir defa yaptığı panolarındaki renk harmonisi,kompozisyon ve tekniktir. Sanatçı, seramik,heykel yapacak bir insanın önce iyi resim bilmesi gerektiğine inanır.Kendisinin 1964 de Ankara Fransız Kültürde 1965de Ankara Sanatseverler Galerisinde resim sergileri olmuştur. Bu renk dünyasından başka,renkli kişiliği ile Eskişehir Anadolu Üniversitesinde,İzmir Dokuz Eylül Üniversitesinde,Dallas SMU Üniversitesinde,Yeni Delhi Güzel Sanatlar fakültesinde, Münih Güzel Sanatlar fakültesinde,Tahran Üniversitesinde Damascus Üniversitesinde konferansları olmuştur.Ümran Baradanın 'Sanat ilan_ı Aşktır' '1.Yüzyıl Çinileri', 'Sanatla Yaşam' adlı 3 kitabı bulunmaktadır. Ümran Baradan 1994'e kadar Uluslar arası Sanatçılar Derneği Türkiye Temsilciliğini yürütmekte idi.1995 ten itibaren Uluslar arası Kadınlar Dayanışma Birliği (Derneği) nin Dünya Genel Başkanlığını yürüten ilk Türk Kadınıdır.45 Ülkede temsilciliği bulunan bu dernek ırk,din,dil ayrımı yapmadan tüm Dünya kadınları ile el ele Dünya Kültürüne eğitimine ve başarısına çok faydalı işler yapmaktadır.Bunlardan en yakınımızdaki örnek YAZ-SANAT okulu ve her iki senede bir yapılan Dünya resim heykel yarışmasıdır.Bu yarışmadaki ödüller Ümran Baradan tarafından,insanları sanata teşvik etmek için verilmektedir. Sanatçı 1975 senesinde bir kültür köyü kurmak niyeti ile görüp beğendiği İzmir-Kemalpaşa ilçesine 4-5 km. ötedeki yeşil ağaçlık paranomik yöreyi sosyal hizmetler,eğitim,kültür verici aktiviteler yapmak düşüncesi ile almış.Ve suyu,elektriği,yolu olmayan yöreyi tek başına büyük mücadelelerle resmi köy olan Çiniliköyü kurmuştur.Dünya tarihinde ilk resmi köy kuran kadın olmuştur. Köye bu imkanlar geldikten sonra bütün birikimlerini toplayarak,yazlık evini ve birkaç gayri menkulünü satarak ÜMRAN BARADAN ANADOLU GÜZEL SANATLAR LİSESİNİ inşa edip kurmuştur.Lisenin mimarisi kendi çizimidir.İzmir Milli Eğitim Müdürlüğü ile yaptığı Protokolle,yazın sanatçının başkanlığında süper yetenekler yetiştirilmek üzere tüm şehirlerden ve ülkelerden gelen talebelere açık,Kültür Sarayı ile entegre İngilizce eğitimle Resim,Çini,Seramik,Heykel dersleri çok tanınmış hocalardan verilen gençlerin hafta sonları Ege sahillerini tanıma gezileri ile hoş vakit geçirdikleri bir SANAT-YAZ Okulu olarak çalışır.Okulun içerisindeki Müze Uluslar arası Kadınlar Dayanışma Birliği tarafından zenginleştirilir ve onların yetkisindedir. Ayasofya ve Topkapı saraylarında da erserleri bulunan Ümran Baradan'ın diğer çeşitli eserleri Dünyanın bir köşesinden diğer köşesini, müzeleri bugün süslemektir. Bunlar İzmir Çocuk Müzesi, İzmir Güzel Sanatlar Müzesi, Malezya Kualalumpur Güzel Sanatlar Müzesi, Hindistan Yeni Delhi Güzel Sanatlar Müzesi, Bosna-Hersek Müzesi, Endonezya Cakarta Müzesi, Azerbaycan Bakü Müzesi, Tahran Mehrebat Camii, Pakistan Karaçi Tiyatrosu, Damascus-Suriye Bibliotek Sarayı, Ürdün Amman Kraliyet Sarayı,Portekiz Artee istasyonu, Newyork Senfoni binası,İzmir Devlet Tiyatrosu,İzmir Konak Camii,İzmir Kültür Sarayı, Çiniliköy Ümran Baradan Anadolu Lisesi, Güzel Sanatlar Müzesi, Çiniliköşk, Çırağan Oteli, Altın Yunus-Çeşme,Mısır İskenderiye Bibliotek Sarayı bunlardan bazılarıdır. Ümran Barada 1969 da İran Nakkaşlar Derneği şeref üyeliğine, 1970 de Dallas SMU üniversitesi eğitimcileri şeref üyeliğine, 1989 yılında Uluslar arası Sanatçılar Derneği Newyork başkanlığınca Şeref üyeliğine seçilmiştir.1994 yılında Uluslar arası Kadınlar Finlandiya başkanlığınca 20.Asrın Başarılı 100 kadını arasında Türkiye'den seçilmiştir. 2007 yılına kadar, dünyanın en saygın kuruluşu IWSA (www.aboutiwsa.com) yani Uluslar arası Kadınlar Dayanışma Birliğinin Dünya Genel başkanlığını yapmıştır. 2007 Senesinde türüzk icabı Newyork'da yapılan genel kurul toplantısından sonra yerini İzlanda'dan Dr. Sonenson'a brıakmış ve Ümran Baradan 3 defa yaptığı Dünya Başkanlığı ile 1952 den bu yana en uzun Dünya Başkanlığı yapan hanım olmuştur.