"Üflemekle Güneş Sönmez" Yazı

Üflemekle Güneş Sönmez

Toplumsal kargaşa ve ifade özgürlüğünün kısıtlanması, insanların kendini ifade etmedeki beceriksizliğinden kaynaklı! Bireyin toplumda "Doğru" kabul edilmiş belli kalıplara uymak zorunda kalması gelecek nesli de olumsuz etkiliyor! Birey, kendini toplumun kabullerine göre değiştirdiği için aslından uzaklaşır. Bir sonraki nesil ise bu aslından uzaklaşmış insanların kabullerini miras aldıklarından onlar da mevcut kurallara uygun davranarak kendilerini toplumda kabul görmüş "Doğru"lar üzerinden ifade etmek zorunda kalır! Kulaktan kulağa oyunundaki gibi; ilk söylenen söz, son duyana ulaşana kadar tamamen değişmiş olur!

Bu nedenle bazı öğretileri kutsama ve savunma mekanizması gelişir! Oysa Güneş üflemekle sönmez, doğru fikir zaman ve zemin bulduğunda açığa çıkar ve kendini gösterir. İdeolojik ya da dinsel bir fikir, eğer kendini gösteremiyor ise bahane bulmak yerine fikirde bulunan hata ya da eksiği görmeliyiz. Fikir eğer kutsanmışsa zaten eleştirilemez ve yanlış olduğuna dair yorum dahi yapılamaz. Yani doğruluğundan şüphe eden bile suçlanır! O zaman fikir tartışılmayacağı için dayatılacaktır. Doğru nakil edilip edilmediği bile sorgulanmaz! Hatta bazı fikirleri korumak için savaş vermek, karşı fikre yasak getirmek övülür! Fikir "Doğru" ise savaşmak neden? Fikre, fikirle saldırılırsa zaten iki fikir kapışır ve "İyi oynayan kazansın" mantığıyla güzel fikir çoğunluğa hitap eder. Bunu zorla kavgayla kabul ettirmek gelecek nesle kötülük yapmak olur. Çünkü doğru ve yanlış insan algısına görecelidir. Fikir sahibine açılan savaş yüzünden sorun çıkıyor zaten. Okunan bir şiirden mahkum olmak, ırksal veya dinsel (karşıt veya yandaş) söylemlerden hedef olmak gibi çok sıkıntılar toplumun açılımına mani olur...

Büyükler, çocuklarını kendi ideolojik ya da dinsel gerçeklerine uygun olarak yetiştirmek ister! Bu nedenle daha bebekken kulağına ezan okuyan veya isim olarak ideolojik önderinin ismini verenler olur. Bu daha bebeklikten çocuğun o ideoloji ya da dinsel kabule meylini sağlamak için yapılır! Çocuklar öğrenmeye başladığında, aklını kullanmaya başladığında sorgulamaya da başlar; ebeveynin önceden verdiği kodlara karşı zayıftırlar ama benlikleri gelişince merak uyanır. İşte bu araştırma isteği örselenmez, engellenmez ise çocuk kendi "Doğru" sunu bulur. Yani bebeklikten verilen kodu kırar! Kendi özüne ulaşır. "İlim kendin bilmektir" Yunus'un en sevdiğim sözlerinden biri. İnsan hem kendini bilecek, hem de kendi bilecek. Başkalarının ona kodladığı bilgileri kaynak olarak kullanarak özgün fikrini oluşturacak. Burada önemli olan kutsanmış, korunmuş fikirlerin bireye zorla dayatılıp kabul ettirilmemesi, reddedenlere bir şekilde bedel ödettirilmemesi.

Son tahlilde; insan özgür iradesini işlettiği kadar "İnsan"dır. Kodlanırsa "Robot" olur. İnsan tercihiyle vardır, tercihini kısıtlamak veya ona hazır tercih verip o tercihinde kalmasını istemek en büyük zulüm olur. Öncekilerin deneyimlerini kullanması terakki için önemlidir. Terakki ve ilerleme eski öğretileri geliştirmekle olur. Eskisi olmayanın yenisi olmaz ama eskide kalanın da yenisi olmaz.

Selametle,

Ahmet Bektaş